Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Farmakologia > Układ Przywspółczulny > Flashcards

Układ Przywspółczulny Flashcards

1
Q

Ośrodki układu przywspółczulnego

A

ODCINEK GŁOWOWY
jądra nerwów czaszkowych III, VII, IX, X-> zwoje rzęskowy, klinowo-podniebienny, uszny, drobne zwoje nerwu X

ODCINEK KRZYŻOWY
słupy pośrednio-boczne istoty szarej rdzenia kręgowego w segmentach S2-S4

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Synteza acetylocholiny

A

AcetyloCoA + cholina - acetylotransferaza cholinowa-> Ach + CoA

Etapem ograniczającym syntezę Ach jest wychwyt choliny z płynu zewnątrzkom.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Unieczynnianie Ach

A

Ach-> octany + cholina

BuChE (butyrylocholinesteraza) syntetyzowana w wątrobie i obecną w osoczu, kom. glejowych i otaczających je (nie el. neuronalne)

AChE (acetylocholinesteraza)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Działanie acetylocholiny na receptory muskarynowe

A

Układ sercowo-naczyniowy :
M2- hamowanie San, zmniejszenie częstości akcji serca
M3- hamowania AVN - spadek prędkości przewodzenia, rozszerzenie naczyń

PPok: M3, M1
Nasilenie perystaltyki, rozluźnienie zwieraczy, wzrost sekrecji gruczołów egzokrynnych

Pecherz: M3
Skurcz mięśniówki gładkiej, rozluźnienie zwieraczy

Oko: M3
Skurcz zwieracza źrenicy, skurcz mięśnia rzęskowego (akomodacja do bliży)

Ukl. Oddech.: M3
Skurcz oskrzeli, zwiększona sekrecjia gruczołów oskrzelowych

Gruczoły: M3
Wzost wydzielania potu, śliny, łez

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Działanie Ach na receptory nikotynowe

A

Nn - w rdzeniu nadnerczy - wyrzut A + NA
Nn - zwoje autonomiczne - pobudzenie zwojów współczulnych i przywspółczulnych
Nm - skurcze mięśni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Lokalizacja synaps cholinergicznych

A
  • przedzwojowe zakończenia przywspółczulne i współczulne
  • zazwojowe zakończenia przywspółczulne
  • zazwojowe zakończenia współczulne unerwiajace gruczoły potowe
  • złącza nerwowo-mięśniowe
  • synaps w OUN
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Działanie Ach na M3 w naczyniach

A
  • nabłonek nieuszkodzony:
    Wzrost wydzielania NO - > rozkurcz mięśni gładkich -> rozszerzenie naczyń
  • nabłonek uszkodzony:
    Skurcz mięśni gładkich naczyń i ich skurcz (np. w miażdżycy)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Regulacja uwalniania Ach

A

AUTORECEPTORY:
M2, M4

HETERORECEPTORY:
alfa2, A1, H3, receptory opioidowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Agoniści receptorów muskarynowych

A
  • estry choliny: Ach, metacholina, karbachol, betanechol

- alkaloidy cholinomimetyczne i ich zw. pokrewne: pilokarpina, arekolina, muskaryna, cewimelina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Karbachol

A
  • aktywność nikotynowa, szegolnie w zwojach autonomicznych
  • rozkładany wolniej niż cholina
  • prawdopodobnie częściowo uwalnia Ach z zakończeń cholinergicznych
  • silny lek, rzadko stosowany w stanach doraźnych
  • stosowany w operacjach dna oka (podawany do przedniej komory oka)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Betanechol

A
  • głównie działania muskarynowe
  • wykazuje selektywność w stosunku do pęcherza moczowego i pokarmowego, słaby wpływ na układ krwionośny

Stosowanie:
Atonia lub niedowład żołądka,
Zatrzymanie moczu i niepełne opróżnianie pęcherza z brakiem przeszkody mechanicznej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Metacholina

