TRAGEDIE - Inleiding Flashcards
Wat heeft Aischylos ingevoerd voor de tragedie?
- de tweede acteur
- vermindert de rol v.h. koor
- meer nadruk op het woord
Wie betaalde er de drie schrijvers?
een χορηγος (een soort sponsor)
Hoe raken de schrijvers aan drie spelers?
Ze zoeken drie spelers of spelen zelf mee
καὶ ἐν θεάτρῳ κροτεῖν, ὅταν οἱ ἄλλοι παύωνται, καὶ συρίττειν, οὓς ἡδέως θεωροῦσιν οἱ λοιποί· καὶ ὅταν σιωπήσῃ τὸ θέατρον, ἀνακύψας ἐρυγεῖν, ἵνα τοὺς καθημένους ποιήσῃ μεταστραφῆναι.
En dat hij (de vlerk) in het theater (blijft door) klappen, wanneer de anderen (al) zijn opgehouden. En hij fluit de spelers uit, naar wie de overigen juist met plezier kijkt. En wanneer hun publiek stil is, richt hij zich op en laat (zo luid) een boer, dat hij ervoor zorgt dat de toeschouwers zich (naar hem) omdraaien.
Hoe noemt de ronde dansplaats in de vorm van een halve cirkel?
ορχηστρα
Hoe kon men de illusie van bliksem creëren op het toneel?
Door gebruik te maken van spiegels die het licht weerkaatsten
Wat was de opbouw van tragedies?
- Πρόλογος (Prologos): De beginsituatie.
- Παροδος (Parodos): Het koor komt binnen.
- 5x Επεισόδια (Epeisodia): Vijf episodes, afgewisseld met στάσιμα (zingdelen).
- Έξοδος (Exodos): Het koor gaat naar buiten.
Wat is volgens Aristoteles in de Poëtica de definitie van een tragedie?
= een nabootsing van een ernstige handeling die emoties als medelijden en angst oproept, met als doel de reiniging / zuivering (katharsis) van deze emoties bij het publiek
Hoe droeg de Delisch-Attische Zeebond bij aan de economische en culturele bloei van Athene in de vijfde eeuw v.C.?
- Heropbouw van Athene: na de Perzische oorlogen werd Athene herbouwd, deels gefinancierd door de Delisch-Attische Zeebond
- Stratenplan van Peiraieus: het havengebied van Athene werd volgens een rasterplan opnieuw ontworpen door de stedenbouwkundige Hippodamos
Wat zijn de argumenten tegen het feit dat de dithyrambe de oorspronkelijke versie was van de tragedie?
- Dionysus is niet treurig of ernstig
- we weten niets over saterstukken
- τραγωδια = τραγος + ωδη = “bokkenzang”
Wat heeft Sophokles ingevoerd voor de tragedie?
- de derde acteur
- decorbeschildering
Hoeveel schrijvers mochten meedoen aan de tragediecompetitie?
drie deelnemers
Welke hervormingen leidden tot de doorbraak van de democratie in Athene?
in 509 v. Chr.
- Kleisthenes’ hervormingen: verdeelde Attika in tien nieuwe regio’s (φυλαί, fylai)
- Volksvergadering (εκκλησία): burgers mochten deelnemen aan de vergaderingen op de Pnyx en hun stem laten horen
- Ostracisme: een systeem om individuen die als gevaarlijk voor de staat werden beschouwd, voor tien jaar te verbannen.
- βουλη
Wat zijn de onderdelen van een tragedie?
epeisodia (vers) en koorzangen (zang)
Welke kenmerken typeren de overlevering van de Griekse tragedie?
- eenmalige opvoering tijdens festivals (bv. Dionysia)
- verlies van werken (bv. niet goed genoeg)
- overlevering van 32 tragedies van drie grote tragedieschrijvers – Aischylos, Sophocles en Euripides
Waar werd de tragedie gehouden?
- eerst op de agora (in een tijdelijk houten theatertje)
- daarna vaste theaters (bv. op helling v. Akropolis, Epidauros)
een techniek waarbij twee personages om de beurt korte, snelle dialogen voeren, vaak met een ritmische en repetitieve structuur, wat de spanning of urgentie van een scène kan verhogen
Stichomythie
Dit was een balkon of verhoogd platform waar goden of andere bovennatuurlijke wezens spraken. Het was vaak verbonden met de μηχανή (mechane), een kraan die gebruikt werd om figuren zoals goden door de lucht te laten zweven.
Θεολογεῖον
Wie was de tweede belangrijkste acteur, die vaak de rol van tegenspeler op zich neemt?
Δευτεραγωνιστής (Deuteragonist)
Welke rollen heeft de schrijver ook?
- choreograaf
- componist
Hoeveel juryleden waren er voor een tragedie en hoe werden die gekozen?
- 100 juryleden uit 10 φυλαι (deelgemeentes / stammen v. Attika)
- 10 van deze 100 worden uitgeloot
Dit apparaat werd gebruikt om dondergeluiden na te bootsen. Vaak werd hiervoor een bronzen of metalen trommel gebruikt om het gerommel van de donder op te roepen.
Βροντείον (bronteion)
Waaruit bestond een tragedievoorstelling?
- drie tragedies
- een saterspel (een luchtiger of komisch stuk)
Hoe noemen de toegangswegen links en rechts, voor publiek én acteurs?
παροδοι
Hoe noemen de rijen zitplaatsen in een halve cirkel?
θεατρον
Dit was een platform op wielen dat door een deuropening kon worden gerold. Het werd vooral gebruikt om een scène te tonen die binnen plaatsvond, zoals het tonen van een dode die naar buiten werd gereden, zonder dat de daad zelf op het toneel werd uitgevoerd (vaak gebeurde het doden off-stage).
Ἐκκύκλημα
Waar stond het koor?
op de ορχήστρα (orchestre)