Retentio testis (Cryptorchidism) Flashcards
Hvenær á fósturskeiðinu byrja eistun að færast niður í pung?
7-8 mánuði
Hvað kallast aðgerðin þegar eistu eru færð niður í pung?
Orchidopexy
Hvað er það sem ræður því að úr verður eista en ekki eggjastokkur?
Y-litningurinn
Wolfian duct á fósturskeiði verður að…?
Epididymis, vas deferens og seminal vesicles
Hvað þýðir cryptorchidism?
Falið eista
Hvaða 5 orsakir eru til fyrir cryptorchidisma?
- Retentio testis = eistað stöðvast e-rs staðar á eðlilegri leið niður í pung.
- Anorchidism = eistað er ekki til. Annaðhvort því það hefur ekki myndast eða það það hefur snúist upp á það og necrotiserað.
- Retractilt eista = cremaster búinn að toga það upp úr pungnum.
- Ectópískt eista = eista hefur farið út af hefðbundinni leið niður í pung.
- Non-union = Eistað og vas deferens myndast ekki á sama stað og ná ekki saman.
Hvenær er cremaster vöðvinn öflugastur?
Við 5 ára aldurinn
Hver er besta leiðin til að greina launeista (retentio testis)?
Labroscopiu eða einfaldlega explorativt (gera lítinn skurð og fara inn og leita, eru oftast á svipuðum stað).
CT og ómun er ekki málið.
Hvenær er best að gera orchidopexiu?
8-12 aldri (Þráinn sagði að þau gerðu þetta oftast um 10 mánuð)
Afhverju er ekki gerð orchidopexia fyrr?
Því eistun ganga oftast niður í pung að sjálfu sér (um 70% tilfella)
Afhverju er mælt með að gera orchidopexiu fyrir 12 mánaða aldur?
Vegna neikvæðra áhrifa á eistað sem liggur upp í búknum. Líkur á eistnakrabbameini 2-32faldast (eftir hve lengi eistað liggur uppi) og líkur á ófrjósemi aukast.
Eista sem er hástætt hefur 35-48 faldar líkur á krabbameini m.v. venjulegt eista.
Hver er hitastigsmunurinn á búknum og pung?
Búkurinn er 2°c hærri en pungurinn og það hefur slæm áhrif á eistun ef þau liggja uppi í kviðarholi.
Hvað er paternity rate hjá mönnum sem hafa farið í orchidopexiu vs normal population?
Eftir orchidopexiu öðru megin er paternity rate 65-80% samanborið við 85% í normal population
(Ekki allir karlar verða pabbar).
Eftir bilateral orchidopexiu er þetta 50-60%. Menn sem hafa haft retractil eistu hafa normal fertilitet.
Er til einhver önnur meðferð en orchidopexia?
Já hormónameðferð (með HCG eða LR-RH) sem á að hjálpa eistanu að færast niður í pung en hún er ekki the shiznit.
Hverjir eru fylgikvillar orchidopexiu?
- Helst er það atrophia á eistanu vegna skaða á arteríunni eða vegna togs á henni.
- Skemmd á vas deferens.
- Skaði á eistanu eða epididymis.
- Hematóma.
- Sársýking.
- Í 2-3% tilfella dregs eistað upp aftur þannig að endurtaka þarf aðgerðina