Układ oddechowy Flashcards

1
Q

Co wchodzi w skład dróg oddechowych?

A
  • jama nosowa
  • jama garłowa
  • krtań
  • tchawica
  • drzewo oskrzelowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Jaki nabłonek wyściela drogi oddechowe?

A

nabłonek dróg oddechowy = wielorzędowy z rzęskami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Gdzie w drogach oddechowych nie występuje nabłonek dróg oddechowych?

A

w najmniejszych pęcherzykach i obszarze węchowym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Jaką cechę posiada nabłonek dróg oddechowych?

A

samooczyszczanie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Jakie typy komórek występują w nabłonku dróg oddechowych?

A
  • komórki z rzęskami
  • komórki kubkowe
  • komórki podstawne (macierzyste)
  • komórki szczoteczkowe
  • komórki dokrewne (DNES)
  • komórki Langerhansa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Na czym polega samooczyszczanie się dróg oddechowych?

A
  1. rzęski przesuwają warstwę śluzu z przylepionymi zanieczyszczeniami
  2. śluz „ślizga się” po warstewce wodnistego płynu (hypofazie) wytworzonego przez małe gruczoły surowicze obecne w ścianie dróg
  3. śluz wraz z zanieczyszczeniami dostaje się do jamy gardłowej i jest połykany
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Co to są ciałka neuroepitelialne dróg oddechowych?

A

Grupy kilku komórek DNES z dochodzącymi aferentnymi zakończeniami nerwowymi w nabłonku dróg odechowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Jaką funkcję pełnią ciałka neuroepitelialne?

A
  • reagują na poziom O2 i CO2 we wdychanym powietrzu
  • wydzielają neuroprzekaźniki
  • poprzez drogi nerwowe wpływają na ośrodek oddechowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Jakie wyróżniamy obszary jamy nosowej?

A
  • obszar oddechowy

* obszar węchowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Jaki nabłonek występuje w jamie nosowej?

A

nabłonek dróg oddechowych lub węchowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Czym charakteryzuje się błona śluzowa obszaru oddechowego w jamie nosowej?

A
  • bogate unaczynienie
  • liczne mieszane gruczoły w blaszce właściwej
  • pojedyncze grudki chłonne
  • cienka
  • liczne komórki kubkowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Jaką funkcję pełni błona śluzowa obszaru oddechowego w jamie nosowej?

A
  • ogrzewanie powietrza (naczynia krwionośne)

* nawilżanie powietrza (gruczoły)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Czym charakteryzuje się błona śluzowa obszaru węchowego jamy nosowej?

A
  • bardzo wysoki wielorzędowy nabłonek węchowy
  • gruczoły węchowe (Bowmana) w blaszce właściwej
  • liczne pęczki nerwowe w blaszce właściwej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Jaki charakter ma wydzielina gruczołów węchowych Bowmana?

A

surowiczy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Co wydzielają gruczoły węchowe Bowmana?

A
  • białko wiążące hydrofobowe substancje zapachowe
  • lizozym
  • wydzielają IgA
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Jaką funkcję pełni wydzielina gruczołów węchowych Bowmana?

A

pokrywa nabłonek węchowy i jest rozpuszczalnikiem dla substancji zapachowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje komórek w nabłonku węchowym?

A
  • komórki podstawne (niezróżnicowane – komórki macierzyste)
  • komórki podporowe
  • komórki węchowe (dwubiegunowe neurony)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje komórek podstawnych w nabłonku węchowym?

A
  • nabłonkowe komórki macierzyste (dla komórek podporowych)

* neuralne komórki macierzyste (dla komórek węchowych)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Czym charakteryzują się komórki podporowe w nabłonku węchowym?

A
  • jądra w górnej części
  • mikrokosmki
  • cytoszkielet
  • ziarna lipofuscyny
  • połączenia międzykomórkowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Czym charakteryzuje się komórka węchowa?

A
  • dwubiegunowy neuron
  • zmodyfikowany dendryt
  • 10-20 nieruchomych rzęsek
  • w błonie rzęsek receptory wiążące substancje zapachowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Jak przebiega proces czucia zapachu?

A
  1. Substancje chemiczne zawarte w powietrzu rozpuszczają się w płynnej wydzielinie gruczołów węchowych pokrywającej powierzchnię nabłonka.
  2. Cząsteczki wiążą się z receptorami w błonie komórkowej rzęsek, powodując aktywację białek G.
  3. Otwierają się kanały sodowe, powodując depolaryzację komórki węchowej.
  4. Potencjał czynnościowy przesyłany jest aksonem do klębków (zespołów synaps z komórkami mitralnymi) opuszki węchowej.
  5. Kombinacja sygnałów wysyłanych z ok. 1000 kłębków powoduje wrażenie zapachowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Ile zapachów może rozróżić człowiek?

A

ok. 10 000

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Co występuje w obszarze oddechowym jamy gardłowej?

A
  • gruczoły gardłowe w blaszce właściwej

* tkanka limfoidalna (migdałek gardłowy, migdałki) trąbkowe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Jaki nabłonek wyściela krtań?

A

nabłonek dróg oddechowych i wielowarstwowy płaski

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Jaki nabłonek wyściela jamę gardłową?

A

nabłonek dróg oddechowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Co znajduje się w ścianie krtani?

A
  • gruczoły krtaniowe w blaszce właściwej

* wewnątrzkrtaniowe mięśnie szkieletowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Co tworzy rusztowanie krtani?

A

chrząstka szklista i sprężysta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Jakie znaczenie ma istnienie chrzęstnego szkieletu w krtani, tchawicy i oskrzelach?

A

pomaga w utrzymaniu ich drożności

29
Q

Jak zbudowana jest ściana tchawicy?

A
  • błona śluzowa (nabłonek dróg oddechowych, blaszka właściwa, blaszka sprężysta)
  • błona podśluzowa z gruczołami tchawiczymi
  • podkowy chrzęstne połączone włóknami kolagenowymi
  • zewnętrzna warstwa włóknista
30
Q

jakie wyróżniamy elementy drzewa oskrzelowego?

A
  • oskrzela główne
  • oskrzela (wewnątrzpłucne)
  • oskrzeliki
  • oskrzeliki końcowe
  • oskrzeliki oddechowe
31
Q

Jak zbudowana jest ściana oskrzela?

A
  • błona śluzowa (nabłonek dróg oddechowych, blaszka właściwa)
  • warstwa mięśniówki gładkiej
  • błona podśluzowa z gruczołami oskrzelowymi
  • płytki chrzęstne połączone włóknami kolagenowymi
  • zewnętrzna warstwa włóknista
32
Q

Jak zbudowana jest ściana oskrzelików?

A
  • błona śluzowa
  • warstwa mięśniówki gładkiej
  • zewnętrzna warstwa włóknista
33
Q

Co nie znajduje się w oskrzelikach?

A

nie ma chrząstki i błony podśluzowej z gruczołami

34
Q

Jaki nabłonek pokrywa oskrzeliki?

A

nabłonek wielorzędowy → nabłonek jednowarstwowy walcowaty

35
Q

Przez co zastąpione są komórki kubkowe w oskerzlikach?

A

przez komórki oskrzelikowe (maczugowate = Clary)

36
Q

Czym charakteryzują się komórki Clary?

A
  • uwypuklają się ponad powierzchnię nabłonka
  • szorstka i gładka siateczka śródplazmatyczna
  • ziarna wydzielnicze
  • liczne duże mitochondria
37
Q

Jaką funkcję pełnią komórki Clary?

A
  • neutralizacja wdychanych trucizn i karcinogenów
  • produkcja białka ochronnego (CC16)
  • produkcja białek surfaktantu i mucyn (śluzu)
  • możliwość różnicowania się w inne komórki nabłonka oskrzelików
38
Q

Jakie działanie ma białko ochronne CC16 produkowane przez komórki Clary?

A

działanie przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, ochrona przed POChP

39
Q

Co to jest POChP?

A

rozedma płuc

40
Q

Jaką ściane mają oskrzeliki końcowe?

A

cienką

41
Q

Jaki nabłonek pokrywa oskrzeliki końcowe?

A

jednowarstwowy sześcienny z komórkami migawkowymi i oskrzelikowymi

42
Q

Jaką ścianę mają oskrzeliki oddechowe?

A

nieciągłą, częśiowo zbydowaną z pęcherzyków płucnych

43
Q

Co stanowi część oddechową układu oddechowego?

A

oskrzeliki oddechowe, przewody pęcherzykowe i pęcherzyki płucne

44
Q

Za co jest odpowiedzialna część oddechowa układu oddechowego?

A

za wymianę gazową

45
Q

Cechy sciany pęcherzyków płucnych:

A
  • włókna sprężyste
  • włókna srebrochłonne
  • fibroblasty
  • makrofagi
  • naczynia włosowate (ściana ciągła)
  • wyściółka nabłonkowa: pneumocyty typu I i II
46
Q

Jaką średnicę mają pęcherzyki płucne?

A

0,2 mm

47
Q

Ile jest pęcherzyków płucnych w płucach?

A

300 mln

48
Q

Jaką powierzchnię stanowią pęcherzyki płucne w płucach?

A

140 m2

49
Q

Czym są połączone pęcherzyki płucne?

A

otworkami (porami) w przechrodach międzypęcherzykowych

50
Q

Co buduje barierę krew-powietrze?

A
  • cytoplazma penumocytu typu I
  • zespolone blaszki podstawne pneumocytu i kapilary
  • cytoplazma komórki śródbłonkowej kapilary
51
Q

Za co jest odpowiedzialna bariera krew-powietrze?

A

za wymianę gazową

52
Q

W jaki sposób łączą się ze sobą pneumocyty typu I i jaką to połączenie pełni funkcję?

A

strefami zamykającymi, co uniemożliwia przechodzenie wody do światła pęcherzyków

53
Q

Czym charakteryzują się pneumocyty typu II?

A
  • mikrokosmki
  • gładka i szorstka siateczka śródplazmatyczna
  • aparat Golgiego
  • charakterystyczne pęcherzyki wydzielnicze (ciałka blaszkowate)
54
Q

Jaką funkcję pełnią pneumocyty typu II?

A

produkują i wydzielają surfaktant

55
Q

Jaką funkcję pełni surfaktant?

A

z białek i lipidów, który pokrywa wewnętrzną powierzchnię pęcherzyków płucnych

56
Q

Na jakie warstwy rozdziela się surfaktant?

A

na warstwy hydrofilną i hydrofobową

57
Q

Z czego jest zbudowany surfaktant?

A

z fosfolipidów (dwupalmitynianu fosfatydylocholiny, DPPC) i białek

58
Q

Jak jest zbudowana zewnętrzna (hydrofobowa) warstwa surfaktantu?

A

monowarstwa cząsteczek DPPC, z grupami hydrofobowymi skierowanymi do światła pęcherzyka płucnego

59
Q

Jaką funkcję pełni hydrofobowa warstwa surfaktantu?

A

obniża napięcie powierzchniowe, zapobiega zapadaniu się pęcherzyków w trakcie wydechu i ułatwia ich poszerzanie w trakcie wdechu

60
Q

Jak jest zbudowana wewnętrzna (hydrofilna) warstwa surfaktantu?

A

uwodniona warstwa (hypofaza) zawiera specyficzne białka surfaktantu

61
Q

Jaką funkcję pełni wewnętrzna warstwa surfaktantu?

A

reguluje wydzielanie i rozprzestrzenianie się surfaktantu i uczestniczy w procesach obronnych

62
Q

Gdzie znajdują się makrofagi pęcherzykowe?

A

są przyczepione do wewnętrznej powierzchni pęcherzyków płucnych

63
Q

Jaką funkcję pełnią makrofagi pęcherzykowe?

A

fagocytują cząstki pyłów i mikroorganizmy, które nie zostały zatrzymane w drogach oddechowych, a także eliminują nadmiar surfaktantu

64
Q

W jaki sposób makrofagi obładowane cząsteczkami pyłu lub innymi substancjami są usuwane z pęcherzyków?

A

są transportowane wraz z wydzieliną oskrzelową do jamy gardłowej
albo przechodzą przez ściany małych oskrzelików do naczyń chłonnych i dostają się do płucnych węzłów chłonnych

65
Q

Czym są zastępowane miejsca po usuniętych makrofagach w pęcherzykach płucnych?

A

monocytami z krwi, które przekształcają się w makrofagi

66
Q

Jak przebiegają odgałęzienia tętnicy płucnej i jaką mają ścianę?

A

przebiegają wzdłuż oskrzeli i większych oskrzelików, mają stosunkowo cienką ścianę

67
Q

Jak przebiegają odgałęzienia żył płucnych i jaką mają ścianę?

A

mniejsze, cienka ściana, przebiegają w miąższu płucnym bez topograficznego związku z drzewem oskrzelowym

68
Q

Gdzie się znajdują odgałęzienia tętnic oskrzelowych i jaką mają wielkość?

A

małe, zlokalizowane w ścianie oskrzeli i oskrzelików