Oefentherapie

Question 1

Verloop weerstandscurve w bepaald door

Answer 1

1. grootte W
2. moment W = momentarm, Fr, FF
3. snelheid beweging

• absolute grootte W bepaald door type trainingsmateriaal
• 1kg blijft zelfde bij halter, manchet, TA
• 1kg verandert bij elstisch materiaal => exponentiele stijging W
• isokinetisch toestel: W aangepast aan kracht (meer F = meer W)

Question 2

moment v W

Answer 2

• effect v W niet alleen afhankelijk v absolute grootte
• ook afh v moment dat uitoefent op gewricht
• moment bepaald door d (momentarm = loodrechte afstand as v rotatie tot werklijn W)
• bij gebruik van variabele W is moment ook bepaald door type materiaal
• moment W = W * d
• maximaal bij hoek tss segment en werklijn = 90° , 0 bij 0°/180° (bij segmentair gewicht = halter, manchet)
• bij TA / touw / TB: moment max bij 90° tss touw en segment => d maximaal.

Question 3

Ontbinding F van de W

Answer 3

• d maximaal: Fr grootst
• d = 0: FFc maximaal, Fr = 0
• Fr = loodrecht op segment (max bij a=90°, 0 bij a=0°/180°), component v W die overwonnen moet worden om beweging te initiëren
• Ff = component volgens richting v bewegend segment (max bij a=0°/180°), approximatie/compressie (als component naar egwricht is gericht) of tractie (weggericht)
• tractie of compressie kunnen afhankelijk zijn van gebruikte trainingsmateriaal bij zelfde soort oefening.
• tractie: bij hoge pijnintensiteit, zwelling, activiteitsgericht soms (bv dragen tas)
• compressie: bij initiële fase instabiliteit, KB revalidatie, activiteitsgericht (bv gangrevalidatie)

Question 4

Invloed snelheid op weerstandscurve

Answer 4

• verwaarloosbaar bij trage bewegingen (bv ademhaling)
• snelle beweging: inertie/traagheid => beïnloedt W bij start en einde
• start: traagheid geeft extra W
• einde: traagheid geeft lichter gevoel
• bv. werpen, schoppen
• tijdig afremmen = extra inspanning (bij krachtige worp)
• ZIE ILLUSTRATIE P146

Question 5

Spierkrachtcurve

Answer 5

• bepaald door:
  1. lengte spier (spanningsdiagram)
  2. invalshoek spier
  3. antagonisten
  4. snelheid beweging

Question 6

Lengte-spanningsdiagram spier

Answer 6

• capaciteit om F te ontwikkelen is afh v lengte waarop spier moet werken
• # sarcomeren in serie bepaalt tot afstand v verkorting/verlengen en lengte v hoogste F ontwikkeling
• meeste F in iets uitgerokken toestand, neemt af bij verkorten => positie met hoogste F = rustlengte

Question 7

Invalshoek

Answer 7

• anatomich bepaalt, varieert ifv beweging
• analoog aan momentrm/lastarm heeft spier: machtsarm = m (bepaalt door invalshoek)
• hoe kleiner hoek van insertie, hoe groter Fc
• 90° => grootste m
• groter dan 90° => Ftractie

Hierdoor geen algemene spierkrachtcurve tekenen.
- Lokale spieren: scherpe invalshoek want liggen dicht tegen gewricht aan => stabiliserend
- Globale spieren: andersom
- stabiliserende spieren: F vooral bepaald door lengte v spier
- globale spieren: F vooral bepaald door invalshoek

Question 8

Antagonisten

Answer 8

• spier werkt nooit in isolatie
• anatgonisten licht mee actief => co-contractie ter stabilisatie
• zo snel van richting veranderen en stabiel bewegen
• meer uitgesproken tijdens grote, snellere, preciese bewegingen
• afremmen = 10-20%1RM

Question 9

Kracht-snelheidsdiagram = force-velocity curve

Answer 9

• spier matcht absolute kracht met opgelegde belasting
• deze actieve kracht past snelheid v contractiele systeem aan
• externe belasting klein => actieve kracht klein
• hoog => actieve kracht hoog door snelheid te vertragen
• door vertragen: meer tijd om spanning te ontwikkelen tijdens concentrische contractie
• excentrisch: verhogen snelheid = toename kracht
• Dus: snelle concentrische contr = lage F
• Dus: snelle exc contr = hoge F
• Dus: spier conc aan hoge snelheid kan minder W verplaatsen dan trage
• Dus: spier snel exc kan meer W verplaatsen dan trage

Question 10

Trainingsmateriaal 1

Answer 10

Los trainingsmateriaal
1. halters
1. manchet: kan je verzwaren door meer zakjes te gebruiken
1. TB:
- individuele kracht-elongatiecurve => geeft weer hoe snel W stijgt, zware zal bv snel toenemen in W tov lichte
- hieruit voorspellen welke F zal ervaren worden op specifieke lengte
- bv. blauw: 0.5m => +200% = 1,5m 5kg, + 300% = 2m 7kg…
- bij dubbel gebruik: dubbele kracht
- absolute W blijft stijgen, ook wnr d terug daalt en dus moment daalt => stijgend dalende weerstandscurve

Question 11

Trainingsmateriaal 2

Answer 11

Trekapparaten
- vertikaal, horizontaal, explosief (snelkracht) TA
- in station
- of gecombineerd
- TA met pneumatische W en veel vrijheidsgraden => keiser
- iso-inertiële vliegwieltraining desmotec => geeft zelfde W terug als heen => concentrisch en excentrisch

Krachttrainingstoestellen:
- isokinetische dynamometer: op voorhand in te stellen constante snelheid
- krachttrainingstoestellen: leg extension, leg press, pussy machine…

Apparaten voor suspensietraining:
- kooi van rocher: bij P met spierkrachtwaarde 2-3 => Fz gedeeltelijk uitschakelen door LM in suspensie te brengen
- TRX-aerosling
- redcord

Question 12

Dosering

Answer 12

belastbaarheid:
- afh v genetice en biologie
- voor alle weefsels
- belasting < belastbaarheid => functie normaal
- overschreden = inflammatie-, overbelastingsreactie of falen
- belasting-belastbaarheidsmodel, belangrijk bij primaire, secundaire, tertiaire… blessurepreventie

1e behandeling van onevenwicht belasting-belastbaarheid:
- symptomatisch + vermindering belasting => geen lange termijn oplossing

Lange termijn!:
- verhoging belastbaarheid
- wet van wolff => bindweefsel heeft het vermogen zich aan te passen aan opgelegde functie en eisen
- BW aanpassingen bij immobilisatie en training (atrofie, behoud, hypertrofie, letsel, dood…
- niet bij passiever therapieën => oefentherapie! => verbetering belastbaarheid & functie
- verhogen van belastbaarheid op verschillende manieren definiëren, afh v weefsel
- pezen & ligamenten: verhogen trekkracht
- gewrichten: grotere belasting ondergaan/meer stress weerstaan
- ADL belasting overschreid belastbaarheid bij patiënten
=> belasting ADL verlagen (bv. relatieve rust, taping, …)
=> beperking later afbouwen & functieherstel & hogere belastbaarheid via oefentherapie

Question 13

Lange termijn doelstellingen

Answer 13

• belastbaarheid verhogen => grotere belasting opvangen
• niet overdoseren (belastbaarheid overschreden), en onderdoseren (geen juiste adaptatie) => balans!

3 principes als basis voor voor dosering:
1. belastbaarheid weefsel, pathologie, fase van weefselherstel, postop beschermen
2. pijn
3. algemene conditie

=> Bij deze 3 stilstaan bij aanleren van elke nieuwe oefening obv beoogde doel. Daarna speceficiëren (dosage, modaliteiten…)

1RM
- rep maximum dat 1 x overwonnen kan worden in een beweging.
- Afleidingen: zie tabel.

Question 14

Belastbaarheid weefsel

Answer 14

• moeilijk in te schatten => laag gedoseerd ebginnen en kijken naar respons
• dan pas opbouwen naar ivereenkomst belasting x belastbaarheid

Actualiteit klacht:
- hoge irriteerbaarheid: pijn ‘s nachts, in rust, wijd verspreid, hoge intsensiteit VAS => LAAG doseren
- lage irriteerbaarheid: lokale pijn, lage I VAS, geen pijn ‘s nachts, in rust => hoger doseren
- 1e fase weefselherstel = inflammatie => laag, lage belastbaarheid
- activiteitenniveau ADL bevragen & provocatie =>inschatting reactie van letsel op belasting
- operatie: afh van chriurgie => postoperatieve protocols raadplegen bij arts. Pijn is geen indicatie, indien geen pijn, toch opletten want postop beschermen!

=> Allemaal uit anamnese halen

Question 15

Pijn monitoren en bepalen of dit toegestaan is tijdens oefentherapie

Answer 15

basisregel: pijn max 3/10 tijdens oefening (lage intensiteit)
- geen hoge pijn => doseren met lager gewicht, minder reps/sets…
- evolutie pijn tijdens en na oefening evalueren
- afname tijdens oef is goed
- toename met meer reps => oef aanpassen & dosering verlagen
- na oef pijn ook evalueren => max 3/10 (licht) en na max 24u verdwenen!
- indien langer dan 24u / hoger dan 3/10 => oefendosering aanpassen
- GELDT NIET POSTOP! => voorschrift heeft voorrang op pijn
- chronische pijn: specifieke voorschriften mbt pijncontrole bij oefentherapie

Question 16

Algemene conditie patiënt

Answer 16

• motorische vaardigheden
• aerobe conditie
• spierkracht

=> oudje niet zelfde oef als Manu het beest geven

Question 17

kinetische keten

Answer 17

1. definitie
   - aaneenschakeling van
   - scharnieren = gewrichten
   - segmenten = beenderen
   - geheel van individuele gewrichten
   - bv. scharnier knie, segment tibia + fibula, scharnier enkel
2. functie
   - geisoleerde bewegingen komen bijna nooit voor
   - funcitonele ADL bewegingen = allemaal in ketens
   - pathologie in 1 scharnier van schakel gaat doorgeven naar andere = afhankelijk-compensatoir
   => andere schakel kan het eerst begeven
   => omdat overige schakels beperking opvangen

Question 18

eigenschappen/voorwaarden van kinetische keten

Answer 18

1 proximale stabiliteit voor distale mobiliteit
- rompstabiliteit
- proximaal = alles weg van bepaald gewricht vb: heup proximaal van elleboog bij werpen

2 stabiel steunvlak

3 energie transfer
- grondreactie krachten worden doorgeven naar distaal
- tijdens doorgave = versterking door lokale spieractivatie
- summatie doorheen gehele keten = zweepslag effect (kracht, precisie snelheid)
–> bijdragend deel wordt progressief minder

altijd nood aan 6vrijheidsgraden: 3 translaties & 3 rotaties
bv. arm: 3 schouder + 1 elleboog + 1 onderarm + 1 pols =7 (1 reserve) => liefst distaal amputeren

Question 19

open & gesloten kinetische keten

Answer 19

1. gesloten
   - proximale en eindsegment kan niet bewegen, gesteund op bewegend of niet bewegend opp
   - meerdere gewrichten worden tegelijk bewogen = segment-overschrijdende spieractivatie
   - schakels & segmenten kunnen niet onafhankelijk van elkaar bewegen
   - houden elkaar immobiel => economisch E verbruik, nooit in menselijk lichaam
   - totale ROM is kleiner als sommen van gewrichten appart
   - steeds axiale belasting = approximaite = gewrichtsvlakken naar elkaar toe
   - functionele belasting van OL
2. open
   - eindsegment kan vrij bewegen
   - 1 segment kan tegelijk bewegen en geïsoleerde spieractiviteit is mogelijk, bv. werpen met enkel beweging in schouder, wel inefficiënt
   - schakels & segmenten kunnen onafhankelijk van elkaar bewegen
   - totale ROM = sommen van gewrichten appart
   - eerder trek & afschuif krachten in gewricht
   - functionele belasting van BL

Question 20

approximatie

Answer 20

1. gesloten keten
   - altijd enige vorm van steunname
   - zorgt voor compressie van gewricht
   - voordeel = meer stabiliteit in gewricht, veiligheidsgevoel
   - nadeel = mogelijks pijn bij te grote steunname & weinig variatie
   –> meer variatie door gesloten keten met beweegbaar opp.
2. open keten
   - geen approximatie
   - enkele trek- & afschuifkrachts = rol-glij
3. Therapie
   - vaak starten in gesloten keten, afh v omstandigheden
4. GKK met beweegbaar opp
   - combinatie v voorgaande eigenschappen
   - approximatie
   - schakels en segmenten afhankelijk v elkaar tijdens beweging
   - eindsegment bewegen => functioneler voor OL en BL
   - grotere beweegbaarheid dan GKK, kleiner dan OKK

Question 21

kinetische ketens sport

Answer 21

1. duidelijk onderscheid
   - gewichtheffen = OL gesloten
   - handbal = BL open
2. verschillende
   - lopen = open zwaaifase & gesloten steunfase
   - springen
   - zwemmen = bewegen door water = OKK, afstoot op water = GKK
   - gymnastiek = handensteun = GKK, armbeweging = OKK
3. vereenvoudiging
   - meeste sporten die gemengd zijn worden toch gesloten genoemd
   - door veel hogere belasting tijdens gesloten keten (bv. lopen, springen…)

Question 22

co-contractie in kinetische ketens

Answer 22

1. verschillen
   - gesloten keten = meer co-contractie van stabiliserende spieren
   - snellere bewegingen = meer co-contractie
   –> bij gesloten keten van stabiliserende spieren
   –> bij open keten van antagonisten voor afremming = deceleratoren
2. studie hamstrings knie bij squat
   - hogere hamstringsactiviteit dan in open keten
   - knie stabiliteit bewaren
   - vooral bij 30° flexie = LPP met minste stabiliteit van kapsel
   - hulp voor ACL = afglijden van femurcondylen naar anterior
3. studie schouder bij push-up
   - co-contractie van rotator cuff zpieren
   - als op 1 hand staan = meer activatie van m. infraspinatus

Question 23

krachtontwikkeling in kinetische ketens

Answer 23

1. moment ontwikkeling
   - studie van knie: open keten leg-extension vs gesloten keten leg press
   - leg-extension = 90° -> maximale extensie stijgend moment
   - leg-press = 90° -> maximale dalend stijgend moment
   - leg-press is functioneler
   - leg-extension is beter voor geïsoleerde krachttraining
2. spieractiviteit
   - elevatie van arm
   - gesloten keten vs openketen
   –> gesloten keten minder activatie van m. supraspinatus, maar co-contractie komt ten goede
   - gesloten keten oefening kan gebruikt worden in protectieve fase
3. proprioceptie
   - gesloten keten stimuleert intra- & peri-articulaire mechoreceptoren & proprioreceptoren
   - gesloten keten oefeningen beter voor proprioceptie oefeningen

Question 24

neuromusculaire coördinatie in functionele revalidatie

Answer 24

1. specificiteit van training
   - krachtwinst van een oefenprogramma = specifiek uitgevoerde bewegingen
   - gedaalde transfer naar andere maar verwante oefeningen
2. mechanisme = neuromusculaire coördinatie
   - vermogen van zenuwstelsel om:
   • correcte & gecoördineerde manier
   • verschillende spieren laten samenwerken
     => optimalisatie van intra- & intermusculaire coördinatie

