Taping & soft-tissue technieken Flashcards
1
Q
taping algemeen
A
- doel van taping
- primaire preventie
- bijkomende steun = secundaire preventie
- stabiliteit
- compressie geven aan gekwetst lichaamsdeel
- pijnvrije beweging toelaten
- vroegtijdig functie herstel - eigenschappen van taping
- minder omslachtig
- aangepasbaar voor individuele anatomie & pathologie
- aanvaardbaar voor meeste sporten
- enkel tijdens het dragen: geen enkele invloed als niet dragen - eigenschappen van bracing = orthese
- geen ervaring voor aanleg
- geen/weinig allergische reacties
- aanpasbaar enkel binnen bepaalde maten
- relatief lage kost bij veel gebruik
- verboden bij bv gevechtssport
2
Q
voor- & nadelen van taping
A
- voordelen voor herstel
- oedeemcontrole door compressie
- circulatie verbetering
- atrofie beperking door vroeger herstarten van training
- actieve stabiliteit - andere voordelen
- proprioceptieve facilitatie
- preventie van verergering & compensaties
- psychologisch
- niet-rigide
- makkelijk te verwijderen - nadelen
- weinig beprking
- snel effecten verlies >12%
- verzwakking op termijn
3
Q
soorten tape
A
- elastische tape = wrapping
- sporttape = niet-elastische = NeT
- functionele tape = mulligan
- kinesiotape = hele andere manier van gebruik
- underwrap
- irritatie van tape voorkomen & gevoelige zones afdekken
- ook hygiëne
- niet teveel gebruiken
–> enkel volledig rond bij niet gewrichten
- vss lijmsoorten: zinkoxide-polyacrylaat
- vss kleefkrachten, treksterkte, scheurbaarheid, afrolspanning, houdbaarheid, verwerking
4
Q
elastische tape
A
= wrapping
= eT
- doel
- compressie bij zwelling
–> maar door elastisch ook nog voldoende extra zwelling toelaten
- steun
- bewegingsbeperking (minder) - maten & synoniemen
- maten = 2.5, 5, 7.5 & 15cm
–> gebruik afh van gebied vb: vingers = 2,5 & enkel = 5
- synoniemen = elastoplast, tensoplast & arcylastic - voordelen
- makkelijk aan te leggen & minder plooien
- goede compressie - nadelen
- minder steun
- dikker = altijd schaar nodig bij scheuren
- spanning moet getuned zijn
5
Q
sporttape
A
= athletic tape
- eigenschappen
- niet-elastisch
- gebruik maken van ankerpunten door slechte plakking
- breedtes = 2.5 & 3.5 = meest gebruikt
=> afh van techniek & anatomische vormen - voordelen
- beweging beperken
- goed aan te leggen
- gemakkelijk afscheuren
- heel goed indien meerdere tapes over elkaar geplakt zijn - nadelen
- rigide = niet gebruiken bij zwelling
- snel verlies van effectiviteit
6
Q
functionele tape
A
= niet-elastisch/semi-rigied
- gebruik
- altijd samen met hypafix = hypoallergische onderlaag
- geen ankers nodig, want plakt goed => veel lijm dus veel allergenen - doelen
- verbetering van krachtproductie
- verbetering belastingscapaciteit gewricht
- facilitatie-inhibitie-joint position- bv. naviculaire lift, patellaire repositie…
7
Q
Kinesiotape volgens uitvinder
A
- spierfunctie
- facilitatie vd contractie via stimulatie spierspoeltjes
- verbetring ROM door inhibitie hypertone spieren
- pijndemping door activatie zwakkere spieren
- proprioceptieve FB - huidfunctie
- stimulatie mechano- en thermoreceptoren die respons CZS beïnvloeden - pijn/functie
- stimulatie mechanoreceptoren
- inflammatievermindering door daling stimulatie nociceptoren
- unloading/inhibitie pijnlijke structuren
8
Q
kinesiotaping
A
- gebruik
- aanleg maakt niet uit
- dun & elastisch = niet veel steun
- vooral proprioceptie verbeteren - kleuren & maten
- kleuren & richting maken neit uit
9
Q
aandachtpunten bij taping
A
- anatomische vorm respecteren
- voor elk gewricht aanbevolen breedtes
- als grotere of kleinere gewrichten = aanpassen van afwerking - plooien vermijden
- sneller functie verliezen
- zweet & vocht opstapelen = irritatie aan huid - niet afsnoeren bij circulaire ankers
- uitvoeren
- zelfde uitgangshouding
- zelfde procedure doorlopen
10
Q
procedure van taping
A
- selectie van materiala
- underwrap noodzakelijk?
- breedte
- type - voorbereiding
- huid = scheren & drogen indien nodig
- kleefspray
- underwrap of padding - uitgangshouding
- ankers
- open anker = niet-circulair
- gesloten anker = circulair - fixatie stroken
- diagonalen
- brug
- herhalen van anker & fixatie - afwerken = ET
- controle
- druk
- ROM - verdwijderen
- gebruik van schaar
- verwijderen van lijm met oplosmateriaal
11
Q
bijkomend materiaal van taping
A
- tape schaar
- stompe punt
- gebruik bij aanleg & afhalen - foam
- dunne foam rond pezen of uitstekende botpunten
- ook over wondjes
- voorkomen van schuren tape
- achillespees, basis MT5, extensor pezen van voet, oksel-, knie- & elleboogholte
12
Q
materiaal voor cryotherapie
A
- packs
- sprays
- ijs/water
13
Q
EVM voor taping
A
- functie
- vermindering van pijn
- verbetering van functionele taken
- weinig evidentie voor verbetering spierrkracht
- mentale ondersteuning & proprioceptie - blessures
- minder ernstige blessures
- bracing is beter hiervoor
- verbetering van disability scores
- vermindering van recidiverende letsels - gebruik in training
- significant minder pijn tijdens squat
- taping/bracing + propriotraining = daling van kwetsuren & ROM
- daling van ROM in 1 gewricht kan tot blessures ander lijden
- vb: enkel -> knie basket
14
Q
studie ROM-beperking post-sportactiviteit
A
= onderzoek bij squash
- aanleggen
- tape
- lace-up brace
- semi-rigide brace - 10min warm-up = daling van ROM-beperking tape > semi-rigide
- 10min effectief spelen
- tape & lace-up brace = geen significante ROM beperking meer
- semi-rigide brace beperken nog steeds na 90min
- semi-rigide = 72% als tape & 59% beter dan lace-up braces
- rigide brace geen PF-DF beperking, wel significante EVDF-INPF beperking
15
Q
proprioceptie & houdingsgevoel bij taping
A
algemeen
- grootste effect van taping
- ook invloed bij bracing
- geen invloed op isokinetische kracht
- geen invloed op statische & dynamische evenwichtsvermogen
studie
1. test = JPS joint position sense
- positie-respositie
- meting van afwijking van hoek
- 1 been als controle, ander been als test
2. 4 situaties
- niet-vermoeid v. vermoeid
- bracing v. geen brace
3. resultaat
- bij mensen met slechte JPS = verbetering met brace zowel vermoeid als onvermoeid => verbeterd bewegings- en houdingsgevoel
- geen residueel effect bij wegname
16
Q
letselpreventie bij taping
A
- gevolgen
- reductie van aantal blessures & ernst van blessures
- taping, bracing & proprioceptie
- semi-rigide braces zijn superieur
–> hulpmiddel maar geen therapie!
- nagenoeg geen negatieve impact op sportprestatie vb: agility & snelheid - blessure preventie
- gebruik van taping & bracing bij bepaalde gewrichten
- vaak bij enkel
- toch bij traumatische gebeurtenis: kracht moet ergens naartoe = daling in enkel distories maar stijging van knieklacten
17
Q
interpretatie van onderzoek kaders
A
- groen
- donker = recommended = positieve resultaten die waarschijnlijk niet meer ontkracht worden
- licht = favorable = positieve resultaten die nog moeten aangetoond worden - rood
- donker = discouraged
- licht = unfavorable - blauw
- donker = promising = positieve resultaten uit onderzoeken met slecht study desing
- licht = unclear = negatieve resultaten uit odnerzoeken met slecht study desing - andere
- geel = equivocal = geen evidentie voor goed of slecht
- bijna nooit donkere kleuren = 1 van alle tools die alleen een super groot effect gaan hebben
18
Q
onderdelen soft-tissue technieken
A
- massage
- sportmassage
- foamrolling
- litteken/brandwondbehandeling
- diepe soft-tissue technieken
- reflaxatie van hypertone spieren
- stretch van verkorte faciale structuren - myofasciale therapie = flexibiliteit & mobiliteit van BW-structuren in lichaam bevorderen
- triggerpoint technieken
situering in kine:
- eerst KO (anamnese, observatie/inspectie, palpatie, functieonderzoek…)
- behandelplan met ST technieken
manier v ST technieken is afh v reactie patiënt => registreren!
- meestal aangevuld met actief oefenprogramma
19
Q
effecten van massage
A
- theoriën: volgorde belangrijk
- pijnpoort theorie
- AZS
- stofwisseling in lichaam
- mechanische effecten
- diepe slaap
- persoonlijke aandacht - evidentie
- spierstelsel
- huid
- respiratoir stelsel
- ingewanden
- pijn
- mentale gezondheid
- algemene circulatie
- zwangerschap
- kanker patiënten
20
Q
theorieën: pijndemping door massage
A
= alle effecten zijn theorieën en worden niet grondig bewezen door studies
- pijnpoort theorie van Melzack & Wall
- druk & koude door zelfde weg als pijn in ZS
- druk van massage sluit poort voor pijn - stofwisseling in lichaam
- 2 studies tonen hogere niveaus van serotonine aan
-> tranmissie van pijnlijke stimuli naar hersenen inhiberen
- anders studie toont verhoogde productie van endorfines aan
-> pijn vermindering & gevoel van welzijn - diepe slaap
- te weinig diepe slaap = veranderingen lichaamstoffen
- zorgt voor pijnverhoging
- slaaptekort: substance P verhoging & somatostatine vermindering
- studie toont verbeterde slaap bij mensen met fibromyalgie
+ persoonlijke aandacht
21
Q
theorieën: invloed van massage op AZS
A
- normale sympatische respons
- voorbereiding op beweging/verdediging
- verhoogde cardiovasculaire activiteit
- verhoogde concentratie stress hormonen
- gevoel van spanning - massage
- stimulatie van vagale = parasympatische respons
- reductie van 3 punten sympatische respons
- reductie van fysiologische arousal
- reductie in angst, depressie & pijn
- geen gevoel van dreiging - andere mechanische effecten
- herstel versnellen
- afvraak van subcutane adheasis
- tegengaan fibrose
- druk verhoogt circulatie bloed & lymfe => pijnreductie
- circulatie: inconsistente literatuur
22
Q
effect massage op spierstelsel & huid
A
- doorbloeding van spieren
- recente studie met verfijnde doppler-technologie
- geen toename van spier doorbloeding
–> ongeacht tijdstip, techniek & spier
- enkel opp. hyperaemie van huid
- lichte contracties wel = metabole vraag - afname van tonus door afname excitabiliteit van alfa-motoneuronen
- effect van massage op huid
- hyperaemie van huid = tijdelijk & niet bij lichte effleurages
- dequamatie = afschilfering van bovenste huidlagen
- verschuifbaarheid neemt toe = belangerijk in kader van litteken
- absorptie neemt toe = inmasseren van zalven & oliën
- pijndemping: melzack & wall
