Tekst Heidegger Flashcards
Wat betekent ontisch en ontologisch?
Ontisch: het zijnden.
Ontologisch: het niveau van zijn.
Welk ontisch en welk ontologisch antwoord formuleert Heidegger in de eerste alinea op de vraag naar het wie?
Ontisch betekent het zijnde. Het niveau van de alledaagse omgang waar je het zijnde tegenkomt. Vanuit de wetenschap wordt dit ook onderzocht: het betreft mij als zijnde (existentieel). Het ontische antwoord op de wie-vraag is ik. Het identieke zelf dat zich verhoudt ten opzichte van de veranderende wereld. Wat maakt een persoon tot dezelfde? Fout volgens Heidegger: we volgen altijd het men en we zijn nooit identiek aan onszelf.
Ontologisch betekent het niveau van zijn. Zijn is nooit iets op zichzelf, zijn is altijd het zijn van het zijn. Het zijnde wordt gemaakt tot het zijnde door de grondstructuren van het zijn. Dit is het niveau van filosofie. Filosofie is geen wetenschap volgens Heidegger, dus het betreft twee verschillende niveaus. Existentiaal: betreft de grondstructuren van Dasein. Antwoord op de wie-vraag: wie we zijn is een substantie. We moeten onszelf opvatten als een ding (voorhandenheid). Fout volgens Heidegger: we zien het zelf als een ding en het zelf is geen ding.
Waarom is het antwoord ‘ik’ volgens Heidegger geen toereikend antwoord op de wie-vraag?
Ik is een geen bevredigend antwoord op die wie-vraag voor Heidegger. Het ik impliceert een wereld zonder anderen en je verhoudt je tot anderen in de wereld tot jezelf. Als we onszelf naar het-in-de-wereld-zijn afvragen, zijn we namelijk nooit alleen. Zelfs een geïsoleerde ‘Ik’ zal nog altijd met anderen in-de-wereld-zijn. Het menselijk bestaan betekent in de wereld zijn en in de wereld zijn we altijd met anderen.
Ontologisch gezien kunnen we het met elkaar in de wereld zijn niet goed begrijpen (Ik als substantie: filosofische traditie waar Heidegger zich tegenkeert). Ontologisch moeten we dit kunnen verklaren en het is van belang dat de ander er al altijd is. We zijn niet geïsoleerd van de ander, die ander is er al. Dit moeten we onderzoeken volgens Heidegger.
Het ik van het alledaagse is volgens Heidegger het men.
Welk misverstand bestaat er volgens Heidegger over de verhouding tussen het ik en de anderen in de traditionele zienswijze (dingontologie)?
Volgens Heidegger maakt de mens een fout wanneer men spreekt over de verhouding van het ik en de anderen. Men ziet het ik als een los, op zichzelf staand, subject. Tussen het ik en de anderen zit volgens de mens een grote kloof. De ander is dus geen onderdeel van het zelf/je zelf.
Heidegger stelt juist dat deze verhouding niet bestaat uit een ik en de rest die allemaal buiten mijn ik staan. Het ik scheid zich juist helemaal niet af van de anderen, want het ik is juist een deel van de anderen.
Ik ben altijd getekend door Mitsein, maar kan me toch eenzaam voelen. Dit komt omdat wij altijd het Mitsein in ons hebben. Op het moment dat anderen er niet zijn, kan ik een ervaring van eenzaamheid hebben.
Welke verschillende vormen van Fürsorge bespreekt Heidegger in de tekst?
Deficiente voorzorg:
- het voor-en tegen zonder elkaar zijn.
- het aan elkaar voorbij gaan.
- het elkaar niets te zeggen hebben.
Dit zijn ook vormen van zorg: betrekking hebben op elkaar.
Welke twee vormen van zorg zijn er volgens Heidegger?
Bezorgen heeft betrekking op spullen. Voorzorgen op mensen.
Waarom zijn Abständigkeit, Durchschnittlichkeit en Einebnung zijnswijzen van het men?
Afstandelijkheid: In verhouding tot de ander zijn we altijd bezig met de afstand tot de ander. Dit doen we om deze te vergroten of om te verkleinen. Dus je bent altijd bezorgd om de afstand tot anderen.
Doorsnee-karakter: We doen allemaal wat men vindt, we gaan allemaal op in het men. We verdwijnen dus in een grijze brei van het middelmatige. Het men krijgt altijd gelijk.
Nivellering (gelijk maken): we zijn met z’n allen lekker men aan het zijn.
Op welke manier belast de zijnswijze van het men het dagelijks bestaan?
Door zich op het men te beroepen kunnen mensen de verantwoordelijkheid voor hun acties/handelen in het dagelijks bestaan op iets anders afschuiven. Dit maakt het dagelijks leven makkelijker/licht, omdat mensen hun verantwoordelijkheid niet hoeven te nemen. Het men is toch niemand, dus dan kan best de schuld op zich nemen. We hoeven niet meer zelf na te denken over hoe ik mijn leven indeel, het men beslist voor mij. Alles wordt voorgekauwd. Je kan alleen aan het men ontsnappen aan de angst.
Hoe onderscheid Heidegger de vrees (Furcht) van de angst?
Vrees is volgens Heidegger iets dat in de mens zelf gebeurd. Terwijl angst de angst voor het dasein betekent. Angst is volgens Heidegger bang zijn voor het in-de-wereld-zijn.
Wat doet angst met ons volgens Heidegger?
In de angst verliest het alledaagse zijn betekenis en word je teruggeworpen op je eigen bestaan. In een keer sta je toch weer alleen tegen de hele wereld en sta je los van het men. Je moet dus je eigen leven inrichten. De betekenis van het zijn is pas betekenisvol, wanneer het door de angst lijkt alsof het van je wordt weggehaald.
Wat is inspringende zorg en vooruitspringende zorg?
Inspringende zorg: vorm van voorzorgen waarbij alle zorgen van een persoon overgenomen worden, zodat het individu zich geen zorgen meer hoeft te maken. De persoon wordt afhankelijk van degene die zijn zorgen op zich neemt.
Vooruitspringende zorg: vorm van voorzorgen waarbij het niet zozeer draait om de daadwerkelijke zorgen van iemand, maar eerder iemand leren hoe iemand zijn zorgen zelf kan oplossen.
Wat is de overeenkomst tussen het ontische en het ontologische?
als je jezelf als een ik ziet, ontken je dat je los in de wereld bent. Je beschouwd jezelf als een ding dat los op zichzelf staat, maar je verhoudt je juist tot jezelf door in de wereld te zijn.
