Thorax Flashcards

1
Q

skilgr á empyema?

A

sýking og bólga í fleiðru

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

orsökum empyema má skipta í? (3)

A

1) frumkomið (lungnabólgu t.d.)
2) eftrir: aðgerð, ástungu
3) eftir: áverka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

meðferð við empyema? (4)

A

1) dren (grófur)
2) fibrinolysis (með strepot-eða urokinasa
3) VATS (video assisted)
4) opin aðgerð

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

dánartíðni við rof á vélinda?

A

20%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

algengi rofs á vélinda á íslandi?

A

um 1 á ári

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

við rof á vélinda er hætta á..?

A

miðmætisbólgu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

orsakir f rof á vélinda? (3)

A

1) af læknisvöldum (vélindavíkkun og speglun)
2) sjálfkrafa rof
3) aðskotahlutur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

flokkun loftbrjósts? (3)

A

1) spontant
2) áverkaloftbrjóst
3) iatrogen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

flokkar spontant pneumothorax? (3)

A

1) prímert
2) sekúndert (vegna lungnasýkingar, æxlis..)
3) tíðaloftbrjóst (catamenial)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

flokkar áverkaloftbrjósts?

A

1) lokað

2) opið

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

alg. orsakir iatrogen loftbrjósts?

A

ástunga á lunga (CVK, lungnasýni)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

hvað orsakar prímert sjálfsprottið loftbrj´sot?

A

blebs á lungnatoppi sem myndast vegna niðurbrots á elastíksa vefnum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

með hverngi sjúkdóma er fólk sem fær sekúnder sjálfsprottið loftbrjóst?

A

1) copd
2) lungnaþembu
3) cystic fibrosis
4) lungnakrabbamein
5) pulmonry fibrosis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

einknenni loftbrjósts? (3)

A

1) takverkur, brjóstverkur
2) mæði
3) hósti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

mismunagreiningar loftbrjósts? (7)

A

1) fleiðrubólga
2) lungnabólga
3) PE
4) hjartadrep
5) cardiac tamponade
6) rof á vélinda
7) rofið magasár

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

hjartahljóð í þrýstiloftbrjósti og hjartaþröng?

A

eðlileg í þrýstiloftbrjósti og minnkuð í hjartaþröng

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

bláðæðar á hálsi í þrýstiloftbrjósti og hjartaþröng?

A

þandar í báðum tilfellum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

öndunarhljóð í þrýstiloftbrjósti og hjartaþröng?

A

veikari áverka megin í þrýstiloftbrjósti og eðlileg í hjartaþröng

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

banktónn í þrýstiloftbrjósti ?

A

aukinn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

mögulegar meðferðir við lotbrjósti?

A

1) engin
2) innlögn og súrefni (flýtir frásogi lofts
3) brjóstholskeri
4) skurðaðgerð

(líka kugelberg nál en virkar sjaldan)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

fylgikivllar kera ísetningar? (4)

A

1) blæðing
2) sýking
3) loftleki
4) lifrar eða miltisáverki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

hvenær má fjarlæga brjóstkolskera vegna loftbjrósts? (3)

A

1) ef lungað er þanið á lungnamynd
2) ef enginn loftleki
3) vökvi er <200 ml /24h

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

hvað þarf að vita um fjærlægingu fjarlæga brjóstkolskera vegna loftbjrósts? (2)

A

1) hann er fjarlægður í útöndun

2) lungnamynd er tekin daginn eftir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

% á endurteknu loftbrjósti?

A

1) 25% líkur eftir 1. skipti

2) 50% líkur eftir 2. skipti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

hvað er hemothorax á ísl?

A

fleiðruholsblæðing

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

ábendingar f aðgerð vegna loftbjrósts?

A

Viðvarandi loftleki Lunga þenst ekki út Loftbrjóst báðum megin Fleiðruholsblæðing (hemothorax) Þrýstiloftbrjóst (tension pneumothorax) Algjört samfall á lunga

sérstakir áhættuþættir (flugmenn kafarar)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

algengustu kransæðar sem eru bypassaðar?

A

RCA og circumflex

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

hvaða vena notuð fyrir RCA og CX?

A

sapneous vein

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

hvaða vena notuð fyrir LAD?

A

internal mammary artery (IMA) oftast vinstri (LIMA)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

CABG á ísl?

A

kransæðahjáveita

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

hvenær fer stable angina í CABG?

A

1) ef 3 æða sjúkd
2) >50% höfuðstofnaþrengsl
3) 2 æða sjúkd með skertan vi slegil og mikil þrengsli t.d. á LAD

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

hvða er OPCAB?

A

Off pump coronary artery bypass. ss án HLV, gert í 20% tilvika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

hvað er MIDCAB?

A

minimally invasive

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

hvað er cardioplegia?

A

lyf með háum kalíumstyrk sem er dælt inn í kransæðar og stöðvar rafvikrni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

hvað er gert ásamt að dæla cardioplegiu?

A

hjartað kælt í 8-10°

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

er hægt að gera cabg á sláandi hjarta en samt á HLV?

A

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

hvað er gefið á postop degi 1 eftir cabg?

A

magnyl og klexan (magnyl er ævilangt)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

hvað kelmmir TOS? (2)

A

1) brachial plexus í 95%

2) subclav artery í 2-3 og venuna í 1-2%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

hvaða göng koma við sögu í TOS? (3)

A

1) interscalene triangle
2) costoclavicular passage
3) subpectoral minor space

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

hvar er interscalene triangle og hvað klemmir að?

A

þar sem taugarnar fara yfir 1. rifið milli scalenus anterior og medius. Þykkir og stuttir vöðvar geta þrengt að

41
Q

hvar er costoclavicular passage? hvað klemmir að

A

þar sem taugarnar fara milli 1. rifsins og viðbeinsins.

tog í 1. rifið (vegna vöðva) eða sigin öxl geta þrengt

42
Q

hvar er subpectoral minor space?

A

undir pect minor þar sem hann festist á coracoid proc á herðablaði

43
Q

algnegni TOS?

A

1-2% og alg. hjá konum 25-40

44
Q

mismgreiningar TOS?

A

1) brjósklos
2) brachilal neuritis
3) axlarklemma
4) pancoast tumor
5) mænuæxli
6) angina pectoirs
7) taugaklemmur

45
Q

hvaðað taugaklemmur eru msimgreiningar TOS? (3)

A

1) carpal tunnel
2) ulnar neuropathy
3) radial neuropathy

46
Q

hvað er Ross test?

A

próf fyir TOS. Sjúkl situr og heldur höndum uppi í flexi og opnar og lokar lófa í 3´mín

47
Q

skurðagðer við TOS? (5)

A

1) 1. og cervical rif tekið
2) scalenectomy
3) fiborus bönd tekin í sundur
4) m. pectoralis min tekinn sundur
5) sympatectomy, ef sympatískir verkir

48
Q

hvað er cervical rif?

A

auka rif úr hálsliðum(?)

49
Q

Hvað heitir aðgerðin við empyema?

A

Decortication

50
Q

● Hvað heitir ljós vökvi sem þú getur fengið frá brjóstholi hjá sjúklingi með lymphoma.

A

Chylus

51
Q

hvað kemur frá RCA?

A

right posterolateral og posterior desc artery (RPL og RPD)

52
Q

hvað nærir LAD?

A

anterior og anterolateral vinstra hvolfs, anterior hluta af ventricular septum og allan apex

53
Q

hvað nærir Cx?

A

lateral vegg vinstra hvolfs

54
Q

hvernig eru kransæðar í 10% fólks?

A

þá kemur posterior descending greinin frá CX en ekki RCA (þ.e. ráðandi RCA)

55
Q

hvað nærir SA hnut og AV hnút?

A

RCA

56
Q

notar maður stoðnet í kransæðar sykursjúkra?

A

nei þær endast ekki hjá þeim, þarf CABG

57
Q

hvað er PCI?

A

þræðing, líka kallað PTCA

58
Q

hvenær er mælt með stenti frekar en CABG?

A

í einnar æðar sjúkdómi

59
Q

hvað er OPCAB?

A

off pump CAPG.

60
Q

hverjir fara í OPCAB?

A

veikustu sjúklngarinr og nýrnabilaðir

61
Q

hverjir fara í MIDCAB?

A

(minimally invasive CABG)

1) þeir sem fá total lokun á LAD
2) þeir sem geta ekki tekið clopidogrel

62
Q

lýsa midcab?

A

lítill hluti 4. rifs fjarlægður og oftast tengt LIMA Á lad

63
Q

er betra að óstabíll sjúklingur fari í MIDCAB?

A

nei, frábeinding

64
Q

við loka cabg er VT algengt , hvað geirr maður þá?

A

gefur kalíum bólus sem hægir á

65
Q

hvað er líklegast ef hiti eftir cabg?

A

atelactastar, oftast lower lobe sem er fallið saman. nota pep flautuna

66
Q

afh má ekki gefa nsaids eftir cabg?

A

hindrar gróandann

67
Q

einkenni hemothorax?

A

1) minnkuð öndunarhljóð á meiddu hliðinni, og lost einkennin (öt, ht, bþ)

68
Q

meðferð hemothorax?

A

thorax dren og stöðvablæðingu

69
Q

einkenni aortustenous triad?

A

brjóstvekrur
mæði
syncope

70
Q

hvað er pulsus parvus et tardus?

A

í aortustenous, púls í hæ carotis lengi að koma eftir s2

71
Q

marktæt aortuþrengsli á ómun? (2)

A

vmax yfir 4 m/s og meðalþr´syingsfall yfir 40mmHg

72
Q

hvenær skiptir maður um aorutloku í leiðinni ef cabg?

A

ef þrýstingurnn er >25mmhg

73
Q

hvenær aðgerð við aorutstenous?

A

1) einkenni

2) eða flatarmál <0,5cm2/m2 eða >50mmHg

74
Q

hvað veldur water hammer púls?

A

aortulokuleki

75
Q

hvort er algengar leki eða stenósa í tricuspid loku?

A

aðallega leki

76
Q

lýsa rheumatic fever ónæmisfr?

A

það verður krossreaction við glycogen antigen í hjarta sem líkist mjög M-próteini streptókokka

77
Q

50% sjúkl sem fara í hjartalokuaðgerðir enda með..

A

pacemaker (verið að vinna nálgæt leiðslukerfinu)

78
Q

hvenær þarf að skipta um lífræna loku?

A

eyðing byrjar efti 7 ár og skipta innan 15 ára (þannig mjög henturgt eftir 65 ára)

79
Q

hvað er TAVI?

A

loka sett í gengum nára, fyrir þá sem þola ekki aðgerð en endist stutt.

80
Q

hvernig eru samvextir myndaðir í loftbrjóst aðgerð?

A

1) með sandpappír

2) líka hægt að nota talkúm eða mepacrine)

81
Q

ókostir við talkúm?

A

veldur reaction og mögulega hita

82
Q

hverjir fara í aðgerð eftir 1 loftbrjóst?

A

1) þeir sem fá subcutant emphysme,a pneumomeidastinum eða blæðingar
2) ef ekki lagað eftir 48 klst
3) tension pneumo
4) algjört samfall
5) flugmenn

83
Q

meðferð eftir lungnaaðgerð? (5)

A

1) berkjuvíkkandi meðferð (ventolin og atroevent og öndunaræfingar
2) forðast ofvökva (lungnabjúg)
3) a.fib algengt sem svarar oft beta og digoxin
4) kerar fara í ALLA, fjarl eftir 2-3 daga
5) verkjameðferð (flestir fá epidural legg)

84
Q

hversu margir með meinvprp við greiningu lungacancers?

A

70%

85
Q

hvað skiptir mestu máli við stigun lungacancers?

A

N3 eiltarnir því þeir setja sjúkd í stig IIIB og þá er ekki aðgerð (komið í miðmæti?)

86
Q

meðf við lungacancer stigi I?

A

eingöngu aðgerð

87
Q

meðf við lungacancer stigi 2?

A

aðgerð + adjuvant lyfjameðfeðr

88
Q

meðf við lungacancer stigi 3A?

A

lyf og geislameðferð (stundum aðgerð)

89
Q

meðf við lungacancer stigi 3B?

A

lyf og geislar

90
Q

meðf við lungacancer stigi 4?

A

lyfjameðfeðr

91
Q

lifun fyrir lungacaner stig IA?

A

65%

92
Q

lifun fyrir lungacaner stig IA, IB, 2A, 2B, 3A, 3B, 4?

A

65,55,55,40,25,5,1

93
Q

hvaða atirði þarf að passa eftir hjartaaðgerð? (7)

A

1) afib
2) passa kalíum
3) lágur bþ
4) vökvaofhleðsla sérskl eftir HLV
5) hiti
6) kerar
7) fylgjat með hjartaensímum
(verkir auðvitað)

94
Q

hvað er myxoma?

A

góðk æxli í hjarta

95
Q

nokkrir pktar í aðgerð myxoma?

A

1) pericardium notað til að loka gati
2) snúa grófa hluta á pericardium í hæ gátt til að fá frekar lungna en system emobliur
3) sjúkl er með pacemakrer eftir aðgerð external

96
Q

pectus excavatum aðg heitir?

A

Nuss aðgerð

97
Q

hvenær er spöngin tekin eftir pectus excavatum aðgerð?

A

3,5 ár

98
Q

LOFT Í MIÐMÆTI = PNEUMOMEDIASTINUM

Orsakir:

A

1) trauma
2) rof á vélinda
3) astmi sem veldur rofi á alveoli

99
Q

meinv í fleiður oftast frá?

A

brjóstum, lungum maga eggjastokkum. sömu megin