Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Bioleg > UG 2.2 > Flashcards

UG 2.2 Flashcards

1
Q

pam bod pysgod yn anadlu?

A

er mwyn cynnal graddiant crynodiad

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

diffiniad Cyfnewid Nwyon?

A

-y broses lle mae ocsigen yn cyrraedd celloedd, a charbon deuocsid yn cael ei dynnu ohonynt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

pa ffactorau sy’n effeithio cyfaint y nwyon sy’n cael ei gyfnewid

A

-Arwynebedd arwyneb digon mawr
-Arwyneb cyfnewid tenau
-Arwyneb cyfnewid athraidd
-Arwyneb cyfnewid llaith

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

beth yw Amoeba?

A

-organeb ungellog
-byw mewn pyllau dwr

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

pa fath o gymhareb aa:c sydd gyda Amoba?

a beth ydy hyn yn golygu wrth drafod cyfnewid nwyon?

A

Mawr
-ganddo ddigon o arwynebedd fel bod trylediad nwyon drwy’r bilen yn ddigonol am ofynion yr amoeba (h.y.does dim angen system)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

pa addasiadau sydd gan yr amoeba wrth gyfnewid nwyon?

A

-cellbilen tenau –>pellter trylediad byr
-cellbilen llaith –>oherwydd mae yn byw mewn dwr
-cellbilen athraidd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

disgrifia brif nodweddion Planaria

A

-organeb llawer mwy na amoeba (tebyg i fwydyn)
-hyn yn golygu bod ei gymhareb a.a:c yn llai

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

enwa ac esbonia addasiad Planaria

A

-newid ei siap i fflat
+=hyn yn cynyddu y gymhareb

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

pa fath o gymhareb aa:c sydd gyda Mwydyn?

A

-mwy na Planaria felly cymhareb Llai

felly angen addasiadau er mwyn cael cyfnewid cyflenwad digonol o nwyon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

pa addasiadau sydd gyda Mwydyn?

A

-croen llaith/athraidd/tenau
-system gylchrediad–>10 calon + pigmentau gwaed (haemoglobin)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

ystyr Awyru?

A

-symud cyfrwng resbiradu (dwr neu aer) dros yr arwyneb cyfnewid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

organebau amlgellog datblygiedig

pam byddai angen Arwyneb Cyfnewid Arbenigol ar organeb?

A

mae anifeiliaid amlgellog yn fwy o faint ac yn fwy datblygiedig gyda cyfradd metabolaidd uchel a chymhareb arwynebedd arwyneb i gyfaint Llai

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

beth yw arwyneb cyfnewid arbenigol
1.Pryfed
2.Pysgod
3.Adar/ymlusgiaid/mamolion

A

1.Traceau
2.Tagellau
3.Ysgyfaint

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

disgrifia brif nodweddion Pryfed

A

-organebau amlgellog
-gyda sgerbwd ecso ddwrglos
-system draceol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

a’i anfantais?

beth sydd ar arwyneb allanol pryfed?

A

-sgerbwd ecso ddwrglos (gwrthddwr)
-nwyon methu tryledu drwy’r sgerbwd allanol yma!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

pa addasiad sydd gan Bryfed er mwyn cyfnewid nwyon?

ble? sut yn cael ei ddosbarthu?

A

Sbiraglau
-yn y sgerbwd allanol
-arwain at rwydwaith o bibellau sy’n cyrraedd celloedd y corff
-y nwyon yn tryledu drwy’r pibellau yma er mwyn cyrraedd celloedd y corff
-

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

beth sydd yn leinio y pibellau sy’n mynd i ffwrdd o’r sbiraglau?

a pam?

A

Citin
-cadw yn siapus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

pa 2 fath o bysgod sydd?

A

-Cartiligaidd
-Esgyrnog

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

tagellau?llif?

nodweddion pysgod Cartiligaidd?

e.e.?

A

-tagellau yn amlwg e.e.siarc
-llif paralel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

tagellau?llif?

nodweddion pysgod Esgyrnog?

A

-tagellau tu ol darn croen yr opercwlwm
-llif gwrthgerrynt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

pa fath o gymhareb aa:c sydd gyda Pysgod?

a pam?

A

Llai fyth

pam
-organebau mawr iawn
-mwy actif

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

beth ydy pysgod wedi esblygu er mwyn cyfnewid nwyon yn well?

a’i pwrpas

A

-Tagellau sef organau cyfnewid nwyon arbennig
-hyn yn cael yr ocsigen toddiedig allan o’r dwr

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

pa % o ddwr y mor sy’n ocsigen toddiedig?

A

5%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

pa % o’r aer sy’n ocsigen?

A

21%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
ydy trylediad ocsigen yn gyflymach neu yn arafach mewn **dwr** o gymharu a'r aer?
**arafach**
26
anfantais o ddwr wrth ystyried ocsigen?
dwr yn **sylwedd anodd** i dderbyn ocsigen ohono
27
rho 2 enghraifft o sut mae'r dwr yn helpu **tagellau** dderbyn ocsigen
1.**llif unffordd** 2.**dwysedd** (hyn yn atal y tagellau rhag cwympo a gorwedd un ar ben y llall a fyddai'n cynyddu'r A.A.) -->felly mae'r AA yn lleihau sy'n golygu cymhareb llai
28
disgrifia sut mae **Cael DWR mewn i'r ceg** yn digwydd mewn Pysgod **Esgyrnog** | a pa fath o fecanwaith yw hwn?
1.**Ceg** yn **agor** 2.**Opercwlwm** yn **cau** 3.Llawr y **ceudod bochaidd** yn **gostwng** 4.**cyfaint** y **ceudod opercylaidd** yn **cynyddu** +**gwasgedd** y **ceudod opercylaidd** yn **lleihau** 5.Dwr yn llifo mewn i'r ceg (ac yn cael ei orfodi dros y tagellau) | mecanwaith **AWYRU**
29
disgrifia sut mae **Cael DWR allan drwy'r tagellau** yn digwydd mewn Pysgod **Esgyrnog**
1.**Ceg** yn **cau** 2.**Cyhyrau** o gwmpas y **ceudod bochaidd** yn **cyfangu** 3.Llawr y **ceudod bochaidd** yn **codi** (cyfaint yn lleihau) +**gwasgedd** yn y **ceudod bochaidd** yn **cynyddu** 4.Gwasgedd yn **achosi dwr i adael** drwy **lifo dros y tagellau ac allan drwy'r opercwlwm** sy'n gweithredu fel **falf** (cyfnewid nwyon) 5.Dwr yn gadael drwy **lifo dros y tagellau**, ac allan drwy'r opercwlwm sy'n gweithredu fel falf
30
beth yw mantais bod llif y gwaed yn y ffilamentau i'r cyfeiriad dirgroes i lif y dwr?
-**gwella effeithlondeb trylediad ocsigen o'r dwr i waed y pysgodyn**
31
o beth ydy sgerbwd siarc wedi cael ei wneud ohono?
**Cartilag**
32
mewn pysgod di-asgwrn mae'r gwaed a'r drw yn llifo i'r **un cyfeiriad** -beth yn canlyniad hyn? | h.y.llif Paralel
-llai o ocsigen yn cael ei drosglwyddo o'r dwr i'r gwaed
33
pan yn **actif** beth ydy Amffibiaid yn defnyddio i gyfnewid nwyon?
**Ysgyfaint+Croen**
34
pan yn **anactif** beth ydy Amffibiaid yn defnyddio i gyfnewid nwyon?
**Croen** (yn unig)
35
disgrifia sut mae **penbwl** yn troi yn **froga?**
-penbwl yn datblygu mewn dwr gan ddefnyddio **tagellau** -yna mae'n troi yn froga drwy **metamorffosis** -nawr mae ganddo 2 ffordd o allu gael ocsigen
36
pwynt am ysgyfaint adar vs ymlusgiad?
-ysgyfaint yn fwy **effeithlon** nag amffibiaid -yn fwy **cymhleth**-->hyn yn golygu cynydd yn y A.A ar gyfer cyfnewid nwyon
37
pam bod angen ysgyfaint ar adar?
**hedfan** -felly actif iawn -golygu bod **gofynion metabolaidd uchel**
38
pa fath o gymhareb aa:c sydd gyda **Mamolion?**
**Bach** -felly mae angen organau arbenigol i gyfnewid nwyon
39
pa addasiad sydd gyda Mamolion ar gyfer cyfnewid nwyon?
**Ysgyfaint**
40
pam bod yr ysgyfaint tu fewn i'r corff?
-lleihau colled dwr a gwres o'r corff
41
beth sy'n rheoli pa ffordd mae'r aer yn mynd ar ol cael ei fewnanadlu?
**Epiglotis** -fflap sy'n agor a chau i adael aer yn unig fynd mewn i'r tracea(system resbiradol), a bwyd/dwr yn unig fynd lawr yr oesoffagws(system dreulio)
42
1.mae'r Tracea yn rhannu fewn i ddau - . 2.mae pob un o rhain yn rhannu fewn i -. 3.mae __________ o rhain ymhob ysgyfaint
1.**Broncws** 2.**Bronciolynnau** 3.**350 Miliwn**
43
beth sy'n amgylchynnu y Tracea? | ac yn ble ydy hyn yn gorffen?
Cylchoedd **Cartilag** | amgylchynnu tracea+broncws, ond yna yn absennol o'r bronciolynnau
44
enwa gymaint o rannau system resbiradol Mamolion a rwyt yn gallu
-Tracea -Cylchoedd Cartilag -Ysgyfaint -Broncws -Bronciolynnau -Alfeoli -Asennau/Cawell Asennau -Cyhyrau Rhyngasennol -Llengig -Pilennau Eisbilennol -Hylif Eisbilennol
45
pwrpas Hylif Eisbilennol?
ireiddio + rhwystro **ffrithiant** wrth anadlu
46
# 6 cam Disgrifia camau **Mewnanadlu** | a pha fath o broses yw hwn?
1.Cyhyrau Rhyngasennol yn **cyfangu** 2.Cawell Asennau yn symud **lan ac allan** 3.Llengig yn **cyfangu** a mynd mwy **fflat** 4.Cyfaint y Thoracs yn **cynyddu** 5.Gwasgedd y thoracs nawr yn is na gwasgedd **atmosfferig** 6.Aer yn llifo **mewn** i'r ysgyfaint | proses ACTIF
47
# 6 cam Disgrifia camau **Allananadlu** | a pha fath o broses yw hwn?
1.Cyhyrau Rhyngasennol yn **llaesu** 2.Cawell Asennau yn symud **lawr a mewn** 3.Llengig yn **ymlacio** a mynd yn siap **cromen** 4.Cyfaint y thoracs yn **lleihau** 5.Gwasgedd y thoracs nawr yn **uwch** na gwasgedd atmosfferig 6.Aer yn llifo **allan** o'r ysgyfaint | proses GODDEFOL (passive)
48
sut mae **Planhigion** yn cyfnewid nwyon?
-dibynnu'n llwyr ar **drylediad** -hyn yn digwydd yn y dail, felly mae llawer o addasiadau yno er mwyn helpu trylediad effeithlon
49
esbonia brif nodweddion **Planhigion** wrth ystyried cyfnewid nwyon
-A.A **Mawr** -dail yn **dennau**, er mwyn *lleihau y pellter* mae angen i'r nwyon dryledu -**gofodau aer** tu fewn i'r ddeilen yn caniatau nwyon dryledu o gwmpas y celloedd
50
pa nwyon mae celloedd **dail** angen yn ystod y dydd a pam?
CO2-Ffotosynthesis (creu siwgrau) O2-Resbiradaeth
51
pa nwy sydd angen ar ddail yn ystod y nos a pam?
O2-Resbiradaeth **Dim angen CO2 oherwydd dim ffotosynthesis*
52
yn dechrau o dop y ddeilen, enwa pob rhan.
Cwtigl Epidermis Mesoffyl Palisad Mesoffyl Sbwngaidd Sypyn Fasgwlar Gofod Aer Celloedd Gwarchod Stomata
53
beth ydy **Sylem** yn cludo?
dwr
54
beth ydy **Ffloem** yn cludo
Swcros
55
beth yw'r **Cwtigl?**
Haen dwrglos o **gwyr** er mwyn *atal colled dwr*
56
beth yw'r **Epidermis?**
Haen allanol tryloyw **amddiffynnol** y ddeilen
57
beth yw'r **Mesoffyl Palisad?**
Celloedd hirgul wedi eu trefnu mewn haen ac yn cynnwys llawer o **gloroplastau** ar gyfer ffotosynthesis
58
beth yw'r **Mesoffyl Sbyngaidd?**
Cynnwys gofod. Celloedd ffotosyntheseiddio ond hefyd yn caniatau trylediad nwyon
59
beth yw'r **Sypyn Fasgwlar?**
Cynnwys Sylem a Ffloem ar gyfer cludiant dwr,mwynau+swcros
60
beth yw pwrpas y **Gofod Aer?**
Caniatau trylediad nwyon i gelloedd y dail
61
beth yw pwrpas y **Stomata a Chelloedd Gwarchod?**
Caniatau nwyon e.e.CO2 i fynd mewn, ac O2 allan, yn ystod golau'r dydd. Hefyd yn gadael anwedd dwr allan sef Trydarthiad.
62
beth sy'n agor Stomata yn y nos yn lle'r dydd er mwyn cadw dwr?
**Seroffytau**
63
beth all blanhigion wneud mewn **gorsychder?**
cau'r Stomata yn ystod y dydd neu'r nos
64
# 4 cam disgrifia ac esbonia camau agor Stomata
1.ATP yn cael ei **greu** yn nghloroplastau y celloedd gwarchod yn y golau 2.ATP yn cael ei ddefnyddio ar gyfer **cludiant actif K+** i mewn i'r celloedd 3.Startsh yn y celloedd gwarchod yn newid i **malad** sy'n gostwng potensial dwr y celloedd gwarchod, gan achosi dwr i lifo i mewn iddynt o'r celloedd epidermaidd drwy Osmosis 4.Celloedd gwarchod yn mynd yn **chwydd-dynn** ac yn **crymu** ar wahan oherwydd waliau mewnol mwy trwchus na yr allanol. Mandwll y Stomata yn agor nawr.
65
beth ydy Startsh yn cael ei drawsnewid i wrth agor y Stomata? | a beth ydy hyn yn gwneud?
**Malad** -cynyddu potensial dwr
66
disgrifia ac esbonia camau cau Stomata
1.K+ yn gadael y celloedd gwarchod drwy gyfrwng **Trylediad** 2.Malad yn troi nol i **Startsh** ac yna dwr yn gadael y celloedd gwarchod drwy Osmosis 3.Celloedd gwarchod yn **crebachu** 4.Stomata yn **cau** wrth i'r celloedd gwarchod ddychwelyd no i'r siap gwreiddiol
67
diffiniad Gofynion Metabolaidd?
swm adweithiau cemegol yn y celloedd
68
beth yw'r berthynas cyffredinol rhwng A.A. a Chyfaint organeb?
* wrth i'r organeb fynd yn fwy mae y cymhareb a.a:c yn lleihau
69
beth yw % Ocsigen mewn Aer Mewnanadledig?
20.95%
70
beth yw % Ocsigen mewn Aer Alfeolaidd?
13.80%
71
beth yw % Ocsigen mewn Aer Allananadledig?
16.40%
72
beth yw % Carbon Deuocsid mewn Aer Mewnanadledig?
0.04%
73
beth yw % Carbon Deuocsid mewn Aer Alfeolaidd?
5.50%
74
beth yw % Carbon Deuocsid mewn Aer Allananadledig?
4.00%
75
beth yw % Nitrogen mewn Aer Mewnanadledig?
79.01%
76
beth yw % Nitrogen mewn Aer Alfeolaidd?
80.70%
77
beth yw % Nitrogen mewn Aer Allananadledig?
79.60%
78
beth yw % Dwr mewn Aer Mewnanadledig?
Newidiol
79
beth yw % Dwr mewn Aer Alfeolaidd?
Dirlawn
80
beth yw % Dwr mewn Aer Allananadledig?
Dirlawn
81
nodweddion addasiedig Alfeoli?
Arwynebedd Arwyneb mawr Arwyneb llaith-i hydoddi nwyon Rhwydwaith helaeth o gapilariau-cynnal graddiant crynodiad nwyon

Bioleg (11 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions