sparta Flashcards
Kiedy sparta rozpoczęła ekspansję na Peloponezie?
W VIII w. p.n.e.
Co wydarzyło się w VI w. p.n.e.?
Sparta podbiła także północną część półwyspu, tworząc Związek Peloponeski (sojusz militarny = mieszkańcy tych terenów brali udział w podbojach Sparty)
Czym była hegemonia?
Przewodzeniem przez jedno państwo innym słabszym państwom
Kim byli Spartiaci i jaką rolę pełnili w społeczeństwie? (4)
Byli pełnoprawnymi obywatelami, brali udział w życiu poltiycznym Sparty -> wybierali spośród siebie urzędników sprawujących władzę w polis.
Posiadali nadziały (działki) ziemi, na których pracowali heloci - było to źródło dochodów.
Głównym obowiązkiem służba wojskowa, która trwała do 60 r.ż.
Musieli przejść przez agoge, a po zakończeniu edukacji brać udział we wspólnych wieczornych posiłkach.
Kim byli Periojkowie i jaką rolę pełnili w społeczeństwie? (4)
Dosłownie: “mieszkający wokół” - byli wolnymi mieszkańcami zamieszkującymi tereny podbite przez Spartan → posiadali ziemię i zajmowali się jej
uprawą.
W przeciwieństwie do Spartan, periojkowie mogli
zajmować się handlem i rzemiosłem.
Mogli również służyć w armii spartańskiej.
Wraz ze Spartiatami byli określani wspólną nazwą
“Lacedemończycy”
Kim byli Heloci i jaką rolę pełnili w społeczeństwie? (4)
Ludność zależna, pracująca na ziemiach należących
do Spartiatów.
Byli nadzorowani przez urzędników → nie mogli
samodzielnie decydować o swoim losie.
Helota jednak tym się różnił od klasycznego
niewolnika, że nie można było heloty sprzedać wedle
własnego uznania.
Nosili wyróżniający ich strój.
Czym było agoge? (3->6)
Wychowanie dzieci i młodzieży (od 7 r.ż.), było organizowane przez państwo i odbywało się w
grupach rówieśników. Edukacja była obowiązkowa dla dzieci obu płci wszystkich obywateli i była niezbędna do uzyskania pełni praw.
Uczono współdziałania, dyscypliny i radzenia sobie w trudnych warunkach, a także śpiewu, tańca, wypowiadania się w sposób lakoniczny.
Czym była Apella?
Zgromadzeniem ludowym: głosowano tam w sprawie pokoju i wojny, a także wybierano urzędników (eforów i gerontów)
Kim byli eforowie?
Pięcioma urzędnikami, wybieranymi na roczną kadencję, kierowali bieżącymi sprawami państwa.
Czym była geruzja i jakie funkcje pełniła? (4)
Radą starszych - 28 gerontów i 2 królów:
- stali na straży przestrzegania praw
- mogli blokować projekty ustaw
- stanowili ciało doradcze
- geronci (od 60 r.ż) wraz z eforami tworzą radę mającą moc pozbawienia króla władzy
Jakie funkcje sprawowali dwaj królowie?
Kultowe (wysyłanie poselstw do Delf-> Pytia)
Głównodowodzący w czasie wojny: gdy jeden król ruszał na wojnę, drugi zostawał w polis, by nie przeszkadzać sobie w podejmowaniu decyzji
Kto był prawodawcą Sparty?
Likurg
