Przeciwnowotworowe Flashcards
1
Q
Niepoz lekow cytotoks
A
Uszkodzenie szpiku, uszkodzenie śluzówki pokarmowej, wypadanie wlosow, marskosc i zwloknienie wątroby, uszkodzenie gonad, nerek, upośledzenie gojenia ran, upośledzenie wzrostu u dzieci, zespół rozpadu nowotworu, anoreksja wymioty nudności (zespół ANE), nowotwory wtórne
2
Q
Leki cytotoks niezależne od cyklu komorki
A
Pochodne nitrozomicznika
3
Q
Leki cytotoks fazowo nieswoiste działające we wszystkich fazach cyklu, najsłabiej w fazie G0
A
Alkilujące, daktynomycyna, doksorubicyna, pochodne platyny
4
Q
Leki cytotoks fazowo swoiste aktywne w niektórych fazach cyklu
A
Antymetabolity - S Antybiotyki przeciwnowotworowe - S G2 lub M Pochodne epipodofilotoksyny - G2 Alkaloidy barwinka M Taksany M Analogi kamptotecyny G2 Asparaginaza G1
5
Q
Niepoz leków alkilujących
A
pokarmowe, uszkodzenia szpiku i śluzówki, wypadanie włosów, zaburzenia płodności, nowotwory wtórne;
6
Q
Chlormetyna
A
Pochodne iperytu azotowego;
Leczenie ziarnicy złośliwej, estramustyna - połączenie chlormetyny i estrogenu; leczenie raka prostaty
7
Q
Cyklofosfamid, ifosfamid, tropofosfamid
A
Pochodne iperytu azotowego;
Cyklofosfamid używany w leczeniu białaczek i guzów litych, w mniejszych dawkach immunosupresja; metabolizowany przez P450; w tkankach przechodzi w akroleine, moze powodować krwotoczne zap pęcherza, nawadniać! Ifosfamid i tropofosfamid podobne
8
Q
Chlorambucyl
A
Pochodne iperytu azotowego;
Leczenie chłoniaków i przewlekłej białaczki limfatycznym, u pacjentów z uszkodzeniem OUN lub padaczka
Moze wywołać drgawki
9
Q
Melfalan
A
Pochodna iperytu azotowego;
Leczenie szpiczaka plazmocytowego i raka jajnika
10
Q
Lomustyna, fotemustyna, semustyna, karmustyna, streptozocyna
A
Pochodne nitrozomocznika, W organizmie aktywowane, przenikają dobrze barierę krew-mózg - dobre do guzów oun, wywołują zmiany w morfologii krwi pozniej niz inne leki alkilujące, karmustyna moze wywołać zwłókniające zap płuc; streptozocyna kumuluje sie w B wyspach -> leczenie guzów trzustki wydz insulinę
11
Q
Cisplatyna, karboplatyna, oksaliplatyna, nedaplatyna, heptaplatyna, lobaplatyna
A
Pochodne platyny, cisplatyna używana domaieku guzow litych płuc, pęcherza, jajników; mniej mielotoks niz inne leki alkilujące, oksaliplatyna podawana w oporności na cis i karboplatyne, stosowana z fluorouracylem w przerzutujacym raku okreznicy; niepoz: cisplatyna pokarmowe, uszkodzenie nerek, ototoks, neurotoks;
Karboplatyna mielosupresja
Oksaliplatyna neuropatia obwodowa
12
Q
Busulfan, treosulfan
A
Alkilujacy; Hamują tworzenie granulocytow i płytek krwi, dawniej w przewlekłej białaczce szpikowej, niepoz: mielosupresja, pokarmowe, zapalenie śluzówki, ciemne przebarwienia skory, zeloknienie płuc, żylna choroba okluzyjna wątroby (zwłaszcza w skojarzeniu z cyklofosfamidem)
13
Q
Prokarbazyna
A
Alkilujacy; Zaburza strukturę DNA i RNA, leczenie ziarnicy złośliwej, chłoniaków i guzow OUN, metabolit hamuje MAO; niepoz: mielosupresja, wysyłki, neuro, niedokrwistosc hemolityczna, reakcja disulfiramowa
14
Q
Dakarbazyna
A
Alkilujacy; W wątrobie aktywacja, leczenie ziarnicy złośliwej, czerniaka i tuzów miękkich; rzadko wywołuje złe rokujące uszkodzenie wątroby
15
Q
Altretamina
A
Alkilujacy; Oporne raki jajnika, niepoz: pokarmowe, mielosupresja, neurotoks
16
Q
Temozolomid
A
Alkilujacy; Dobrze przenika krew-mózg; leczenie glejakow
17
Q
Tiotepa
A
Alkilujący; Rak sutka i jajnika, miejscowo do Jam ciała i pęcherza
18
Q
Metotreksat, pemetreksed, raltytreksed, pralatreksat
A
Antymetabolity kwasu foliowego; blokują reduktazy dihydrofolianu, opornosc - zmniejszenie transportu, białaczki i guzy lite; pemetreksed w miedzybloniaku opłucnej i niedrobnokomórkowy, metotreksat w mniejszych dawkach immunosupresja; glukarlidaza inaktywuje metotreksat; pemetreksed i raltytreksed mniej toks niz metotreksat, pralatreksat nowy do chłoniaków; niepoz: mielosupresja, uszkodzenie śluzówki pokarmowego, uszkodzenie płuc i wątroby, cewek nerkowych
19
Q
Merkaptopuryna,
A
Antymetabolit puryn, prolek metabolizowany przez HGPRT - mniejsza ekspresja to opornosc; leczenie ostrych białaczek; w przypadku stosowania allopurynolu zmniejszyć dawkę do 25% bo oksydaza ksantynowa; niepoz: mielosupresja i uszkodzenie pokarmowego i wątroby
20
Q
Tioguanina
A
Antymetabolit puryn, pochodna guaniny, leczenie ostrych białaczek i przewlekłej białaczki szpikowej, synergistycznie z cytarabina; niepoz: mielosupresja, uszkodzenie pokarmowego, hepatotoks
21
Q
Fludarabina, kladyrabina, klofarabina
A
Antymetabolity puryn, fosforylowane przez kinaze deoksycytydyny, fludarabina stosowana w przewlekłej białaczce limfatycznych i chłoniakach nieziarnicznych, ostrych białaczkach; kladrybina w terapii białaczki wlochatokomorkowej, klofarabina w ostrej białaczce limfoblastycznej u dzieci i młodzieży; niepoz: mielosupresja, uszkodzenia nerek, goraczka, bole miesni, neuro
22
Q
Pentostatyna
A
Antymetabolit puryn, analog adeniny, zaburza metabolizm puryn w limfocytach T; terapia białaczki wlochatokomorkowej, reakcja przeszczep przeciw biorcy
23
Q
Fluorouracyl
A
Antymetabolit pirymidyn, prolek fosforyzowany w kom do aktywnego, dożylnie w raku okreznicy, guzach, miejscowo w rakach skory; niepoz: pokarmowe, uszkodzenie przewodu pokarmem,
Mielosupresja, szalik ręka-stopa
24
Q
Kapecytabina
A
Antymetabolit pirymidyn; prolek przekształcany do fluorouracylu w tkance nowotworu przez fosforylaze tymidynowa, doustnie w zaawansowanym raku sutka i okreznicy, niepoz: rzadziej niz fluorouracyl mielosupresja, wymioty, uszkodzenie przewodu pokarm, zespół reka-stopa, biegunka
25
Tegafur
Antymetabolit pirymidyn, Prolek przekształcany do fluorouracylu, stosowany z uracylem który hamuje enzym rozkładający fluorouracyl, stosowany z kwasem folinowym (nasila działanie) w raku okreznicy i odbytnicy z orzerzutami, niepoz: jak fluorouracyl
26
Cytarabina
Antymetabolit pirymidyn, zaburzy przemiany DNA i RNA; leczenie ostrych białaczek i chłoniaków nieziarnicznych; niepoz: mielosupresja, pokarmowe, zespół grypopodobne, skórne, zapalenie spojówek, neuro, przy dużych dawkach obrzęk płuc
27
Gemcytabina
Antymetabolit pirymidyn, wbudowany do DNa zaburza jego funkcje, używany w raku trzustki, niedrobnokomórkowy płuca, pęcherza moczowego i chłoniaków nieziarnicznych, rzadziej niz cytarabina mielosupresja, niepoz: nudności wymioty, biegunka, zmiany skórne
28
Triflurydyna+tipiracyl
Antymetabolit pirymidyn; Lek przeciwwirusowy stosowany doustnie w leczeniu opornego raka okreznicy; niepoz: pokarmowe, wypadanie włosów, zespół zmęczenia
29
Doksorubicyna, daunorubicyna, idrarubicyna, epirubicyna, aklarubicyna
Antracykliny, hamuje topoizomeraze typu II; doksorubicyna na guzy i białaczki, daunorubicyna rzadziej na ostra białaczkę, epirubicyna rak sutka i żołądka; niepoz: mielosupresja, pokarmowe, uszkodzenie przewodu, kardiotoks, preparaty liposomalne antracyklin sa mniej kardiotoks, podaje sie je we wlewach 96h by mniej kardiotoks; deksrazoksan chelatuje żelazo - podawany 30 min przed antracyklinami zmniejsza kardiotoks; po podaniu w rejonach kiedyś naswietlanych pojawić sie moze rumień
30
Mitoksantron, Piksantron
Antracyklina, łączy sie z DNA i powoduje pęknięcie jego nici, działa jak inhibitor topoizomerazy II; terapia zaawansowanego opornego raka prostaty, chłoniaków nieziarnicznych, raka sutka i ostrych białaczek szpikowej; niepoz: mielosupresja, pokarmowe, zapalenie błony śluzowej pokarmowego, łysienie, kardiomiopatia, niebieskie paznokcie i Twardowki, piksantron mniej kardiotoks!
31
Bleomycyna
Antybiotyk; wiążą żelazo i łącza sie z DNA powodując fragmentację przez reaktywne formy tlenu; dożylnie domiesniowo podskórnie w ziarnicy złośliwej, guzach terminalnych głowy i szyi, chłoniakach nieziarnicznych, do Jam ciała w wysiekach nowotworowych; niepoz: rzadko
Mielosupresja, zwlokniajace zapalenie płuc, skórne
32
Mitomycyna, apazykwon
Antybiotyk, redukowany w organizmie do pochodnej alkilujące DNA, razem z fluorouracylem i radioterapia w raku odbytu i plaskokomorkowym szyjki macicy, żołądka, sutka, trzustki; powierzchowny pęcherza; apazykwon pochodna do powierzchownego pecherza; niepoz: mielosupresja, pokarmowe, zap błony śluz pokarm, zespół hemolityczna-mocznicowy, srodmiazszowe zap płuc
33
Daktynomycyna
Antybiotyk, hamuje działanie polimerazy RNA; na nowotwory wieku dziecięcego - guz wilmsa, miesak ewinga, zaśniad groniasty, guzy germinalne, rhabdomyosarcoma; niepoz: zapalenie błony śluz pokarm, pokarmowe, łysienie, mielosupresja, rumień w miejscach dawnego naswietlania
34
Plikamycyna
Antybiotyk, wiąże sie z dna i upośledza replikacje, leczenie raka jąder i przerzutów osteolitycznych, rzadziej choroba Pageta, niepoz: alergia, mielosupresja, uszkodzenie pokarmowego, hipokalcemie
35
Etopozyd, tenipozyd
Pochodne epipodofilotoksyny, hamują topoizomeraze II; zaburza replikacje DNA, dożylnie/doustnie w nowotworze jajnika, jądra, płuc, chłonnych; niepoz: pokarmowe, mielosupresja, łysienie
36
Winblastyna
Pochodne alkaloidow barwinka rozyczkowego, leczenie ziarnicy złośliwej, chłoniaków nieziarniczych, raka sutka, guzow germinalnych; niepoz: pokarmowe, łysienie, mielosupresja, neuro
37
Winkrystyna
Pochodna alkaloidow barwinka rozyczkowego, razem z prednizonem w ostrej białaczce limfoblastycznej u dzieci; ziarnica złośliwa, chłoniaki nieziarnicznych, szpiczak plazmocytowy; niepoz: neurotoks, neuropatie, uszkodzenie przysadki, mielosupresja rzadziej niz przy winblastynie
38
Winorelbina
Pochodna alkaloidow barwinka rozyczkowego; niedrobnokomórkowy rak płuc i sutka; niepoz: mielosupresja, pokarmowe, osłabienie odruchów, zwiększenie aminotransferaz, nieadekwatne wydzielanie wazopresyny SIADH?
39
Paklitaksel, docetaksel
Taksany, łącząc sie z tubulina stabiluzuja mikrotubule i hamują wrzeciono podziałowe; leczenie raka jajnika, sutka, drobno i niedrobnokomórkowy płuc, przełyku, żołądka, głowy i szyi, prostaty, pęcherza, miesak Kaposiego); niepoz: nadwrażliwość (zapobiega sie deksametazonem), mielotoks, neuropatia, obrzęki, pokarm, zaburzenia rytmu serca, paklitaksel związany z albumina -
Mniej niepoz
40
Kabazytaksel
Taksan, nowa pochodna, mniej opornych nowotworów, oporny na leczenie hormonalne rak prostaty
41
Topotekan, irynotekan, sylatekan
Pochodne kamptotecyny; Hamują bezpośrednio (topotekan) lub po przekształceniu do aktywnego (irynotekan) topoizomeraze I i replikacje DNA; topotekan w zaawansowanym raku jajnika i drobno płuc; irynotekan zaawansowany rak okreznicy; niepoz: biegunka (wczesna zwalczana atropina lub pozna); pokarm, mielosupresja
42
Trabektedyna
Łączy sie z dużym rowkiem DNA; zaburza przebieg replikacji transkrypcji i naprawy; terapia miękkich - tkuszczakimiesaki, mięsaki gladkolomorkowe); drugi rzut po doksorubicyna oraz ifosfamid; razem z doksorubicyna we wznowie raka jajnika, niepoz: pokarm, zmeczenie, aminotransferaz, mielosupresja, kinaza kreatynowa wzrost
43
Eribulina
Nowy; inhibitor funkcji milrotubul; zaawansowany rak sutka;
44
Iksabepilon
Epotilon, hamuje funkcje mikrotubul; z kapecytabina w zaawansowanym raku sutka, ziarnicy złośliwej; niepoz: jak taksoidy
45
Omacetaksyna
Alkaloid, łącząc sie z 80S hamuje translacje, stymuluje apoptozę; przewlekła oporna białaczka szpikowa; niepoz: mielosupresja, biegunka, nudności, wymioty, łysienie, hiperglikemia, hiperurykemia, bole miesni
46
Gozerelina, buzerelina, tryptorelina, leuprorelina
Hormonalne; Analogi GnRH; podskórnie dlugo działają, desensytyzacja rec dla GnRH w przysadce, leczenie raka prostaty i sutka (wspomagająco); terapia mięśniaków macicy i endometrioz
47
Okreotyd, lanreotyd, wapreotyd
Hormonalne; Analogi somatostatyny, leczenie VIP, gastrinoma, insulinoma,tez w krwawieniach z pokarmowego, akromegalii i biegunce; okreotyd w diagnostyce guzow układu wewnątrzwydzielniczego z rec dla somatostatyny
48
Dietylsttlbestrol, fosfestrol
| Kapesaris
Hormonalne; Dietylstylbestrol strofek w leczeniu paliatywnym raka prostaty; fosfestrol przekształcany w tkance prostaty do doetylstylbestrolu; kapesaris testy w raku prostaty
49
Megestrol, medroksyprogesteron
Hormonalne; Gestageny w paliatywnej i uzupełniającej terapii raka sutka i endometium
50
Glikokortyko
Działanie przeciwzapalne, immunosupresyjne, hamują proliferacje limfocytów; leczenie nowotworów chłonnego; terapia wspomagająca przy przerzutach do OUN; zwalczanie nudności wymiotów
51
Tamoksyfen, toremifen, raloksyfen, fulwestrant,
| Nafoksydyna
Hormonalne, Fulwestrant czysty antagonista rec dla estrogenów, toremifen/tamoksyfen antagoniści w sutku, agoniści w przysadce i endometrium, raloksyfen agonista w kościach, antagonista w sutku i endometrium; leczenie uzupełniające i paliatywne raka sutka, endometrium i jajnika;
Tamoksyfen i raloksyfen (lepszy) w profilaktyce sutka u kobiet wysokiego ryzyka, nafoksydyna testy rak sutka
52
Cyproteron (budowa steroidowa), flutamid, nilutamid, bikalutamid, enzalutamid
Hormonalne, antagoniści rec dla androgenów, leczenie raka prostaty, enzalutamid kilkukrotnie większe powinowactwo do rec niz bikalutamid oraz mniejsze hepatotoks;
53
Degareliks, abareliks, ganireliks, cetroreliks
Hormonalne, antagoniści rec dla GnRH; nie powodują przejściowego zwiększenia wydzielania gonadotropin (analogi GnRH powodują); podskórnie w zaawansowanym raku prostaty; niepoz: uderzenia gorąca, miejscowe, grypopodobne, niedokrwistosc, ginekomastia, impotencja, bezsenność
54
Aminoglutetymid, testolakton, anastrozol, letrozol, fadrozol, formestan, atamestan, eksemestan
Hamują aromatazy odpowiedzialna za przekształcanie androgenow do estrogenów; aminoglutetymid i testolakton blokują enzymy syntezy glikokortyko i mineralokortyko; testolakton i eksemestan hamują aromataze nieodwracalnie; leczenie paliatywne i uzupełniające raka sutka
55
Abirateron, gelateron, orteronel, sewiteronel
Hormonalne; abirateron inhibitor izoformy CYP17A1; hamuje syntezę testosteronu; duże nadzieje w zaawansowanym raku prostaty; gelateron nowy inhib CYP17 i antagonista rec androgenowych - stosowany gdy słabo działa abirateron/enzalutamid; orteronel/sewiteronel selektywne inhib CYP17A1 testy w raku prostaty
56
Interferon Alfa2a, alfa2b, Beta, Gamma
Biologiczne; Alfa2a i 2b w przewlekłych zespołach nieliproliferacynych, białaczce wlochatokomorkowej, szpiczaku plazmocytowym, mięsaki Kaposiego, czerniaku i raku nerkowokomorkowym; Beta w raku nosogardła i leczeniu stwardnienia rozsianego
57
Aldesleukina
Biologiczny; rekombinowana IL-2; stymuluje limfocyty T do eliminacji kom nowotworu, leczenie raka nerki
58
Rytuksymab, ofatumumab, obinutuzumab
Przeciwciała przeciw antygenowi CD20 na limf B; rytuksymab terapia chłoniaków nieziarnicznych; plamicy maloplytkowej, ciężkie RZS; ofatumumab i obinutuzumab przewlekła białaczka limfocytarna
59
Blunatumomab
Humanizowane fuzyjne białko; przeciw antygenom CD3 rec limf T i CD19 nowotworowych limf B; drugi rzut w ostrej białaczce limfoblastycznej bez chdomosomu Philadelphia;
60
Daratumumab
Ludzkie przeciwciało monoklonalne przeciw CD38 odpowiedzialnej za adhezję; terapia szpiczaka plazmocytowego; niepoz: miejscowe, skurcz oskrzeli duszność goraczka, bole stawów, niedokrwistosc, maloplytkowosc, limfopenia, zaburza typowanie krwi
61
Alemtuzumab
Humanizowane IgG1 przeciwko CD52 limf B i T, monocytow i NK; przewlekła białaczka z komórek B; niepoz: skurcze miesni, goraczka, spadek cisnienia, duszność, zapalenie płuc, wstrząs septyczny, pokrzywka; stopniowo zwiększać dawkę by zmniejszyć niepoz!
62
Bewacyzumab
Humanizowane przeciwciało VEGF; leczenie zaawansowanego raka okreznicy, odbytnicy; niedrobnokomórkowy płuc; niepoz: nadcisnienie, uszkodzenie pokarmowego, zakrzepica tętnic, upośledzenie gojenia, leukopenia maloplytko; neuro, skórne; migreny przy przedawkowaniu
63
Ramucirumab
Ludzkie przeciwciało monoklonalne przeciwko VEGFR2; z taksoidami w raku żołądka i niedrobnokomórkowy płuc; niepoz: nadcisnienie, bole głowy, biegunka hiponatremia
64
Trastuzumab (herceptyna), pertuzumab
Humanizowane przeciwciało przeciw HER2; stymuluje apoptozę; zaawansowany rak sutka i gruczolakorak żołądka z HER2; niepoz: goraczka nudności ból sztywność miesni, kardiotoks,
65
Cetuksymab, panitumumab, necitumumab, SYM004
Cetuksymab przeciwciało mysioludzkie przeciwko rec dla EGFR; terapia zaawansowanego raka jelita grubego, głowy i szyi; niepoz: goraczka dreszcze nudności wymioty (poinfuzyjne); duszność, skórne, zapalenie spojówek, aminotransferaz, hipomagnezemia; panitumumab (jelito grube) necitumumab (niedrobnokomórkowy płuc) nowsze; SYM004 rak okreznicy przy oporności na cetuksymab
66
Katumaksomab
Chimeryczne mysioszczurze przeciwko CD3 limf T i EpCAM (komorki guzow); dootrzewnowa wysięku w jamie otrzewnej, niepoz: goraczka (podawać NLPZ) nudności wymioty
67
Niwolumab, pembrolizumab
Przeciwciała monoklonalne przeciw białku PD-1 limf T; zapobiegają apoptozie limf T; zaawansowany niedrobnokomórkowy płuc, zaawansowany czerniak, daj nerki, ziarnica złośliwa; niepoz: zapalenie pluc, wątroby nerek pokarmowego oka; zmęczenie, zaburzenia tarczycy, hiponatremia i limfopenia
68
Artezolizumab
Przeciwcialo monoklonalne przeciw PD-1L; leczenie raka pęcherza moczowego i niedrobnokomórkowy płuc;
69
Siltuksymab
Mysioludzkie przeciwciało przeciw IL-6, leczenie guza Castelmana u pacjentów bez HIV lub HHV8;
70
Dinutuksymab
Przeciwciało mysioludzkie przeciw GD2 z powierzchni neuroblastoma; aktywuje NK monocyty makrofagi neutrofile do zabijania kom nowotworu; stosowany z innymi IL-2; GM-CSF, izotretynoina; niepoz: silne dolegliwości bólowe, hipotonia, goraczka pokrzywka kaszel
71
Elotuzumab
Przeciwciało przeciwko rec CS-1 (CD319) z powierzchni NK i plazmatycznych kom; aktywuje kom NK do niszczenia kom szpiczaka plazmocytowego (razem z lendalidomidem i deksametazonem)
72
Ipilimumab, tremelimumab
Ipilimumab przeciwciało blokujące białko CTLA-4, nasila odpowiedz immuno limf T; leczenie czerniaka skory, tremelimumab podobny
73
Denileukina, diftytoks
Fragment IL-2 połączony z toksyna krztuśca, wiąże sie z limf T umożliwiając wprowadzenie toksyny; leczenie skórnej postaci chłoniaka T kom i zaawansowany czerniak, reakcja przeszczep przeciwko biorcy; niepoz: poinfuzyjne (goraczka dreszcze nudności wymioty) obrzęki, hiooalbuminemia, alergia, niedokrwistosc, zakrzepica żylna
74
Brentuksymab, wedotin
Przeciwciało monoklonalne przeciwko CD30 z toksyna monometyloaurystatyna E; leczenie opornej ziarnicy złośliwej (chłoniak Hodgkina); wysoki procent remisji; niepoz: neuropatia, nudności, zmęczenie, neutropenia, teombocytopenia, wymioty, zakażenia
75
Trastuzumab, emtanzyna (T-DM1)
Przeciwciało monoklonalne przeciw HER2 połączone z toksyna hamująca mikrotubule (DM1); lek 2. Rzutu w zaawansowanym raku sutka z HER2; niepoz: zmęczenie nudności wymioty, bole miesni stawów, stężenie aminotransferaz, trombocytopenia, uszkodzenie serca wątroby
76
Ibrytumomab, tiuksetan, tosytumomab
Przeciwciała monoklonalne przeciw CD20
Limf B sprzężone z izotopami; niszczą limf B; leczenie chliniaka nieziarniczego typu grudkowego kom B z ekspresja CD20; niepoz: maloplytko, leukopenia, niedokrwistosc, osłabienie dreszcze goraczka, wtórne nowotwory, zakażenia, teratogenne
77
Dipeptyd muranylowy, lentinan, pachymaran, szczepionka BCG
Produkty bakteryjne pobudzające układ immuno; BCG dopecherzowo w powierzchniowym raku pęcherza; po przezcewkowej resekcji prostaty
78
Imatynib, dasatynib, ponatynib, nilotynib, bozutynib
Inhibitory kinazy tyrozynowej bcr-abl patologiczne aktywnej w kom przewlekłej białaczki szpikowej; leczenie przewlekłej białaczki szpikowej, ostrej białaczki limfoblastycznej z chromosomem Philadelphia i guzy podskieliskowe pokarmowego; niepoz: pokarmowe, obrzęki, bole miesni; dasatynib - nadcisnienie płucne
79
Gefitynib, erlotynib, lapatynib, neratynib, afatynib, osymetrynib, rocyletynib
Inhibitory kinazy tyrozynowej EGF typu 1 (HER1); zaawansowany niedrobnokomórkowy rak płuc; erlotynib + gemcytabina zaawansowany rak trzustki; niepoz: skórne, biegunka, seodmiazszowe zap płuc; gefitynib - wzrost cisnienia; lapatynib, neratynib i afatynib HER1 i HER2 - zaawansowany rak sutka i płuc; afatynib lepszy niz gefitynib w zaawansowanym płuc z mutacja w genie EGFR; osymertynib i rocyletynib nowe, zaawansowany niedrobnokomórkowy z mutacja EGFR
80
Sunitynib, aksytynib, pazopanib
Sunitynib inhibitor kinaz VEGFR i PDGFR; stosowany w leczeniu zaawansowanego raka nerkowokomorkowego, guzow podscieliskowych pokarmowego (GIST); niepoz: zespół wyczerpania, niedoczynn tarczycy, pokarmowe, nadcisnienie, zatorowość płucna, skórne, zespół ręka-stopa, mielosupresja; aksytynib i pazopanib nowe, blokują kinazy VEGF oraz PDGF; aksytynib rak nerki u przewlekła białaczka szpikowa oraz ostra białaczka limfoblastyczną; pazopanib rak nerki oraz mięsaki tkanek miekkich
81
Lenwatynib, nintedanib
Inhibitory kinaz VEGR, PDGFR, RET, c-kit; lenwatynib rak tarczycy nintedanib niedrobnokomórkowy płuc j ciężkie idiopatyczne wloknienia płuc, niepoz: nadcisnienie, biegunka, zespół zmęczenia
82
Aflibercept
Białko fuzyjne blokujące rec VEGF (hamuje angiogeneze); zaawansowany rak jelita grubego i iniekcje do ciała szklistego w zwyrodnieniu plamki żółtej; niepoz: mielosupresja i nadcisnienie
83
Kabozatynib
Inhibitor kinaz c-Met oraz VEGFR; hamuje proliferacje i angiogeneze; rad rdzeniasty tarczycy oraz rak nerki; testy w glejaku, piersi, pęcherzu, prostacie
84
Kryzotynib
Inhibitor kinaz c-Met i Alk; stosowany w niedrobnokomórkowy płuc i testy w neuroblastoma i chłoniakach
85
Cerytynib, alektynib
Inhibitory kinaz Alk; niedrobnokomórkowy wykazujący ekspresję Alk
86
Sorafenib, Regorafenib
Inhibitory kinaz PDGFR, VEGFR, Raf, Met, Erk, c-kit, flt-3, RET) hamują proliferacje i angiogeneze; sorafenib zaawansowany nerkowokomorkowy i watrobowokomorkowy; regorafenib zaawansowany jelita grubego i guzy podscieliska pokarmowego (GIST); niepoz sorafenibu: zmęczenie, wysypka, żółte przebarwienia skory, ręka-stopa; biegunka, nadcisnienie, zaburzenia krzepnięcia, mielosupresja;
Regorafenib lepiej tolerowany - podawać z kwasami tłuszczowymi omega3
87
Wandetanib,
Inhibitor kinaz VEGFR, RET, EGFR; zaawansowany rak rdzeniasty tarczycy; niepoz: ból brzucha, biegunka, skórne, przedłużenie QT, nadacisnienie, zmęczenie
88
Palbocyklib, rybocyklib
Wybiórcze inhibitory kinaz zależnych od cykliny, hamuje proliferacje komórek; stosowane z letrozolem; zaawansowany przerzutujacy rak sutka z receptorami estrogenowymi bez wysokiej ekspresji HER2; niepoz: neutropenia, anemia, zmęczenie
89
Wemurafenib, dabrafenib
Inhibitory kinaz treoninowo-serynowej B-raf; zaawansowane czerniaki z mutacja V600EBRAF; niepoz: zaczerwnienie, nadwrażliwość na słońce, ból stawów, łysienie, zmęczenie, wtórnie rak plaskonablonkowy; ostatnio wemurafenib + kobimetynib
90
Ruksolitynib
Inhibitor kinazy JAK, leczenie zespołów mieloproliferacyjnych, mielofibrozy, czerwienicy prawdziwej; niepoz: teombocytopenia, anemia, neutropenia, infekcje wirusowe, wzrost masy, hipercholesterolemia
91
Ibrutynib
Inhibitor kinazy Brutona; leczenie chłoniaka z komórek płaszcza, przewlekłej białaczki limfatycznej, makroglobulinemii Waldenstroema, niepoz: nefrotoks, kreatynina, trombocytopenia, neutropenia, biegunka, zmęczenie;
92
Bortezomib, karfilzomib, iksazomib
Inhibitory proteasomu 26S; hamują rozkład białek antyapoptotycznych; leczenie szpiczaka plazmocytowego (razem z melfalanem i prednizonem); niepoz: mielosupresja, neuropatia, hipotonia orto; niewydolność serca, biegunka, bole głowy, goraczka
93
Orlaparib, niraparib
Inhibitory polimerazy poli-ADP-rybozy; powoduje tk kumulacje uszkodzeń DNA; terapia zaawansowanego raka jajnika z obecnością BRCA, testy w sutku i prostacie; niepoz: pokarmowe, utrata apetytu, sennosc, bole miesni, anemia
94
Talidomid, lenalidomid, aktymid, pomalidomid
Immunomodulujace i hamujące angiogeneze, z deksametazonem i melfalanem w szpiczaku plazmocytowym, pomalidomid silniejsza przeciwnowotworowa
95
Temsyrolimus, ewerolimus, rydaforolimus
Inhibitory kinazy mTOR; temsyrolimus i ewerolimus zaawansowany rak nerki; rydaforolimus testy w mięsaki; niepoz: krwawienie śródczaszkowe, hiperglikemia, hiperlipidemia, srodmiazszowe zapalenie płuc, upośledzenie gojenia;
96
Taskwinimod
Inhibitor białka S100A9 (bierze udział w angiogeneze); testy w raku prostaty, niepoz: zmęczenie, anemia, nudności, bole miesni
97
Kustiren
Mieszanina antysensownych nukleotydów; zwiększa wrażliwość komórek nowotwory na inne leki; testy w raku prostaty;
98
Wenetoklaks
Inhibitor białka antyapoptotycznego Bcl-2; leczenie przewlekłej białaczki limfocytowej z del17p; niepoz: neutropenia, tromvocytopenia, anemia, pokarmowe, infekcje
99
Wismodegib, sonidegib
Antagoniści rec SMO na szlaku SHH embriogenezy; leczenie przerzutujacego podstawnokomórkowego skory
Który nie moze byc wycięty; niepoz: pokarmowe, skurcze mięśniowe, zmęczenie, zaburzenia smaku
100
Idelalisib
Inhibitor izoformy gamma PI3-K; II rzut w przewlekłej białaczce limfarycznej, chłoniakach nieziarnicznych kom B i przewlekłej białaczce Blimfocytowej; niepoz: colitis, biegunka, hepatotoks, nudności wymioty, goraczka, dreszcze, neutropenia, hiperglikemia, hiponatremia, rumień,
101
Hydroksykarbamid
Hamuje reduktazy nukleotydów; zatrzymuje kom w fazie S i G2; leczenie czerwienicy prawdziwej, przewlekłej białaczki szpikowej; przełom blastyczny w ostrej białaczce szpikowej; guzy głowy i szyi; leczenie niedokrwistości sierpowatokrwinkowej; niepoz: mielosupresja, pokarmowe, mucositis, niedokrwistosc megaloblastyczna, zmiany skórne,
102
Asparaginaza (krisantaspaza)
Enzym amidohydrolaza L-asparaginy; rozklada asparagine a kom białaczki musza ja pobierać z osocza, leczenie ostrej białaczki limfatycznej dzieci; niepoz: alergia, skórne, skurcz oskrzeli, zaburz krzepnięcia, neuro, pokarmowe, zapalenie trzustki, pegaspargaza (połączenie z glikolem polietylenowym) mniejsza szansa na alergie
103
Tretynoina
Leczenie ostrej białaczki promielocytarnej w braku odpowiedzi na antracykliny, pochodne kwasu retinowego tez sa stosowane miejscowo w ciężkim trądziku i łuszczycy; niepoz: zespół RA-APL; goraczka nacieki płucne, wysięki do opłucnej, przyrost masy; skórne, zapalenie spojówek, aminotransferazy, hiperlipidemia, neuro, silnie teratogenny
104
Trójtlenek arsenu
Powoduje degradacje białka chimerycznego PML-RARa; stymuluje apoptozę; so indukcji remisji ostrej białaczki promielocytarnej nieodpowiadającej na antracykliny i tretynoine; niepoz: zmęczenie, wydłużenie QT, zespół przypominający RA-APL
105
Worynostat
Zmodyfikowany kwas hydroksamowy; inhibitor deacetylaz histonow; powoduje apoptoze; leczenie skórnej postaci chliniaka T; niepoz: zmęczenie, pokarmowe, maloplytkowosc, przedluza QT; podobne leki końcówka -ostat
106
Typifarnib
Silny inhibitor transferazy farnezylowej, leczenie ostrej białaczki limfatycznej u starszych z zespołami mielidysplastycznymi; ; testy w sutku i neurofibromatozie typu I; niepoz: pokarmowe, skórne, uszkodzenie wątroby; podobny lonafarnib
107
Azacytydyna
Hamuje metylotrabaferaze DNA; stopniowa naprawa ekspresji wieku genów; immunomodulujacy; leczenie ostrej białaczki szpikowej u starszych w przeciwwskazaniach do intensywnej chemioterapii; tez zespoły mielodysplastyczne z wysokim ryzykiem transformacji w ostra białaczkę
108
Decytabina
Podobne działanie, do azacytydyny; większa swoistość wobec metylotranaferazy DNA
109
Guadecytabina
Najnowszy lek z grupy hamujących metylotransferaze, długi czas działania, opornosc na rozkład przez deaminaze cytydyny
Niepoz: mielosupresja, zakażenia nosogardzieli i płuc, boke i zawroty głowy
110
Wozaroksyna
Analog nefryrydyny, drobnoczasteczkowy inhibitor topoizomerazy II; stosowany z cytarabina, leczenie ostrej białaczki szpikowej i raka jajnika (testy); niepoz: pokarmowe, stomatitis, mielosupresja
