STAT II

Question 1

Multivariate analysetechnieken

Answer 1

Het is een verzamelnaam voor een groep van statistische technieken gericht op de analyse van samenhang tussen 3 of meer variabelen.

Question 2

Probleemkenmerk

Answer 2

Een specifiek aspect of eigenschap van een probleem dat helpt bij het analyseren en begrijpen ervan.

Question 3

Probleemrelatie

Answer 3

De onderlinge verbanden tussen verschillende aspecten van een probleem, zoals oorzaak-gevolg of correlatie.

Question 4

Datareductie

Answer 4

Een statistische techniek om de hoeveelheid gegevens te verminderen door irrelevante of redundante informatie te verwijderen.

Question 5

Manifeste variabele

Answer 5

Een variabele die direct waarneembaar en meetbaar is, zoals geslacht of leeftijd.

Question 6

Latente variabele

Answer 6

Een variabele die niet direct meetbaar is, maar afgeleid wordt uit manifeste variabelen, zoals intelligentie of tevredenheid.

Question 7

Symmetrische samenhang

Answer 7

Een verband tussen 2 variabelen waarbij geen onderscheid wordt gemaakt tussen de te verklaren (afhankelijke) en verklarende (onafhankelijke) variabelen. Er wordt vastgesteld dat de 2 samenhangen, maar men laat in het midden of er een causaliteit tussen zit.

Question 8

Causaal effect

Answer 8

Het effect van een onafhankelijke variabele op een afhankelijke variabele, waarbij een oorzaak-gevolgrelatie wordt verondersteld.

Question 9

Lineair effect

Answer 9

Het effect waarbij een verandering in de onafhankelijke variabele altijd een zelfde verandering in de afhankelijke variabele teweeg brengt.

Question 10

Additiviteit

Answer 10

Het idee dat de effecten van verschillende onafhankelijke variabelen op de afhankelijke variabele afzonderlijk optellen, zonder onderlinge interacties.

Question 11

Niet-lineair effect

Answer 11

Hierbij wordt verandering in afhankelijke variabele ten gevolge van eenzelfde verandering in onafhankelijke variabele gradueel groter of kleiner.

Question 12

Interactie-effect

Answer 12

Een asymmetrische samenhang waarbij de combinatie van twee of meer onafhankelijke variabelen een causaal effect uitoefent op de afhankelijke variabele.

Question 13

Bivariate causale structuur

Answer 13

Een structuur waarin slechts 2 variabelen zijn betrokken in een oorzaak-gevolgrelatie.

Question 14

Schijnbare causaliteit

Answer 14

Een situatie waarin 2 variabelen gecorreleerd lijken, maar waarbij een derde variabele de werkelijke oorzaak is.

Question 15

Indirecte causaliteit

Answer 15

Een relatie waarbij een onafhankelijke variabele invloed uitoefent op een afhankelijke variabele via een tussenliggende variabele (mediator).

Question 16

Suppressie van samenhang

Answer 16

Een situatie waarin een variabele een andere relatie verzwakt of maskeert, waardoor het onderliggende verband moeilijk zichtbaar is.

Question 17

Convergente causale structuur

Answer 17

Een situatie waarin meerdere variabelen invloed uitoefenen op 1 afhankelijke variabele.

Question 18

Multicollineariteit

Answer 18

Een situatie in meervoudige regressie waarbij 2 of meer onafhankelijke variabelen sterk gecorreleerd zijn, wat de interpretatie van de regressie bemoeilijkt.

Question 19

Meervoudige regressie

Answer 19

Een regressiemodel waarin meerdere onafhankelijke variabelen worden gebruikt om de variatie in een afhankelijke variabele te verklaren.

Question 20

Dummy-regressie

Answer 20

Een regressieanalyse waarbij categorische variabelen worden omgezet in dummy-variabelen (0 of 1) om opgenomen te worden in het model.

Question 21

T-test

Answer 21

Een statistische toets die bepaald of het gemiddelde van 2 groepen significant van elkaar verschilt.

Question 22

F-test

Answer 22

Een statistische toets die wordt gebruikt in variantieanalyse en regressie om te testen of een model significant beter past dan een eenvoudiger model.

Question 23

Logistische regressie

Answer 23

Een regressiemodel voor binaire afhankelijke variabelen, waarbij de kans op een bepaalde uitkomst wordt gemodelleerd.

Question 24

Multi logit model

Answer 24

Een uitbreiding van logistische regressie waarbij de afhankelijke variabele meer dan 2 categorieën heeft.

Question 25

Principale Componentenanalyse

Answer 25

Een datareductietechniek die grote hoeveelheden variabelen omzet in een kleiner aantal hoofdcomponenten die de meeste variantie in de data verklaren.

Question 26

Principale factoranalyse

Answer 26

Een techniek die wordt gebruikt om latente factoren te identificeren die de correlaties tussen manifeste variabelen verklaren.

Question 27

Dummyvariabelen

Answer 27

Categorische variabelen (nominaal/ordinaal) met 2 categoriën waarbij gebruik wordt gemaakt van een 0/1-codering.

Question 28

Effectcodering

Answer 28

Hierbij wordt een categorische variabele met categorieën eveneens omgezet naar designvariabelen, waarbij gebruik wordt gemaakt van waarden -1, 0 en 1 zodat het ongewogen rekenkundig gemiddelde voor elke designvariabele telkens 0 bedraagt.

Question 29

Equivalentieklassen Ek

Answer 29

Deelverzameling van de populatie P die alle elementen (statische eenheden) groepeert die voor het bestudeerde kenmerk als equivalent (gelijkwaardig) kunnen worden beschouwd

Question 30

Meetschaal

Answer 30

het verwijst naar de manier waarop we waarden aan variabelen toekennen, zodat we gegevens kunnen analyseren.

Question 31

Meetniveau

Answer 31

Het verwijst naar de manier waarop variabelen gemeten worden en welke wiskundige bewerkingen erop mogelijk zijn.

Question 32

Kwalitatieve waarde

Answer 32

Een waarde die een categorie of eigenschap weergeeft zonder numerieke betekenis.

Question 33

Kwantitatieve waarde

Answer 33

Een waarde die een hoeveelheid uitdrukt en waarmee wiskundige bewerkingen mogelijk zijn.

Question 34

Modaliteiten

Answer 34

De mogelijke waarden van een variabele binnen een meetschaal.

Question 35

Ordenbaarheid

Answer 35

De mogelijkheid om de waarden van een variabele in een logische volgorde te plaatsen.

Question 36

Meeteenheid

Answer 36

Een constante maatstaf die wordt gebruikt om een kwantitatieve variabele te meten.

Question 37

Absoluut nulpunt

Answer 37

Dit is een waarde (0) die de afwezigheid van het bestudeerde kenmerk weergeeft.

Question 38

Nominaal meetniveau

Answer 38

Een meetniveau zonder ordening, het is enkel categorisch.

Question 39

Ordinaal meetniveau

Answer 39

Een meetniveau mét ordening, maar zonder exact gedefinieerde afstanden tussen waarden.

Question 40

Intervalmeetniveau

Answer 40

Een meetniveau met ordening en gelijke verschillen tussen waarden, maar zonder absoluut nulpunt.

Question 41

Ratiomeetniveau

Answer 41

Een meetniveau met ordening, gelijke verschillen en een absoluut nulpunt.

Question 42

Hiërarchie van meetniveaus

Answer 42

- De rangorde van meetschalen van minder naar meer informatie: nominaal --> ordinaal --> interval --> ratio - Wat he mag doen met een lager meetniveau, mag je ook toepassen op een hoger meetniveau, maar niet andersom.

Question 43

Absolute frequentie (F_i)

Answer 43

Het aantal keer dat een bepaalde waarde (x_i) werd waargenomen in een steekproef.

Question 44

Relatieve frequentie (f_i)

Answer 44

Deze wordt bekomen door de absolute frequentie F_i te delen door de steekproefomvang: f_i = F_i/n

Question 45

Absolute cumulatieve frequentie (K(x_i))

Answer 45

Het totaal aantal waarnemingen dat kleiner dan of gelijk is aan een bepaalde waarde x_i.

Question 46

Relatieve cumulatieve frequentie (k(x_i))

Answer 46

De verhouding van de absolute cumulatieve frequentie tot de steekproefgrootte.

Question 47

Waarnemingsklasse

Answer 47

Een interval waarin gegevens worden gegroepeerd om overzicht te scheppen bij veel verschillende waarden.

Question 48

Exacte klasse

Answer 48

De exacte grenzen van een waarnemingsklasse, vooral bij discrete variabelen.

Question 49

Klassenmidden (x_i)

Answer 49

Het gemiddelde van de onder- en bovengrens van een (exacte) klasse: klassenmidden = (ondergrens + bovengrens) / 2

Question 50

Histogram

Answer 50

Grafische voorstelling waarin elke waarde of klasse door een rechthoek wordt voorgesteld. - De oppervlakte van de rechthoek is recht evenredig met de frequentie. - De rechthoeken hebben dezelfde basis en worden best gescheiden.

Question 51

Cirkel- of taartdiagram

Answer 51

Grafische voorstelling waarin elke waarde als een cirkelsector wordt weergegeven, waarvan de oppervlakte recht evenredig is met de frequentie.

Question 52

Cumulatieve frequentiefunctie

Answer 52

Een grafiek die de opstapeling van de absolute of relatieve frequenties weergeeft

Question 53

Frequentiepolygoon

Answer 53

Grafische voorstelling waarbij de toppen van staafjes of histogrammen worden verbonden met rechte lijnen.

Question 54

Parameter van ligging

Answer 54

Deze parameters geven aan waar een verdeling zich situeert op de X-as (abscis). Ze liggen steeds tussen de kleinste en grootste waarnemingswaarden en laten toe groepen met elkaar te vergelijken.

Question 55

Centrummaten

Answer 55

Geeft aan rond welke waarde de verdeling gecentreerd is op de X-as. Ze geeft ook aan welke waarde representatief is voor een verdeling.

Question 56

Modus (x_0)

Answer 56

- Ind gegevens: de waargenomen waarde met de hoogste frequentie. - In klassen gegroepeerde gegevens * Modale klasse: klasse met hoogste frequentie * Modus: klassenmidden van de klasse met hoogste frequentie

Question 57

Kwantielen

Answer 57

q-kwantiel is de waarde van een variabele die de waarnemingen in twee delen scheidt, zodat een proportie q v/d waarnemingen een waarde kleiner of gelijk aan het q-kwantiel heeft en een proportie (1 - q) v/d waarnemingen een waarde groter of gelijk aan het q-kwantiel heeft.

Question 58

Mediaan

Answer 58

Waarde van de variabele die toelaat de waarnemingen in twee gelijke delen op te delen zodat er evenveel waarnemingen kleiner dan of gelijk aan de mediaan zijn als er groter dan of gelijk aan zijn.

Question 59

Rekenkundig gemiddelde

Answer 59

De som van alle waarnemingen gedeeld door het effectief.

Question 60

Meetkundig gemiddelde

Answer 60

Het n-de wortel van het product van n strikt positieve waarnemingen. Toegepast bij groeivoeten of in logaritmische modellen.

Question 61

Harmonisch gemiddelde

Answer 61

Gelijk aan het omgekeerde (inverse) van het rekenkundig gemiddelde van de omgekeerde waarden.

Question 62

Momenten

Answer 62

Kengetallen die de vorm van een verdeling beschrijven.

Question 63

Gewone momenten

Answer 63

Momenten rond de oorsprong.

Question 64

Centrale momenten

Answer 64

Momenten mbt het rekenkundige gemiddelde.

Question 65

Spreiding

Answer 65

Verwijst naar de verschillen die worden vastgesteld tussen waarnemingen voor een onderzocht kenmerk.

Question 66

Variatiebreedte of range

Answer 66

Geeft het verschil tussen de grootste en de kleinste waargenomen waarde.

Question 67

Interkwartielafstand

Answer 67

Q1 is de waarde waar 25% van de waarnemingen onder valt. Q3 is de waarde waar 75% van de waarnemingen onder valt. De interkwartielafstand I = (Q3 - Q1) geeft dus aan tussen welke waarden de middelste 50% van de waarnemingen vallen.

Question 68

Interdecielafstand

Answer 68

D1 is de waarde waar 10% van de waarnemingen onder valt. D9 is de waarde waar 90% van de waarnemingen onder valt. De interdecielafstand D = (D9 - D1) geeft dus aan tussen welke waarden de middelste 80% van de waarnemingen vallen.

Question 69

Gemiddelde absolute afwijking e

Answer 69

e is het (rekenkundig) gemiddelde van de absolute waarden van de afwijkingen van het rekenkundig gemiddelde.

Question 70

Variatie of kwadratensom (sum of squares)

Answer 70

Weerspiegelt de som van de gekwadrateerde afwijkingen van het rekenkundig gemiddelde.

Question 71

Variantie

Answer 71

s² weerspiegelt de gemiddelde gekwadrateerde afwijking van het gemiddelde.

Question 72

Standaardafwijking

Answer 72

s is de vierkantswortel uit de variantie en weerspiegelt de “standaard”-afwijking rond het rekenkundig gemiddelde.

Question 73

Variatiecoëfficiënt

Answer 73

v is onafhankelijk van de meeteenheid van een variabele (dimensieloos) en laat toe om de mate van spreiding bij verschillende variabelen onderling te vergelijken.

Question 74

Gestandaardiseerde score

Answer 74

Geeft weer hoeveel standaardafwijkingen een observatie boven of onder het rekenkundig gemiddelde ligt.

Question 75

Z-score

Answer 75

De gestandaardiseerde score die de afstand van een waarde tot het gemiddelde uitdrukt in termen van het aantal standaardafwijkingen.

Question 76

Parameters van vorm

Answer 76

Maten die de vorm van een verdeling beschrijven.

Question 77

Symmetrie

Answer 77

De mate waarin een verdeling gelijk is aan beide zijden van het gemiddelde. (Y = 0)

Question 78

Positieve symmetrie

Answer 78

De rechterstaart van de verdeling is langer dan de linkerstaat. (Y > 0)

Question 79

Negatieve symmetrie

Answer 79

De linkerstaart is langer dan de rechterstaart. (Y < 0)

Question 80

Empirische coëfficiënt van Pearson

Answer 80

Een maat voor de symmetrie van een verdeling, gebaseerd op de scheefheid.

Question 81

Coëfficiënt van Yule en Kendall

Answer 81

Statistische maten voor de associatie tussen twee variabelen.

Question 82

Coëfficiënt van Fisher

Answer 82

Is onafhankelijk van de meeteenheid van de variabele (i.e. dimensieloos) en laat toe symmetrie te vergelijken tussen verschillende variabelen.

Question 83

Coëfficiënt van Pearson

Answer 83

Gebaseerd op coëfficiënt van Fisher en dus eveneens onafhankelijk van de meeteenheid van de variabele: laat toe symmetrie te vergelijken voor verschillende variabelen.

Question 84

Kurtosis

Answer 84

De afplatting van een verdeling rondom het rekenkundig gemiddelde vergeleken met Gauss-curve als standaard.

Question 85

Platykurtische verdeling

Answer 85

Deze is platter dan een Gauss-verdeling.

Question 86

Mesokurtische verdeling

Answer 86

Deze is gelijk aan een Gauss-verdeling.

Question 87

Leptokurtische verdeling

Answer 87

Deze is scherper dan een Gauss-verdeling.

Question 88

Coëfficiënt van Pearson (kurtosis)

Answer 88

?

Question 89

Coëfficiënt van Fisher (kurtosis)

Answer 89

Een maat voor de kurtosis van een verdeling, die aangeeft hoe zwaar de staarten zijn in vergelijking met een normale verdeling..

Question 90

Populatieverdeling

Answer 90

De verdeling van het kenmerk (bv leeftijd) in de populatie.

Question 91

Steekproevenverdeling

Answer 91

De verdeling van steekproefgemiddelden (bv gem leeftijd) in steekproeven van omvang n die uit deze populatie werden getrokken.

Question 92

Steekproefverdeling

Answer 92

De verdeling van het kenmerk (bv leeftijd) in een individuele steekproef van omvang n.

Question 93

Centrale Limietstelling

Answer 93

Wanneer een groot aantal steekproeven van omvang 𝑛 wordt getrokken uit een populatie met gemiddelde 𝜇 en variantie 𝜎^2, benadert de verdeling van steekproefgemiddelden (𝑥) (= steekproevenverdeling) een normale verdeling naarmate 𝑛 groot wordt, met gemiddelde 𝑥 = 𝜇 en variantie 𝜎_𝑥 ̅^2 = 𝜎^2∕𝑛.

Question 94

Standaardfout

Answer 94

De standaardafwijking van de steekproevenverdeling.

Question 95

Zuiverheid van schatters

Answer 95

Een schatter is zuiver (onvertekend) wanneer het gemiddelde van zijn steekproevenverdeling gelijk is aan de populatieparameter. Bij afwijking is er sprake van bias of systematische fout. Deze hang af van i) de schattingsmethode (de manier waarop de schatter wordt berekend), en ii) het steekproefdesign (bv. een enkelvoudig aselecte steekproef die is vertekend door selectieve non-respons)

Question 96

Nauwkeurigheid van schatters

Answer 96

De mate waarin een schatter weinig variabiliteit vertoont over verschillende steekproeven heen. Een schatter is nauwkeuriger bij een kleinere standaardfout. Houdt verband met onsystematische fouten. Houdt verband met de variantie van de steekproevenverdeling en de standaardfout: een schatter is nauwkeuriger als de standaardfout van zijn steekproevenverdeling kleiner is.

Question 97

Nulhypothese (H_0)

Answer 97

Het is een veronderstelling waarvan je vertrekt, die je al dan niet probeert te weerleggen met je gegevens.

Question 98

Hypothesetoets

Answer 98

Een statistische procedure om op basis van een steekproef te beslissen of de nulhypothese kan worden verworpen. Het is een toets waarbij de uitspraak die stelt dat het gemiddelde inkomen in Vlaanderen gelijk is aan een bepaald bedrag met een vooropgestelde zekerheid van 99 procent al dan niet wordt verworpen.

Question 99

Betrouwbaarheidsinterval

Answer 99

Een interval waarin de populatieparameter met een bepaalde waarschijnlijkheid (bv. 95%) ligt, op basis van een steekproef. Het is een stelling dat het gemiddelde inkomen in de populatie waaruit de steekproef werd getrokken met een vooropgestelde zekerheid van 95 procent binnen een bepaald interval ligt.

Question 100

Type-I-fout

Answer 100

Zelfs wanneer nulhypothese H0 correct is, bestaat de kans dat we een atypische steekproef trekken waarin 𝑥^- sterk afwijkt van m en lopen we dus een risico H0 onterecht te verwerpen

Question 101

Kans op type-I-fout 𝛼

Answer 101

Weerspiegelt de kans die we willen lopen dat een correcte nulhypothese onterecht wordt verworpen.

Question 102

Overschrijdingskans p

Answer 102

De kans dat de geobserveerde of een hogere waarde voor de teststatistiek wordt aangetroffen in een steekproef als de nulhypothese correct is.

Question 103

Type-II-fout

Answer 103

het onterecht aanvaarden van een foute nulhypothese.

Question 104

Teststatistiek

Answer 104

Het steekproefresultaat?

Question 105

Kritiek gebied

Answer 105

Het gedeelte van de steekproevenverdeling waarin de H₀ wordt verworpen. Wordt bepaald door de gekozen α-waarde.

Question 106

Student's t-verdeling

Answer 106

Een kansverdeling die gebruikt wordt in situaties waarbij de populatiestandaardafwijking niet gekend is en de steekproefomvang klein is. Lijkt op de normale verdeling maar met dikkere staarten.

Question 107

Vrijheidsgraden

Answer 107

Het aantal vrijheidsgraden is het aantal onbekenden min met het aantal vergelijkingen dat deze onbekenden verbindt. Het aantal vrijheidsgraden is gelijk aan het aantal onafhankelijke waarnemingen waarop een steekproefgrootheid werd gebaseerd.