Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Histologia > Tkanki > Flashcards

Tkanki Flashcards

1
Q

Co stanowi elementy składowe tkanki?

A
  • komórki (o podobnym pochodzeniu, zbliżonej strukturze i funkcji)
  • substancja międzykomórkowa (produkowana przez komórki)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Głowne rodzaje tkanek zwierzęcych:

A
  • tkanka nabłonkowa
  • tkanka łączna
  • tkanka mięśniowa
  • tkanka nerwowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Jakie wyróżniamy formy tkanki nabłonkowej?

A
  • wyściółki (pokrywające zewnętrzne i wewnętrzne powierzchnie organizmu)
  • gruczoły (zespoły komórek nabłonkowych pełniących funkcje wydzielnicze)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Czego nie zawierają nabłonki?

A

naczyń krwionośnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Jakie funkcje pełni tkanka nabłonkowa?

A
  1. ochronna (np. naskórek)
  2. resorbcyjna (np. nabłonek jelitowy)
  3. wydzielnicza (np. gruczoły)
  4. regulacja transportu przez nabłonek (np. śródbłonek naczyń krwionośnych)
  5. zmysłowa (np. kubki smakowe)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Główne funkcje nabłonka jednowarstowego płaskiego:

A

kontrola transortu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Gdzie występuje nabłonek jednowarstowy płaski?

A
  • naczynia (śródbłonek)
  • pęcherzyki płucne (pneumocyty)
  • opłucna i otrzewna (międzybłonek)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Główne funkcje nabłonka jednowarstowego sześciennego:

A

wchłanianie i wydzielanie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Gdzie występuje nabłonek jednowarstwowy sześcienny?

A
  • kanaliki nerkowe

- gruczoły i ich przewody

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Głowne funkcje nabłonka jednowarstowego walcowatego:

A
  • wchłanianie
  • wydzielanie
  • kontrola transportu
  • ochrona
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Gdzie występuje nabłonek jednowarstwowy walcowaty?

A
  • przewód pokarmowy
  • drogi żółciowe
  • żeńskie drogi rozrodcze
  • duże przewody wyprowadzające gruczołów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Gdzie występuje nabłonek jednowarstowy wielorzędowy?

A
  • drogi oddechowe
  • najądrze
  • kubki smakowe
  • ucho wewnętrzne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Jaką funkcję pełni nabłonek jednowarstwowy wielorzędowy?

A
  • ochrona
  • wydzielanie
  • funkcja zmysłowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Gdzie występuje nabłonek wielowarstowy płaski rogowaciejący?

A

naskórek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Gdzie występuje nabłonek wielowarstowy płaski nierogowaciejący?

A

jama ustna, przełyk, rogówka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Gdzie jest zlokalizowany nabłonek przejściowy?

A

drogi moczowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Jaką funkcję pełni nabłonek przejściowy?

A

ochronną (szczelny - bariera osmotyczna, bardzo rozciągliwy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Czym charakteryzuje się powierzchnia górna urotelium?

A
  • występują komórki baldaszkowate (niekiedy dwujądrzaste)
  • występują połączenia ścisłe i mechaniczne
  • specyficzna, sztywna szczytowa błona zawiera sztywne białkowe płytki (uroplakina) połączone z filamentami aktynowymi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Gdzie występuje nabłonek dwuwarstwowy sześcienny?

A

w przewodach wyprowadzających gruczołów potowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Jaką funkcję pełni nabłonek dwuwarstwowy sześcienny?

A

kontrola transportu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Gdzie występuje nabłonek wielowarstwowy walcowaty?

A
  • w rejonach przejściowych między nabłonkiem wielowarstowym płaskim, a nabłonkiem jednowarstwowym walcowatym (nagłośnia, odbyt, spojówka, męska cewka moczowa, przewody wyprowadzające dużych gruczołów)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Co to znaczy, że komórki są spolaryzowane?

A

mają powierzchnię boczną, szczytową i przypodstawną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Co występuje na powierzchni szczytowej komórek spolaryzowanych?

A
  • mikrokosmki
  • rzęski (migawki)
  • białka transportowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Co występuje na powierzchni bocznej komórek spolaryzowanych?

A

połączenia i kanaliki międzykomórkowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Co występuje na powierzchni przypodstawnej komórek spolaryzowanych?

A
  • połączenia komórka-substancja międzykomórkowa
  • białka transportowe
  • prążkowanie przypodstawne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Mikrokosmki:

A
  • nieregularne

- zawierają wiązki filamentów aktynowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Co to jest brzeżek szczoteczkowy?

A

bardzo liczne i regularne mikrokosmki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Funkcja mikrokosmków:

A

zwiększają powierzchnię błony ułatwiając wchłanianie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Co to są stereocylia?

A

długie i grube mikrokosmki, występujące na powierzchni niektórych komórek nabłonkowych (w najądrzu, nasieniowodzie i uchu wewnętrznym)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Jak zbudowana jest migawka?

A

łodyga (część wystająca ponad powierzchnię - 9x2+2)
ciałko podstawne (9x3+0)
korzonek = wiązka włókienek białkowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Za co odpowiada dyneina w rzęsce?

A

generuje ruch migawki, powodując czynne zgięcie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Za co odpowiada neksyna w rzęsce?

A

odpowiada za fazę bierną ruchu (powrót)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Co może transportować brzeżek migawkowy?

A
  • śluz z przyczepionymi cząsteczkami pyłów w drogach oddechowych
  • oocyty w jajowodzie
  • plemniki w męskich drogach rozrodczych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Rzęska pierwotna:

A
  • pojedyncza, nieruchoma
  • 9x2+0
  • występuje w róznych komórkach
  • zawiera receptory i białka uczestniczące w regulacji cyklu komórkowego i różnicowania
  • w niektórych komórkach pełni rolę mechanosensora (jej zgięcie powoduje otwarcie kanałów wapniowych i reakcję komórki)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje połączeń międzykomórkowych?

A
  • ścisłe
  • mechaniczne
  • komunikacyjne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje połączeń ścisłych między komórkami?

A

strefa zamykająca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje połączeń mechanicznych między komórkami?

A

strefa przylegania i desmosom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje połączeń komunikacyjnych między komórkami?

A

neksus (połączenia szczelinowe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Strefa zamykająca:

A

połączenie w formie ciągłego pasa otaczającego komórkę, łączy w sposób ciągły (bez przerwy) zespoły komórek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Z jakim elementem cytoszkieletu łączy się strefa zamykająca?

A

z filamentami aktynowymi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Jakie białka występują w strefie zamykającej?

A

białko ZO oraz klaudyna i okludyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Funkcje strefy zamykającej:

A

uszczelnienie przestrzeni międzykomórkowych (kontrola transportu)
bariera dla ruchu białek błonowych (polaryzacja komórki)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Z jakim elementem cytoszkieletu łączy się strefa przylegania?

A

z filamentami aktynowymi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Jakie białka występują w strefie przylegania?

A

kadheryny (białka łączące)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Z jakim elementem cytoszkieletu łączy się desmosom?

A

z filamentami pośrednimi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Co jest charakterystyczną cechą desmosomu?

A

obecność płytki desmosomowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Jakie białka łączące występują w desmosomie?

A

desmogleiny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Jakie wyróżniamy połączenia komórka-substancja międzykomórkowa?

A
  • kontakt lokalny

- półdesmosom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Jakie białka łączące występują w połączeniu szczelinowym?

A

koneksyny (6 koneksyn tworzy konekson)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Jakie białka łączące występują w kontakcie lokalnym?

A

integryny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Do czego służy neksus?

A

umożliwia bezpośrednie przechodzenie substancji niskocząsteczkowych (jonów, cząsteczek sygnałowych i ATP) pomiędzy połączonymi komórkami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

Co umożliwiają połączenia szczelinowe?

A
  • bezpośrednie przewodzenie bodźców elektrycznych między komórkami
  • szybką wymianę sygnałów chemicznych między komórkami
  • synchronizację procesów metabolicznych i różnicowania (sprzężenie metaboliczne)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Kiedy następuje zamknięcie koneksonów i przerwanie komunikacji między komórkami?

A

w warunkach zagrażających komórce (spadek pH, nadmierny wzrost wewnątrzkomórkowego stężenia wapnia)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

Co tworzy listewkę graniczną?

A
  1. strefa zamykająca
  2. strefa przylegania
  3. desmosom
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Jaki kompleks połączeń międzykomórkowych występuje w wstawkach mięśnia sercowego?

A
  1. strefa przylegania
  2. desmosom
  3. neksus
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

Jaką funkcję pełni prążkowanie przypodstawne?

A

aktywny transport jonów przez błonę komórkową

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

Co to jest prążkowanie przypodstawne?

A

głębokie fałdy (w kótrych pionowo ułożone są mitochondria) przypodstawnej błony komórkowej, zwiększające jej powierzchnię

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

Białka blaszki podstawnej tkanki nabłonkowej:

A

lamina, kolagen IV, entaktyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

Jakie proteoglikany zaiwera blaszka podstawna tkanki nabłonkowej?

A

perlekan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

Funkcje blaszki podstawnej tkanki nabłonkowej:

A
  • przytwierdza nabłonek do podłoża
  • uczestniczy w regulacji przechodzenia substancji wysokocząsteczkowych do rejonu podnabłonkowego
  • ukierunkowuje migrację komórek w procesach rozwoju i regeneracji
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

Co to jest błona podstawna?

A

blaszka podstawna + dodatkowa warstwa włóknisto-siatkowa (wytworzona przez tkankę łączną)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

Jakie białka tworzą warstwę włóknisto-siatkową?

A

fibryle z kolagenu III, VII i fibryliny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

Co to są gruczoły?

A

zespoły komórek nabłonkowych o specjalizacji wydzielniczej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

Jak klasyfikujemy gruczoły?