Question 25

intra- & intermusculaire coördinatie

Answer 25

1. intramusculaire coördinatie studie
   - eerste keer taak bij ongetrainde personen
   - onmogelijk van alle spiervezels te recruteren
   - na trainings periode = maximaal gebruik alle spiervezels agonisten
   - krachtwinst zonder toename van spiermassa
2. intermusculaire coördinatie
   - verbeterende coördinatie tussen alle synergisten (bv. flexie: brachialis, brachioradialis, biceps brachii) & antagonisten
   - krachtverdeling tussen synergisten bij verschillende bewegingen anders
3. functie van antagonsiten
   - stabiliteit
   - precisie van beweging
   - afremmen van snelle & krachtige bewegingen = beschermen van kapsel & lig.
   - ondersteunen functie van agonist
4. intra- en intermusculaire coordinatie is trainingsspecifiek
   - oefening moet zo dicht mogelijk bij gekozen doelstelling aanleunen
   - oefentherapie moet doelgericht zijn

Question 26

kinetische ketens & intermusculaire coördinatie

Answer 26

1. steunname
   - steunname = pijn
   - vroeger: in protectieve fase steunname vermijden
   => gebruik van analystische geïsoleerde bewegingen = open keten
   - nu: laag-gedoseerde oefeningen met steunname = gesloten keten
   => functioneler + voordelen van GKK gebruiken reeds in protectieve fase
2. pijn & zwelling tijdens training
   - inhibitie van agonisten
   - elk gewricht heeft inhibitorische reflexboog naar omliggende spieren
   - zorgt oa. voor submaximale contractie bij vrijwillig maximale contractie
   –> protectionistisch
3. reflexboog in revalidatie
   - geen zinvolle krachttraining tijdens pijn & zwelling
   - na periode van immobilisatie = atrofie & daling neuromusculaire coördinatie
   - TRASP = verbeteren mobiliteit & IM

Question 27

oefenvormen van kinetische ketens

Answer 27

1. openketen
   - tegen zwaartekracht
   - halters
   - gewichtmachetten
   - elastieken
   - trekapparaten
   - isometrisch tegen weerstand van therapeut
2. gesloten keten
   - OL = squatten, trappen & uitvalpassen
   - BL = handen-knieënstand, push-up houding of tegen tafel/muur
   => vaak wordt verschil gemaakt van high-load & low-load
3. GKK met beweegbaar opp
   - sliding boards
   - ballen
   - glijdende opp
4. globale kentische oefeningen = beweginspatronen van volledige lichaam, niet alleen in segment/te behandelen gewricht

Question 28

keuze van kinetische keten

Answer 28

1. algemeen
   - GKK = approximatie, co-contractie & proprioceptie gestimuleerd
   - OKK = beweging over grotere ROM
   - gesloten keten is toffer door meer variatie dan analystische oefeningen = hogere therapie trouw
2. functionele stabiliteit van OL
   - vooral in gesloten keten
   - functionele belasting OL = gesloten
   - + voordelen GKK
3. functionele stabiliteit BL
   - combinatie
   - beginfase = gesloten voor hogere stabiliteit
   - functionele belasting BL = open
   - minstens 1 variant van reiken, duwen & trekken om zo neuromusculaire coördinatie ADL te stimuleren

Question 29

gesloten keten met beweegbaar opp. oefeningen

Answer 29

1. voordelen
   - neuro-musculaire coördinatie al trainen in vroeg protectieve fase
   - combinatie voordelen gesloten & open keten
   - makkelijke dosering & aanpassing van mogelijkheden patiënt
   - contra-indicaties
2. toepassen
   - weinig materiaal
   - handdoek, bal, elastieken
   - efficiënt thuisprogramma
   - geen zware gewichten nodig

Question 30

compressie & translatie oefeningen

Answer 30

= andere denkpiste

1. gesloten vs open
   - meestal zijn gestolen oefeningen met compressie
   - meestal zijn open oefeningen met trek & schuif krachten
2. uitzonderingen
   - arm elevatie tot 90° in ruglig is openketen maar zorgt voor approximatie
   - isometrische oefening met manuele weerstand
   –> isometrisch dus gesloten keten maar biomechanica ≈ open
3. keuze van oefeningen
   - vooral rekening houden met biomechanica op gewricht
   –> compressie of translatie
4. Functionele KK oefeningen:
   - populair in sport
   - sportspecifieke keten trainen
   - ook implementeren bij alle P

Question 31

contra-indicaties van gesloten-keten oefeningen

Answer 31

1. contra-indicaties
   - letsels waarbij geen axiale belasting mag opgelegd worden
   - extreme atrofie
   - gewijzigde neuromusculaire coördinatie
2. vb: extreme quadriceps atrofie
   - neuromusculaire coordinatie veranderd
   - andere synergisten compenseren quadriceps
   - dan in gesloten keten = compensatie blijft + geen krachttoename van bedoelde spier
   - eerst controle aanleren in open keten (bv. bewuste controle rotator-cuff aanleren voor implementatie in functionele GKK oefeningen)
   => zelfde met patienten zonder vrijwillige controle

Question 32

aanleren van oefening

Answer 32

1. educatie
   - hypothese van klachten
   - doel van revalidatie
   - hoe dat oefentherapie dit zal bekomen
   - motivatie & positive outcome expectation
2. instructies
   - niet teveel in 1 keer
   - starten met basis = uitgangshouding & beweging
   - later pas correctie tot gewenste resultaat bekomen is
3. feedback
   - teveel = verwarring, frustatie & demotivatie
   - ook positieve feedback geven

Question 33

focus tijdens oefeningen

Answer 33

1. interne focus
   - aandacht op eigen lichaam
   - vb: hou schouder in deze positie & beweeg hand omhoog
2. externe focus
   - aandacht buiten het lichaam
   - vb: tik dit punt op de muur

Question 34

Mechanotransductie

Answer 34

= proces waarbij cellen een fysiologische mechanische stimulus omzetten in biochemische respons.
- Promoot structurele verandering (bv. adaptatie bot bij geschikte belasting) => oefentherapie essentieel
- 3 stappen:
1. Mechanokoppeling: verstoren van cellen in weefsel door fysische belasting (bv achillespees: stappen = trekkrachten). Deformatie cel is trigger voor variatie van responsen. respons afh van type, duur en grootte belasting.
1. cel-cel communicatie: tss cellen onderling. Gedeformeerde cel stuurt signaal op afstand. Laatste ondervindt onrechtstreeks invloed v belasting.
1. Effector respons: respons = proteïnesynthese, remodellering matrix. Hierdoor weefselherstel/remodellering.

Question 35

Wondheling algemeen

Answer 35

• Letsel: belastbaarheid gedaald (zowel acuut als chronisch)
  => integriteit verstoord = verminderde functie
• Bindweefsel gescheurd & gedesorganiseerd, trekrichting collageen verloren…
• 3 fasen
  1. inflammatiefase
  2. proliferatiefase
  3. maturatiefase
• manifesteren aan verschillende snelheden, niet zwart-wit, eerder continuüm.
• Goed doorbloed = sneller herstel
• Revalidatie in 2 stappen
  1. symptomen bestreden, normwaarden kracht, ROM, lenigheid hersteld
  2. belastbaarheid opgedreven

Question 36

Inflammatiefase

Answer 36

• Disruptie collagene structuren
• inflammatoire reactie om afvalstoffen en bouwstoffen te vervoeren voor aanmaak nieuw collageen.
• Kenmerken: dolor (pijn), calor (warmte), tumor (zwelling), rubor (rood), functio laesa (functieverlies).
• 5-7 dagen, cruciaal proces ondanks negatieve connotatie. Zonder inflam. geen proliferatie & maturatie.
• Nadelig indien langer dan nodig.
• doel oefentherapie: infflam. toelaten + zo kort mogelijk.

