Układ pokarmowy Flashcards

1
Q

Jakie wyróżniamy warstwy ściany cewy pokarmowej?

A
  1. Błona śluzowa (nabłonek, blaszka właściwa, muscularis mucosae)
  2. Błona podśluzowa
  3. Błona mięśniowa (warstwa okrężna, warstwa podłużna)
  4. Błona surowicza lub włóknista
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Czym charakteryzuje się przełyk?

A
  • blaszka właściwa bogata w włókna sprężyste
  • szeroka, nieregularna muscularis mucosae o układzie podłużnym
  • w błonie mięśniowej mięśnie szkieletowe i gładkie
  • zewnętrzna błona włóknista
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Jaki nabłonek wyściela przełyk?

A

nabłonek wielowarstwowy płaski

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Jakie gruczoły występują w przełyku i której jego warstwie je znajdziemy?

A
  • gruczoły śluzowe (przełykowe gr. wpustowe) w blaszce właściwej
  • gruczoły śluzowe (gr. właściwe) w bł. podśluzowej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Co wydzielają gruczoły właściwe przełyku?

A

śluz, lizozym, jony dwuwęglanowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jaki nabłonek wyściela żołądek?

A

jednowarstwowy walcowaty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Co tworzy nabłonek żołądka?

A

wpuklenia = dołeczki żołądkowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Co znajdziemy w blaszce właściwej żołądka?

A

ciasno ułożone gruczoły cewkowe (wpustowe, właściwe i odźwiernikowe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Czym charakteryzuje się mięśniówka żołądka?

A

dodatkową warstwą mięśniówki o układzie spiralnym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Czym charakteryzuje się nabłonek powierzchniowy żołądka?

A
  • wysokie walcowate komórki
  • aparat Golgiego
  • siateczka szorstka
  • śluzowe ziarna wydzielnicze
  • mikrokosmki na powierzchni
  • połączenia międzykomórkowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Co tworzy warstwę ochronną na powierzchni żołądka i przez co jest wytwarzane?

A

Nierozpuszczalny śluz produkowany przez komórki nabłonka powierzchniowego, alkalizowany przez jony dwuwęglanowe przechodzące z podnabłonkowych naczyń

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Gdzie występują gruczoły żołądkowe właściwe?

A

w blaszce właściwej trzonu i dna żołądka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Jak wyglądają gruczoły właściwe żołądka i jak są ułożone?

A

proste gruczoły cewkowe ułożone równolegle

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Co się znajduje pomiędzy gruczołami żołądkowymi właściwymi w blaszce właściwej?

A

niewielka ilość tkanki łącznej z licznymi komórkami i naczyniami włosowatymi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Jakie wyróżniamy odcinki w gruczole żołądkowym właściwym?

A
  • cieśń
  • szyjkę
  • trzon z dnem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Jakie wyróżniamy typy komórek w gruczole żołądkowym właściwym i w których odcinkach gruczołu się znajdują?

A
  • komórki niezróżnicowane - macierzyste (cieśń)
  • komórki śluzowe szyjki (szyjka)
  • komórki główne (trzon)
  • komórki okładzinowe (wszystkie odcinki)
  • komórki dokrewne (wszystkie odcinki)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Za co odpowiadają komórki macierzyste gruczołów żołądkowych właściwych?

A

za odnowę i regenerację nabłonka powierzchniowego oraz gruczołów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Co produkują komórki śluzowe szyjki gruczołu żołądkowego właściwego?

A

rozpuszczalny śluz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Co produkują komórki główne gruczołów żołądkowych właściwych?

A

enzymy żołądkowe: pepsynogen, lipazę żołądkową i podpuszczkę (u niemowląt)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Czym charakteryzują się komórki główne gruczołów żołądkowych właściwych?

A
  • zasadochłonne
  • siateczka szorstka
  • aparat Golgiego
  • ziarna wydzielnicze
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Czym charakteryzują się komórki okładzinowe gruczołów żołądkowych właściwych?

A
  • duże, piramidowe/owalne
  • kwasochłonne
  • niekiedy dwujądrzaste
  • system tubularno-pęcherzykowy/ kanaliki wewnątrzkomórkowe z licznymi mikrokosmkami
  • bardzo liczne mitochondria
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Co produkują komórki okładzinowe gruczołów żołądkowych właściwych?

A

HCl i czynnik wewnętrzny Castle’a

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Czym jest system tubularno-pęcherzykowy komórek okładzinowych?

A

cytoplazmatyczny magazyn błon bogatych w transportery jonowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Na czym polega produkcja HCl przez komórki okładzinowe?

A

na transporcie jonów H+ and Cl- do światła kanalików wewnątrzkomórkowych, skąd dostają się do światła gruczołu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Jakie transportery komórek okładzinowych uczestniczą w produkcji HCl?

A
  • antyporter protonowo-potasowy
  • antyporter dwuwęglanowochlorkowy
  • kanał chlorkowy
  • uniporter potasowy
  • pompa sodowo-potasowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Jak inaczej nazywają się komórki dokrewne gruczołów żołądkowych właściwych?

A

enteroendokrynowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Za co odpowiadają komórki enteroendokrynowe?

A

produkują hormony peptydowe, przeważnie o lokalnym działaniu, niekiedy również o działaniu odległym (wpływają na przepływ krwi, wydzielanie gruczołów i kurczliwość mięśniówki)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Czym charakteryzuje się wpust zołądka?

A

płytsze, nieregularne dołeczki żołądkowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Jakie gruczoły występują w obszarze wpustu żołądka?

A

gruczoły wpustowe (cewkowe, poskręcane)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Co zawierają gruczoły wpustowe?

A
  • komórki śluzowe (podobne do komórek nabłonka powierzchniowego)
  • komórki śluzowe (identyczne jak komórki szyjki)
  • pojedyncze komórki okładzinowe i dokrewne (komórek G, produkujące gastrynę)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Czym charakteryzuje się odźwiernik?

A
  • głębokie dołeczki
  • rozgałęzione cewkowe gruczoły odźwiernikowe
  • gruba warstwa okrężna mięśniówki (zwieracz)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Jakie komórki występują w gruczołach odźwiernikowych?

A
  • komórki śluzowe (identyczne jak k. szyjki) produkujące też lizozym
  • liczne komórki dokrewne (G) produkujące gastrynę
  • pojedyncze komórki okładzinowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Co zwiększa powierzchnię wchłaniania w jelicie cienkim i ile razy?

A
  • fałdy okrężne: x2-3
  • kosmki jelitowe: x10
  • brzeżek szczoteczkowy na powierzchni nabłonka: x20
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Jakie wyróżniamy dwa piętra błony śluzowej jelita cienkiego i co się w nich znajduje?

A
  • górne: kosmki jelitowe

* dolne: gruczoły (krypty) jelitowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Jaki nabłonek występuje w jelicie cienkim?

A

jednowarstwowy walcowaty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Jakie wyróżniamy typy komórek w jelicie cienkim?

A
  • enterocyty
  • komórki kubkowe
  • komórki niezróżnicowane (tylko w kryptach)
  • komórki Panetha (tylko w kryptach)
  • komórki dokrewne
  • komórki szczoteczkowe
  • komórki M
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Czym charakteryzują się enterocyty?

A
  • wysokie, walcowate
  • brzeżek szczoteczkowy (z ektoenzymami)
  • liczne organelle
  • połączenia międzykomórkow
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Jaką funkcję pełnią enterocyty?

A
  • resorbcja substancji prostych (produktów trawienia) - do naczyń krwionośnych
  • resynteza trójglicerydów i tworzenie chylomikronów - do naczyń chłonnych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Jaką funckję pełnią komórki kubkowe?

A

produkują śluz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Czym charakteryzują się komórki kubkowe?

A
  • wąska podstawa

* rozszerzona część górna z ziarnami wydzielniczymi (słabo się barwią)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Gdzie znajdują się komórki niezróżnicowane jelita cienkiego?

A

na dnie krypyt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Jaką funkcję pełnią komórki niezróżnicowane jelita cienkiego?

A

odpowiadają za odnowę i regenerację nabłonka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Czym charakteryzują się komórki Panetha?

A
  • szorstka siateczka, aparat Golgiego

* kwasochłonne ziarna wydzielnicze

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Gdzie znajdują się komórki Panetha?

A

na dnie krypt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Za co odpowiadają komórki Panetha?

A
  • produkują białka antybakteryjne (lizozym i defenzyny)
  • wydzielają IgA
  • fagocytują (słabo) bakterie i jednokomórkowe pasożyty
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Czym charakteryzują się komórki szczoteczkowe?

A
  • rzadkie
  • pęczek długich mikrokosmków na powierzchni
  • zakończenia nerwowe blisko podstawy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Za co odpowiadają komórki szczoteczkowe?

A

prawdopodobna funkcja chemoreceptoryczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Co to jest kosmek jelitowy?

A

palczaste uwypuklenie błony śluzowej pokryte nabłonkiem jelitowym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Co buduje kosmki jelitowe?

A
  • pod nabłonkiem ciągła warstwa miofibroblastów

* wewnątrz zrąb: bogatokomórkowa tkanka łączna wiotka (komórki tkanka łącznej właściwej i leukocyty)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

W czym uczestniczą miofibroblasty kosmków jelitowych?

A

w regulacji odnowy nabłonka i procesów obronnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Co zawiera zrąb kosmków jelitowych?

A
  • kapilary o ścianie okienkowej
  • pojedyncze ślepe naczynie chłonne
  • 1-3 pęczków komórek mięśniowych gładkich („pompowanie” chłonki)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

Co występuje na dnie krypt jelitowych?

A

komórki Panetha i komórki macierzyste

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Co występuje ponad dnem krypt jelitowych?

A

komórki namnażające się (progenitorowe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

Co występuje w górnej połowie krypt jelitowych?

A

różnicujące się komórki (głównie enterocyty i kubkowe) przesuwające się stopniowo ku górze

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Czym charakteryzuje się dwunastnica?

A
  • duże, szerokie kosmki

* mało komórek kubkowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

Jakie gruczoły występują w dwunastnicy?

A

w błonie podśluzowej gruczoły dwunastnicze Brunnera

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

Co produkują gruczoły dwunastnicze Brunnera?

A
  • zasadowy płyn bogaty w wodorowęglany (neutralizacja kwaśnej treści przechodzącej z żołądka)
  • urogastron (hamuje wydzielanie kwasu solnego w żołądku)
  • EGF
  • lizozym
58
Q

Czym się charakteryzuje jelito czcze?

A
  • węższe i krótsze kosmki

* więcej komórek kubkowych

59
Q

Czym się charakteryzuje jelito kręte?

A
  • krótkie, wąskie kosmki
  • więcej komórek kubkowych
  • duże skupiska grudek chłonnych (kępki Peyera) w błonie podśluzowej
60
Q

Czym się charakteryzuje jelito grube?

A
  • brak kosmków - obecne tylko głębokie, regularne krypty
  • bardzo liczne komórki kubkowe
  • brak komórek Panetha
  • fałdy półksiężycowate
  • zewnętrzna warstwa mięśniówki podzielona na trzy odrębne „taśmy”
61
Q

Jakie funkcje pełni jelito grube?

A

• wchłanianie wody
• transport jonów
• produkcja śluzu
(formowanie mas kałowych)

62
Q

W jakiej formie występuje tkanka limfoidalna w cewie pokarmowej?

A
  • pojedyncze (samotne) grudki chłonne (we wszystkich odcinkach cewy)
  • skupiska grudek chłonnych i rozproszonej tkanki limfoidalnej (kępki Peyera w jelicie krętym i wyrostek robaczkowy)
63
Q

Jaką budowę sciany ma wyrostek robaczkowy?

A

budowę ściany jelita grubego

64
Q

Czym charakteryzuje się wyrostek robaczkowy?

A
  • skupiska tkanki limfoidalnej w blaszce właściwej i w błonie podśluzowej (zmniejszają się z wiekiem)
  • obecne kom. Panetha
  • ciągła warstwa podłużna mięśniówki
65
Q

Gdzie występują komórki M?

A

w miejscu kontaktu nabłonka jelitowego z tkanką limfoidalną

66
Q

Co posiadają na powierzchni szczytowej komórki M?

A

mikrofałdy

67
Q

jaką funkcję pełnią komórki M?

A

pochłaniają obce antygeny (np. bakterie) i przenoszą je na drodze transcytozy do tkanki limfoidalnej, w ten sposób monitorują antygenowy skład zawartości cewy pokarmowej

68
Q

Jaki wyróżniamy splot podśluzówkowy cewy pokarmowej?

A
  • wewnętrzny Meissnera

- zewnętrzny Schabadascha

69
Q

Jakie zadanie mają sploty podśluzówkowe cewy pokarmowej?

A

kontroluje wydzielanie gruczołów i kurczliwość muscularis mucosae

70
Q

Jaki wyróżniamy splot mięśniówkowy cewy pokarmowej?

A

Auerbacha

71
Q

Jakie zadanie ma splot Auerbacha?

A

kontroluje perystaltykę

72
Q

Cechy komórek dokrewnych cewy pokarmowej (enteroendokrynowych):

A
  • należą do systemu komórek DNES (APUD)
  • mogą być „otwarte” lub „zamknięte”
  • mają ziarna wydzielnicze w części podstawnej
73
Q

Gdzie są zlokalizowane komórki enteroendokrynowe?

A

w nabłonku gruczołów, krypt i (rzadziej) w nabłonku powierzchniowym

74
Q

Za co odpowiada somatostatyna?

A

hamuje wydzielanie innych komórek dokrewnych

75
Q

Za co odpowiada grelina?

A

pobudza łaknienie

76
Q

Za co odpowiada serotonina?

A

pobudza perystaltykę

77
Q

Za co odpowiada gastryna?

A

pobudza wydzielanie HCl

78
Q

Za co odpowiada hormon VIP?

A

rozszerza naczynia krwionośne

79
Q

Za co odpowiada cholecystokinina?

A

pobudza wydzielanie w trzustce, obkurcza pęcherzyk żółciowy

80
Q

Za co odpowiada GLP?

A

pobudza wydzielanie insuliny, hamuje perystaltykę

81
Q

Za co odpowiada sekretyna?

A

pobudza wydzielanie wodorowęglanów w trzustce

82
Q

Czym charakteryzuje się trzustka?

A
  • złożony gruczoł
  • budowa zrazikowa
  • posiadający dominującą część zewnątrzwydzielniczą i małe skupiska komórek dokrewnych (wysepki trzustkowe Langerhansa)
83
Q

Co stanowi część zewnątrzwydzielniczą trzustki?

A

stanowi zwarty układ odcinków wydzielniczych (pęcherzyków trzustkowych) i system przewodów wyprowadzających

84
Q

Co buduje pęcherzyk trzustkowy?

A
  • komórki wydzielnicze (pęcherzykowe)
  • komórki śródpęcherzykowe
  • blaszka podstawna
85
Q

Co otacza pęcherzyk trzustkowy?

A

naczynia włosowate

86
Q

Do czego należą komórki śródpęcherzykowe pęcherzyka trzustowego?

A

do przewodu wyprowadzającego (wstawki), która częściowo „wchodzi” w głąb pęcherzyka

87
Q

Czym charakteryzują się komórki wydzielnicze pęcherzyka trzustkowego?

A
  • typowe komórki produkujące białka
  • wykazują wyraźną polaryzację (jej efektem jest dwubarwność komórek i całego pęcherzyka)
    • siateczka szorstka, Golgi
    • kwasochłonne ziarna wydzielnicze
    • kanaliki międzykomórkowe
88
Q

Co produkują komórki wydzielnicze pęcherzyków trzustkowych?

A
  • proenzymy (aktywowane w dwunastnicy)

- aktywne enzymy

89
Q

Do czego są podobne morfologicznie i czynnościowo komórki śródpęcherzykowe?

A

do komórek wstawki

90
Q

Z czego się składają i czym są wyścielone przewody wyprowadzające w trzustce?

A
  • wstawki (nabłonek płaski do niskiego sześciennego)
  • przewody śródzrazikowe (nabłonek sześcienny)
  • przewody międzyzrazikowe (nabłonek walcowaty)
  • przewody główne (nabłonek walcowaty)
91
Q

Jaką funkcję pełnią komórki nabłonkowe wstawek i przewodów śródzrazikowych ?

A

transportują jony i wydzielają zasadowy, bogaty w wodorowęglany płyn (neutralizacja kwaśnej treści pokarmowej)

92
Q

W co i kiedy mogą się przekształcać komórki nabłonkowe wstawek i przewodów śródzrazikowych?

A

w komórki pęcherzykowe i komórki wysepek trzustkowych podczas regeneracji w komórki pęcherzykowe i komórki wysepek trzustkowych

93
Q

Jakie komórki budują przewody międzyzrazikowe trzustki?

A
  • komórki główne (najliczniejsze, podobne do komórek przewodów śródzrazikowych)
  • komórki podstawne (niezróżnicowane)
  • komórki szczoteczkowe
  • komórki dokrewne
94
Q

Czym charakteryzują się przewody główne trzustki?

A
  • podobny skład komórkowy
  • warstwa tkanki łącznej
  • warstwa mięśniówki gładkiej
95
Q

Co jest centrum metabolicznym organizmu?

A

watroba

96
Q

Jakie funkcje pełni wątroba?

A
  • przemiany metaboliczne substancji endo- i egzogennych
  • produkcja białek osocza
  • produkcja lipidów
  • produkcja i wydzielanie żółci
  • magazynowanie witamin i Fe
  • udział w eliminacji patogenów i starych erytrocytów
97
Q

Jakie jednostki strukturalne budują wątrobe?

A

zraziki wątrobowe

98
Q

Czym się różni wątroba ludzka od zwierzęcej?

A
  • w wątrobie niektórych zwierząt (np. świni) zraziki są oddzielone tkanką łączną
  • w wątrobie ludzkiej brak ciągłych przegród łącznotkankowych, ale zraziki można wyodrębnić dzięki specyficznej architekturze miąższu wątrobowego
99
Q

Jak jest zbudowany klasyczny zrazik wątrobowy?

A
  • komórki wątrobowe (hepatocyty) ułożone w blaszki
  • zatoki wątrobowe (naczynia włosowate)
  • żyła centralna
  • przestrzenie wrotne (tkanka łączna) z triadą (struktury międzyzrazikowe)
100
Q

Co stanowi triadę wątrobową?

A
  • tętnica
  • żyła
  • przewód żółciowy
101
Q

Czym są otoczone blaszki hepatocytów i zatoki?

A

siecią włókien srebrochłonnych

102
Q

Jakie wyróżniamy podziały miąższu wątrobowego?

A
  1. zrazik klasyczny (żyła centralna w środku)
  2. zrazik wrotny (przestrzeń wrotna w środku, a boki wyznaczają linie poprowadzone przez otaczające żyły centralne)
  3. gronko wątrobowe (oś symetrii stanowi naczynie okołozrazikowe a punkty skrajne to żyły centralne)
103
Q

Jakie wyróżniamy strefy gronka wątrobowego?

A

1 – bogata w tlen (aktywnego metabolizmu)
2 – pośrednia (zmiennego metabolizmu)
3 – uboga w tlen (niskiego metabolizmu)

104
Q

Czym charakteryzują się hepatocyty strefy 1 gronka wątrobowego?

A
  • wysoka aktywność
  • duże mitochondria z licznymi grzebieniami
  • obfita siateczka szorstka i gładka
  • dużo glikogenu
105
Q

Czym charakteryzują się hepatocyty strefy 3 gronka wątrobowego?

A
  • niska aktywność
  • małe mitochondria z rzadkimi grzebieniami
  • obfitsza siateczka gładka
  • mało glikogenu
  • wczesne zmiany degeneracyjne
106
Q

Jak można odnieść strefy gronka wątrobowego do klasycznego zrazika wątrobowego?

A

strefa 1 = obszar wokół przestrzeni wrotnej (okołowrotny)

strefa 3 = obszar wokół żyły centralnej (okołocentralny)

107
Q

W której strefie gronka wątrobowego jest najwięcej tlenu?

A

strefa 1

108
Q

W której strefie gronka wątrobowego jest najsilniej prowadzony proces detoksyfikacji?

A

strefa 1

109
Q

W której strefie gronka wątrobowego jest uwalniana największa ilość glukozy?

A

strefa 1

110
Q

W której strefie gronka wątrobowego jest najintensywniej prowadzona glikoliza?

A

strefa 3

111
Q

W której strefie gronka wątrobowego jest najsilniej prowadzona synteza kwasów tluszczowych?

A

strefa 3

112
Q

W której strefie gronka wątrobowego jest najsilniej prowadzony rozkład kwasów tłuszczowych?

A

strefa 1

113
Q

Jakie funkcje pełni hepatocyt?

A
  • metabolizm cukrowców: obrót glukoza-glikogen, glukoneogeneza
  • metabolizm lipidów: rozkład chylomikronów, synteza cholesterolu i fosfolipidów, produkcja VLDL
  • synteza białek osocza (nie dotyczy immunoglobulin)
  • produkcja i wydzielanie żółci
  • detoksyfikacja
  • funkcja dokrewna: produkcja insulinopodobnych czynników wzrostu 1 i 2, erytropoetyny i cytokin
  • wydzielanie IgA
114
Q

Jakie organelle występują w hepatocytach?

A
  • siateczka szorstka
  • siateczka gładka
  • aparat Golgiego
  • mitochondria
  • lizosomy
  • peroksysomy
  • złogi glikogenu
  • drobne krople lipidowe
115
Q

Jakie mogą być hepatocyty?

A
  • dwujądrzaste (25%)

* poliploidalne (30-80%)

116
Q

Jakie zdolności regeneracyjne mają hepatocyty?

A

znaczne

117
Q

Jakie wyróżniamy bieguny hepatocytów i jakie pełnią one funkcje?

A
  • biegun naczyniowy - wchłanianie i wydzielanie

* biegun żółciowy (kanalikowy) - sekrecja

118
Q

Czym charakteryzuje się biegun naczyniowy hepatocytów?

A
  • mikrokosmki
  • obfita siateczka szorstka
  • wchłanianie produktów trawienia (obecnych w krwi spływającej z przewodu pokarmowego)
  • wydzielanie glukozy, białek, lipoproteidów
119
Q

Czym charakteryzuje się biegun żółciowy hepatocytu?

A
  • kanalik żółciowy (symetryczne wpuklenia błon komórkowych) z mikrokosmkami
  • połączenia międzykomórkowe (uszczelnienie i wzmocnienie kanalika)
  • liczne diktiosomy i lizosomy
  • wydzielanie żółci i IgA
120
Q

Co to jest przestrzeń okołozatokowa Dissego?

A

jest to przestrzeń pomiędzy biegunami naczyniowymi hepatocytów a ścianą zatoki (śródbłonkiem)

121
Q

Czym charakteryzują się zatoki wątrobowe?

A
  • odmiana kapilarów o nieciągłej ścianie
  • szerokie, nieregularne
  • komórki śródbłonkowe z otworami o różnej wielkości
  • brak blaszki podstawnej
  • pełna przepuszczalność
122
Q

Jakie komórki odpowiadają za oczyszczanie krwi w wątrobie?

A

komórki śródbłonkowe zatok i komórki Kupffera

123
Q

Jakie wyróżniamy komórki związane ze ścianą zatok wątrobowych?

A
  • komórki Browicza-Kupffera
  • lipocyty
  • komórki ziarniste
124
Q

Czym są komórki Browicza-Kupffera?

A

makrofagi rezydujące w wątrobie

125
Q

Jaką funkcję pełnią komórki Browicza-Kupffera?

A
  • fagocytują bakterie, uszkodzone komórki, stare erytrocyty

- produkują cytokiny wpływające na funkcje hepatocytów, komórek śródbłonkowych i komórek ziarnistych

126
Q

Co to są komórki ziarniste wątroby?

A

limfocyty NK

127
Q

Czym są komórki gwiaździste wątroby?

A

specyficzna odmiana miofibroblastów

128
Q

Za co odpowiadają komórki gwiaździste wątroby?

A
  • magazynują lipidy i witaminę A
  • regulują przepływ krwi przez zatoki
  • w warunkach patologicznych produkują włókna kolagenowe (zwłóknienie wątroby)
129
Q

Co jest największym producentem chłonki w ustroju?

A

wątroba

130
Q

Jak przepływa chłonka przez wątrobę?

A

1 – przestrzeń Dissego
2 – przestrzeń chłonna Malla (pomiędzy hepatocytami a tkanka łączną przestrzeni wrotnej)
3 – międzyzrazikowe naczynie chłonne w przestrzeni wrotnej

131
Q

Jakie wyróżniamy wewnątrzwątrobowe drogi żółciowe?

A
  • kanaliki żółciowe
  • przewodziki żółciowe (cholangiole) - niski nabłonek sześcienny: cholangiocyty i komórki owalne
  • międzyzrazikowe przewody żółciowe - nabłonek sześcienny do walcowatego (cholangiocyty)
132
Q

Co wydzielają cholangiocyty?

A

alkaliczny płyn bogaty w wodorowęglany

133
Q

Co to są komórki owalne wątroby i jaką pełnią funkcję?

A

to komórki macierzyste wątroby: mogą się namnażać i różnicować w komórki nabłonkowe przewodów i hepatocyty

134
Q

Co płynie dośrodkowo (do żyły centralnej) w klasycznym zraziku wątrobowym?

A

krew

135
Q

Co płynie odśrodkowo (do przestrzeni wrotnych) w klasycznym zraziku wątrobowym?

A

chłonka i żółć

136
Q

Jakie wyróżniamy pozawątrobowe drogi żółciowe?

A
  • przewody wątrobowe
  • przewód pęcherzykowy – pęcherzyk żółciowy
  • przewód żółciowy wspólny
137
Q

Jak są zbudowane zewnątrzwątrobowe drogi żółciowe?

A
  • nabłonek jednowarstwowy walcowaty (komórki jasne, pojedyncze komórki dokrewne i szczoteczkowe)
  • blaszka właściwa
  • mięśniówka gładka
  • warstwa włóknista/surowicza
138
Q

Czym się charakteryzują komórki jasne zewnątrzwątrobowych dróg żółciowych?

A
  • mikrokosmki
  • połączenia międzykomórkowe
  • mitochondria w górnej i dolnej części
  • wpuklenia bocznej błony komórkowej
139
Q

Jaką funkcję pełnią komórki jasne zewnątrzwątrobowych dróg żółciowych?

A

resorbują wodę i jony

140
Q

Jak jest zbudowany pęcherzyk żółciowy?

A
  • nabłonek i układ warstw jak w przewodach pozawątrobowych
  • liczne fałdy błony śluzowej
  • nieliczne małe gruczoły śluzowe w blaszce właściwej
  • wpuklenia śluzówki w obręb mięśniówki