A

na wewnątrz- i zewnątrzwydzienicze

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

Czym charakteryzują się gruczoły zewnątrzwydzielnicze?

A

są zbudowane z jednostek wydzielniczych i kierują wydzielinę do określonego miejsca przez przewody wyprowadzające

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

Przykłady gruczołów zewnątrzwydzielniczych:

A
  • ślinianki
  • trzustka
  • małe gruczoły w ścianie przewodu pokarmowego, dróg oddechowych i w skórze
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

Czym charakteryzują się gruczoły wewnątrzwydzielnicze?

A

wydzielają do przestrzeni międzykomórkowej, skąd wydzielina trafia do naczyń krwionośnych, a z krwią do odległych narządów
nie posiadają przewodów wyprowadzających i nie są podzielone na jednostki (wyjątek: tarczyca)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

Przykłady gruczołów wewnątrzwydzielniczych:

A

przysadka, tarczyca, nadnercza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

Klasyfikacja gruczołów wydzielniczych ze względu na sposób wydzielania:

A
  1. wydzielanie merokrynowe (erykrynowe)
  2. wydzielanie apokrynowe
  3. wydzielanie holokrynowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
70
Q

Na czym polega wydzielanie merokrynowe?

A

na egzocytozie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
71
Q

Jakie gruczoły wydzielają merokrynowo?

A

tak wydziela większość gruczołów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
72
Q

Na czym polega wydzielanie apokrynowe?

A

wydzielina lipidowa, nieotoczona błoną odrywa się od szczytowych części komórek w postaci pęcherzyków zawierających wydzielinę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
73
Q

Jakie gruczoły wydzielają apokrynowo?

A

gruczoły zapachowe skóry, gruczoły mlekowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
74
Q

Na czym polega wydzielanie holokrynowe?

A

komórki gromadzą wydzielinę, obumierają i rozpadają się na fragmenty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
75
Q

Jakie gruczoły wydzielają holokrynowo?

A

gruczoły łojowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
76
Q

Funkcje tkanki łącznej:

A
  • mechaniczna (łączenie, utrzymywanie i podpieranie komórek i ich zespołów w narządach)
  • transport tlenu i metabolitów do komórek wszystkich tkanek i narządów (poprzez krew i substancję międzykomórkową)
  • obronna (przeciw patogenom, eliminacja obcych antygenów, proecesy zapalne i reakcja immunologiczna)
  • produkcja substancji regulacyjnych działających na komórki różnych tkanek
  • magazynowanie i metabolizm tłuszczów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
77
Q

Jak zbudowana jest tkanka łączna?

A

zawiera znacznie więcej substancji międzykomórkowej, niż komórek, które zazwyczaj są rozproszone i nie tworzą zwartych układów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
78
Q

Co tworzy substancję międzykomórkową tkanki łącznej?

A

substancja podstawowa + włókna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
79
Q

Co tworzy substancję podstawową?

A
  • glikozaminoglikany (GAG)
  • proteoglikany
  • glikoproteidy
  • woda i jony
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
80
Q

Co to są glikozaminoglikany?

A

polianiony zawierające liczne grupy siarczanowe i karboksylowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
81
Q

Jakie wyróżniamy glikozaminoglikany?

A

siarczany chondroityny, dermatanu, heparanu, keratanu i kwas hialuronowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
82
Q

Co to są proteoglikany?

A

białko rdzeniowe + łańcuch GAG

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
83
Q

Jak inaczej zwane są glikoproteidy?

A

białka niekolagenowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
84
Q

Jakie wyróżniamy glikoproteidy?

A

lamina, fibronektyna, entaktyna i trombospondyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
85
Q

Jakie wyróżniamy włókna w substancji międzykomórkowej?

A
  • kolagenowe
  • sprężyste
  • srebrnochłonne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
86
Q

Co wiąże substancja podstawowa?

A

znaczne ilości wody

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
87
Q

Za co odpowiada substancja podstawowa?

A

za dyfuzję gazów i substancji (odżywczych, regulacyjnych i metabolitów) i ich dostarczenie do komórek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
88
Q

Włokna kolagenowe:

A
  • zbudowane z kolagenu typu I (niekiedy II)
  • kwasochłonne
  • składają się z prążkowanych fibryli
  • grube
  • tworzą pęczki
  • odporne na rozciąganie i rozerwanie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
89
Q

Z czego wynika prążkowanie fibryli kolagenowych?

A

z uporządkowanego układu kolagenu w fibryli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
90
Q

Jakie etapy wyróżniamy w procesie tworzenia kolagegu?

A

wewnątrz- i zewnątrzkomórkowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
91
Q

Jak przebiega wewnątrzkomórkowe tworzenie kolagenu?

A
  1. Translacja preprokolagenu (siateczka szorstka)
  2. Hydroksylacja i glikozylacja preprokolagenu (siateczka szorstka)
  3. Tworzenie potrójnej spirali = cząstka prokolagenu (siateczka szorstka)
  4. Transport cząsteczek prokolagenu doaparatu Golgiego i wydzielanie (egzocytoza konstytutywna)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
92
Q

Jak przebiega zewnątrzkomórkowe tworzenie kolagenu?

A
  1. odcięcie końcowych odcinków peptydowych (propeptydów) przez peptydazy (cząsteczki kolagenu)
  2. Agregacja cząsteczek kolagenu w fibryle, boczna agregacja fibryli w włókna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
93
Q

Włókna siateczkowe (retikulinowe, srebrochłonne)

A
  • zbudowane z kolagenu typu III
  • barwią się solami srebra
  • składają się z prążkowanych fibryli
  • cienkie
  • tworzą sieci o drobnych oczkach
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
94
Q

Włókna sprężyste (elastyczne)

A
  • zbudowane z elastyny (rdzeń) ifibryliny (obwodowe mikrofibryle)
  • cienkie
  • tworzą sieci lub blaszki
  • bardzo rozciągliwe i elastyczne
  • wymagają specjalnych barwników
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
95
Q

Czym są połączone cząsteczki elastyny we włóknach sprężystych?

A

mostkami zbudowanymi z desmozyny i izodesmozyny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
96
Q

Co się dzieje pod wpływem rozciągania włókien elastycznych?

A

cząsteczki elastyny prostują się, a mostki zachowują integralność włókna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
97
Q

Komórki tkanki łącznej właściwej:

A
  • fibroblasty
  • makrofagi
  • komórki plazmatyczne
  • komórki tuczne
  • adipocyty
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
98
Q

Jakie komórki tkanki łącznej pochodzą z komórek mezenchymatycznych?

A

fibroblasty i adipocyty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
99
Q

Jakie komórki tkanki łącznej pochodzą ze szpiku krwiotwórczego lub bezpośrednio z krwi?

A

makrofagi, komórki tuczne i plazmatyczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
100
Q

Co produkują fibroblasty?

A

składniki substancji międzykomórkowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
101
Q

Charakterystyka fibroblastów:

A
  • wydłużone
  • zasadochłonne
  • siateczka szorstka
  • aparat Golgiego
  • egzocytoza konstytutywna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
102
Q

Jakie komórki substancji międzykomórkowej produkują fibroblasty?

A
  • kolageny
  • elastyna i fibrylina
  • GAG
  • proteoglikany
  • białka niekolagenowe
  • metaloproteinazy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
103
Q

W co przekształcają się fibroblasty w dojrzałej tkance łącznej?

A

w słabo aktywne fibroblasty spoczynkowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
104
Q

Czym charakteryzują się fibroblasty spoczynkowe?

A
  • cienkie
  • wydłużone lub wielokształtne
  • słabo rozwinięte organelle
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
105
Q

Z jakich komórek pochodzą makrofagi?

A

z monocytów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
106
Q

Jaką funkcję pełnią makrofagi?

A
  • fagocytują i trawią mikroorganizmy, uszkodzone komórki, szczątki komórek i ciała obce
  • produkują substancje regulujące czynność innych komórek w procesach obronnych i substancje antybakteryjne
  • prezentują antygeny w reakcjach immunologicznych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
107
Q

Charakterystyka makrofagów:

A
  • wielokształtne (zdolne do ruchu pełzakowatego)
  • fałdy i wpuklenia błony komórkowej (fagocytoza)
  • liczne heterolizosomy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
108
Q

Co jest markerem makrofagów?

A

kwaśna fosfataza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
109
Q

Jakie substancje produkują makrofagi?

A
  • cytokiny (interleukiny, interferon, TGF, TNF)
  • czynniki pobudzające różnicowanie leukocytów w szpiku
  • czynniki antybakteryjne: wolne rodniki i lizozym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
110
Q

Jakie wyróżniamy stany czynnościowe makrofagów?

A
  • spoczynkowe (osiadłe)

- wędrujące (wolne, aktywowane)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
111
Q

W jaki sposób fagocytują makrofagi?

A
  • fagocytoza niespecyficzna

- fagocytoza specyficzna (przy udziale receptorów)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
112
Q

Jakie wyróżniamy dwie odmiany czynnościowe makrofagów?

A
  • M1 prozapalne (uszkodzenie tkanek, cytotoksyczność)

- M2 przeciwzapalne (naprawa tkanek, immunosupresja, agiogeneza)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
113
Q

Jak nazywają się makrofagi obecne w krwi?

A

monocyty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
114
Q

Jak nazywają się makrofagi obecne w płucach?

A

makrofagi pęcherzykowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
115
Q

Jak nazywają się makrofagi obecne w wątrobie?

A

komórki Browicza-Kupffera

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
116
Q

Jak nazywają się makrofagi obecne w łożysku?

A

komórki Hoffbauera

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
117
Q

Jak nazywają się makrofagi obecne w ośrodkowym układzie nerwowym?

A

komórki mikrogleju

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
118
Q

Jak nazywają się makrofagi obecne w kości?

A

osteoklasty (specyficzna odmiana)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
119
Q

Gdzie występują makrofagi?