A

Porównywalna do Ach, ale :

  • działa dłużej
  • wykazuje większą selektywność
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Cewimelina

A
  • syntetyczny agonista M3
  • wzrost wydzielania śliny, łez

-dłuższy czas działania i mniej działań niepożądanych niż pilokarpina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Muskaryna

A
  • nie stosowana jako lek, ma znaczenie toksykologiczne
  • w grzybach rodzaju strzępiak (inocybe), lejkówka (clitocybe) i muchomorze czerwonym
  • wykazuje działanie głównie muskarynowe, halucynogenne

-objawy po 30-60min
Leczenie siarczan atropiny 1-2mg i.m. co 30 min + płukania żołądka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Pilokarpina

A
  • selektywny agonista rec. muskarynowych
  • alkaloid liści krzewu potoślinu
  • dobre wchłanianie i przenikanie do OUN
  • spadek ciśnienia śródgałkowego
  • zwiększenie wydzielania łez i śliny
  • słaby wpływ na czynność serca

ZASTOSOWANIE:

  • jaskra z otwartym kątem przesączania
  • ostry atak jaskry zamkniętego przesączania
  • kserostomia
  • stany zapalne tęczówki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Arekolina

A
  • przyspieszenie perystaltyki ppok i nasilenie czynności gruczołów wydzielniczych
  • stosowana w WETERYNARII jako środek przeciwrobaczy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Działania niepożądane parasympatykomimetyków

A
  • zwolnienie akcji serca
  • spadek ciśnienia krwi
  • wzmożenia wydzielania moczu, potu, łez, śliny, soku żołądkowego
  • skurcz oskrzeli
  • skurcze mięśni
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Przeciwwskazania do stosowania parasympatykomimetyków

A
  • astma
  • Nadczynność tarczycy
  • choroba wieńcowa
  • choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Kserostomia przyczyny

A 
Leki
Cukrzyca
Nadczynność tarczycy
Kolagenozy (twardzina, toczeń rumieniowaty, zespół Sjögrena)
Choroby alergiczne
Radioterapia guzów głowy i szyi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Pilokarpina - leki

A

Pilocarpinum WZF 2% krople do oczu 0.02g/ml

1% roztwór magistralny

DAWKOWANIE :
5-10 mg p.o. x 3 dziennie
1% roztworu do płukania jamy ustnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Przełom miasteniczny

A

Ostro narastające osłabienie siły mięśni w przebiegu miastenii, spowodowane zbyt małą dawką inhibitora AChE lub spadkiem wrażliwości pacjenta na lek

Po podaniu edrofonium widoczna poprawa stanu

20
Q

Przełom cholinergiczny

A

Ostro narastające osłabienie siły mięśni z objawami cholinergicznymi, spowodowane przedawkowaniem leków parasympatykomimetycznych, przez co dochodzi do skumulacji Ach w synaps Ach i desensytacji receptorów

Po zastosowaniu edrofonium nasilenie objawów

21
Q

Parasympatykomimetyki pośrednie

A 
ODWRACALNE Inhibitory AChE:
Fizostygmina,
Edrofonium
Neostygmina,
Pirydostygmina,
Ambenonium, 
Riwastygmina,
Galantamina,
Donepezil

NIEODWRACALNE inhibitory AChE:
Fluostygmina,
Ekotiopat,
Pestycydy,
Insekcydy,
Gazy bojowe
22
Q

Zatrucie muchomorem czerwonym (Amanita muscaria)

A
  • za objawy odpowiedzialne są atropinopodobne Kwas ibotenowy i muscimol, niewielka ilość muskaryny
  • drażliwość, niepokój, ataksja, halucynacje, majaczenie – > uspokojenie i senność
  • leczenie podtrzymujące (ew. Benzodiazepiny), nie podaje się atropiny!
23
Edrofonium
- krótko działający parasympatykomimetyk pośredni podawany i.v. - działa 5-15min - nie przenika do OUN -nasila działania Ach - diagnostyka mistaenii - rzadko może być stosowany do znoszenia blokady nerwowo-mięśniowej
24
Neostygmina
- pośredni parasympatykomimetyk wiążący się kowalencyjnie do AChE + agonista rec. cholinergicznych - działa od 0.5-2h, nie przenika do OUN ale słabo wchłania się z ppok STOSOWANIE : - Nużliwość mięśni, - Atonia jelit i pęcherza moczowego, - Odwracanie działania leków zwiodczających m. szkieletowe (niedepolaryzujące)
25
Pirydostygmina
- pośredni parasympatykomimetyk działający 3-6h, podawana p.o. - nieco słabsza od neostygminy STOSOWANIE: Miastenia Porażenna niedrożność jelit, Atonia pęcherza moczowego,
26
Ambenonium
-pośredni parasympatykomimetyk działający 6-7h STOSOWANIE Atonia pooperacyjna jelit i pęcherza moczowego, Nużliwość mięśni
27
Distigmina
STOSOWANIE Atonia pooperacyjna jelit i pęcherza moczowego, Pomocniczo w miastenii
28
Pośrednie parasympatykomimetyki działające selektywnie ośrodkowo
Donezepil / Riwastygmina / Galantamina
29
Donezepil / Riwastygmina / Galantamina
- inhibitory AChE w mózgu - może być podawany p.o. lub w systemach transdermalnych - leczenie stanów otępiennych, Alzheimer, Parkinson - powodują zwiększenie zdolności intelektualnych i lepsza adaptację do życia w społeczeństwie - rozwijają tolerancję
30
Fizostygmina
-pośredni parasympatykomimetyk przenikający do OUN STOSOWANIE - zatrucia atropiną i innymi parasympatykolitykami, - zatrucie pestycydami fosfoorganicznymi, trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi, - w jaskrze
31
Zatrucie nieodwracalnymi inhibitorami AChE
- antagoniści receptorów muskarynowych - atropina, skopolamina - reaktywatory AChE - pralidoksym, obidoksym - benzodiazepiny - diazepam
32
Cholinolotyki syntetyczne przenikające do OUN
Biperiden Benztropina Triheksyfenidyl
33
Cholinolotyki syntetyczne nie przenikające do OUN
Homatropina i tropikamid Ipratropium i tiotropium Tolterodyna i podobne Pirenzepina i telenzepina
34
Atropina
- selektywnie hamujący rec. Muskarynowe parasympatykolityk - dobrze wchłania się z ppok i tkanki podskórnej - łatwo przenika do OUN
35
Atropina - wpływ na OUN
DAWKI TERAPEUTYCZNE - łagodna aktywacja nerwu błędnego - łagodne działanie sedatywne DAWKI TOKSYCZNE - pobudzenie ośrodkowe - niepokój, drażliwość, zaburzenia orientacji, halucynacje, majaczenie - depresja OUN - porażenie, śpiączka, zapaść krążeniowa, niewydolność oddechowa
36
Atropina - wpływ na oko i serce
OKO - rozszerzenie źrenicy, wzrost ciśnienia śródgałkowego, światłowstręt, - porażenie akomodacji - zaburzenie widzenia z bliska SERCE - blokowanie wpływu n. X na San - > tachykardia - w dawkach ok 0.5mg często zwolnienie akcji serca o 4-8 BPM
37
Atropina działanie na krążenie obwodowe i gruczoły
KRĄŻENIE - brak wyraźnego wplywu - znosi działanie estrów choliny GRUCZOŁY - zahamowanie pocenia (gorączka atropinowa u dzieci) - hamowanie gruczołów łzowych - hamowanie gruczołów oskrzelowych (i rozkurcz oskrzeli)
38
Atropina działanie na układ oddechowy i pokarmowy
ODDECHOWY - hamowanie wydzielania gruczołów oskrzelowych - hamowanie zwężenia oskrzeli powodowanego przez eikozanoidy, bradykininę, histaminę POKARMOWY - rozkurcz mięśni, hamowanie motoryki - hamowanie wydzielania śliny i wydzielania żołądkowego
39
Skopolamina
- alkaloid z Lulka czarnego, - amina trzeciorzędowa, dobrze wchłaniana do OUN, -działa depresyjne na OUN, dlatego podawana w postaci butylobromku- nie przenika do OUN W porównaniu z atropina wykazuje słabsze działanie na ppok, serce i mięśniówkę oskrzeli ale mocniejsze na tęczówkę, ciało rzęskowe i gruczoły wydzielnicze
40
Skopolamina - działanie
- uspokajające (senność, otępienie, osłabienie woli, amnezja, 'farmakologiczny kaftan bezpieczenstwa') - działanie przeciwwymiotne - działanie przeciwparkinsonowskie
41
Wskazania pochodnych skopolaminy
BUTYLOBROMEK - stany skurczowe ppok (kółka jelitowa, zespół jelita drażliwego) - stany skurczowe dróg żółciowych - stany skurczowe układu moczowo-płciowego (kółka nerkowa, bóle menstruacyjne) BROMOWODOREK - zapobieganie nudnościom w kinetozach - zapobieganie nudnościom i wymiotom pooperacyjnym - zapobieganie nadmiernemu ślinieniu i wydzielaniu gruczołów oskrzelowych u chorych intubowanych
42
Homatropina i tropikamid
- wykorzystanie w okulistyce - działają jak atropina ale szybciej i krócej -rozszerzenie źrenicy, która staje się niewrażliwa na światło STOSOWANIE - badanie dna oka - zapalenie tęczówki i ciała rzęskowego - zapalenie rogówki
43
Ipratropium, tiotropium
- redukują lub zapobiegają skurczowi oskrzeli i zmniejszają wydzielanie gruczołów oskrzelowych - brak wpływu na OUN STOSOWANIE - POChP - astma oskrzelowa Tiotropium jest bronchoselektywny i ma długi czas działania
44
Tolterodyna
- kompetycyjny antagonista receptorów cholinergicznych - 10-krotnie większą wybiórczość działania na pecherz moczowy niż na ślinianki STOSOWANIE -leczenie niestabilnego wypieracza pęcherza moczowego z objawami parć naglących, częstomoczu lub nietrzymania moczu
45
Oksybutynina
- słaby antagonista rec. Muskarynowych (głównie M3) - blokuje kanały wapniowe - zmniejsza napięcie i liczbę skurczów mięśni gładkich pęcherza - stosowany w nadreaktywności pęcherza moczowego
46
Środki stosowane w zespole Parkinsona
Biperiden, Benzatropina, Triheksyfenidyl
47
Biperiden (Akineton)
- konkurencyjny agonista receptorów muskarynowych (głównie M1) - wykazuje niewielkie działanie obwodowe - przede wszystkim zmniejsza sztywność, ma mniejszy wpływ na drżenie - zmniejsza nasilenie objawów wegetatywnych (nadmierne ślinienie, łojotok, pocenie się) Stosowany w zespole Parkinsona i innych zaburzeniach pozapiramidowych
48
Przeciwwskazania do stosowania cholinolityków
- jaskra, - zaparcia, zwężenia ppok i dróg moczowych - przerost prostaty - choroba wrzodowa żołądka - zaburzenia rytmu z częstoskurczem - choroba niedokrwienna serca - choroby gorączkowe
49
Wareniklina
- częściowy agonista receptorów nikotynowych - podawany doustnie -stosowany w leczeniu uzależnienia od nikotyny - działania niepożądane : * b. Często - niezwykle sny, bóle głowy, bezsenność, nudności * często- zaburzenia żołądkowo-jelitowe * niezbyt często- zmiany nastroju, reakcje paniczne, wzrost agresji

Farmakologia (10 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions