Układ Współczulny Flashcards
Wpływ pobudzenia receptorów alfa1
- Skurcz rozwieracza źrenicy
- Skurcz naczyń obwodowych (alfa 1b)
- spadek wydzielania insuliny
- skurcz zwieracza wewnętrznego i mięśniówki pęcherza (Alfa1a)
- skurcz mięśniówki gładkiej gruczołu krokowego (Alfa1a)
- skurcz zwieraczy ppok
- Skórcz ciężarnej macicy
Wpływ pobudzenia receptorów alfa 2
- hamowanie wydzielanie NA
- Skurcz mięśni gładkich naczyń
- spadek wydzielania insuliny
- spowolnienie pasażu jelitowgo
Pobudzenie receptorów beta1
- dodatnie działanie ino-, chrono-, batmo-, dromotropowe
- wzrost sekrecji reniny
- aktywacja amylazy
Pobudzenie receptorów beta2
- rozkurcz naczyń mózgu i m. szkieletowych
- rozkurcz oskrzeli
- wzrost glikogenolizy wątrobowej i mięśniowej
- wzrost glukoneogenezy i lipolizy
- rozkurcz mięśni ścian pęcherza
- rozkurcz ciężarnej macicy
Synteza katecholamin
TYROZYNA»_space; hydroksylaza tyrozyny»_space; DOPA»_space;dekarboksylaza dopy»_space; DOPAMINA»_space; betahydroksylaza dopaminy»_space; NORADRENALINA»_space; N-metylotransferaza»_space; ADRENALINA
Unieczynnianie NA
- wychwyt zwrotny do aksoplazmy
- metylacja pierścienia katecholowego przez COMT
- oksydatywna deaminacja przez MAO
COMT
Katecholo-O-metylo-transferaza / metylotransferaza katecholowa
MAO
Monoaminooksydaza
Pobudzone receptory przez Adrenalinę i ich skutki
- pobudzenie rec. Alfa1, alfa2, beta1, beta2
- wzrost ciśnienia skurczowego (działanie tropowe + skurcz naczyń obwodowych)
- spadek ciśnienia rozkurczowego (rozkurcz naczyń mięśni szkieletowych)
- zmniejszenie przepływu nerkowego
- hamowanie wydzielania histaminy
- rozszerzenie oskrzeli
- zwiększenie poziomu glukozy, TG, LDL, fosfolipidow i mleczanów we krwi
- NIE PRZECHODZI PRZEZ BARIERĘ KREW - MÓZG
Adrenalina zastosowanie
1# nagłe zatrzymanie krążenia 1# wstrząs anafilaktyczny 2# bradykardia oporna na atropinę 2# wstrząs kardiogenny 2# napad astmy oskrzelowej # dodatek do środków znieczulających (nie do dystanych części ciała)
Działania niepożądane adrenaliny
- wylew krwi do mózgu
- hipoperfuzja narządów
- obrzęk płuc
- tachykardia
Adrenalina - leki
- Adrenalina WZF ampułkostrzykawka 0.3mg/0.3ml (i. m.)
- Adrenalina WZF 0.1% roztwór do wstrzyknięć 0.001g/1ml (i. v.)
- EpiPen Junior ampułkostrzykawka 0.15mg (i. m.)
Noradrenalina- pobudzone receptory i działanie
- alfa 1, alfa2, beta1
- wzrost ciśnienia skurczowego i rozkurczowego (uogólniony skurcz naczyń)
- odruchowa bradykardia
- zmniejszenie ukrwienia nerek
Noradrenalina zastosowanie
Zawsze podawana i. v.
- ostra obwodowa niewydolność krążenia
- w połączeniu z dopaminą w przebiegu wstrząsu spowodowanego posocznicą
- dodatek do roztworu lidokainy w znieczuleniu mięśniowym
Dopamina - działanie na receptory, zastosowanie
-pobudzenie receptorów alfa1, beta1 i dopaminergicznych
- wstrząs kardiogenny i hipowolemiczny
- przewlekła niewydolność serca oporna na leczenie
Dopamina - dawki niskie
<0.003mg/kg/min
-pobudzenie receptorów dopaminergicznych
=> rozszerzenie tętnic nerkowych (też trzewnych, wieńcowych i mózgowych)
Dopamina- dawki średnie
0.003-0.005mg/kg/min
-pobudzenie rec. dopaminergicznych i beta1
=> działanie ino-, chronotropowe => wzrost CO
Dopamina–dawki wysokie
> 0.005mg/kg/min
-pobudzenie receptorów dopaminergicznych, beta1 i alfa1
=> skurcz naczyń obwodowych => wzrost TPR
Alfa-adrenomimetyki nieselektywne
Tetryzolina Nafazolina Oksymetazolina Ksylometazolina Etylefryna
Alfa-adrenomimetyki selektywne
Fenylefryna (alfa1)
Midodryna (alfa1)
Klonidyna (alfa2)
Metyldopa (alfa2)
Etylefryna
- pobudzenie rec. Alfa1, beta1, beta2
- siły skurczu serca => wzrost SV i CO
- wzrost napięcia ścian naczyń => wzrost BP
NIEDOCIŚNIENIE TĘTNICZE
Midodryna
- pobudzenie rec. Alfa1
- stosowany jako prolek - deglimidodryna
- skurcz drobnych tętniczek i żył => wzrost BP
- skurcz zwieracza pęcherza
NIEDOCIŚNIENIE ORTOSTATYCZNE
Fenylefryna
- pobudzenie rec. alfa1
- możliwe stosowanie miejscowe i ogólne
- obkurczenie naczyń krwionosnych
- (p.o.) odczyny uczuleniowe, łagodzenie objawów przeziębienia i grypy
- (gtt.) alergiczne i infekcyjne nieżyty nosa i w celu rozszerzenia źrenicy
Tetryzolina / Nafazolina / Oksymetazolina / ksylometazolina
- stosowanie miejscowe
- zmniejszają obrzęk śluzówek
- tetryzolina tylko jak gtt. Opht.
Nie stosuje się ich dłużej niż 5 dni, bo mogą wywołać zanikowy nieżyt śluzówki nosa
Działania niepożądane alfa2-adrenomimetyków
- nadmierna sedacja
- depresja
- bradykardia
- objaw rebound
Klonidyna
- pobudzenie rec. Alfa2
- agonista receptorów imidazolinowych w rdzeniu przedłużonym
- jest lipofilna i szybko przenika do OUN
- osłabienie pobudzenia współczulnego w ośrodku naczynioruchowym
- obniża BP, SV i częstość pracy serca
- znosi objawy abscynecji morfinowej i alkoholowej
-stosowane w nadciśnieniu tętniczym
Metyldopa
- pobudzenie rec. Alfa2 i dopaminergicznych (fałszywy neurotransmiter)
- spadek wydzielania NA, spadek TPR => Spadek BP
- osłabienie pobudzenia współczulnego w ośrodku naczynioruchowym
NADCIŚNIENIE CIĘŻARNYCH
Midodryna- działania niepożądane i przeciwwskazania
#dz. niepożądane : Świąd, uczucie zimna, zatrzymanie moczu, komorowe zaburzenia rytmu
#przeciwwskazania : Nadczynność tarczycy, guz chromochłonny nadnerczy, przerost prostaty