A
  • tkanka łączna (histocyty)
  • narządy limfatyczne
  • szpik kostny
  • błony surowicze
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
120
Q

Jaką funkcję pełnią pazmocyty?

A

produkują immunoglobuliny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
121
Q

Charakterystyka plazmocytów:

A
  • zegarowy układ chromatyny
  • zasadochłonna cytoplazma
  • siateczka szorstka
  • aparat Golgiego
  • egzocytoza konstytutywna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
122
Q

Skąd pochodzą plazmocyty?

A

z limfocytów B

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
123
Q

Jak inaczej nazywane są komórki tuczne?

A

mastocyty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
124
Q

Skąd pochodzą komórki tuczne?

A

ze szpiku kostnego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
125
Q

Jaką funkcję pełnią komórki tuczne?

A

po aktywacji produkują i wydzielają czynniki prozapalne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
126
Q

Charakterystyka mastocytów:

A
  • liczne, duże zasadochłonne ziarna
  • aparat Golgiego
  • nieregularne mikrokosmki
  • lokalizacja w pobliżu naczyń
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
127
Q

Jakie produkty wydzielnicze mastocytów są magazynowane w ich ziarnistościach?

A
  • histamina
  • heparyna
  • proteazy (chymaza i tryptaza)
  • siarczan chondroityny
  • czynniki chemotaktyczne przyciągające eozynofile i neutrofile
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
128
Q

Jakie produkty wydzielnicze mastocytów są uwalniane zaraz po ich syntezie?

A
  • leukotrieny
  • cytokiny (interleukiny)
  • czynnik aktywujący płytki krwi
  • wolne rodniki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
129
Q

Jakie komórki są głównymi komórkami wykonawczymi w reakcjach alergicznych?

A

mastocyty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
130
Q

Jakie są dwa rodzaje mastocytów?

A
  • łącznotkankowe

- błon śluzowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
131
Q

Czym charakteryzują się mastocyty łącznotkankowe?

A
  • powszechne w tkance łącznej

- zawierają w ziarnach obie proteazy (chymazę i tryptazę)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
132
Q

Czym charakteryzują się mastocyty błon śluzowych?

A
  • w ścianach przewodu pokarmowego i oddechowego
  • mniejsze
  • zawierają tylko tryptazę
  • nie zawierają heparyny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
133
Q

Jaki jest efekt aktywacji mastocytów?

A

lokalny stan zapalny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
134
Q

Jak przebiega aktywacja mastocytów?

A
  1. przyłączenie cząsteczek IgE do receptorów mastocyta
  2. Przyłączenie antygenu do IgE
  3. Aktywacja komórkowych szlaków sygnalizacyjnych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
135
Q

Do czego prowadzi aktywacja komórkowych szlaków sygnalizacyjnych przezmastocyta?

A
  • wzrost poziomu wapnia i gwałtowna egzocytoza ziarn (degranulacja)
  • aktywacja fosfolipazy i wydzielania leukotrienów
  • aktywacja genów dla cytokin i syntezy oraz wydzielania cytokin
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
136
Q

Co wywołuje wydzielenie cytokin przez mastocyta?

A
  • naciek leukocytów

- uszkodzenie komórek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
137
Q

Co wywołuje egzocytoza zawartości ziarn i wydzielenie leukotrienów przez mastocyta?

A
  • rozszerzenie i wzrost przepuszczalności naczyń (przekrwienie, obrzek)
  • skurcz mięśniówki gładkiej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
138
Q

Jak klasyfikujemy tkankę łączną?

A
  1. tkanka łączna embrionalna
  2. tkanka łączna właściwa
  3. tkanka łączna podporowa
  4. krew
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
139
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje tkanki łącznej embrionalnej?

A
  • tkanka łączna galaretowata

- tkanka mezenchymatyczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
140
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje tkanki łącznej właściwej?

A
  • tkanka łączna wiotka
  • tkanka łączna włóknista
  • tkanka tłuszczowa
  • tkanka łączna siateczkowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
141
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje tkanki łącznej podporowej?

A
  • tkanka kostna

- tkanka chrzęstna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
142
Q

Gdzie jest zlokalizowana tkanka mezenchymatyczna?

A

tkanki płodowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
143
Q

Czym się charakteryzuje tkanka mezenchymatyczna?

A
  • komórki mezenchymatyczne, macierzyste i słabo zróżnicowane

- substancja podstawowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
144
Q

Gdzie występuje tkanka łączna galaretowata?

A

sznur pępowinowy, miazga zęba

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
145
Q

Czym się charakteryzuje tkanka łączna galaretowata?

A
  • prymitywne fibroblasty i mezenchymatyczne komórki macierzyste
  • dużo substancji podstawowej
  • niewiele, delikatnych fibryli kolagenowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
146
Q

Charakterystyka tkaki łącznej zbitej:

A
  • komórki tkanki łącznej + krwinki białe

- substancja podstawowa i włókna w równych ilościach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
147
Q

Gdzie występuje tkanka łączna wiotka?

A

wszędzie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
148
Q

Jaką funkcję pełni tkanka łączna wiotka?

A

tworzy wewnętrzne rusztowanie narządów, wprowadza naczynia i nerwy wgłąb narządów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
149
Q

Czym charakteryzuje się tkanka łączna zbita?

A
  • spoczynkowe fibroblasty
  • zwarty układ włókien kolagenowych
  • niewiele substancji podstawowej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
150
Q

Gdzie jest zlokalizowana tkanka łączna zbita nieregularna?

A

skóra, twardówka, torebki narządów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
151
Q

Gdzie jest zlokalizowana tkanka łączna zbita regularna?

A

ścięgna, więzadła, rogówka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
152
Q

Budowa ścięgna:

A
  • zwarty, równoległy układ pęczków włókien kolagenowych
  • pomiędzy pęczkami spoczynkowe fibroblasty układające się w szeregi
  • niewielka ilość włókien sprężystych (amortyzacja)
  • cienkie przegrody z tkanki łącznej wiotkiej zawierające naczynia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
153
Q

Gdzie i jaką funkcję pełni tkanka łączna siateczkowata?

A

tworzy rusztowanie w narządach limfatycznych i szpiku kostnym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
154
Q

Charakterystyka tkanki łącznej siateczkowatej:

A
  • komórki z wypustkami (głównie fibroblasty i makrofagi)

- włókna siateczkowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
155
Q

Tkanka tłuszczowa zółta:

A
  • zwarty układ adipocytów jednopęcherzykowych
  • niewiele istoty międzykomórkowej
  • bogate unaczynienie
  • budowa zrazikowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
156
Q

Gdzie jest zlokalizowana tkanka tłuszczowa zółta?

A

tkanka podskórna, torebki narządów, otrzewna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
157
Q

Jaką funkcję pełni tkanka tłuszcowa żółta?

A

gromadzenie i metabolizm tłuszczów, funkcja dokrewna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
158
Q

Czym się charakteryzuje adipocyt jednopęcherzykowy?

A
  • duży
  • pojedyncza wielka kropla lipidowa otoczona siecią filamentów pośrednich
  • obwodowa warstwa cytoplazmy z jądrem i organellami
  • blaszka podstawna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
159
Q

Jakie są funkcje metaboliczne adipocytów jednopęcherzykowych?

A
  • pobieranie składników lipidów
  • magazynowanie lipidów
  • synteza lipidów
  • rozkład lipidów
  • wydzielanie składników lipidów
  • wydzielanie lipazy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
160
Q

jakie substancje wydziela dokrewnie tkanka tłuszczowa?

A
  • leptyny
  • adiponektyny
  • rezystyny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
161
Q

Jaką funkcje pełni leptyna?

A

działając na podwzgórze hamuje łaknienie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
162
Q

Jaką funkcję pełni adiponektyna?

A

uczestniczy w regulacji metabolizmu kwasów tłuszczowych i glukozy, wpływa na wrażliwość komórek na insulinę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
163
Q

Jaką funkcję pełni rezystyna?

A

uczestniczy w regulacji procesów zapalnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
164
Q

Tkanka tłuszczowa brunatna:

A
  • adipocyty wielopęcherzykowe
  • niewiele substancji międzykomórkowej
  • bogate unaczynienie
  • liczne zakończenia nerwowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
165
Q

Jaką funkcję pełni tkanka tłuszcowa brunatna?

A

tak jak tkanka tłuszczowa żółta + produkcja ciepła

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
166
Q

Gdzie u noworodków jest zlokalizowana tkanka tłuszczowa brunatna?

A

okolice kręgosłupa, śródpiersia, nerek i dołów pachowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
167
Q

Gdzie u dorosłych jest zlokalizowana tkanka tłuszczowa brunatna?

A

małe grupy komórek w rejonie szyi, nad obojczykiem, w śródpiersiu, wzdłuż kręgosłupa, na górnych biegunach nerek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
168
Q

Adipocyt wielopęcherzykowy:

A
  • liczne drobne krople lipidowe
  • centralnie położone jądro
  • liczne mitochondria
  • blaszka podstawna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
169
Q

Od czego zależą właściwości mechaniczne tkanek podporowych?

A

od składu substancji międzykomórkowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
170
Q

Jakie komórki w chrząstce produkują substancję międzykomórkową?

A

chondrocyty i chondroblasty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
171
Q

Jakie komórki w kości produkują substancję międzykomórkową?

A

osteocyty i osteoblasty

172
Q

Odmianami jakich komórek są chondrocyty, chondroblasty, osteocyty i osteoblasty?

A

wyspecjalizowanymi odmianami aktywnych i spoczynkowych fibroblastów

173
Q

Substancja międzykomórkowa chrząstki:

A
  • włókna kolagenowe
  • proteoglikany bogate w siarczany chndroityny
  • białka niekolagenowe (aneksyna chrzęstna, fibronektyna i tensacyna)
174
Q

Co to są komórkichondrogenne?

A

komórki mezenchymatyczne zaprogramowane w kierunku różnicowania chrzęstnego

175
Q

Co produkują chondroblasty?

A

znaczne ilości składników substancji międzykomórkowej podczas tworzenia chrząstki

176
Q

w co przekształcają się chondroblasty?

A

w chondrocyty

177
Q

Co to są chondrocyty?

A

komórki dojrzałej chrząstki,które produkują niewielkie ilości substancji międzykomórkowej

178
Q

Cechy wspólne dla wszystkich typów chrząstek:

A
  • brak naczyń krwionośnych
  • substancja podstawowa bogata w siarczany chondroityny
  • chondrocyty zlokalizowane w jamkach lub w niewielkich grupach (grupy izogeniczne)
  • terytoria chrzęstne
179
Q

Co to są terytoria chrzęstne?

A

jamki z chondrocytami otoczone zagęszczoną substancją podstawową

180
Q

Co to jest ochrzęstna?

A

warstwa tkanki łącznej włóknistej na powierzchni chrząstki

181
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje wzrostu chrząstki?

A
  • przez apozycję (od ochrzęstnej)

- śródmiąższowy (podziały chondrocytów i produkcja nowej substancji międzykomórkowj)

182
Q

Jakie zdolności regeneracyjne ma chrząstka?

A

słabe u osób młodych i praktyczne żadne u starszych

183
Q

Charakterystyka chrząstki sklistej:

A
  • terytoria chrzęstne
  • sieć cienkich włókien kolagenowych typu II pomiędzy i wokół terytoriów chrzęstnych
  • w substancji podstaowej dominuje agrekan tworzący agregaty z kw. hialuronowym
184
Q

Gdzie występuje chrząstka szklista?

A
  • powierzchnie stawowe
  • drogi oddechowe
  • przegroda nosowa
  • “modele” kości w życiu płodowym
185
Q

Właściwości mechaniczne chrząstki szklistej:

A

sztywna i odporana na ściskanie

186
Q

Chrząstka sprężysta:

A
  • terytoria chrzęstne
  • włókna kolagenowe typu II
  • włókna sprężyste
  • substancja podstawowa
187
Q

Lokalizacja chrząstki sprężystej:

A

małżowina uszna, trąbki słuchowe i niektóre chrząstki krtani

188
Q

Jakie właściwości mechaniczne ma chrząstka sprężysta?

A

sztywna i elastyczna

189
Q

Chrząstka włóknista:

A
  • nieliczne terytoria chrzęstne
  • równoległe pęczki włókien kolagenowych tupu I
  • bardzo niewiele substancji podstawowej
  • brak ochrzęstnej
190
Q

Gdzie występuje chrząstka włóknista?

A
  • niektóre przyczepy ścięgien i więzadeł do kości
  • spojenie łonowe
  • krążki międzykręgowe (pierścienie włókniste)
    staw skroniowo-żuchowyw
191
Q

Jakie właściwości mechaniczne ma chrząstka włóknista?

A

odporna na roziąganie i rozerwanie

192
Q

Substancja międzykomórkowa w kości:

A
  • fosforany wapnia (ok. 70%): kryształki hydroksyapatytów obecne wewnątrz fibryli kolagenowych, pomiędzy nimi i w substancji podstawowej
  • włókna kolagenowe typu I
  • substancja podstawowa: proteoglikany (dekoryna i biglikan), białka niekolagenowe
193
Q

Jakie występują białka niekolagenowe w kości?

A
  • osteonektyna
  • osteopontyna
  • osteokalcyna
  • sialoproteina II
  • fibronektyna
  • enzymy (kolagenaza, fosfataza zasadowa)
  • białka morfogenetyczne kości
194
Q

Za co odpowiada osteonektyna?

A

wiąże kolagen z kryształkami HA

195
Q

Za co odpowiada osteokalcyna?

A

wiąże wapń, uczestniczy w regulacji przebudowy kości, pobudza mineralizację

196
Q

Za co odpowiada osteopontyna?

A

wiąże komórki z substancją podstawową

197
Q

Za co odpowiada sialoproteina II w kości?

A

wiąże komórki z substancją podstawową, silnie pobudza mineralizację

198
Q

Za co odpowiada fibronektyna w kości?

A

wiąże się z komórkami, kolagenem i innymi składnikami substancji międzykomórkowej

199
Q

Za co odpowiadają enzymy w kości?

A

uczestniczą w proceach mineralizacji i przebudowy kości

200
Q

Za co odpowiadają białka morfogenetyczne kości?

A

stymulują powstawanie osteoblastów, indukują tworzenie nowej kości

201
Q

Charakterystyka komórek osteogennych:

A
  • spłaszczone

- ubogie w organelle

202
Q

Gdzie znajdują się komórki osteogenne w dojrzałej kości?

A

w okostnej, śródkostnej i w kanałach naczyniowych

203
Q

Co jest głównym magazynem wapnia?

A

kości

204
Q

Charakterystyka osteoblastów:

A
  • owalne
  • zasadłochłonne
  • szorstka siateczka i aparat Golgiego
  • egzocytoza konstytutywna
  • aktywność fosfatazy zasadowej
205
Q

Jakie zadanie pełnią osteoblasty?

A

produkują składniki substancji międzykomórkowej i regulują ichmineralizację

206
Q

Gdzie występują osteoblasty?

A

w obszarach nowo tworzonej lub przebudowywanej kości, niekatywne osteoblasty w śródkostnej i kanałach naczyniowych

207
Q

Czym charakteryzują się osteocyty?

A
  • spłaszczone
  • duże jądro
  • cienkie wypustki połączone połączeniami szczelinowymi z wypustkami sąsiednich osteocytów
208
Q

Jakie przestrzenie w kości zajmują osteocyty i ich wypstki?

A

niezmineralizowane przestrzenie w substancji międzykomórkowej (jamki i kanaliki kostne)

209
Q

Dzięki czemu jest możliwa dyfuzja tlenu,substancji odżywczych i metablolitów między osteocytami a kanałami naczyniowymi lub szpikiem?

A

dzięki temu, że osteocyty i ich wypustki znajdujące się w jamkach i kanalikach kostnych, tworzących sieć są otoczone cienką warstwą płynu (silnie uwodnionej substancji międyzkomórkowej)

210
Q

Jakie wyróżniamy stany czynnościowe osteocytów?

A
  • spoczytnkowy
  • wytwórczy
  • resorbcyjny
211
Q

Czym charakteryzuje się osteocyt spoczynkowy?

A

słabo wykształconymi organellami

212
Q

Czym charakteryzuje się osteocyt wytwórczy?

A

siateczka szorstka i aparat Golgiego rodukują i wydzielają niewielkie ilości substancji międzykomórkowej

213
Q

Czym charakteryzuje się osteocyt resorbcyjny?

A

siateczka szorstka, aparat Golgiego i lizosomy wydzielają metaloproteinazy lokalnie trawiące substanjcę międzykomórkową i uwalniają jony wapnia

214
Q

Na jakie sygnały reagują osteocyty?

A
  • na pociąganie integryn
  • na ruch i zmiany ciśnienia otaczającej je warstewki płynu (czujnik: rzęska pierwotna)
  • na sygnały chemiczne i jonowe (cAMP, Ca) przekazywane poprez połączenia szczelinowe
215
Q

Czym charakteryzują się osteoklasty?

A
  • bardzo duże
  • wielojądrzaste
  • brzeżek koronkowy
  • pęcherzyki hydrolazowe, pęcherzyki endocytotyczne, lizosomy
216
Q

Skąd pochodzą osteoklasty?

A

ze szpiku kostnego (fuzja komórek prekursorowych o charakterze monocytów)

217
Q

jak przebiega proces resorbcji kości w wykonaniu osteoklastów?

A
  1. zamknięcie przestrzeni między brzeżkiem koronkowym, a powierzchnią kościprzez pierścień integryn
  2. wydzielenie H+ (pompa protonowa) - w efekcie zakwaszenie i lokalna demineralizacja
  3. wydzielenie enzymów hydrolitycznych (egzocytoza pęcherzyków chydrolazowyc) = trawienie zewnątrzkomórkowe
  4. endocytoza nadtrawionych fragmentów (trwaienie wewnątrzkomórkowe w lizosomach)
218
Q

Przebieg kontroli różnicowania i rekrutacji osteoklastów:

A
  1. komórki zrębowe szpiku wydzielają M-CSF, który indukuje w jednojądrzastych prekursorach osteoklastów ekspresję receptora RANK
  2. osteoblasty eksponują ligand dla receptora (RANKL) - ich związanie powoduje łączenie się prekursorów w wielojądrzaste ostoklasty (pobudzenie róznicowania)
  3. osteoblasty produkują osteoprotegrynę (OPG), która blokuje RANKL (hamowanie różnicowania)
219
Q

Co jest jednostką strukturalną dojrzałej kości?

A

beleczka kostna

220
Q

Gdzie jest zlokalizowana kość beleczkowata?

A

kości płaskie i niergularne, nasady kości długich

221
Q

Gdzie występuje kość zbita?

A

trzony kości długich, powierzchniowa warstwa kości płaskich i nieregularnych

222
Q

charakterystyka osteonu:

A
  • walec długości kilku mm do 2 cm
  • 5-15 blaszek kostnych
  • otoczony cienką warstwą zmineralizowanej substancji podstawowej (linia cementowa = kanaliki kostne nie pzechodzą do sąsiedniego osteonu)
  • odśrodkowa dyfuzja tlenu i substancji odżywczych
223
Q

Co stanowi zawartość kanału Haversa?

A
  • naczynie włosowate
  • czasem niezmielinizowane włókno nerwowe
  • komórki osteogenne
  • niekatywne osteoblasty i osteoklasty
224
Q

Skąd się biorą naczynia biegnące w kanałach Haversa?

