Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Diagnostyka Laboratoryjna > Badanie Moczu > Flashcards

Badanie Moczu Flashcards

1
Q

mocz musi trafić do laboratorium w ciągu ilu godzin?

A

max. 3

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

właściwości fizyczne moczu

A
  1. barwa
  2. przejrzystość
  3. ciężar właściwy
  4. objętość
  5. zapach
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

słomkowożółta barwa moczu zależy od

A

urochromu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

czerwono-różowy mocz

A
  1. krew (erytrocyty/hemoglobina)
  2. mioglobina
  3. barwiki z diety
    a) buraki ćwikłowe
    b) rabarbar
    c) marchew
    d) wiele leków
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

brązowy mocz

A
  1. bilirubina
  2. hemoglobina
  3. związki porfirynowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

purpurowo-czerwony mocz

A

żółtaczka przy nadmiarze alkoholu(?)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

intensywnie żółty mocz

A
  1. wit. B12

2. fenacetyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

pomarańczowy mocz

A
  1. silnie zagęszczony
  2. bilirubina
  3. karoteny
  4. rifampicyna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

brunatny/czarny mocz

A
  1. alkaptonuria
  2. zatrucie fenolem
  3. porfiria
  4. pozajelitowe podawanie preparatów żelaza
  5. lewodopa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

niebieski mocz

A
  1. błękit metylenowy (?)

2. zakażenie pałeczką ropy błękitnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

ceglasty mocz (+osad)

A

moczany bezpostaciowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

zmętnienie i osad w moczu są najczęściej wynikiem obecności:

A
  1. elementów morfotycznych (nabłonki, erytrocyty, leukocyty)
  2. bakterii w dużej ilości
  3. śluzu
  4. tłuszczy (mleczny wygląd)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

ciężar właściwy moczu zależy od

A
  1. wydalonych substancji (Na+, K+, mocznik)

2. wydalonej wody

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

prawidłowy ciężar właściwy moczu

A

1015-1030 g/l

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

mocz o za DUŻYM ciężarze właściwym może wystąpić w sytuacji:

A
  1. nadmiernej ilości glukozy/białka w moczu
  2. przyjmowania niektórych leków
  3. spadku diurezy (np. odwodnienie)
  4. przyjęcia środka cieniującego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

mocz o za MAŁYM ciężarze właściwym może wystąpić w sytuacji:

A
  1. przewlekłej niewydolności nerek
  2. moczówki prostej
  3. wzroście diurezy (np. wypicie dużej ilości płynów)
  4. przyjmowania diuretyków
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

prawidłowa osmolarnośćmoczu

A

400-1100 mOsm/kg H2o

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

izostenuria to

A

stan oddawania moczu o ciężarze właściwym 1010-1012 g/l w ciągu dwóch kolejnych dób. jest to ciężar odbiałczonego osocza (nerki nie sąw stanie zagęszczać/rozcieńczać moczu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

urometr służy do

A

badania ciężaru właściwego moczu (metoda fizyczna)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

badanie ciężaru właściwego moczu można podzielić ze względu na metodę na:

A
  1. fizyczne - badanie urometrem

2. chemiczne (enzymatyczne) - badanie paskami testowymi (ocena zmiany stałej dysocjacji związków jonowych w moczu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

wpływ na metodę chemiczną (enzymatyczną) pomiaru ciężaru właściwego moczu mają:

A
  1. białko, ciała ketonowe (zawyżająciężar właściwy moczu)

2. glukoza, zasadowe pH, mocznik (zaniżają)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

owocowy zapach moczu:

A

ciała ketonowe (aceton - kwasica m e t a b o l i c z n a )

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

amoniakowy zapach moczu:

A

zakażenie Proteus vulgaris

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

gnilny zapach moczu:

A
  1. ropomocz

2. masywne zakażenie bakteryjne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

mysi zapach moczu:

A

fenyloketonuria

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

choroba syropu klonowego inaczej

A

leucynoza (we krwi/moczu i in.)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

dzienna objętość moczu

A

600-2500 ml/d (gł. 1000-1500 ml/d)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

minimalna dobowa objętość moczu potrzebna do wydalenia produktów przemiany materii to:

A

400-500 ml/d

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

dzienna objętość moczu zależy m.in. od

A
  1. diety (np. bogatobiałkowa zakwasza mocz, zwiększając jego objętość dobową)
  2. podaży płynów
  3. utraty płynów drogami pozanerkowymi
  4. stopnia wydolności nerek
  5. wieku
  6. stanu psychicznego (np. polidypsja psychogenna)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

przyczyną poliurii może być

A
  1. cukrzyca
  2. moczówka prosta
  3. marskość nerek
  4. stadium III ostrej niewydolności nerek (stadium wielomoczu)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

poliuria to dobowa objętość moczu

A

> 2500 ml/d

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

oliguria to dobowa objętość moczu

A

<400-500 ml/d

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

anuria to dobowa objętość moczu

A

<100 ml/d

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

właściwości chemiczne moczu zawierają m.in. s

A
  1. stężenie jonów wodorowych (pH)
  2. stężenie glukozy
  3. stężenie ciał ketonowych
  4. stężenie białka
  5. stężenie urobilinogenu
  6. stężenie bilirubiny
  7. stężenie azotynów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

prawidłowe pH moczu to

A

5,5 - 6,5

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

pH moczu obniżają m.in.

A
  1. dieta bogatobiałkowa
  2. głód
  3. alkohol metylowy
  4. zakażenia bakteryjne
  5. kwasica metaboliczna
  6. choroby gorączkowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

pH moczu podwyższają m.in.

A
  1. dieta wegetariańska
  2. zakażenia bakteryjne
  3. niektóre leki
  4. długi okres przechowywania moczu (“mocz długostojący”)
  5. zasadowica metaboliczna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

utrata białka z moczem wynosi

A

do 150 mg/d (100-150 mg/d = “ślad”)

38
Q

utrata białka z moczem wynosi

A

do 150 mg/d (100-150 mg/d = “ślad”)

39
Q

na utratę białka z moczem składają się

A
  1. białko Tamma-Horsfalla
  2. śluz
  3. produkty degradacji nabłonków dróg moczowych
39
Q

na utratę białka z moczem składają się

A
  1. białko Tamma-Horsfalla
  2. śluz
  3. produkty degradacji nabłonków dróg moczowych
40
Q

białkomocz rozpoznajemy gdy

A

utrata białka z moczem przekroczy 150 mg/d

40
Q

białkomocz rozpoznajemy gdy

A

utrata białka z moczem przekroczy 150 mg/d

41
Q

przyczyny białkomoczu nerkowego kłębuszkowego

A

a) selektywny (małe cząsteczki, 40-90 kD -albumina, transferyna, alfa1-kwaśna glikoproteina)
i. KZN
b) nieselektywny (cząst. > 90 kD [Ig] - elektroforeza ja surowicy)
i. z. nerczycowy
ii. szpiczak
iii. cukrzyca
iv. skrobiawice

41
Q

białkomocz dzielimy na

A
  1. fizjologiczny
  2. przednerkowy
  3. nerkowy
    a) kłębkoy
    b) kanalikowy
    c) mieszany
  4. pozanerkowy
42
Q

przyczyny białkomoczu nerkowego mieszanego

A

zaawansowane stadia schorzeń nerek (niezależnie od przyczyny)

42
Q

na czym polega i do czego prowadzi białkomocz z przeładowania

A

nadmiar białek z surowicy trafia do moczu (przesączanie kłębuszkowe > resoprcja kanalikowa). utrzymujący się prowadzi do białkomoczu kłębkowego (uszkodzenie błony filtracyjnej)

43
Q

jak zróżnicować białkomocz kłębuszkowy, kanalikowy i mieszany

A 
1. kłębuszkowy:
   albumina > 30 mg
   beta2-mikroglobulina < 0,25 mg/d
2. kanalikowy:
   albumina < 30 mg
   beta2-mikroglobulina > 0,25 mg/d
3. mieszany
   albumina > 30 mg
   beta2-mikroglobulina > 0,25 mg/d
43
Q

przyczyny białkomoczu pozanerkowego

A
  1. st. zapalne dróg moczowych
  2. nowotwory
  3. dodatkowe płyny w moczu:
    a) upławy
    b) nasienie
    c) działania celowe pacjenta
44
Q

przyczyny białkomoczu nerkowego kłębuszkowego

A
  1. kłebuszkowy
    a) selektywny (małe cząsteczki, 40-90 kD -albumina, transferyna, alfa1-kwaśna glikoproteina)
    i. KZN
    b) nieselektywny (cząst. > 90 kD [Ig] - elektroforeza ja surowicy)
    i. z. nerczycowy
    ii. szpiczak
    iii. cukrzyca
    iv. skrobiawice
  2. cewkowy (do 2g/d 10-30 kD)
    a) resporpcyjny - upośledzenie resporcji zwrotnej małych białek
    b) wydzielniczy - białko Tamma-Horsfalla (wałeczki szkliste)
    c) wady wrodzone/nabyte (np. skutkujące nadmiarem danego białka w surowicy)
    d) galaktozemia
    e) z. Fanconiego
    f) ch. Wilsona
    g) beta2-mikroglobulinemia?
  3. mieszany
45
Q

przyczyny białkomoczu nerkowego cewkowego

A

(do 2g/d 10-30 kD)

a) resporpcyjny - upośledzenie resporcji zwrotnej małych białek
b) wydzielniczy - białko Tamma-Horsfalla (wałeczki szkliste)
c) wady wrodzone/nabyte (np. skutkujące nadmiarem danego białka w surowicy)
d) galaktozemia (>beta2-mikroglobulina)
e) z. Fanconiego (>beta2-mikroglobulina)
f) ch. Wilsona (>beta2-mikroglobulina)
46
Q

przyczyny białkomoczu nerkowego mieszanego

A

zaawansowane stadia schorzeń nerek (niezależnie od przyczyny)

47
Q

na czym polega i do czego prowadzi białkomocz z przeładowania

A

nadmiar białek z surowicy trafia do moczu (przesączanie kłębuszkowe > resoprcja kanalikowa). utrzymujący się prowadzi do białkomoczu kłębkowego (uszkodzenie błony filtracyjnej)

48
Q

jak zróżnicować białkomocz kłębuszkowy, kanalikowy i mieszany

A 
1. kłębuszkowy:
   albumina > 30 mg
   beta2-mikroglobulina < 0,25 mg/d
2. kanalikowy:
   albumina < 30 mg
   beta2-mikroglobulina > 0,25 mg/d
3. mieszany
   albumina > 30 mg
   beta2-mikroglobulina > 0,25 mg/d
49
Q

przyczyny białkomoczu pozanerkowego

A
  1. st. zapalne dróg moczowych
  2. nowotwory
  3. dodatkowe płyny w moczu:
    a) upławy
    b) nasienie
    c) działania celowe pacjenta
50
Q

normoalbuminuria ma wartość

51
Q

próg nerkowy dla glukozy

A

180 mg% (w surowicy)

52
Q

glukoza pojawia się w moczu m.in. w przypadku:

A
  1. fizjologicznej glukozurii
    a) przyjęcie dużej ilości cukrów z dietą w krótkim czasie
    b) stan lękowy (jeśli uznany za stan fizjologiczny)
    c) CIĄŻA
  2. cukrzycy (z hiperglikemią lub bez)
  3. dożylnych wlewów glukozy
  4. patologicznej glukozurii
    a) z hiperglikemią -
    i. nadczynność tarczycy
    ii. kory nadnerczy
    iii. leczenie ACTH
    b) z hipoglikemią -
    i. uszkodzenia cewek nerkowych (cukrzyca lub zatrucie metalami ciężkimi)
53
Q

ciała ketonowe pojawiają się w moczu m.in. w przypadku:

A
  1. cukrzycy
  2. kwasicy ketonowej (wymioty, biegunka - przewaga beta-hydroksymaślanu, który nie jest wykrywany testami paskowymi)
  3. głodzenie
  4. gestoza
  5. dieta bogatotłuszczowa
54
Q

przykładowe przyczyny białkomoczu minimalnego (zakres wartości)

A

250-500 mg/d (<50 mg% w porcji)

  1. III trymestr ciąży
  2. białkomocz ortostatyczny
  3. białkomocz po wysiłku fizycznym
  4. zmiany w temperaturze ciała
55
Q

dynamika urobilinogenu w moczu i jej przyczyny

A
  1. wzrost:
    a) żółtaczka hemolityczna
    b) choroby miąższowe wątroby
    c) wzrost produkcji urobilinogenu w jelitach lub jego zwiększona absorpcja (zaparcia, zapalenia jelit, niedrożności)
  2. spadek:
    a) ciężka żółtaczka hemolityczna
    b) zniszczenie flory bakteryjnej jelit
56
Q

przykładowe przyczyny białkomoczu masywnego (zakres wartości)

A

> 3 g/d (>300 mg% w porcji)

1. z. nerczycowy

57
Q

próg nerkowy dla glukozy

A

180 mg% (w surowicy)

58
Q

glukoza pojawia się w moczu m.in. w przypadku:

A
  1. fizjologicznej glukozurii
    a) przyjęcie dużej ilości cukrów z dietą w krótkim czasie
    b) stan lękowy (jeśli uznany za stan fizjologiczny)
    c) CIĄŻA
  2. cukrzycy (z hiperglikemią lub bez)
  3. dożylnych wlewów glukozy
  4. patologicznej glukozurii
    a) z hiperglikemią -
    i. nadczynność tarczycy
    ii. kory nadnerczy
    iii. leczenie ACTH
    b) z hipoglikemią -
    i. uszkodzenia cewek nerkowych (cukrzyca lub zatrucie metalami ciężkimi)
59
Q

ciała ketonowe pojawiają się w moczu m.in. w przypadku:

A
  1. cukrzycy
  2. kwasicy ketonowej (wymioty, biegunka - przewaga beta-hydroksymaślanu, który nie jest wykrywany testami paskowymi)
  3. głodzenie
  4. gestoza
  5. dieta bogatotłuszczowa
60
Q

zawartość azotynów w prawidłowym moczu

61
Q

dynamika urobilinogenu w moczu i jej przyczyny

A
  1. wzrost:
    a) żółtaczka hemolityczna
    b) choroby miąższowe wątroby
    c) wzrost produkcji urobilinogenu w jelitach lub jego zwiększona absorpcja (zaparcia, zapalenia jelit, niedrożności)
  2. spadek:
    a) ciężka żółtaczka hemolityczna
    b) zniszczenie flory bakteryjnej jelit
62
Q

azotyny pojawiają sięw moczu w przypadku i pod warunkiem

A

obecności bakterii w moczu (test pośredni), warunkiem jest jednak długie zaleganie moczu w pęcherzu

63
Q

zawartość ciał ketonowych w prawidłowym moczu

64
Q

zawartość urobilinogenu w prawidłowym moczu

65
Q

zawartość bilirubiny w prawidłowym moczu

66
Q

zawartość azotynów w prawidłowym moczu

67
Q

osad mineralny moczu o zasadowym pH zawiera

A
  1. fosforany bezpostaciowe
  2. moczany amonowe
  3. węglan wapnia
  4. obojętny fosforan magnezu
  5. fosforan dwuwapniowy
  6. fosforan amonowo-magnezowy
68
Q

azotyny pojawiają sięw moczu w przypadku i pod warunkiem

A

obecności bakterii w moczu (test pośredni), warunkiem jest jednak długie zaleganie moczu w pęcherzu

69
Q

techniki badania osadu moczu

A
  1. preparat bezpośredni (uwaga: wymieszać mocz!)

2. preparat wzbogacony (10 ml, 1000obr/min, 10 min, zlać płyn znad osadu [zostaje osad i 0,5 ml moczu])

70
Q

w osadzie moczu możemy znaleźć

A
  1. nabłonki
  2. leukocyty
  3. erytrocyty
  4. wałeczki
  5. bakterie
  6. grzyby
  7. pierwotniaki
  8. pasma śluzu
  9. kom. nowotworowe
  10. osad mineralny
71
Q

pozanerkowe przyczyny krwinko-/krwiomoczu

A
  1. kamica układu moczowego
  2. zakażenia układu moczowego
  3. brodawczaki pęcherza moczowego
  4. rak prostaty
  5. domieszka krwi menstruacyjnej
  6. świadome działanie pacjenta
72
Q

osad mineralny moczu o neutralnym pH zawiera

A
  1. moczany bezpostaciowe
  2. moczan
  3. szczawiany wapnia
  4. fosforan wapnia dwuzasadowy
  5. fosforany bezpostaciowe
73
Q

osad mineralny moczu o zasadowym pH zawiera

A
  1. fosforany bezpostaciowe
  2. moczany amonowe
  3. węglan wapnia
  4. obojętny fosforan magnezu
  5. fosforan dwuwapniowy
  6. fosforan amonowo-magnezowy
74
Q

norma erytrocytów w osadzie moczu

75
Q

nabłonek pochodzi najprawdopodobniej z ujścia cewki moczowej jeśli ma następujące cechy

A
  1. duże wielokątne komórki
  2. komórki występują w skupiskach
  3. postrzępione brzegi komórek (często)
76
Q

nerkowe przyczyny krwinko-/krwiomoczu

A
  1. KZN
  2. nowotwory nerek
  3. gruźlica nerek
  4. urazy nerek
77
Q

pozanerkowe przyczyny krwinko-/krwiomoczu

A
  1. kamica układu moczowego
  2. zakażenia układu moczowego
  3. brodawczaki pęcherza moczowego
  4. rak prostaty
  5. domieszka krwi menstruacyjnej
  6. świadome działanie pacjenta
78
Q

nabłonek pochodzi najprawdopodobniej z kanalików nerkowych jeśli ma następujące cechy

A

(praktycznie zawsze wykazują cechy zwyrodnienia)

  1. jednowarstwowy płaski
  2. małe, wielokątne lub okrągłe komórki
  3. drobnoziarnista cytoplazma
  4. pęcherzykowate jądro
  5. pojawia sięw moczu zawierającym białku i wałeczki nabłonkowe (cechy uszkodzenia kłębuszków)
79
Q

wałeczki ziarniste - cechy

A
  1. rzadko w moczu zdrowego człowieka (np. po wysiłku fizycznym)
  2. formowaniu się ich sprzyja białkomocz nerkowy (zbudowane z drobnych peptydów)
  3. mogą wskazywać na ostre/przewlekłe choroby nerek
80
Q

nabłonek pochodzi najprawdopodobniej z pęcherza moczowego jeśli ma następujące cechy

A
  1. komórki baldaszkowate
81
Q

na co wskazują wałeczki:

  1. erytrocytarne
  2. leukocytarne
  3. ziarniste
  4. nabłonkowe
  5. tłuszczowe
  6. woskowe
  7. bakteryjne/drożdżowe
A
  1. KZN
  2. odmiedniczkowe ZN
  3. ciężkie uszkodzenie miąższu nerek
  4. ostra niewydolność kanalików nerkowych
  5. z. nerczycowy
  6. ciężkie nefropatie
  7. stany zapalne (bakteryjne/grzybicze) dróg moczowych
82
Q

w jakim pH występująwałeczki i z czego są zbudowane

A

tylko w kwaśnym (glikoproteiny rozpuszczają się w zasadowym pH); z białka Tamma-Horfsalla

83
Q

w jakich formach występują wałeczki prawdziwe

A
  1. szkliste
  2. komórkowe
    a) nabłonkowe
    b) ziarniste
    c) leukocytarne
    d) erytrocytarne
    e) tłuszczowe
    f) woskowe
    g) hemoglobinowe
    h) mioglobinowe
84
Q

wałeczki szkliste - cechy

A
  1. struktury z białka Tamma-Horsfalla.
  2. mogą pojawić się po wysiłku lub stresie psychicznym
  3. homogenne, przejrzyste, bezbarwne
  4. przy dużej ilości towarzyszących erytrocytów, leukocytów i nabłonków mogą wskazywać na choroby nerek
85
Q

wałeczki ziarniste - cechy

A
  1. rzadko w moczu zdrowego człowieka (np. po wysiłku fizycznym)
  2. formowaniu się ich sprzyja białkomocz nerkowy (zbudowane z drobnych peptydów)
  3. mogą wskazywać na ostre/przewlekłe choroby nerek
86
Q

w jakich formach występują wałeczki rzekome (≠prawdziwe)

A
  1. cylindroidy
  2. bakteryjne
  3. mineralne
  4. jądrowe
87
Q

na co wskazują wałeczki:

  1. erytrocytarne
  2. leukocytarne
  3. ziarniste
  4. nabłonkowe
  5. tłuszczowe
  6. woskowe
  7. bakteryjne/drożdżowe
A
  1. KZN
  2. odmiedniczkowe ZN
  3. ciężkie uszkodzenie miąższu nerek
  4. ostra niewydolność kanalików nerkowych
  5. z. nerczycowy
  6. ciężkie nefropatie
  7. stany zapalne (bakteryjne/grzybicze) dróg moczowych
88
Q

kryształy patologiczne (rodzaj i warunki występowania)

A
  1. cystynowe - wrodzony defekt metabolizmu cystyny
  2. tyrozynowe/leucynowe - ostry zanik miąższu WĄTROBY
  3. ksantynowe - wrodzony defekt przemiany kwasu moczowego
  4. bilirubinowe - choroby manifestujące się obecnościa bilirubiny w moczu
  5. cholesterolowe - uszkodzenie nerek znacznego stopnia lub z. nerczycowy

Diagnostyka Laboratoryjna (13 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions