konstytucja 3 maja Flashcards
W jakich latach trwał Sejm Wielki?
1788-92 (zamek w Warszawie), Stanisław Małachowski i Kazimierz Nestor Sapieha
- stronnictwo patriotyczne, ugrupowanie dworskie oraz stronnictwo hetmańskie
- Katarzyna wyraża zgodę na drobne reformy
- sejm skonfederowany (bez liberum veto)
- przysięgli obradować tak długo jak trzeba, po 2 latach sejmiki wybrały nowych
- podwójny skład
Jakie decyzje podjęto na sejmie czteroletnim?
Decyzje:
- utworzenie 100 tys. armii
- obalenie rady nieustającej
- nowe podatki od dóbr szlacheckich i duchownych
- wycofanie oddziałów Rosji z obszarów RP
- prawo o sejmikach i prawo o miastach
Co wydarzyło się w 1789?
Czarna procesja, mieszczanie pod przywództwem Jana Dekerta tworzą listę postulatów:
1) ustawa o miastach 1790: miasta mogą wybierać przedstawicieli do sejmu (24 plenipotentów), którzy mają prawo głosu w sprawach dotyczących miast
2) nabywanie ziemi na prawach szlacheckich, awans w kościele i armii, prawo nietykalności bez sądu
Kto uczestniczył w pracach nad konstytucją?
Król, Ignacy Potocki, Hugo Kołłątaj, Stanisław Małachowski
Co wydarzyło się 3 maja 1791?
Przedstawiono projekt na sejmie (przysięga miała odbyć się w Kolegiacie św. Jana)
- owoc oświecenia, władza z woli narodu, chłopi częścią narodów
- wszyscy mają wolność religijną; brak odejścia katolicyzmu
- trójpodział władzy, brak liberum veto, szlachta w interesie państwa
Jak wyglądała władza ustawodawcza według nowej konstytucji?
Sejm: co dwa lata, stanowi prawo, większość głosów
- izba poselska (2-letnia kadencja, szlachta); wybierani przez sejmiki
- izba senatorska (dożywotnia, wojewodowie oraz biskupi); wybierani przez zgromadzenia miejskie
Jak wyglądała władza wykonawcza według nowej konstytucji?
- król: tron dziedziczny, stoi na czele straży praw i armii
- straż praw: król, prymas, ministrowie; wykonuje ustawy
Jak wyglądała władza sądownicza według nowej konstytucji?
- sąd sejmowy: pod przewodnictwem króla w czasie trwania obrad sejmu
- sądy zachowane odrębne dla każdego stanu
Kiedy odbyła się Konfederacja Targowicka?
1792
- Franciszek Ksawery Bronicki, Seweryn Rzewuski, Stanisław Szczęsny Potocki
- obalenie reform sejmu wielkiego
- wezwanie na pomoc wojsk rosyjskich
Jakie bitwy odbyły się podczas wojny w obronie konstytucji?
1792
- bitwa pod Zieleńcami (książe Józef Poniatowski)
- bitwa pod Dubienką (Tadeusz Kościuszko)
- bitwa pod Maruszkowem (Poniatowski)
Co nastąpiło w 1793?
II Rozbiór RP
- Rosja i Prusy podpisały traktat
- Rosja: Białoruś, Wołyń, Podole, Ukraina
- Prusy: Wielkopolska, Kujawy, Gdańsk, Toruń oraz część Mazowsza i ziem: sieradzkiej i łęczyckiej
- sejm rozbiorowy w Grodnie: armia do 15tys.
Jakie były przyczyny insurekcji kościuszkowskiej?
- redukcja wojsk polskich z rozkazu Katarzyny
- plany powstania z pomocą francuzów udaremnione
- odmowy rozwiązania oddziałów przez m.in. Antoniego Madalińskiego
- rozpoczęcie marszu z Ostrołęki w kierunku Krakowa 12.03.1794
Co wydarzyło się 24 marca 1794?
Akt powstania został ogłoszony w Krakowie; nastąpił pobór chłopów do wojska & armia licząca 4 tys. Polaków rozpoczyna marsz ku Warszawie
Kiedy odbyła się bitwa pod Racławicami & skutki?
4 kwietnia 1794; zwycięstwo Polaków
Skutki:
- insurekcja warszawska (Jan Kiliński)
- powstanie Rady Najwyższej Narodowej
- insurekcja wileńska, uniwersał połaniecki
Co odbyło się 6 czerwca 1794 & skutki?
Bitwa pod Szczekocinami: połączenie wojsk Rosji i Prusów
Skutki:
- wkroczenie wojsk austriackich do woj.: lubelskiego, sandomierskiego i krakowskiego
- oblężenie Warszawy, wypad J.H.Dąbrowskiego na Wielkopolskę