A

odchodzą od większych naczyń biegnących w kanałach naczyniowych Volkmanna

225
Q

z której strony wchodzą do kości zbitej naczynia?

A

zarówno od okostnej jak i od jamy szpikowej

226
Q

Jakie wyróżniamy typy blaszek w trzonie kości dłuiej?

A
  • systemowe
  • międzysystemowe
  • okrężne (zewnętrzne i wewnętrzne)
227
Q

Charakterystyka okostnej:

A
  • tkanka łączna wiotka
  • zawiera naczynia krwionośne wchodzące do kości
  • w warstwie wewnętrznej obecne komórki osteogenne i nieaktywne osteoklasty
228
Q

Co to jest śródkostna?

A

pojedyncza warstwa spłaszczonych komórek (komórki wyściółkowe - nieaktywne osteoblasty) wyścielająca wewnętrzne powierzchnie kości

229
Q

Jakie kości kostnieją na podłożu mezenchymatyznym?

A

kości płaskie

230
Q

Jak przebiega kostnienie na podłożu mezenchymatycznym?

A
  1. komórki mezenchymy różnicują się w komórki osteogenne, które produkują substancję podstawową kości (osteoid)
  2. komórki osteogenne przekształcają się w osteoblasty
  3. osteoblasty produkują substancję międzykomórkową kości i otaczają się nią
  4. rozpoczyna się mineralizacja, a osteoblasty przekształcają się w osteocyty
  5. powstają pierwotne beleczki kostne
231
Q

Jakie kości kostnieją na podłożu chrzęstnym?

A

kości długie, kości podstawy czaszki, kręgi, miednica

232
Q

Jak przebiega kostnienie na podłożu chrzęstnym?

A
  1. Degeneracja i mineralizacja chrząstki wewnątrz trzonu (wytworzenie pierwotnego punktu kostnienia), wytworzenie mankietu kostnego wokół trzonu
  2. Wniknięcie pęczka okostnowego z naczyniami i komórkami osteogennymi które przekształcają się w osteoblasty i rozpoczynają tworzenie pierwotnych beleczek kostnych.
  3. Degeneracja chrząstki i tworzenie kości przesuwa się ku nasadom – powiększa się jama szpikowa
  4. Utworzenie płytki wzrostowej na granicy trzonu i nasad.
  5. Po urodzeniu: wytworzenie wtórnych punktów kostnienia w nasadach, kostnienie nasad
  6. Kostnienie płytek wzrostowych, zakończenie wzrostu kości
233
Q

Jakie strefy występują w płytce wzrostowej?

A
  1. chrząstka spoczynkowa
  2. chrząstka proliferująca
  3. chrząstka hipertroficzna
  4. chrząstka degenerująca
  5. mineralizacja, beleczki kierunkowe
234
Q

Jak przebiega mineralizacja substancji międzykomórkowej?

A
  1. Odszczepianie się od degenerujących chondrocytów i osteoblastów pęcherzyków gromadzących Ca i P (pęcherzyki macierzy).
  2. Krystalizacja Ca-P wewnątrz pęcherzyków
  3. Wzrost kryształów – rozerwanie pęcherzyków
  4. Dalszy wzrost, zlewanie się i przebudowa kryształów w obrębie substancji międzykomórkowej (wspomaganie: sialoproteina kości II, osteokalcyna)
235
Q

Jakie funkcje pełni krew?

A
  1. transport tlenu i substancji odżywczych do komórek
  2. transport CO2 i metabolitów wydalanych przez komórki
  3. transport komórek i czynników uczestniczących w procesach obronnych
  4. transport substancji regulacyjnych do komórek (np. hormonów)
  5. udział w utrzymywaniu homeostazy ustrojowej (równowaga wodno-jonowa, buforowanie płynów ustrojowych, termoregulacja)
  6. krzepnięcie
236
Q

Co to jest wskaźnik hematokrytu?

A

objętość elementów morfotycznych krwi do pełnej objętości krwi

237
Q

Co ma największy wpływ na wartość wskaźnika hematokrytu?

A

objętość czerwonych krwinek

238
Q

jaka jest norma wskaźnika hematokrytu?

A

kobiety 0,35-0,45

mężczyźni 0,4-0,5

239
Q

Cowchodzi w skład osocza krwi?

A
  • woda 91-92%
  • białka 7-8%
  • jony
  • produkty przemiany materii
  • substancje odżywcze
  • gazy
  • substancje regulacyjne
240
Q

Jakie białka wchodzą w skład osocza?

A
  • albuminy
  • globuliny alfa, beta i gamma (immunoglobuliny)
  • fibrynogen
241
Q

Jakie jony wchodzą w skład osocza krwi?

A
  • sód
  • wapń
  • potas
  • magnez
  • chlor
  • HCO3-
  • PO4 3-
  • SO4 2-
242
Q

Jakie produkty przemiany materii znajdują się w osoczu?

A

mocznik, kwas moczowy, keratynina i sole anionowe

243
Q

Jakie substancje odżywcze znajdują się w osoczu?

A

glukoza, aminokwasy i lipidy

244
Q

Jakie gazy znajdują się w osoczu?

A

tlen, dwutlenek węgla i azot

245
Q

Jakie substancje regulacyjne wchodzą w skład osocza?

A

hormony, enzymy i witaminy

246
Q

Co tojest surowica krwi?

A

Osocze pozbawione fibrynogenu i czynników krzepnięcia

247
Q

Ile erytrocytów występuje w krwi?

A

4,5 - 5 mln /mm3

248
Q

Ile leukocytów występuje w krwi?

A

5 000 - 10 000 / mm3

249
Q

Ile trombocytów występuje w krwi?

A

200 000 - 400 000 / mm3

250
Q

Ile procent leukocytów stanowią neutrofile?

A

55-65%

251
Q

Ile procent leukocytów stanowią bazofile?

A

0,5-1%

252
Q

Ile procent leukocytów stanowią eozynofile?

A

2-4%

253
Q

Ile procent leukocytów stanowią limfocyty?

A

25-35%

254
Q

Ile procent leukocytów stanowią monocyty?

A

4-8%

255
Q

Jakie elementy morfotyczne krwi spełniają swoje funkcje w obrębie łożyska naczyniowego?

A

erytrocyty i płytki krwi

256
Q

Charakterystyka erytrocytów:

A
  • średnica 7,5 µm
  • brak jądra
  • brak organelli
  • hemoglobina
  • gruby glikokaliks
257
Q

Charakterystyka granulocytów:

A
  • zawierają dużą ilość ziarn azurochłonnych i swoistych
  • jądro segmentowane,
  • nie dzielą się
  • krótki czas życia (dni)
258
Q

Co to są ziarna azurochłonne?

A

szczególna forma pęcherzyków hydrolazowych

259
Q

Charakterystyka agranulocytów:

A
  • zawierają niewielką ilość ziarn azurochłonnych
  • jądro niesegmentowane
  • mogą się dzielić i różnicować,
  • długi czas życia (tygodnie – lata)
260
Q

Jakie komórki są głównymi komórkami ostrego stanu zapalnego?

A

neutrofile

261
Q

Jaką funkcę pełnią neutrofile?

A

fagocytują i zabijają bakterie

262
Q

Charakterystyka neutrofili:

A
  • średnica ok. 12 µm
  • segmentowane jądro
  • ubogie organelle
  • ziarnistości
263
Q

Do czego są zdolne neutrofile?

A
  • ruchu pełzakowatego
  • fagocytozy
  • zabijania bakterii
  • produkcji mediatorów regulujących reakcje immunologiczne
264
Q

Jakie wyróżniamy etapy migracji leukocytów przez ścianę naczynia?

A
  1. Pod wpływem czynników chemotaktycznych leukocyt zbliża się do ściany naczynia (marginacja); leukocyt i komórki śródbłonka ulegają aktywacji.
  2. Selektyny śródbłonka wiążą reszty cukrowcowe glikokaliksu leukocyta – słabe wiązanie, prąd krwi „popycha” leukocyt po powierzchni śródbłonka (toczenie).
  3. Integryny leukocyta wiążą ICAM-1 śródbłonka – silne wiązanie (adhezja).
  4. Leukocyt „przeciska się” przez szczelinę między komórkami śródbłonka (diapedeza)
265
Q

Jakie wzorce u bakterii rozpoznają neutrofiel?

A
  • specyficzne substancje obecne w ścianach bakterii i grzybów
  • bakteryjny DNA
  • wirusowe kwasy nukleinowe
266
Q

Jak neutrofile zabijają bakterie?

A
  • „wybuch tlenowy”
  • fuzja ziarn z fagosomem
  • zabicie bakterii
  • trawienie bakterii
267
Q

Jakie występują systemy zabijania bakterii przez neutrofile?

A
  • tlenozależne

- tlenoniezależne

268
Q

Czynniki tlenozależne systemu zabijania bakterii:

A
  • mieloperoksydaza - H2O2 - jony chlorkowe i jodkowe (chlorowanie i jodowanie)
  • rodniki ponadtlenkowe i hydroksylowe (utlenianie, hydroksylacja)
269
Q

Czynniki tlenoniezależne systemu zabijania bakterii:

A
  • lizozym (trawi ściany kom. bakterii)
  • laktoferryna (wiąże Fe, hamuje metabolizm bakterii)
  • defenzyny i katelicydyny (dziurawią błonę komórkową bakterii)
270
Q

Co się dzieje z neutrofilami w trakcjie zabijania bakterii?

A

giną

271
Q

Co tworzy ropę?

A

szczątki neutrofilii i bakterii

272
Q

O czym świadczy podwyższony poziom neutrofili w krwi obwodowej?

A

o toczącym się procesie zapalnym wywołanym zakażeniem bakteryjnym

273
Q

Jaka jest funkcja eozynofilii?

A
  • zabijanie larw pasożytów (poprzez wydzielanie zawartości ziarn)
  • współpraca z mastocytami i bazofilami (wpływ na wydzielanie czynników prozapalnych przez te komórki)
  • działanie immunoregulacyjne (wydzielanie cytokin działających na limfocyty)
  • słaba zdolność do fagocytozy
  • słabe własności bakteriobójcze i guzobójcze
274
Q

Charakterystyka eozynofila:

A
  • średnica ok. 15 µm
  • dwusegmentowe jądro
  • ubogie organelle
  • kwasochłonne ziarna swoiste
275
Q

O czym świadczy podwyższona ilość eozynofili we krwi?

A

o chorobie pasożytniczej lub alergicznej

276
Q

Charakterystyka bazofili:

A
  • średnica ok. 10 µm
  • jądro segmentowe lub nie
  • zasadochłonne ziarna swoiste
  • receptory dla IgE
277
Q

Do czego są podobne morfologicznie i czynnościowobazofili?

A

do mastocytów

278
Q

Za co odpowiadają limfocyty?

A

za reakcje immunologiczne

279
Q

Charakterystyka limfocytów:

A
  • średnica 8 i 12-15 µm („małe” i „duże”)
  • duże kuliste jądro
  • ubogie organelle
  • nieliczne ziarna azurochłonne
280
Q

Jakie wyróżniamy typy limfocytów?

A
  • limfocyty B
  • limfocyty T
  • limfocyty NK
281
Q

Za co są odpowiedzialne limfocyty B?

A

za humoralną odpowiedź immunologiczną

282
Q

Za co są odpowiedzialne limfocyty T?

A

za komórkową odpowiedź immunologiczną

283
Q

Za co są odpowiedzialne limfocyty NK?

A

za zabijanie „antygenowo nieprawidłowych” komórek

284
Q

Jaka jest funkcja monocytów?

A

migrują do tkanek, gdzie przekształcają się w makrofagi, komórki prezentujące antygeny (dendrytyczne) lub osteoklasty

285
Q

Charakterystyka monocytów:

A
  • średnica 15-20 µm
  • nerkowate jądro
  • dobrze rozwinięte organelle
  • ziarna azurochłonne
  • lizosomy
  • zdolność do fagocytozy
286
Q

Za co odpowiadają płyki kriw?

A

inicjują proces krzepnięcia

287
Q

Charakterystyka płytek krwi:

A
  • średnica 2-4 µm • brak jądra
  • strefa obwodowa (hialomer)
  • strefa centralna (granulomer)
  • gruby glikokaliks
288
Q

Charakterystyka hialomera:

A

= strefa obwodowa

  • mikrotubule
  • filamenty aktynowe
  • otwarty system kanalikowy (wpuklenia błony kom.)
  • zamknięty system kanalikowy (magazynuje jony Ca2+)
289
Q

Charakterystyka granulomera:

A

= strefa centralna

  • organelle i ziarna
  • glikogen
290
Q

Twory pęcherzykowe zawarte w granulomerze:

A
  • ziarna alfa
  • ziarna omega (ciałka gęste)
  • ziarna lambda (pęcherzyki hydrolazowe)
  • peroksysomy
291
Q

Co zawierają ziarna alfa w granulomerze?

A
  • czynniki krzepnięcia (V, IX, płytkowy czynnik IV)
  • plazminogen
  • fibrynogen
  • płytkowopochodny czynnik wzrostu (PDGF)
  • chemokiny
292
Q

Co zawierają ciałka gęste w granulomerze?

A
  • ATP
  • ADP
  • Ca2+
  • histamina
  • serotonina
  • polifosforany
293
Q

Co zawierają pęcherzyki hydrolazowe w granulomerze?

A

enzymy hydrlityczne

294
Q

Co zawierają peroksysomy w granulomerze?

A

enzymy peroksysomowe

295
Q

Jak przebiega proces naprawy uszkodzonych ścian naczyń krwionośnych przez płytki krwi?

A
  1. kontakt z uszkodzonym miejscem
  2. przyleganie
  3. uwalnianie zawartości ziarn
  4. agregacja
  5. utworzenie „czopu płytkowego
296
Q

Jakie przedziały wyróżniamy w szpiku kostnym?

A
  • naczyniowy

* hematopoetyczny

297
Q

Jakie naczynia występują w przedziale naczyiowym szpiku kostnego?

A

cienkościenne naczynia zatokowe

298
Q

Czym charakteryzują się cienkościenne naczynia zatokowe przedziału naczyniowego szpiku kostnego?

A
  • śródbłonek
  • nieciągła blaszka podstawna
  • komórki przydankowe (odmiana perycytów)
299
Q

Co tworzą komórki śródbłonkowe naczyń przedziału naczyniowego szpiku kostnego?

A

pory migracyjne dla komórek szpikowych przechodzących do krwi

300
Q

W jaki sposób komórki przydankowe regulują proces migracji komórek szpikowych do krwi?

A

poprzez odsłanianie fragmentów ściany naczynia

301
Q

Charakterystyka przedziału hematopoetycznego szpiku kostnego:

A
  • rusztowanie z tkanki łącznej siateczkowej: włókna siateczkowe i komórki zrębowe (fibroblasty, makrofagi, mezenchymatyczne kom. macierzyste)
  • w jego obrębie grupy dojrzewających komórek krwi i nieliczne adipocyty jednopęcherzykowe
302
Q

Charakterystyka megakariocytu:

A
  • do 100 µm
  • do 64 n
  • płatowate jądro
303
Q

Jakie obszary wyróżniamy w megakariocycie?

A
  • okołojądrowy (organelle)
  • pośredni (błony demarkacyjne)
  • zewnętrzny (mikrofilamenty)
304
Q

Jaką funkcję pełnią megakariocyty?

A

uwalniają płytki krwi

305
Q

Czym charakteryzuje się tkanka mięśniowa?

A

pobudliwością i kurczliwością

306
Q

Co stanowiaparat kurczliwy?

A
  • miofilamenty cienkie (aktyna i białka pomocniczne)

- miofilamenty grube (miozyna II)

307
Q

Charakterystyka mięśni gładkich:

A
  • aparat kurczliwy o niższym poziomie uporządkowania
  • reagują na różne bodźce (nerwowe, hormonalne, mechaniczne)
  • nie podlegają naszej woli
  • skurcz wolny, ale długotrwały
  • komórki produkują własne blaszki podstawne i składniki substancji międzykomórkowej (m.in. włókna sprężyste i siateczkowe)
308
Q

Co tworzą mięśnie gładkie?

A

blony mięśniowe lub pęczki

309
Q

Czym są połączone komórki mięśniowe gładki i co to umożliwia?

A

połączeniami szczelinowymi co umożliwia przewodzenie bodźców

310
Q

Charakterystyka komórki mięśniowej gładkiej:

A
  • wydłużona, wrzecionowata
  • pałeczkowate jadro
  • organelle zgrupowane na biegunach jądra
  • pozostałą cytoplazmę zajmuje aparat kurczliwy
  • otoczona blaszką podstawną
311
Q

Co stanowi aparat kurczliwy w komórkach mięśniówki gładkiej?

A
  • miofilamenty cienkie (aktyna, tropomiozyna, kaldesmon, kalponina)
  • miofilamenty grube: miozyna 2
312
Q

Jak przebiega mechanizm skórczu komórki mięśniowej gładkiej?

A
  1. Bodziec
  2. Otwarcie kanałów wapniowych
  3. Wzrost poziomu Ca2+ w cytoplazmie (sygnał wewnątrzkomórkowy)
  4. Przyłączenie jonów Ca do kaldesmonu i kalponiny (wzrost aktywności ATPazowej miozyny) oraz do cytoplazmatycznego białka - kalmoduliny
  5. Kompleks kalmodulina-Ca aktywuje kinazę lekkich łańcuchów miozyny
  6. Kinaza fosforyluje łańcuchy lekkie, co powoduje odsłonięcie miejsc wiążących aktynę
  7. Miozyna łączy się z aktyną
  8. Skurcz
313
Q

Co to są śródmiąższowe komórki Calaja?

A

specyficzna populacja komórek mięśniowych gładkich

314
Q

Jakie pełnią funkcje śródmiąższowe komórki Calaja?

A
  • spontanicznie generują bodźce skurczowe (kom. „rozrusznikowe”)
  • pośredniczą w przekazywaniu bodźców pomiędzy zakończeniami nerwowymi a „roboczymi” komórkami mięśniowymi
315
Q

Czym charakteryzują się komórki śródmiąższowe Calaja?

A
  • liczne długie wypustki
  • słabiej rozwinięty aparat kurczliwy
  • liczne zakończenia nerwowe
  • bardzo liczne połączenia szczelinowe
316
Q

Gdzie występują śródmiąższowe komórki Calaja?

A
  • przewód pokarmowy
  • naczynia krwionośne
  • moczowód
317
Q

Czym się charakteryzują niemięśniowe komórki kurczliwe?

A
  • różne pochodzenie

- aparat kurczliwy jak w komórkach mięśniowych gładkich

318
Q

Jakie wyróżniamy niemięśniowe komórki kurczliwe?

A
  • komórki mioepitelialne
  • miofibroblasty
  • komórki mioidne
  • perycyty
319
Q

Czym się charakteryzują komórki mioepitelialne?

A
  • pochodzenie nabłonkowe
  • obecne w niektórych gruczołach
  • „wyciskają” wydzielinę do przewodów
320
Q

czym się charakteryzują miofibroblasty?

A
  • pochodzenie mezenchymatyczne (głównie z komórek zrębowych szpiku)
  • obecne w skórze i niektórych narządach
  • w skórze uczestniczą w gojeniu ran
  • wytwarzają włókna kolagenowe, w narządach odpowiadają za ich patologiczne włóknienie
321
Q

Czym się charakteryzują komórki mioidne?

A
  • pochodzenie mezenchymatyczne
  • występują w jądrach
  • „wypychają” plemniki z kanalików nasiennych
322
Q

Czym się charakteryzują perycyty?

A
  • pochodzenie mezenchymatyczne
  • występuja w ścianie naczyń włosowatych
  • regulują światło naczynia
323
Q

Czym się charakteryzują mięśnie poprzecznie prążkowane szkieletowe ?

A
  • aparat kurczliwy o uporządkowanym układzie
  • reagują wyłącznie na bodźce nerwowe
  • zależą od naszej woli
  • skurcz szybki, ale krótkotrwały
  • włókna mięśniowe wytwarzają własną blaszkę podstawną
324
Q

Jak nazywa się tkanka łączna otaczająca brzusiec mięśniowy?

A

namięsna

325
Q

Jak nazywa się tkanka łączna otaczająca pęczki włókien mięśniowych?

A

omięsna

326
Q

Jak nazywa się tkanka łączna otaczająca pojedyncze włókna mięśniowe?

A

śródmięsna

327
Q

Jak przebiega hierarchizacja budowy mięśni szkieletowych?

A

miofilamenty → miofibryle → włókno mięśniowe → pęczek włókien mięśniowych → mięsień

328
Q

Co znajduje się pomiędzy miofibylami w budowie mięśnia szkieletowego?

A
  • mitochondria, kanaliki T, siateczka sarkoplazmatyczna
  • glikogen, mioglobina
  • sarkolema (błona komórkowa + blaszka podstawna)
  • wąska obwodowa warstwa cytoplazmy zawierająca jądra i organelle
  • obszar centralny zawierający aparat kurczliwy - równolegle ułożone, poprzecznie prążkowane miofibryle
329
Q

Co tworzy linię Z w sarmomerze mięśniowym?

A

α-aktynina

330
Q

Co przyczepia się do linii Z w sarkomerze?

A

końce cienkich miofilamentów

331
Q

Co tworzy linię M w sarkomerze?

A

miomezyna

332
Q

Co przyczepia się do linii M w sarkomerze?

A

grube miofilamenty (za pomocą mostków)

333
Q

Jakie wyróżniamy biłaka pdoprowe sarkomeru?

A
  • titina
  • nebulina
  • tropomodulina
334
Q

Za co odpowiada titina w sarkomerze?

A

zapobiega nadmiernemu rozciągnięciu sarkomeru

335
Q

Za co opowiada nebulina w sarkomerze?

A

usztywnia cienki miofilament

336
Q

Za co odpowiada tropomodulina w sarkomerze?

A

blokuje wolny koniec cienkiego miofilamentu, zapobiega jego wydłużaniu (polimeryzacji aktyny)

337
Q

Za co odpowiada dystrofina w sarkomerze?

A

łączy obwodowe miofilamenty cienkie z błoną komórkową

338
Q

Mechanizm skurczu mięśnia szkieletowego prążkowanego:

A
  1. Wzrost poziomu jonów Ca2+ (sygnał wewnątrzkomórkowy)
  2. Jony Ca wiążą się z troponiną C
  3. Troponina I poprzez troponinę T odsuwa tropomiozynę od aktyny
  4. „Główki” miozyny wiążą się z aktyną
  5. Miozyna „kroczy” po powierzchni aktyny miofilamenty przesuwają się względem siebie, sarkomer się skraca
339
Q

Co to jest płytka motoryczna?

A

zakończenia włókien nerwowych dochodzące do każdego włókna mięśniowego, tworząc synapsę nerwowo-mięśniową

340
Q

Czym charakteryzuje się synapsa nerwowo-mięśniowa?

A
  • fałdy sarkolemy
  • kanały sodowe
  • neuroprzekaźnik: acetylocholina
341
Q

Co to jest kanalik T w mięśniu szkieletowym poprzecznie prążkowanym?

A

wpuklenia błony komórkowej zlokalizowane wzdłuż granic między prążkami I i A

342
Q

Co tworzy triadę mięśniową?

A

kanalik T i 2 cysterny brzeżne

343
Q

Co gromadzi siateczka sarkoplazmatyczna?

A

jony wapnia

344
Q

Etapy reakcji włókna mięśniowego na bodziec nerwowy:

A
  1. Przekazanie bodźca na błonę komórkową (płytka motoryczna); bodziec przemieszcza się wzdłuż błony
  2. Wprowadzenie bodźca w głąb włókna (błona kanalików T)
  3. Zmiana kształtu białka wrażliwego na bodziec (zmianę potencjału błony) w błonie kanalika T
  4. Mechaniczne otwarcie kanałów wapniowych w błonie cysterny brzeżnej
  5. Wzrost poziomu jonów Ca w cytoplazmie (czyli także w otoczeniu miofilamentów)
345
Q

Jakie wyróżniamy typy włókien mięśni szkieletowych poprzecznie prążkowanych?

A
  • czerwone (typ I)
  • pośrednie (typ IIA)
  • białe (typ IIX)
346
Q

Charakterystyka włókien białych mięśni szkieletowych:

A
  • większa średnica
  • mniej mioglobiny i mitochondriów
  • węższe linie Z
  • bardzo szybki skurcz
  • szybkie zmęczenie
347
Q

Charakterystyka włókien czerwonych mięśni szkieletowych:

A
  • mniejsza średnica
  • więcej mioglobiny i mitochondriów
  • szersze linie Z
  • wolniejszy skurcz
  • bardziej odporne na zmęczenie
348
Q

Czym są komórki satelitarne w mięśniach szkieletowych?

A

komórki macierzyste mięśni szkieletowych

349
Q

Charakterystyka komórek satelitarnych mięśni szkieletowych:

A
  • niezróżnicowane
  • leżą pod blaszką podstawną
  • mogą się namnażać i wbudowywać do istniejących włókien lub tworzyć nowe włókna
  • odpowiadają za rozrost, przebudowę i regenerację mięśni
350
Q

Charakterystyka mięśnia sercowego:

A
  • zbudowany z oddzielnych komórek
  • uporządkowany układ aparatu kurczliwego (sarkomery)
  • reaguje na bodźce generowane przez własne komórki
  • skurcz rytmiczny
  • skurcz przestrzenny
351
Q

Charakterystyka komórek mięśnia sercowego:

A
  • centralne jądro, a wokół niego organelle

* rozgałęzione pęczki miofilamentów zorganizowanych w sarkomery, a między nimi bardzo liczne mitochondria

352
Q

Czym się różnią kanaliki T i cysterny brzeżne mięśnia sercowego od mięśnia szkieletowego?

A
  • szersze kanaliki T zlokalizowane na poziomie linii Z
  • mniejsze cysterny brzeżne
  • diady zamiast triad (kanalik T + 1 cysterna brzeżna)
  • w błonie kanalików T kanały wapniowe otwierane zmianą potencjału, wstępny wzrost poziomu Ca aktywuje kanały wapniowe w siateczce sarkoplazmatycznej (wzmocnienie sygnału)
353
Q

Charakterystyka komórek roboczych przedsionków serca:

A
  • mniejsze
  • brak kanalików T
  • niektóre komórki pełnią również funkcję dokrewną: produkują przedsionkowy peptyd natriuretyczny
354
Q

Co to są komórki układu bodźcotwórczo-przewodzącego?

A

prymitywne komórki mięśnia sercowego

355
Q

Czym się charakteryzują komórki układu bodźcotwórczo-przewodzącego?

A
  • ubogi aparat kurczliwy
  • brak kanalików T
  • liczne połączenia szczelinowe
356
Q

Hierarchia komórek układu bodźcotwórczo-przewodzącego?

A
  1. węzeł zatokowo-przedsionkowy
  2. węzeł przedsionkowo-komorowy
  3. pęczek Hisa
  4. włókna Purkiniego
357
Q

Jaką zdolność regeneracji mają komórkimięśnia sercowego?

A

nie mają takiej zdolności

358
Q

Co zastępuje uszkodzone komórki mięśnia sercowego (np. po zawale)?

A

łącznotkankowa blizna

359
Q

Czym charakteryzuje się tkanka nerwowa?

A

pobudliwością i przewodnictwem

360
Q

Jakie wyróżniamy komórki w tkance nerwowej?

A
  • komórki nerwowe (neurony)

* komórki neurogleju (glejowe)

361
Q

Za co odpowiadają komórki nerwowe?

A

za sygnalizację i neurosekrecję

362
Q

Za co odpowiadają komórki neurogleju?

A

za ochronę i wspomaganie

363
Q

Jaka jest substancja międzykomórkowa w tkance nerwowej?

A

prawie nieobecna

364
Q

Czym charakteryzują się dendryty?

A
  • różna liczba
  • krótsze
  • bardziej rozgałęzione
  • zawierają ciałka Nissla
  • nie mają kanałów sodowych otwieranych zmianą potencjału
  • przewodzą dośrodkowo
365
Q

Czym charakteryzują się aksony?

A
  • pojedynczy, dłuższy
  • słabiej rozgałęziony
  • nie zawiera ciałek Nissla
  • posiada kanały sodowe otwierane zmianą potencjału
  • otoczony osłonkami
  • przewodzi odśrodkowo
366
Q

Co zawiera komórka nerwowa?

A
  • ciałka Nissla
  • aparat Golgiego
  • mitochondria
  • lizosomy
  • cytoszkielet
  • neuromelanina
  • lipofuscyna
367
Q

Gdzie są obecne ciałka Nissla?

A

w perykarionie i dendrytach (nigdy w aksonie)

368
Q

Co to jest ciałko Nissla?

A

skupisko szorstkiej siateczki śródplazmatycznej i rybosomów,służący do produkcji własnych białek komórki nerwowej

369
Q

Jaką funkcję pełnią neurofilamenty?

A

podporową

370
Q

Jaką funkcję pełnią neurotubule?

A

współpracując z mechanoenzymami, są odpowiedzialne za transport organelli, pęcherzyków i dużych cząstek w perykarionie i wypustkach

371
Q

Jak inaczej jest nazywany transport odśrodkowy?

