Heila&Tauga (smá eftir) Flashcards
ástæður SAH? (2)
1) höfuðáverkar algengastir
2) sprungnir æðagúlar í heila
SAH: á 3. til 4. degi byrja ___ og því gefum við ___
Vasospasmar
Nimotop (Ca blokkari)
hvað er æðaflækja í heila?
meðfæddur æðagalli með blæðingarhættu 2-4% á ári
alg staðsetningar ICH?
50% á basal ganglia 15% í thalamus 15% í pons 10% í cerebellum 20% í cerebral white matter
orsakavaldur spinal stenous er?
slit
þeir sem geta hjólað langt en gengið stutt eu með?
spinal stenous
brjósklos er algengara í yngra fólki, s,ó?
S
% sem lagast af bjóskloksi án aðgerðar á 6 vikum?
80%
hvenær aðgerð við brjósklosi?
ef lagast ekki á 6 vikum
hvaða brautir eru ascending í mænunni? (3)
1) dorsal columns
2) spinothalamic tract
3) spinocerebellar tract
hvaða brautireru í dorsal columns? (2)
1) fasciculus gracilis og fasciculus cuneatus (gracilis = ganga á grasi = skyn og halda jafnvægi
hvað aðskilur heilahvelin tvö?
great longitudinal fissure
lýsa heilahólfunum? (4)
1) 4. er á dorsal yfirborði medullu
2) úr 4. liggur cerebral aquaduct sem í 3.
3) 3. opnast í gegnum foramen of munro í lateral.
4) í hliðarveggjum 3. hólfsins er thalamus og hypothalamus
hvaða fissura og sulcusa þarf að þekkja ?(3)
1) lateral fissure
2) parieto-occipital sulcus
3) cingulate sulcus (milli frontal lobe og cingulate gyrus)
hvaða gyrusa þarf að þekkja? 3)
1) precentral gyrus (motor)
2) postcentral gyrus (somatosensory)
3) visual cortex (í occipital)
eðlilegur ICP?
5-15 cm vatns
meðferð við hækkuðum ICP? (ICP HEAD)
intubera calm (róandi) paralysis (slakandi?) hyperventilate elevate head adequate blood pressure (halda bþ) diuretics-mannitol
afh hyperentilatea í ICP?
co2 velur dilatation æða, eykur blóðrúmmál í höfði sem við villjum EKKI og því mikið súrefni.. Bara í stutta stund
nefna 4 heila herniation?
1) subfalcine
2) central
3) uncal /transentorial
4) tonsillar
hverju valda parasagittal massi í heila?
subfalcine hernation
hvaða herniation fellir niður GCS?
transentorial / uncal herniation og tonsillar
kjarninn í hrygg?
1) annulus fibrosus
2) nucleus pulposus
hvað gúlpast út í brljósklosi?
nucelus pulposus
áhættuþættir brjóskos? (7)
1 Frekar yngra fólk 2Algengara hjá kk. 3Reykingar, 4andlegt álag. 5Þungar lyftingar, snúningar og beygjur, titringur, 6 kyrrseta. 7 Mögulega erfðaþættir
gerðir af brjósklois? (3) algengats?
1) posterolateral er algengast
2) median
3) lateral
staðstening brjóskos?
1) 90% eru L4/L eða L5,S1
veldur L4/L5 brjóslkos L4 eða 5 einkennum?
L5 (auðveldara að þrýsta niður?)
brjósklos: Mögulega verkir í neðra baki en alltaf leiðni niður í fót.. s,ó?
S
hvar er dofi í l4-l5 brjósklosi? (2)
1) lateral á neðri fótleggnum
2) kannski tær 1-3
hvar er dofi í L5-S1 brjósklosi? (2)
1) aftan á kálfa
2) jarkanum (litlu tá)
hvar er veikleiki í L4-L5 brjóskloi?
dorsiflex -> drop foot (L5 fellifótur)
hvar er veikleiki í L5-S1 brjósklosi?
plantarflex -> erfitt að ganga á tám (kannski vöðvarýrunun í gastrocnemius)
hvernig eru reflexar í brj´soklosi?
patellar í L3-L4.
ekkert í L4-L5.
akkiles í L5-S1.
hvar er veikleiki í L3-L4 brjósklosi?
quadriceps