różne Flashcards
Hb niemowle
9,5-13 g/dl w 3-6 mż.
Hb noworodek
16-23 g/dl
erytrocyty noworodek
4,5-6,5 mln/mm3
erytrocyty niemowle
3,2-4,3 mln/mm3 w 3-6 mż.
RI i RPI to
wskaźnik rtikulocytów (1%) i wskaźnik produkcj retikulocytów (1,0-2,0)
WBC noworodek
9,0-30,0 tys/mm3
WBC niemowle
1 mż. - 14,0
3-12 mż. - 18,0
(dorosły 4,0-10,0 tys/mm3)
stymulatory trombopoezy
- trombopoetyna
- IL-3
- IL-11
GpIIb/IIIa to receptor dla
fibrynogenu
wahania płytek w ciągu doby
10%
wahania płytek w ciągu krwawienia menstruacyjnego
25-50%
z procesów zapalnych wzrost liczby płytek powodują
gruźlica
sarkoidoza
RZS
UC (wrzodziejące j. grube)
MID (czasm MXD, MO) w rozmazie automatyczny, to
eozynofile, bazofile, monocyty, blasty i atypowe limfocyty
LUC w rozmazie automatycznym to
duże komórki peroksydazoujemne:
- limfoblasty
- erytroblasty
- pobudzone limfocyty
wskazania do mikroskopowej oceny krwi
- nieprawidłowości w analizatorze hematologicznym
- WBC > 30 tys/mm3
- WBC < 3,5 tys/mm3
- WBC 4-10 tys z nieprawidłowym zróżnicowaniem leukocytów
- pancytopenia
- podejrzenie ch. hematologicznej
ile trzeba przejrzeć leukocytów, żeby wypisać odsetkowe stosunki (leukocytogram)
200-500 (minimum 100)
neutrofilia u dorosłych to wzrost wartości bezwględnej powyżej
5,5 tys/mm3
neutropenia u dorosłych to spadek wartości bezwględnej poniżej
1,5 tys/mm3
agranulocytoza u dorosłych to spadek wartości bezwględnej poniżej
0,5 tys/mm3
anomalia wrodzona Pelgera i Huëta
- pałki do 25%
- hiposegmentacja jąder neutrofilów (1-2), bez zaburzenia czynności
- 1% populacji
anomalia nabyta pseudopelgerowska
ostre białaczki
MDS
aplazja szpiku
hipersegmentacja jąder neutrofilów
anemia megaloblastyczna
choroby wątroby
choroby nerek
jakościowe anomalie neutrofilów to
- anomalia wrodzona Pelgera i Huëta
- anomalia nabyta pseudopelgerowska
- hipersegmentacja jąder
- ziarnistości toksyczne
- pałeczki Auera
- wodniczki w cytoplazmie
- hipogranulacja lub brak ziarnistości w cytoplazmie
- ciałka Doehlego
- zespół Chediaka
ziarnistości toksyczne
jakościowe zaburzenie (w cytoplazmie) neutrofilów: azurofilne ziarnistości, będące de facto pozostałością ziarnistości promielocytów, co świadczy o nieprawdiłowym różnicowaniu
- ciężki proces zapalny
- ciężka zatrucie toksynami
- nowotwory z przerzutami
- odczyny białaczkowe
pałeczki auera
swoisty objaw AML
mieloblasty i promielocyty mieloperoksydazo(+)
wodniczki w cytoplazmie
- posocznica i inne ciężkie stany zapalne
- ciężkie zatrucia grzybami
- ciężkie ch. wątroby (marskość, ostry żółciowy zanik wątroby)
hipogranulacja lub brak ziarnistości
dysgranulopoeza (MDS)
ciałka Doehlego
ogniska bezziarnistej cytoplazmy (mRNA)?
- w ciężkich st. zapalnych
- stanach z neutrofilią
- anomalia Maya Hegglina
z. Chediaka
spadek bakteriobójczej aktywności niezależnej od tlenu, spadek chmotaksji
częstsze chłoniaki
bielactwo skóry (białe włosy, odbarwione tęczówki)
eozynofilia
- ch. pasożytnicze
- ch. alergiczne
- ch. skóry (łuszczyca, świerzb, pęcherzyca)
- kolagenozy
- płonica
- ch. rozrostowe (PBSz, czerwienica prawdziwa, ziarnica złośliwa)
- przewlekłe zap. wątroby
- chłoniak skóry
eozynopenia
- sterydy
- urazy/operacje
- endokrynopatie ze zwiększonymi sterydami
- dur brzuszny
limfocytoza
dorośli: >4 tys
dzieci: >7 tys.
niemowlaki: >9 tys.
limfopenia
dorośli: <2000
plazmocytoza - przyczyny
- mononukleoza
- różyczka
- szpiczak mnogi
monocytoza
dorośli: >800
dzieci: >1000
niemowlęta: >3000
monocytopenia
<200 (sterydoterapia)
bazofilia - przyczyny
- cukrzyca
- zapalenie zatok
- z. nerczycowy
- hematologiczne choroby rozrostowe
bazopenia - przyczyny
- nadczynność tarczycy
- ostre uczulenia
- sterydoterapia
cechy laboratoryjne sferocytów
⬇️MCV
mikrocyty we krwi - przyczyny
A) sferocytoza (wrodzona) B) niesferocytowa 1. niedobór żelaza 2. choroby przewlekłe 3. niedokrwistość syderoblastyczna 4. zatrucie ołowiem 5. talasemie minor
makrocyty we krwi - przyczyny
A) niedokrwistość megaloblastyczna
B) retikulocytoza (pokrwotoczna, pohemolit.)
C) makrocyty niemegaloblastyczne (mniejsze)
1. choroba hemolityczna noworodków
2. niedokrwistość megaloblastyczna
3. hemochromatoza
4. niedokrwistość makrocytowa?
eliptocyty we krwi - przyczyny
(in. owalocyty)
do 10% fizjologia
owalocytoza wrodzona
lakrymocyty we krwi - przyczyny
zwłóknienie szpiku
drepanocyty we krwi - przyczyny
komórki sierpowate - anemia sierpowata (hemoglobinopatie typu S)
komórki tarczowate we krwi - przyczyny
- pojedyncze u zdrowych
- niedobór Fe
- hemoglobinopatie typu C
- talasemie
- po splenektomii
- marskość wątroby i żółtaczka
akantocyty we krwi - przyczyny
- abetalipo- proteinemia
- ch. wątroby
- po splenektomii
echinocyty we krwi - przyczyna
in. kom. kolczyste
mocznica
schizocyty we krwi - przyczyny
- niedokrwistości mikroangiopatyczne
- oparzenia II-III°
- procesy nowotworowe
- ostre zatrucia
- wady serca
wtręty czerwonokrwinkowe
- ciałka Howella-Jolly’ego
- pierścienie Cabota
- nakrapianie zasadochłonne
- ciałka Pappenheimera
ciałka Howella-Jolly’ego
- wtręty czerwonokrwinkowe
- DNA (pozostałości po jądrach erytroblastów)
- splenektomia, anemia hemolityczna i megaloblastyczna
pierścienie Cabota
- wtręty czerwonokrwinkowe
- resztki błon jąder erytroblastów
- zatrucie ołowiem, ciężka anemia megaloblastyczna, białaczki
nakrapianie zasadochłonne
- wtręty czerwonokrwinkowe
- agregaty rybosomów
- zatrucie ołowiem, ciężka anemia megaloblastyczna, białaczki
ciałka Pappenheimera
- wtręty czerwonokrwinkowe
- ziarna Fe niewykorzystanego w Hb
- talasemie, hemoglobinopatie, MDS
normy OB
rurka Westergrena
wyskalowana rurka do mierzenia OB - wkłada się ją do próbówki, aż krew ciśnieniem kapilarnym dojdzie do szczytu (wartość 0)
makrometoda oznaczania OB (≠ mikrometoda)
⬇️ OB - przyczyny
poliglobulia
⬆️ OB - przyczyny
a) fizjologiczne
1. ciąża od 10-12 tyg
2. okres okołoporodowy (do 6 tyg. po porodzie)
3. miesiączka
4. obfity posiłek
5. gorąca kąpiel
6. leki
- doustna antykoncepcja
- supl. wit. A
b) patologiczne
1. stan zapalny
2. zawał m. serca
3. nowotwory (nie tylko hematologiczne)
4. dysproteinemie (szpiczak, z. nerczycowy, makroglobulinemia)
5. anemia hemolityczna i aplastyczna
szpik czerwony zaczyna degenerować w którym rż.
5
stosunek szpiku czerwonego do żółtego u dorosłego
50%-50%
CFU-L to
komórka prekursorowa linii limfoidalnej
CFU-GEMM to
komórka prekursorowa granulocytów, erytrocytów, monocytów i megakariocytów
stosunek ukł. czerwono- do białokrwinkowego w szpiku
1: 1,5 (30-40%) noworodek
1: 2 niemowle
1: 3 dzieci
1: 4 wiek szkolny
1: 4 (10-30%) dorosły
pre-limfocyty w szpiku
5% tuż po urodzeniu
30% 2 tż. noworodek
3-12% dorosły
biopsja szpiku może być wymagana w różnicowaniu białaczki monocytowej z…
mononukleozą
klasy retikulocytów
0-II - w szpiku
III-IV - krew obwodowa
szlak erytroblastyczny
- proerytroblast
- erytroblast zasadochłonny
- erytroblast wielobarwliwy
- erytroblast kwasochłonny
- retikulocyt (klasa 0-II)
szlak powstawania monocytów
- monoblast
- promonocyt
- monocyt
szlak komórek układu płytkowego
- megakarioblast
- promegakariocyt
- megakariocyt
szlak komórek limfoidalnych
- limfoblast
- prolimfocyt
- limfocyt
szlak układu granulocytarnego
- mieloblast
- promielocyt
- mielocyt (obojętno-/kwaso-/zasadochłonny)
- metamielocyt (o/k/z)
- granulocyt o jądrze pałeczkowatym (o/z/k)
- granulocyt o jądrze podzielonym (neutrofil, eozynofil, bazofil)
cechy ostrego rozrostu w szpiku
30% jednorodnych blastów w rozmazie
cechy PBSz w rozmazie szpiku
pobudzenie układu granulocytarnego ze stłumieniem krwinkowego i płytkowego
cechy ch. Addisona-Biermera w rozmazie szpiku
odnowa megaloblastyczna z przesunięciem w lewo + olbrzymie metamielocyty, pałki + hipersegmentacja jąder neutrofilów
I okres szpiczaka mnogiego w rozmazie szpiku
15-30% plazmocytów (za dużo ofkors)
reakcja PAS (periodic acid schiff) wykrywa…
glikogen wewnątrz cytoplazmy
reakcja sudan czarny B
wykrycie lipidów (fosfolipidów i tł. obojętnych) - linia gran. obojętno- i kwasochłonnych
reakcja błękitu pruskiego
wykrywanie żelaza pozahemoglobinowego (hemosyderyny)
obraz szpiku w niedokrwistości syderoblastycznej
r. błękitu pruskiego ujawnia syderoblasty patologiczne, które mają bardzo dużo tych ziaren (np. wokół jądra komórkowego - syderoblasty pierścieniowate)
wzrost i spadek liczby syderoblastów w szpiku - przyczyny
⬆️1. niedokrwistość syderoblastyczna (obecność syderoblastów pierścieniowatych)
⬆️2. niektóre z. mielodysplastyczne
⬇️1. niedokrwistość z niedoboru Fe
⬇️2. niedokrwistość z chorób przewlekłych (nowotwory, zapalenia)
syderocyt to
erytrocyt we krwiobwodowej z pojedynczymi ziarnami pozanemoglobinowego żelaza (r. błękitu pruskiego - w innym barwieniu nazywanych ciałkami Pappenheimera)
wzrost syderocytów we krwi
- noworodek
- z. Addisona-Biermera
- po splenektomii
- zatrucie ołowiem
- niedokrwistość syderoblastyczna
POX to
mieloperoksydaza (inny skrót: MPO)
FAG to
fosfataza alkaliczna granulocytów
enzymy w reakcjach cytoenzymatycznych
- POX/MPO (mieloperox)
- FAG (fosf alk gran)
- fosfataza zasadowa
- esteraza nieswoista
reakcja POX/MPO różnicuje
mieloblasty (+) i limfoblasty (-)
wykorzystywane np. w mononukleozie, gdzie limfocyty wyglądają jak monocyty (monocyty dają słabododatnią próbę vs. brak reakcji)
reakcja fosfatazy kwaśnej (FK)
- znaczny wzrost orzy rozroście limfoblastów typu T
2. przy białaczce włochatokomórkowej wzrost frakcji FK opornej na kw. winowy
FAG fizjologicznie wzrasta w
- okresie noworodkowym do 2 tż
2. u ciężarnych
FAG przydaje się do różnicowania:
- PBSz (⬇️) vs. osteomielofibroza (⬆️/
test esterazy nieswoistej różnicuje
szereg monocytarny (⬆️) od granulocytarnego
antygen powierzchniowy CD wspólny dla granulocytów, monocytów, limfocytów T B i NK
CD45
CD dla limfocytów T
CD3 - główny CD2 CD4 CD5 CD7 CD8
antygeny CD limfocytów B
CD20 - główny CD19 CD21 CD22 CD23 HLA-DR sIg (M,D,A,G)
CD limfocytów NK
CD56 - główny
CD8
CD16
HLA-DR
CD monocytow
CD4 - główny?
CD14
HLA-DR
CD granulocytów
CD33 - główny
CD13
CD15
CD34
wspólny, kom. macierzyste
CD10
antygen CALLA (wspólny) - limfoblasty, ale też common acute lymphoblastic leukemia antigen
CD41
komórki/prekursory płytkowe
w AML dobrze rokują następujące aberracje
t(8;21)
t(15;17)
wskaźniki Wintroba to
MCV, MCHC, MCH
RDW to wskaźnik
anizocytozy
HDW to wskaźnik
anizochromii
rodzaje ferrytyny
- H - ciężka - działa natychmiast, właściwości antyproliferacyjne; brak w krwioobiegu. występuje w:
a) kom. m. serca,
b) nerkach,
c) kom. hematopoetycznych,
d) kom. nowotworowych,
e) kom. nabłonka jelita,
f) mleko karmiących matek - L - lekka - w tkankach magazynujących Fe;
a) wątroba,
b) śledziona,
c) łożysko,
d) krwioobieg - G - glikozylowana -
a) w płynach zewnątrzkom.
b) w krwioobiegu
zredukowana ferrytyna to
hemosyderyna (znacznie wolniej uwalnia Fe)
TRF we krwi to
transferyna
transferyna i ferrytyna przechowują żelazo iluwartościowe?
Fe3+
dwie ważne cechy transferyny
1) ujemne białko ostrej fazy
2) marker niedożywienia (chyba wtedy wzrasta)
sTfR co to i czego jest miarą
rozpuszczalny receptor dla transferyny, którego stężenie wzrasta przy wzroście erytropoezy
niedokrwistość syderoblastyczna podział
1) wrodzona (z płcią - tylko
zmiany biochemii krwi w niedokrwistości syderoblastycznej
⬇️ retikulocytów
⬇️ MCV (
obraz szpiku w niedomrwistości syderoblastycznej
- hiperplazja ukł. czerwonokrwinkowego (?)
2. syderoblasty pierścieniowate (jeżeli >15% to można rozpoznać nabytą pierwotną)
talasemie podział
1) β-talasemie (częstsze)
2) α-talasemie
A) minor (heterozygota)
B) major (zespoły homozygotyczne - obj. tuż po uro)
zmiany we krwi i szpiku w talasemii
krew: anemia mikrocytarna, hipochromiczna, kom. tarczowate
szpik: hiperplazja czerwonokrwinkowego
zmiany w morfologii po ostrym krwotoku chronologicznie
<2h | wzrastają płytki (~1 000 000/μl)
2-5h | neutrofilia - 2-5h
1 dzień po | spadek Hb, RBC, Ht - 1 dzień po
1-2 dni po | retikulocytoza - 1-2 dni po
4-7 dni po | szczyt retikulocytozy (~5-15%) - 4-7 dni po
(retikulocyty powodują wzrost RDW i polichromatofilię)
(1 dzień po mogą pojawić się erytroblasty poli- i ortochromatyczne, jeżeli krwotok był bardzo ciężki)
choroba Minkowskiego przyczyny
(sferocytoza wrodzona) 1. obniżona zawartość lipidów błonowych 2. mutacja spektryny 3. spektryny i ankiryny 4. pallidyny 5. białka pasma 3 6. białka pasma 4.2 (niedobór samej ankiryny nie istnieje)
co to jest AGLT50
test oporności osmotycznej — test hemolizy w zakwaszonym glicerolu; norma: 30 min, sferocytoza: 0,5-2,5 min
fawizm - sposób dziedziczenia
sprzężony z płcią, recesywny
oprócz chorób przewodu pokarmowego anemié makrocytarną z niedoboru B12 i/lub folianu mogą dać też:
- ciąża
- szpiczak mnogi
- zespoły mieloproliferacyjne
- nadczynność tarczycy
- bruzdogłowiec szeroki
obraz spiku w niedoborze B12/folianu
- ⬆️eozynofilów i bazofilów
- odnowa megaloblastyczna z przesunięciem w lewo
- olbrzymie metamielocyty o pałki
zmiany wewnątrzkomórkowe widoczne w rozmazie pacjenta z niedoborem B12/folianu
- wtręty czerwonokrwinkowe
a) pierścienie Cabota
b) ciałka Howella-Jolly’ego - hipersegmentacja jąder neutrofilów (szczeg. w Addisonie-Biermerze)
achlorhydria histaminooporna występuje w
niedokrwistość Addisona-Biermera
przeciwciała antyPC
niedokrwistość addisona-biermera; przeciwciała przeciwko kom. okładzinowym obecne w 90%
test schillinga interpretacja zbyt niskich wyników
<5% - addison-biermer lub choroby żołądka
5-10% - choroby jelita
klasyfikacja ALL wg FAB
L1 — mikrolimfoblastyczna
L2 — polimorficzna
L3 — typ Burkitta
białaczka PAS+
ALL
białaczka fosfataza kwaśna(+)
ostra z limfocytów T (15-30%)
białaczka fosfataza kwaśna oporna na kwas winylowy(+)
białaczka włochatokomórkowa
białaczka TdT(+)
wszystkie ALL oprócz “dojrzałokomórkowej”
zmiany w morfologii i biochemii w chłoniaku Hodgkina
- wzrost OB (m.in. spadek albumin)
- umiarkowana anemia chorób przewlekłych z obniżeniem Fe
- neutrofilia
- limfopenia
- eozynofilia
- wzrost miedzi, wapnia
- wzrost aktywności fosfatazy alkalicznej
zmiany w morfologii w chłoniakach o dużej złośliwości (nie dotyczące obecności komórek nowotworowych)
- neutropenia
- autoimmunologiczna niedokrwistość hemolityczna
- małopłytkowość
rulonizacja erytrocytów występuje w
szpiczaku mnogim
cienie gumprechta (“smuge cells”) występują w
przewlekłej białaczce limfocytowej (CLL) - nowotworowe limfocyty rozwalają się przy robieniu rozmazu szkiełko o szkiełko
nieoczywiste zmiany w czerwienicy prawdziwej
- znaczny wzrost FAG
- bazofilia (⬆️histamina - świąd skóry)
- anizocytoza płytek
- retikulocyty mogą być w normie
- dna moczanowa, kamica nerkowa
zmiany w morfologii w mielofibrozie
- erytroblasty we krwi
- anizocytoza
- poikilocytoza
- lakrymocyty
- eozynofilia
- bazofilia
- przesunięcie w lewo nawet do mieloblasta
mononukleoza rozmaz i OB jakie odchylenia
- leukocytoza ~12 tys (limfocytoza)
- > 10% atypowych limfocytów
- prawidłowe OB
- reszta w normie
różnicowanie mononukleoza vs. białaczka monocytowa
w mono:
- OB w normie (vs. ⬆️)
- brak niedokrwistości
- brak małopłytkowości
- atypowe limfocyty >10% (vs. blasty)
- Test Paula – Bumela – Dawidsona (+) (vs. ujemny)
HDW to wskaźnik
anizochromii
paraerytroblasty występują w chorobie…
z. mielodysplastyczne (jeżeli jest zaburzenie erytropoezy)
syderoblasty pierścieniowate w
- MDS
2. niedokrwistość syderoblastyczna
cytokiny powodujące powstawanie płytek
- trombopoetyna
- IL-3
- IL-11
czynnik v Willebranda produkowany jest przez
śródbłonek i megakariocyty
czynniki kontaktu (krzepnięcie)
XII i XI
wewnątrzpochodny szlak krzepnięcia zaczyna się od
aktywacji czynników kontaktu (XII i XI)
zewnątrzpochodny szlak krzepnięcia zaczyna się od
kontaktu VII z czynnikiem tkankową
drogi zewnątrz- i wewnątrzpochodna łączą się na poziomie czynnika…
X
plazmina degraduje
- fibrynę
- fibrynogen
- V
- VIII
inhibitory fibrynolizy
- inhibitor tkankowego aktywatora plazminogenu
2. alfa2-antyplazmina
antytrombina III hamuje, które czynniki
- II (trombina)
- X
- XI
- XII