A

anterogradowy

372
Q

Co jest odpowiedzialne za transport anterogradowy?

A

kinezyna

373
Q

Jak inaczej jest nazywany transport dośrodkowy?

A

retrogradowy

374
Q

Co jest odpowiedzialne za transport retrogradowy?

A

dyneina

375
Q

W jaki sposób jest utrzymywany potencjał spoczynkowy błony?

A
  • kanały potasowe („przecieku”) – otwarte
  • kanały sodowe – zamknięte
  • pompa sodowo-potasowa
376
Q

W jaki sposób następuje depolaryzacja błony?

A

kanały sodowe otwierają się zmianą potencjału

377
Q

Przez co są wytwarzane osłonki nerwowe?

A
  • w obwodowym układzie nerwowym przez komórki Schwanna

* w OUN przez oligodendrocyty i astrocyty

378
Q

Co to są włókna nerwowe zmielinizowane?

A

aksony są otoczone osłonką mielinową

379
Q

Co to są włókna nerwowe niezmielinizowane?

A

aksony otoczone cienką osłonką cytoplazmatyczną, niekiedy bez osłonki

380
Q

Gdzie leżą niezmielinizowane włókna nerwowe obwodowego układu nerwowego?

A

w rynienkowatych zagłębieniach błony komórkowej komórek Schwanna

381
Q

W jaki sposób przewodzą włókna nerwowe bez osłonki mielinowej?

A

przewodzą bodźce w formie fali depolaryzacji (przewodzenie ciągłe)

382
Q

Jak przewodzą bodźce włókna nerwowe zmielinizowane?

A

w formie złożonej z depolaryzacji błony i słabego prądu elektrycznego płynącego przez cytoplazmę (przewodzenie skokowe, do 120 m/s)

383
Q

Jak są rozłożone kanały sodowe we włóknach nerwowych zmielinizowanych?

A

nierównomiernie

384
Q

Jak są rozłożone kanały sodowe we włóknach nerwowych niezmielinizowanych?

A

równomiernie

385
Q

Co to jest mielinizacja włókien nerwowych?

A

Wpuklenie błony komórki Schwanna (mezakson) owija się wielokrotnie wokół aksonu, co prowadzi do wytworzenia zwartego układu koncentrycznych, wielokrotnych warstw fosfolipidowych z niewielką ilością białek

386
Q

Co to jest przewężenie Ranviera?

A

styk dwóch segmentów osłonki mielinowej

387
Q

Z jakich faz składa się przewodzenie skokowe?

A
  • faza szybka (w obrębie segmentu osłonki, prąd elektryczny płynący przez cytoplazmę aksonu - osłonka działa jak izolator)
  • faza wolna (w przewężeniu Ranviera, depolaryzacja błony aksonu)
388
Q

Od czego zależy szybkość przewodzenia przez włókna nerwowe?

A
  • obecności osłonki mielinowej
  • długości segmentów osłonki
  • grubości osłonki mielinowej
  • grubości aksonu
389
Q

Z jaką szybkością przewodzą włókna nerwowe zmielinizowane grube?

A

15-120 m/s

390
Q

Z jaką szybkością przewodzą cienkie włókna zmielinizowane?

A

3-15 m/s

391
Q

Z jaką szybkością przewodzą niemielinizowane włókna?

A

1-3 m/s

392
Q

Czym charakteryzuje się część presynaptyczna ?

A
  • pęcherzyki synaptyczne zawierające neuroprzekaźnik
  • mitochondria
  • kanały wapniowe
  • błona presynaptyczna i strefa aktywna
393
Q

Czym charakteryzuje się szczelina synaptyczna?

A

kadheryny łączące błony pre- i postsynaptyczną

394
Q

Czym charakteryzuje się część postsynaptyczna?

A
  • błona postsynaptyczna z receptorami dla neuroprzekaźnika

* płytka postsynaptyczna (zagęszczenie postsynaptyczne) – szkielet blonowy

395
Q

Jak wygląda przewodzenie synaptyczne w synapsie chemicznej?

A
  1. Potencjał czynnościowy dochodzi do części presynaptycznej
  2. Otwierają się kanały wapniowe (otwierane zmianą potencjału)
  3. Wzrost poziomu Ca2+ w części presynaptycznej wywołuje egzocytozę pęcherzyków synaptycznych
  4. Cząsteczki neuroprzekaźnika dyfundują przez szczelinę synaptyczną i wiążą się z receptorami w błonie postsynaptycznej
  5. Otwierają się kanały jonowe w błonie postsynaptycznej
396
Q

Jakie kanały otwierają sie w synapsie pobudającej?

A

kanały kationowe (np. Na+)

397
Q

Jakie kanały otwierają się w synapsie hamującej?

A

kanały anionowe, np. Cl-

398
Q

Co następuje w błonie postsynaptycznej w synapsie pobudzającej?

A

depolaryzacja

399
Q

Co następuje w błonie postynaptycznej w synapsie hamującej?

A

hiperpolaryzacja

400
Q

Jak działa synapsa jonotropowa?

A

receptory to kanały jonowe otwierane przyłączeniem cząsteczki neuroprzekaźnika (szybka reakcja)

401
Q

Jak działa synapsa metabotropowa?

A

receptory (związane z białkami G) inicjują serię reakcji biochemicznych, które prowadzą do otwarcia kanałów jonowych w części postsynaptycznej (wolniejsza reakcja)

402
Q

Co to jest synapsa elektryczna?

A

to połączenia szczelinowe między błoną pre- i postsynaptyczną

403
Q

W jaki sposób są przewodzone bodźce przez płytkę motoryczną?

A

parakrynowo - neuroprzekaźniki dyfundują przez istotę międzykomórkową (nie ma synaps)

404
Q

Jakie wyróżniamy komórki neurogleju w obwodowym układzie nerwowym?

A
  • komórki Schwanna
  • glejowe komórki satelitarne zwojów rdzeniowych
  • komórki glejowe cewy pokarmowej
405
Q

Jakie wyróżniamy komórki w ośrodkowym układzie nerwowym?

A
  • astrocyty
  • oligodendrocyty
  • komórki mezogleju
  • komórki ependymy
406
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje astrocytów?

A

protoplazmatyczne i włókniste

407
Q

Jaką funkcję pełnią astrocyty?

A
  • ich wypustki tworzą „mankiety” otaczające naczynia krwionośne, dochodzą też do komórek nerwowych i ich wypustek
  • wspomagają metabolicznie komórki nerwowe, produkują czynniki regulacyjne i troficzne
  • w miejscach uszkodzenia tkanki nerwowej namnażają się i tworzą blizny
408
Q

Jaką funkcję pełnią oligodendrocyty?

A

wytwarzają osłonki mielinowe wokół aksonów ośrodkowego układu nerwowego

409
Q

Wokół ilu komórek może utworzyć osłonki oligodendrocyt?

A

może utworzyć kilka osłonek wokół kilku komórek

410
Q

Co to są komórki mikrogleju?

A

są odmianą makrofagów rezydującą w ośrodkowym układzie nerwowym

411
Q

Skąd pochodzą komórki mikrogleju?

A

z zarodkowych wysp krwiotwórczych, komórki prekursorowe migrują do OUN

412
Q

Co się dzieje z komórkami mikrogleju po aktywacji?

A
  • zmieniają kształt
  • migrują (np. do ogniska zapalnego)
  • fagocytują
  • produkują cytokiny
413
Q

Co tworzą komórki ependymy?

A

tworzą pseudonabłonkowe wyściółki komór i kanałów w OUN

414
Q

Czym charakteryzują się komórki ependymy?

A
  • mikrokosmki, migawki
  • połączenia międzykomórkowe
  • zazwyczaj nie wytwarzają blaszek podstawnych
415
Q

Charakterystyka komórek Schwanna:

A
  • jeżeli tworzą segmenty osłonek, są wydłużone
  • w innych lokalizacjach (np. w ciałkach czuciowych) mogą być różnokształtne
  • dobrze rozwinięte organelle (wyjątek: segmenty osłonki mielinowej)
  • wytwarzają blaszkę podstawną
416
Q

Co stanowi pień nerwowy?

A
  • pęczki włókien nerwowych
  • tkanka łączna
  • naczynia krwionośne
417
Q

Co stanowi onerwie?

A

warstwa płaskich fibroblastów

418
Q

Co stanowi nanerwie?

A

tkanka łączna włóknista

419
Q

Co stanowi śródnerwie?

A

włókna srebrochłonne i fibryle kolagenowe

420
Q

Co zawiera zwój rdzeniowy:

A
  • pseudojednobiegunowe kom. zwojowe
  • glejowe komórki satelitarne
  • włókna nerwowe
  • gęstą sieć naczyń włosowatych
421
Q

Co ma podobną budowę do zwoju rdzeniowego?

A

zwoje czuciowe nerwów czaszkowych

422
Q

Co występuje w istocie szarej OUN:

A
  • perykariony komórek nerwowych
  • niezmielinizowane włókna nerwowe
  • astrocyty protoplazmatyczne
  • liczne naczynia krwionośne
423
Q

Co występuje w istocie białej OUN:

A
  • brak perykarionów komórek nerwowych
  • zmielinizowane włókna nerwowe
  • liczne oligodendrocyty
  • astrocyty włókniste
  • mniej liczne naczynia krwionośne
424
Q

Co stanowi składowe bariery krew-mózg?

A
  • komórki śródbłonkowe
  • blaszka podstawna
  • warstwa wypustek astrocytów
425
Q

Wynikiem czego jest selektywna przepuszczalność naczyń włosowatych w mózgu?

A
  • ciągłych stref zamykających pomiędzy komórkami śródbłonka naczyń
  • selektywnych białek transportowych w błonie komórkowej śródbłonka

Histologia (13 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions