sprawdzian 3 Flashcards
Charakterystyka rodzaju Mycobacterium
- bakterie tlenowe
- wolno rosnące
- bez zdolności do poruszania się i wytwarzania form przetrwalnikowych
- są bogate w substancje tłuszczowe (hydrofobowa ściana -> oporność na wiele powszechnie stosowanych środków dezynfekcyjnych i antybiotyków)
- wykazują cechę kwasooporności - dzięki kwasowi mykolowemu zawartemu w ścianie (kwasy mykolowe mają zdolność łączenia się z fuksyną karbolową lub auraminą w trwały związek, nierozpuszczalny pod wpływem kwasów, zasad i alkoholi)
- są oporne na wysuszanie i mogą bez aktywnego metabolizmu przeżywać wiele lat
- wykazują wrażliwość na działanie niektórych czynników chemicznych i fizycznych np. wysoką temperaturę i promieniowanie UV
Profilaktyka pierwotna błonicy (pojawiło się 2 razy)
- szczepionki przeciw błonicy to szczepionka Di-Per-Te (przeciw błonicy, krztuścowi i tężcowi) oraz Di-Te (przeciw błonicy i tężcowi).
- szczepionki zawierają anatoksynę błoniczą, czyli toksynę odzjadliwioną
Opisać barwienie Ziehl-Neelsena
- metoda uwidacznia drobnoustroje wykazujące cechy kwasooporności - prątki
- referencyjna w diagnostyce gruźlicy
- utrwalony rozmaz -> dodajemy fuksynę karbolową -> odbarwiamy HCL+etanol -> dodajemy barwnik kontrastowy np. błękit metylenowy
Różyca (pojawiło się 3 razy)
- powodowana przez Erysipelothrix rhusiopathiae (włoskowiec różycy)
- choroba zawodowa - zooza lekarzy weterynarii i rzeźników
- pałeczka wnika w miejscu urazu, powstają miejscowe zmiany zapalne (nieropne)
- powikłania - sepsa, zapalenie wsierdzia
Profilaktyka swoista gruźlicy (pojawiło się 2 razy)
- szczepionka BCG - zawiera żywy, odzjadliwiony (atenuowany) szczep prątka bydlęcego (M. bovis BCG)
- jednorazowe, tylko u noworodków
- skuteczne w wieku dziecięcym i zapobiega jedynie ciężkim pozapłucnym zakażeniom gruźliczym
- dzieci nie szczepione przy urodzeniu powinny otrzymać szczepionkę do ukończenia 1. roku życia
Charakterystyka corynebacterium (pojawiło się 2 razy)
- gram-dodatnie pałeczki (katalazo-dodatnie)
- w ich komórce obecne są ziarna metachromatyczne tzw. ciałka Ernsta-Babesa (przy barwieniu Neissera)
- nie wytwarzają przetrwalników
- nie wykazują zdolności ruchu
- 3 posiadają zdolność wytwarzania toksyny błoniczej: C. diphtheriae, C. ulcerans i C. pseudotuberculosis
Odczyn tuberkulinowy
- odczyn tuberkulinowy - nadwrażliwość typu IV, późnego, komórkowego (czyli naciek tylko u osób posiadających komórki układu odpornościowego uczulone na antygeny zawarte w tuberkulinie)
- do rozpoznawania zakażeń prątkiem gruźlicy, szczególnie w populacji nieszczepionej
- tuberkulina - mieszanka antygenów występujących u wszystkich gatunków prątków z grupy Mycobacterium tuberculosis complex
Listerioza (pojawiło się 3 razy)
- czynnikiem etiologicznym jest Listeria monocytogenes
- główne siedlisko pałeczek listeria: gleba, gnijące rośliny, woda i ścieki
- główną drogą wniknięcia jest przewód pokarmowy
- listerie mogą namnażać się w niskich temperaturach
- łatwo uodporniają się na konserwanty więc źródłem jest nieodpowiednio przechowywana i przetworzona żywność
- za dużo na jedną fiszkę więc o postaciach klinicznych jeszcze dwie XD
Test Eleka (do czego stosowany, jak go wykonać itp.) (pojawiło się 2 razy)
- metoda referencyjna do określenia czy corynebacterium wytwarza toksynę błoniczą
- jak wykonujemy: surowica + bibułka z antytoksyną -> + szczepy corynebacterium i inkubujemy -> w miejscach równowagi toksyny z antytoksyną powstają linie precypitacyjne
Opisz oporność MDR prątków (pojawiło się 2 razy)
Lekooporność MDR: oporność na INH (izoniazyd) + RMP (rifampicyna), także w połączeniu z opornością na inne leki (streptomycyna, etambutol)
Opisz oporność XDR prątków (pojawiło się 2 razy)
Lekooporność XDR: oporność MDR + oporność na fluorochinolon + amikacynę, kanamycynę (te dwa ant. aminoglikozydowe) lub kapreomycynę (ant. polipeptydowy)
Gruźlica pozaplucna…
Zmiany pozapłucne najczęściej dotyczą opłucnej, węzłów chłonnych, układu moczopiciowego, kości i stawów (można dopisać: zapalenie OMR, osierdzia, gruźlica kręgosłupa i jelit)
Profilaktyka wtórna błonicy (nowe)
- swoiste leczenie to podanie do 48 godzin surowicy przeciwbłoniczej
- wymaga wykonania próby uczuleniowej i ewentualnej reakcji odczulania
- stosowanie antybiotyków (penicylina i erytromycyna) przy występowaniu równolegle innego zakażenia gardła
Leczenie gruźlicy (nowe)
- dwuetapowe: intensywna faza leczenia przeciwprątkowego ≥ 2 miesiące (lekami: RMP, INH, PZA i EMB); leczenie wyjaławiające ≥ 4 miesiące (lekami: INH i RMP)
- zawsze leczenie skojarzone z powodu łatwo narastającej lekooporności prątków gruźlicy
Listerioza noworodków
Wczesna: (wewnątrzmaciczne zapalenie):
- I-II trymestr (poronienie, przedwczesne urodzenie martwego płodu),
- zakażenie w III trymestrze ciąży
(dziecko rodzi się z objawami rozsianej infekcji: mnogie ropnie i ziarniniaki w wątrobie, śledzionie, płucach, nerkach i mózgu — tzw. granulomatoza noworodków.)
Późna (zakażenie okołoporodowe): zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych z sepsą