UG 1.4 Flashcards
Beth yw’r ddwy math o Metabolaeth?
Anabolig+Catabolig
Ystyr metabolaeth Anabolig
-molecylau syml yn cael eu defnyddio i greu moleciwl mwy cymhleth, drwy broses o fondio
e.e.synthesis proteinau
a rho enghraifft
Ystyr metabolaeth Catabolig
-molecylau cymhleth yn cael eu hollti i roi molecylau symlach
e.etreuliad
beth yw diffiniad Llwybr Metabolaidd?
-trefn yr adweithiau bach mewn metabolaeth
Faint o Safleoedd gweithrediad ensymau sydd?
enwa nhw
3
1.Allgellol
2.Mewngellol(mewn hydoddiant)
3.Mewngellol(ynghlwm wrth bilenni)
disgrifia Safle gweithrediad ensym-ALLGELLOL
-tu allan i gelloedd, ar ol cael eu secretu drwy ecsocytosis
disgrifia swyddogaeth ensym- MEWNGELLOL
MEWN HYDODDIANT
-ymddatod glwcos yn y cytoplasm, yn ystod cam 1af respiradaeth
rho enghraifft/safle o ensym-
MEWNGELLOL
YNGHLWM WRTH Y PILENNI
e.e.ATP synthetas
-ar y cristae mitocondria
Diffiniad Egni Actifadu
-isafswm yr egni sydd ei angen i folecylau adweithio, gan dorri’r bondiau sy’n bresennol, a gwneud rhai newydd
meddylia am y ffactorau
Sut i gyflymu adwaith?
-cynyddu’r tymheredd, sy’n cynyddu eu hegni cinetig, gan ganiatau mwy o wrthdrawiadau llwyddiannus
beth fydd fudd ychwanegu ensym i adwaith?
-gallu gostwng yr egni actifadu
-hyn yn galluogi’r adwaith ar dymheredd is,heb risg o ddadnatureiddiad ensym
*heb orffen y flashcard yma eto
Ysgrifenna lawr popeth ti’n cofio am Y Ddamcaniaeth Ffit Anwythol
pwy-Koshland
beth-cynnig bod siap y safle actif yn newid wrth rwymo a’i swbstrad
Beth yw’r 2 wahanol fath o Atalydd?
-Cystadleuol
-Anghystadleuol
beth? pam? e.e. pa ensym? pa atalydd cystadleuol?
Disgrifia ac esbonia syniad Atalydd Cystadleuol
beth-clymu i’r safle actif a rhwystro’r swbstrad rhag rhwymo
pam-siap tebyg i swbstrad,felly yn gyflenwol
-e.e.mae’r ensym sycsinig dadhydrogenasyn cataleiddio respiradaeth aerobig, ond mae ganddo atalydd cystadleuol,asid malonig
Disgrifia ac esbonia syniad Atalydd Anghystadleuol
beth-clymu ei hun i safle hollol wahanoll i’r safle actif, safle alosterig
pam-newid siap safle actif yr ensym
Anfantais o atalydd cystadleuol?
-cymhyligion ensym-swbstrad methu ffurfio (oherwydd yr atalyddion yn cymryd y safleoedd actif) = lleihau cyfradd adwaith
Anfantais o atalydd anghystadleuol?
-lleihad yn nifer y safleoedd actif, felly cynnyrch byth yn cyrraedd ei uchafswm (oherwydd yr atalyddion yn newid siap safle actif yr ensym)
in simple terms
beth yw Ensym?
-3 pwynt,un am y strwythur
-protein Globwlar
-catalydd biolegol
-strwythur trydyddol
i.e.beth maen neud
beth yw priodweddau Ensym?
-cyflymu adweithiau cemegol
-gallu catalyddu adweithiau ar dymhereddau is
-gallu ailddefnyddio (dydy’r ensym ddim yn cymryd rhan yn yr adwaith ei hun)
-rhif trosiant uchel (catalyddu sawl adwaith bob un eiliad)
pryd? pwy? beth? pam?
Ysgrifenna lawr popeth ti’n cofio am y Damcaniaeth Clo ac Allwedd
pryd-1894
pwy-Emil Fischer = i egluro sut mae ensymau a swbstradau yn cydweithio ar ol eu cymysgu
beth-cynnig bod siap unigryw safle actif yn golygu mai dim ond un math o adwaith gall gatalyddu i.e.pob ensym yn benodol i un swbstrad
4 ffactor
Pa Ffactorau sy’n effeithio ar gyfradd adweithiau ensymol?
1-Tymheredd
2-pH
3-Crynodiad yr Ensym
4-Crynodiad y Swbstrad
sut mae Tymheredd yn effeithio ar gyfradd adweithiau ensymol?
-cynyddu’r tymheredd=cynyddu nifer gwrthdrawiadau llwyddiannus=cynyddu cyfradd
-ond, ar y tymheredd optimwm, actifedd ar ei uchaf (uwch na hyn yn dadnatureiddio’r ensym)
eithafion vs isel ? bondio? gwefrau negatif?
sut mae pH yn effeithio ar gyfradd adweithiau ensymol?
unrhyw enghreifftiau?
isel-gormodedd o ionau H+ yn cael eu hatynnu at wefrau negatif ar y cadwynau ochr ac yn eu niwtralu nhw.
-hyn yn tarfu ar y bondiau ionig a hydrogen sy’n cynnal siap y safle actif
-hyn yn dadnatureiddio’r ensym
uchel/eithafion-torri’r bondiau hydrogen/ionig sy’n achosi i’r ensym ddadnatureiddio
pwyntiau optimwm;
pepsin- 1.5-2.5
trypsin- 8
rhif trosiant? cymhyligion yn ffurfio yn araf/cyflym?
sut mae Crynodiad yr Ensymyn effeithio ar gyfradd adweithiau ensymol?
oes yna amod?
*ensymau yn ffurfio cymhyligion yn gyflym iawn, ac yn eu rhyddhau yn gyflym iawn hefyd er mwyn ailddefnyddio yr ensym
-felly dim ond crynodiad isel sydd angen i gatalyddu llawer
crynodiad uchel=mwy o safleoedd actif i gataleiddio yr adwaith
amod=rhaid bod y tymheredd/pH/cryn.swbstrad yn gyson