Therapie:
- circulatie stimuleren & letsel zo weinig mogelijk belasten.
- nood aan oefeningen voor lokale microcirculatie, anderzijds ook belasting vermijden (aspecifieke oef)
- indicatie nood aan circulatiebevordering: afhankelijk van actualiteit
- hoge irriteerbaarheid: niet, meestal tegen einde inflam. fase/overgang proliferatie: voorzichtige circulatie
- matige/lage: wel bij begin, want geen duidelijke inflammatiekenmerken.

Question 37

implicaties & oefentherapie in inflammatiefase

Answer 37

• zoek goede balans, geen overload/underload (anders adhesie etc.)
• doelen en middelen:
  1. vermijden daling mobiliteit: laag gedoseerde oef mobiliteit
  2. vermijden atrofie: selectieve laag gedoseerde oef en MC
  3. afvoer afvalstoffen, aanvoer bouw: circulatie oefeningen
  4. bescherming letsel: aspecifieke oef evt.
  5. pijncontrole

Question 38

Proliferatiefase

Answer 38

• BW herstelt: aanmaak collageen (tIII, inferieure kwal.), verdraagt weinig belasting + gedesoriënteerd
• Tot 25e dag
• doel oefentherapie: natuurlijke evolutie BW optimaal begeleiden.
• adhv specifieke oef circulatie en collageenproliferatie stimuleren. belasting is noodzakelijk voor functioneel herstel.
• strikt gedoseerde belasting ter bescherming, rekening houden met belastbaarheid en oefentherapie hieraan aanpassen!
• implicaties oefentherapie: focus op:
• normale eigenschappen weefsel,
• optimale belasting,
• preventie complicaties,
• herstel v functie
• functiegericht trainen

Doelen en middelen:
- cicrulatie stim. adhv specifieke oefeningen!
- herstel beweeglijkheid: laag-matig gedoseerde oef mobiliteit & stretch
- graduele belasting weefsel
- herstel kracht: basiskracht trainen

Question 39

maturatiefase

Answer 39

• Belastbaarheid stijgt
• kwalitatieve verandering (vorige waren kwantitatief)
• collageenvezels sterker (3=>1) + oriëntatie in functionele richting
• oefeningen functioneler + hogere belasting (contractie, rek, compressie)
• intensiteit stijgt, dus zo neemt belastbaarheid toe.
• geen eindpunt, bij sporters gaat het over in training om prestaties te bevorderen. Niet sporters: weefselbelastbaarheid doen toenemen zodat ze job, ADL, etc. weer kunnen.
• implicatoes: return to activity
• doelen en middelen
  1. herstel belastbaarheid => pre-injury door activiteitsgericht te trainen.
  2. functionele krachttraining
  3. funct. oef om mobiliteit te bevorderen
  4. functionele motor control training
  5. preventie re-injury

Question 40

Oefengerelateerde aanpassingen thv het bindweefsel

Answer 40

• pees
• spier
• kraakbeen
• bot
• ligament

Question 41

effect op pees: tendinopathie

Answer 41

• dynamisch weefsel, responsief voor belasting & oefentherapie, traag, haat verandering
• fibroblasten verhogen productie groeifactoren v collageensynthese, stijfheid en CSA nemen toe.
• kan overbelast worden => te hoge I of t
• type oefentherapie => ontstaanswijze en actualiteit kennen
• reactief (hoge actualiteit) vs degeneratief (lage actualiteit)
• overbelast vs onderbelast (even schadelijk)
• graduele opbouw beste:
• isometrisch => concentrisch => excentrisch => plyometrisch
• afhankelijk v actualiteit en belastbaarheid hier ergens starten. hoog: low load isometrisch, laag: hogere belasting.
• in kleine stappen opbouwen => pees adapteert, moet tijd krijgen
• veronderstelling: ziek peesweefsel herstelt niet, gezond weefsel errond verhoogt capaciteit (tgv training)

Question 42

effect op pees na operatieve hechting

Answer 42

• eerste fase postop: hechting beschermen
  => geen oef met contractie, geen rek. VOORSCHRIFT volgen.
• afhankelijk van grootte scheur, soort hechting, kwaliteit weefsel, door arts in te schatten.
• na beschermende fase graduele belasting=
• I contractie opdrijven adhv hogere belasting
• meer rek (stretching)
• nooit plotse progressie
• einddoel activiteiten/participatieniveau bepaalt hoe doorgedreven er wordt geoefend in laatste fase.

Question 43

Effect op spier + na scheur

Answer 43

• responsief voor belasting, adaptatie afh van dosering
• CSA & V myofibrillen stijgt, vezels splitsen, evt toeneame #vezels
• grotere opslag E: CP, ATP, glycogeen levels nemen toe
• toegenomen neurale activatie door toename # MU en snelheid aanuren MU.
• spierscheur:
• eerst kort relatieve rust => littekenweefsel stabiliseren, dan gecontroleerde belasting
• voordeel vroege start = betere alignatie weefsel bij regeneratie => sneller en completer
• atrofie beperken door gecontroleerde belasting
• eindstadium: high load krachttraining met sterke excentrische component
• zo veel mogelijk spec. bewegingen functioneel (ADL,sport)

Question 44

Effect op spier andere patho

Answer 44

• chronisch overbelast:
• belasting > belastbaarheid chronisch: vaak bij arbeiders of statische houdingen op werk
• ergonomisch advies + motor control training + krachttraining
• atrofie/disuse:
• kan ook door pijn die spier inhibeert
• afname kracht
• oefentherapie om atrofie te beperken
• perifere zenuwletsels:
• neurologische aandoeningen
• afh v zenuwweefselherstel, aard aandoening, prognose is oefentherapie wel of niet belangrijk
• krachttraining + motorische controle training om specifieke taken v ADL/leven/beroep/hobby terug te leren

Question 45

effect op kraakbeen

Answer 45

• gering
• collagene vezels KB re-synthetiseren slecht door geen zenuwen of bloedvoorziening
• matrix wel beïnvloedbaar, deze cellen doen aerobe synthese v macromoleculen
• synoviale vloeistof kan ook terug homeostasis bereiken door cellen in synoviale membraan
• beschadiging bekijken ifv diepte v letsel

Question 46

1 geen echte beschadiging, algemene verminderde belastbaarheid

Answer 46

• oorzaak
  1. constante compressieF op 1 plaats: chondrocyten sterven af
  2. onvoldoende beweging synoviale vloeistof:
• daling proteoglycanenproductie (meer H2O in matrix)
• slechte afvoer lactaat, negatieve invloed op afstotende F matrix => belastbaarheid niet beschadigde matrix daalt
• compressie/relax is stimulus voor proteoglycaansynthese (= kwaliteit extracel. matrix.) & turnover synoviale vloeistof (=kwaliteit synoviale vloeistof daalt)
  3. afwezigheid alternerende compressieF:
• kwal en # osteoblasten & matrixcomponenten daalt. (- proteoglycanen = - waterbindende capaciteit)
• hierdoor collageen weker + meer indrukbaar
• zo makkelijkere evolutie naar kleine beschadigingen KB

Question 47

2 opp. letsels: geen beschadiging subchondraal => geen wondheling

Answer 47

• laesies opgevuld met matrix/vezelig BW. Sterkte inferieur aan volw. KB

Question 48

3 KB beschadiging tot op subchondraal bot

Answer 48

• wel wondgenezing (doorbloed)
• vorming nieuw BW (inferieure kwal.)
• oefentherapie en progressieve belasting belangrijk voor lange termijn

Question 49

4 progressief KB verlies

Answer 49

• artrose
• vaak knie hand heup gewrichten
• meest voorkomende oorzaak chronische gewrichtspijn & - fysiek functioneren volwassenen
• verlies KB en osteofytenvorming
• zwelling, - kwaliteit lig. , meniscusschade, spierzwakte, - proprioceptie, - neuromusculaire coördinatie, - dynamische gewr. stabiliteit
• zijn erkende risicofactoren voor versnelde degeneratie
• oefentherapie belangrijk voor optimale gewrichtsomstandigheden & symptomenreductie, want geen effectieve behandeling
• oefentherapie: geen verslechtering KB / radiografische tekenen, dus altijd aangewezen en toegestaan.

Question 50

Algemene principes oefentherapie bij KB patho

Answer 50

1. ter beïnvloeidng v KB
   * gedoseerde belasting = stimulus voor adaptatie v weefsel
   * collagene inhoud adapteert niet adequaat, maar rest wel en dus w collageen goed beschermd door matrix en synovius
   * best alternerend compressie-decompressie oefeningen, bv. GKK
   * doel:
   - facilitatie transport voeding v synoviale componenten naar KB = stimulatie voeding chondroblasten
   - verwijderen lactaat
   - stimulatie proteoglycaansynthese
2. educatie bij bewegingsangst
   * defecten moeilijk op te lossen/herstellen
   * wel zal de patho niet verslechteren bij gedoseerde oefentherapie
   * angst voor verdere schade door beweging = fout
   * belangrijk dat ADL ook genoeg actief is
3. pijncontrole en circulatiebevordering
   * bij geïsoleerde en veralgemeend KB lijden altijd doel pijn & zwelling te minimaliseren.
   * bekomen van quiet/stil gewricht
4. optimale condities rond gewricht hertsellen
   * artrose zonder pijn is mogelijk, gewrichtscondities hierbij belangrijk
   * goede conditie= gezonde spieren, sterk, stabiliteit geod verzorgd
   * hierdoor schokken mee opvangen en zo mogelijks wel pijnvrij bewegen ondanks slecht KB
   * aangewezen naast KB beïnvloeding ook te oefenen op spierkracht en MC
   => intermittente compressie-decompressie ook pijnvrij mogelijk

Question 51

Effect op bot

Answer 51

• immobilisatie leidt tot verlies botmassa & densiteit, en omgekeerd ook door hoge belasting
• vrouwen: menopauze => osteoporose
• Ook in BL: bv onderarm tennissers
• oefentherapie belangrijk om densiteit en massa te verhogen / normaliseren
• belastbaarheid respecteren: bij verzwakt bot geen high load impact oef
• grote invloed: oefeningen met impact bv springen en landen, gespreid over de dag
• beter effect op botremodellering dan alles in 1 sessie
• voeding! (vit. D)

Question 52

Effect op ligament

Answer 52

• traag, onvolledig herstel afh v ernst en plaats
• gewrichtslaxiteit tgv lig. letsel herstelt traag: 6w-1j, en dan nog objectiveerbare mechanische lax. + siubjectieve gewrichtsinstabiliteit
• vss strategieën: rust, medicatie, corticosteroïd infiltraties, mobilisatie, oefentherapie…
• stimuleren vaak subjectieve symptomen, minder weefsel zelf.

Effect v immobilisatie
* traditioneel, schade beperken
* pijn & zwelling verminderen
* hersteltijd verbeteren
* negatieve bijwerkingen:
- synoviale verkleving
- + collageenafbraak, - collageensynthese
- groter % gedesorganiseerde collageenfibrillen
- uiteindelijk mind lig. volume, - stijfheid (E absorberend vermogen) & - totale sterkte

Effect v beweging en oefentherapie
* vroeger gecontroleerde hervatting activiteit, repititieve belasting heeft positieve effecten:
- + celullaire synthese en proliferatie
- + sterkte
- + volume
- + organisatie
* mobilisatie helpt herstel door vorming BW => stijver & sterker weefsel
* beweging verhoogt bloedtoevoer + metabolieten & nutriënten
* beweging in vroege fase: - pijn & zwelling + behoud mobiliteit
* P met functioneel behandelprotocol sneller terug sport, - instabiliteit
* conclusie: gecontroleerde beweging in begin vd revalidatie bevordert herstel lig. weefsel
* grootste risicofactor v sprain/strain = voormalige pain/strain => secundaire preventie

Question 53

Klinisch redeneren in oefentherapie

Answer 53

• interventie oefentherapie gaat uit v diagnose en stoornissen
• spec. oefentherapie om stoornis te herstellen/ voorkomen, moet gericht zijn op verbeteren v functionele outcome! = activiteiten & participatieniveau
• doelstellingen obv nodenanalyse en analyse v stoornis in functie. Zo klachten geanalyseerd in ICF model

Question 54

Nodenanalyse

Answer 54

• doel = levenskwaliteit verbeteren
• afh v waarden en hulpvraag v patiënt
• noden in ADL-, sport- & werkactiviteiten
• perspectief P, niet v therapeut!!
• kijken naar belangrijke activiteit en waar hinder, manier waarop er gehinderd wordt
• hulpvraag P!
  => obv GRONDIGE ANAMNESE

Daarna analyse v activiteiten => inzicht in gestoorde activiteiten/biomechanische analyse obv gestoorde activiteiten:
- welke bewegingen
- welke gewrichten
- eigenschappen nodig voor activiteit
- materiaal
- context in ADL

Question 55

Analyse stoornis in functies

Answer 55

• onderzocht tijdens klinisch onderzoek:
• (functionele) inspectie: MC, houding
• actief ond.: pijn, basiskracht, MC, beweeglijkheid, PROMOCO
• passief ond.: mobiliteit, PRET
• weerstandsonderzoek: kracht
• toegevoegd onderzoek: laxiteitstesten, provocatietesten, spierlengtetesten

VOORBEELD ZIE CURSUS 193-194

Question 56

Functiegericht trainen

Answer 56

• pijn controle
• circulatie bevorderen
• mobiliteit verbeteren
• motorische controle
• kracht verhogen

Question 57

Doel pijn controle

Answer 57

• Biomedische vs biopsychosociale (hedendaagse) benadering
• vele factoren beïnvloeden ernst vd pijn
• brein betrokken, subjectief gegeven
• soort, oorzaak van belang bij bepalen v pijndempende technieken
• analyse functionele beperkingen ook v belang

indeling v pijn volgens duur:
* acute pijn:
- kort alarmsignaal met beschermende functie, vraagt om reactie
- door bron van weefselschade
- max 6 maanden

• chronische pijn:
• cut-off 3-6maanden
• def: pijn zonder duidelijke somatische oorzaakn langer dan 3 maanden of pijn die blijft bestaan na herstel v oorspronkelijke weefselschade, dus langer dan verwachte hersteltijd.
• grote invloed op ADL functioneren en LK
• niet altijd beschermfunctie + verandering in zenuwstelsel!
• Indeling pijn obv structuur:
• nociceptieve pijn
• neuropatische pijn
• nociplastische pijn

Question 58

nociceptieve pijn

Answer 58

• perifere input: rechtstreekse stimulatie nociceptoren door schadelijke prikkels
• mechanische, chemische, thermische stimuli
• pijn goed gelokaliseerd thv zenuwuiteinden
• evt uitstralen

Somatogene pijn
- pijn tht receptoren in huid, gewricht/bot, spieren, tussenliggend weefsel
- goed gelokaliseerd

Mechanische pijn
- bij belasting, startpijn
- toename naar avond, rustpijn

Inflammatoire pijn:
- ochtendstijfheid
- bij inspanning en nachtelijk

Vasculaire pijn:
- thv slechte doorbloeding
- bij inspanning (vaak stopgezet), na rust weg

viscerogene/viscerale pijn:
- v ingewanden (bv buikpijn, borstkas)
- thv holle organen (maag, darm, hart, urineleiders…) pijnreceptoren
- projectie naar dermatomen = gerefereerd (los van plaats v viscera)
- plots opkomen, dan blijven of verdwijnen
- vager, moeilijker te duiden

Question 59

neuropatische pijn

Answer 59

• = zenuwpijn / neuralgie
• beschadiging zenuwstelsel (1, bundel, merg, hersenen)
• geen functie/waarschuwingsproces
• onaangenaam, distaal van schadepunt. Hoe meer proximaal de schade, groter huidgebied met pijn
• stekend, overgevoelig, brandend, schrijnend, elektrisch, tintelingen, doof gevoel
• pijnlijk gebied ≠ plaats v zenuwbeschadiging
  1. verschijnselen:
• allodynie
• hyperalgesie
• paresthesie
• dysesthesie
• spontane pijn
• hypo-esthesie
  1. bijna altijd chronisch, weken tot jaren (evt blijvend)
  1. voorbeelden:
• radiculopathie
• postherpetische neuralgie
• diabetisneuropathie
• post CVA

Question 60

nociplastische pijn

Answer 60

• geen lichamelijke oorzaak
• centrale sensitisatie = abnormaal overgevoelige pijnvervoerende / verwerkende neuronen in CZS (na bv whiplash, artrose, fibromyalgie)
• pijnmodulerend systeem disfunctioneel
• risicofactoren: angst, stress, teveel aandacht voor pijn, oprkoppen emoties…
• door langdurige stress: pijndemping minder
• vaak gepaard met andere overgevoeligheden: oververmoeidheid, concentratiestoornis, prikkebare darm & blaas
• uit zich als nek, lage rug, buik, hoofdpijn.

Question 61

onderzoek van pijn

Answer 61

• subjectief
• doel pijnevaluatie:
• oorzaak
• pijnpatroon
• omgang
• functionele beperkingen
• waarde op pijn kleven
• adhv anamnese pijntype, verloop, tijdstip, lokalisatie etc. achterhalen
• specifieke vragenlijsten
• Visual Analogue Scale VAS pijn objectiveren => cijferwaarde adhv numeriek verbaal of mimiek + evolutie evalueren
• Tijdens BFO deels duidelijk wat provoceert
• Na toegevoegd onderzoek provocatie & reductie speceficiëren
• adhv palpatie soft tissues spanning & pijn checken
• passief ond en spierlengtetesten geven ROM & beweeglijkheid v weke delen
• Indien oorzaak gekend: doelmatig handelen

Question 62

McGill Pain Questionaire

Answer 62

• 78 adjectieven. 20 groepen, onderverdeeld in 3 pijndimenties: zintuiglijke (bv bonzend), affectieve (bv angste-gevend) & evaluatieve (bv kwellend).
• 2 scores: uit elke groep 1 woord kiezen en som v waarden v gekozen woorden nemen, of #adjectieven optelln die patiënt kiest.
• Score van 0-78
• pijnevaluatie bevat vss onderdelen
• schematische lokalisatie
• vragenlijst ivm pijnpatroon en psychische beïnvloeding
• woordenlijst pijnpatroon & type
• pijnobjectivatie VAS

Question 63

Impact pijn

Answer 63

• • spiertonus
• +inflammatie
• • beweging
• • doorbloeding
• • proprioceptie
• • uithouding
• • neuromusculaire controle

pijncontrole via oefentherapie:
* spieractivatie => - tonus
* + doorbloeding
* + circulatie
* + beweging

Question 64

Oefenkeuze pijncontrole

Answer 64

• afh van oorzaak

nociceptieve pijn:
1. doorbreken vicieuze cirkel v pijn en hypertonie:
- low load (<50%1RM) high rep: lidmaat uit antalgische houding => hypertonie reductie
- rekening houden met belastbaarheid & veiligheid
- bv pro-retractie zijlig (hypertonie pectoralis)

1. pijncontrole / exciteerbaarheid nociceptoren doen dalen & perifere inhibitie doen toenemen
   - afh v anamnese: provocaties
   - provocatie = langdurig statische houding: lichte bewegingen
   - provocatie = beweging: isometrisch
   - provocatie = spec. beweging: andere beweging dan die die pijn uitlokt
   - verklaring: + circulatie, - tonus, - excit. nocicept, + perif. inh., + opioïden, - bewegingsangst

Belangrijk:
- oefentherapie moet pijn reduceren => monitoren bij begin en einde
- pijntoename niet ok.

neuropatische & nociplastische pijn:
- andere oefentherapie

Question 65

Doel circulatie bevorderen

Answer 65

• doel = homeostase regio optimaliseren door aanvoer & afvoer te bevorderen
• weefsel bewegen zonder te belasten, - zwelling, + doorbloeding (VD, spierpompmechanisme)
• low load (<50%1RM) high rep
• wanneer andere doelen nog niet mogelijk zijn
• passief, actief (geasisteerd), evt W
• Pijntoename niet ok
• in LPP/comfortabele positie

1. spierpomp:
   - + veneuze retour, veneuze onderdruk door contractie
   - contractie stuwt bloed door = milkin’ mechanism => freq v contracties essentieel, niet isometrisch!

Question 66

dosering pijncontrole & circulatie oefeningen

Answer 66

3 basisfactoren:
- belastbaarheid
- pijn
- algemene conditie

bepalen parameters:
- uitvoeringsmodaliteit
- comfortabele uitgangshouding
- low load

belangrijk:
* altijd lage dosage want hoge actualiteit
* geen progressie

Question 67

instellen van parameters

Answer 67

1. uitvoeringsmodaliteit
   - pijncontrole: oef moet helpen pijn controleren
   - circulatie: circulatie verbeteren
   => 2 vss vragen die je moet stellen
2. comfortabele uitgangshouding
   - hoge actualiteit, lage belastbaarheid => startpositie checken
3. low load
   - lage I (<50%1RM), ook bij lichte weerstand niet zwaar genoeg om F te trainen
   - belastbaarheid belangrijk: wel belasten = specifieke oef toegelaten, niet = aspecifiek

ZIE INFOGRAPHICS PP EN PRAKTIJK!

Question 68

doel mobiliteit verbeteren: algemeen

Answer 68

• bewegingsbeperking door articulaire en niet-articulaire delen. => BFO & TO bepalen welke en welk middel nodig.
• oef altijd impact op art & niet-art. structuren, nooit geïsoleerd
• wel focus leggen: bv oef naar heupflexie met knieflexie vs knieextensie: hamstrings beperkende factor => hamstrings rekken met ext & anteversie
  1. focus op niet-art: spierweefsel & fascia => verlengen, + glijding, - tonus

2. focus op art: gewricht => passieve mob., oefentherapie => freq bewegingsprikkels combo met passieve mobilisaties

focus van alle oefeningen:
- in richting van beperking
- low load (<50%1RM)
- geen musculaire vermoeidheid
- dosering onafh van gewicht, geen progressie…
- dosering afh van: graad, modaliteit, duur: bv. hoge graad + passief + lang
- pijn steeds onder controle want zorgt voor + tonus = eindstand afremmen
- lage dosering bij hoge actualiteit = pijnvrij
- lagere actualiteit, enige pijn toesteen

Question 69

graad v oefening

Answer 69

=mate v eindstand opgezocht: voor, aan of in beperking
MAX VAS 3/10

lage dosering:
- bij hoge actualiteit
- voor beperking
- geen beperkte mobiliteit ondervinden in beweging, want stoppen voor eindstand
- mid range bew. ook invloed op eindstandige beweeglijkheid, deficiet w kleiner
- evt hypothese hiervoor: (1)afname tonus spieren rond gewricht en (2) biomechanisch gezien zal beweging articulair beter verlopen en (3) pijndemping door rep. bew. => verder naar eindstand

matige dosering:
- eindstand opzoeken zonder aandringen, beperking net gewaarworden

hoge dosering:
- bij lage actualiteit
- in beperkte eindstand: bv 20° is max, voorbij 20° proberen, extra aandringen op einde v beweging
aandringen adhv: andere lidmaat duwt mee, katrol, Fz, W, agonisten helpen actief verder

Question 70

modaliteit

Answer 70

keuze hangt af van belastbaarheid en conditie P.
bv. initiële fase postop nog structuren beschermen: geen actieve contractie, eerder passieve mobiliserende oef tot voor de beperking => behoud ROM.

passief: LM zelf geen actieve beweging
- geen activatie musculatuur
- pendelbeweging: 1x in gang zetten, erna Fz beweging in stand
- katroloef
- hulp v ander LM: vastnemen of iets vastnemen & bewegen tov arm.
- OL: voet onder onderbeen haken v aangedane zijde en zo passief bew.
- theraband, gewicht passief laten meewerken in richting v beperking = posturen => enkel statisch passief (anders dynamisch met W = actief)

actief geassisteerd: in zekere mate actief, krijgt hulp: deel v gewicht gedragen
- stokoefeningen: deels aangedane LM dragen
- GKK beweegbaar opp: enkel wnr opp weinig wrijving heeft
- hulp ander LM: classic
- trekapparaat: classic, gewicht < LM => in rust LM niet in beweging getrokken
- ≠ lage dosage, bv indien ver in beperking
- = beweging meegeholpen, te overwinnen W < gewicht LM

Actief met /zonder lichte W:
- W laag => veel reps
- agonisten zijn actief indien tegen W / Fz in in de richting v beperking
- agonisten moeten aan beperking extra aandringen
- weerstandscurve bij voorkeur dalend naar einde toe => makkelijker naar eindstand, vaak bij trekapparaat mogelijk.
- weerstand werkt mee in richting beperking: antagonisten actief, bepalen druk v Fz en hoever er in beperking w gegaan, evt VAS onder 3/10 houden
- indien volle druk Fz toegelaten: oefening passief indien statisch

Question 71

Tijdsduur

Answer 71

dynamisch
* kort in beperking, 1-3 sec
* kan in, op of tegen beperking zijn

statisch
- langer in, tegen of op eindstand ROM
- 10-30”
- statisch heeft enkel zin indien er tot in of aan eindstand gewerkt wordt

hoge actualiteit
- lage dosering: niet in eindstand => altijd dynamisch, statisch heeft geen zin

matige actualiteit
- tot aan eindstand: keuze statisch vs dynamisch of combinatie (bv. 3x20d + laatste rep statisch)

lage actualiteit
- in beperkte eindstand: statisch vs dynamisch / combo

Question 72

doserig mobiliteit te bevorderen samenvatting

Answer 72

1 Check 3 basisfactoren:
- belastbaarheid
- pijn
- algemene conditie

2 bepaal einddoel op activiteit en participatieniveau

3 bepaal:
- graad
- uitvoeringsmodaliteit
- duur

laag gedoseerd:
- zonder pijn
- tot voor beperking
- passief/actief geassisteerd
- dynamisch

matig gedoseerd:
- pijn max 3/10
- tot aan beperking
- P/AA/A (-+ W)
- dynamisch/statisch/combo

hoog gedoseerd:
- pijn max 3/10
- tot in beperking
- P/AA/A (-+ W)
- dyhamisch/statisch/combo

Question 73

doel motorische controle: algemeen

Answer 73

• Sensorimotorische controle: complexe samenspel tss neurosensorische input (proprioceptie) en motorische output.
• Doel oef: bewegingspatroon aanleren, veranderen/optimaliseren, uitgaande v veronderstelling dat gewenste patroon positief effect heeft/preventief is.
• gewenste bewegingspatronen: stabiliteit knie frontaal vlak bij sprong, dus geen valgus. Paslengte vergroten, scapulaire setting, schrijven met lichte flexie => geen hyperextensie.

Stoornis in motorische controle functie:
- instabiliteit: moeite bij snel wandelen, springen, veranderen v richting, bovenhands reiken, oppakken, gordel aandoen, gewricht niet in stabiele positie
- DCD: development coördination disorder: veters, schrijven, aankleden
- CVA: gebruik BL in ADL, evenwicht, gang
- invloed in kinetische keten: andere schakels overbelast
- lage efficiiëntie in beweging: myofasciale pijn
- weinig precisie: lage performance

=> preactivatie gaan trainen, cocontractie…

Question 74

dossage + fases

Answer 74

Doseren:
- bepalen gewenste bew. patroon + doelstelling
- error
- benadering (cognitief vs dynamisch)

initiële fase:
- deeldoelstellingen oefenen = delen vh gewenste bewegingspatroon, oefening op elke deeldoelstelling doen

latere fase:
- zo snel mogelijk!
- samengestelde bewegingen, zo functioneel mogelijk voor transfer naar ADL/sport
- einddoel moet gekend zijn

Doseren voor MC = bepalen v gewenste bewegingspatroon en doelstellingen

Question 75

Error

Answer 75

error gemaakt tov beoogde doel => obv einddoel op activiteitenniveau
* te groot = weinig succes = niet bevorderend
* te klein = reeds gekende vaardigheid

eror inbouwen door:
- sneller
- dubbeltaak
- oef in vermoeide conditie
- complexere oef
- + load
- onstabiele ondergrind
- target verder
- visuele FB wegnemen
- externe verstoring

bepalen van error:
- gevaar v niet bereiken v doel (afh v belastbaarheid, alg. conditie…), dus indien groot gevaar => kleine error
- individuele voorkeur: geduldig vs snel gedemotiveerd (nood aan succes)

Question 76

Benadering: cognitief

Answer 76

• interne focus
• FB = knowledge of performance
• doel: behoud houding gewricht = statische stabiliteit
• doel: uitvoeren v beweging gewricht = dynamische stabiliteit
• focus op uitvoering van eigen lichaam
• moeilijker indien proprioceptie verstoord is bij zwelling etc.

subdoelen cognitieve benadering:
- selectieve spierrecrutering: 1 of co -contractie die stabiliteit geven adhv selectieve spiercontractie oefeningen en cocontractie oefeningen
- statische stabiliteit: behoud v positie, fouten inbouwen die positie tracthen te wijzigen
- dynamische stabiliteit: behoud stabiliteit v gewricht in beweging

oefeningen in bewuste aanleerfase (bv. geïsoleerde oef) en dan automatiseren in onbewuste automatisatiefase (bv. circuit)

Question 77

Benadering: dynamische systeemsbenadering

Answer 77

• externe focus
• FB = knowledge of result
• doel = tov omgeving
• impliciet gewenste bewegingspatroon = zonder uitleg
• statische en dynamische stabiliteit zonder hierop te focussen (focus op oef zelf)
• constraint led approach = kans op error verkleinen door constraint (= begrenzing/beperking) op te leggen in omgeving, taak of individu.

Constraints:
- vrijheidsgraden beperken
- zelforganiserend vermogen lichaam gebruiken: vaak evenwichtsprobleem (aquabag, …) => lichaam moet zelf beste strategie toepassen
- cues om beweging uit te lokken: visuele, auditieve cue

Question 78

MC samengevat

Answer 78

1 check 3 basisfactoren:
-belastbaarheid weefsel
* pijn
* alg. conditie

2 bepaal einddoel op activiteit/participatieniveau

3 bepaal:
- gewenste bewegingspatroon
- toegestane error
- keuze benadering

aantal herhalingen minder van beland => kwaliteit wel

gebruikte materiaal:
- bosu
- airex
- trampoline
- oefentol/wobble board
- aquabag
- fitlights
- kegels

Question 79

doel: kracht verhogen

Answer 79

• kracht is essentiële functie voor alles nodig
• krachtsverlies = stoornis in functie
• door: pijn, disuse, verouderen, neuropathologie, musc.patho, endo patho, cardiovasc. patho…

Flowchart:
* check de 3 basisfactoren: belastbaarheid weefsel, pijn, alg. conditie
* liefst pijnvrij, structuren postop beschermen, rekening houden met CV impact krachttraining
* bepaal doel op activiteit/participatieniveau: wat is voor x nodig op vlak van kracht
* obv doel etc. bepalen: component kracht, type spiercontractie, eigenschappen spier, resultaat spierkrachttest.

belangrijk
- eerst analytisch puur kracht verhogen
- later functionele krachttraining
- principe van specificiteit: oef zo dicht mogelijk bij realiteit aan laten leunen

Question 80

Contra-indicaties van krachttraining

Answer 80

relatief:
- schade
- inflammatie
- pijn => belastbaarheid kennen

absoluut:
- postop
- ruptuur
- pijnvrij trainen
- CV impact
- respiratoir lijden

Question 81

component van spierkracht

Answer 81

3 componenten v spierkracht:
1. ** kracht** : absolute kracht = max kracht tijdens contractie = resultaat complex samenspel
- max F = focus op hoge lasten verplaatsen
- hypertrofie = focus op aanmaak spierweefsel: matige/hoge I
- basiskracht = focus op matig tot vrij hoge lasten
2. power = arbeid geleverd per tijdseenheid => snel leveren van veel arbeid = hoge power
- explosieve F = focus op snel hoge W verplaatsen
- snelkracht = zeer hoge snelheid lage W
3. krachtuithouding = mogelijkheid kracht te leveren over lange tijdsduur (issometrisch) of hh contracties over lange tijdsduur (dynamisch)
- duurkracht-krachtuithouding: lang volhouden matig tot hoge I

ZIE TABEL!!!

Question 82

Type spiercontractie

Answer 82

Isometrisch: geen beweging, statische contractie
- F = Wextern

Dynamisch: wel beweging
- concentrisch: F > Wextern
- excentrisch: F < Wextern, hogere belasting dan concentrisch => afremmen, niet overwinnen.
- plyometrisch: snelle afwisseling conc-exc => bv. sprongoefeningen
- combineren of geïsoleerd
- low load excentrisch kan ook, zou in principe externe weerstand kunnen overwinnen maar doet dit niet

Keuze:
- obv weefsel dat getraind moet worden en fase v herstel (pees hoogactueel: isometrisch, gradueel naar conc, ec-xc, plyometrisch).
- obv beperkte activiteit: zeer functioneel:
bv. dragen van tas => isometrische oefeningen,
bv. trap opgaan => concentrische oefeningen
bv. sprinten: plyometrische oef met focus op power

Question 83

Single-joint vs multi-joint

Answer 83

• gelijkaardige effecten krachttoename
• singlejoint bij: herstel musculaire disbalans =>agonist vs antagonist (agonist alleen trainen), spier trainen waarbij er probleem is met aansturing (bv. na zenuwletsel/pijninhibitie…)
• multijoint: tijdsefficiënt, minder materiaal nodig, specificiteit hoger ifv stoornis in activiteit

jonko

Question 84

Eigenschappen van de te trainen spier

Answer 84

Spierkrachtcurve:
- beste resultaat wnr weerstandscurve spierkrachtcurve volgt
- zo in elke hoek spier uitgedaagd om max F te leveren
- max W waar F van spier maximaal is
- training met TA: touw loodrecht op bewegend segment in positie van max spierkracht
- training met halter: segment horizontaal in positie van max spierkracht

Question 85

Spierkrachttest

Answer 85

resultaat:
- bepaalt welke manier van oefenen
2-3:
- actief geassisteerd nodig => Fz moet vermidneren voor gewenste #reps
- max assistentie op punt v spier zwakst, met TA horizontaal, Fz uitschakelen, behulp suspensie…

4-5:
- tegen licht-matige-hoge W
- spierkrachtcurve volgen => W grootst op punt spier sterkst

Test voor bepaling oefengewicht:
- obv 1RM, mag het gewicht geen 2e keer kunnen heffen
- in ideaal geval: kracht beperkende factor
- pijn: niet toegestaan, kan beperkende factor zijn
- belastbaarheid: indien te laag gevaarlijk
=> oefengewicht waarmee getraind wordt kiezen obv gewenste intensiteit
bv. snelkracht = <50%1RM => aantal reps: meer dan 50. T kiest gewicht waarmee P 50 reps kan doen. Indien dit niet lukt => hertest met nieuw gewicht tot gewenst aantal bereikt is.

Question 86

Functioneel/activiteitsgericht trainen

Answer 86

• nodenanalyse => gehinderde activiteiten
• hulpvraag geïnventariseerd
• activiteiten ontleden : biomechanische analyse om te kijken naar wat nodig is om activiteit te fixen
• KO speceficieert + legt link stoornis-activiteit
• Eerste fase: functiegericht, later meer return to activity
• functioneel oefenen = bij vss doelstellingen toepassen, zoveel mogelijk aspecten moeten gelijken op de activiteit
  ( bv. gelijkaardige W, zelfde context (ondergrond, materiaal), zelfde snelheid vanbeweging…)
• pijnvrij

Question 87

Doel: mobiliteit verbeteren

Answer 87

• functionele mobiliserende oefeningen, minder analytisch
• analytisch = 1 bewegingsrichting, functioneel mobiliserend = in specifieke bewegingspatroon v activiteit uit ADL/sport
• einddoel in de gaten houden!
• zie voorbeeld endo

Question 88

Doel: motorische controle MC on the beat

Answer 88

• bewegingspatroon verbeteren
• beweging preciezer en efficiënter
• relevant indien activiteitsgericht op ADL = functionele MC training
• neuromusculaire coördinatie: eerst finctiegericht, dan functioneel
• bv. enkel: eerst NMC functietraining: wobble board: leren aanvoelen wnr uit evenwicht, snellere reactie spieren om bij te sturen en evenwicht te bewaren, cocontractie etc. => winst in NMC, maar niet genoeg voor bv. volleybalspeler!
• volleybalspeler moet ook enkelstabiliteit trainen bij sprong en landing => FUNCTIONEEL/ACTIVITEITSGERICHT
• cognitieve vs dynamische systeemstheorie

TAAK DIENT ZO DICHT MOGELIIJK TEGEN ACTIVITEIT WAARIN MEN CONTROLE WILT WINNEN AAN TE LEUNEN

Question 89

MC functioneel bij BL

Answer 89

Reiken op schouderhoogte:
* goede MC schouderspieren nodig: stabilisatie schouder, pols… + goede coördinatie nodig voor juiste hoogte te bereiken
* diverse pathologieën: gestoorde MC: neurologisch, schouderinstabiliteit…
* eerst analytisch schouderstabilisatie oefeningen
* daarna functionelere reikbewegingen
* variatie in opdrachten: bv. oog-handcoördinatie, reactiesnelheid, soort voorwerp, naar welke posities manipuleren, rest v lichaam…
* al dit obv specifieke noden P

Question 90

Doel: kracht verhogen

Answer 90

• kan ook functioneler
• eigenschap van spier trainen die nodig is bij activiteit
• max F, power, krachtuithouding
• bv. krachtiger werpen: niet doseren volgens krachtuithouding => je wordt trager en minder explosief
• in dit geval functionele krachttraining gedoseerd op power met hoge of lage W, afh van voorwerp: kogelstoten vs badminton
• tas bodschappen in koffer: maximale kracht => lage reps, kracht hoog

Question 91

Vragenlijst om spierkrachttraining zo functioneel/specifiek mogelijk te maken

Answer 91

• welke spier is aangedaan
• hoe werkt deze spier tijdens activiteit
• welke ROM
• methode om W te geven
• welke lichaamshouding
• welke snelheid
• wat is de basiskracht en wat nodig
• welke component v spierkracht is nodig
• welke andere spiergroepen