"Prometeu" - Eskili

Question 1

fataliteti

Answer 1

• tragjedia buron nga fataliteti dhe heroi tragjik afirmohet ne lufte me te
• fataliteti bie mbi ate qe me sjelljen e tij ka fyer perendite ose qe ka shkelur ligjet

Question 2

heroi i tagjedise

Answer 2

(ne ndryshim nga hero i komedise qe eshte nje njeri i zakonshem me virtyte e vese) heroi i tragjedise eshte hero me karakter te jashtezakonshem (hyjni, gjysemhyjni, mbret apo princ)

Question 3

mbi subjektin

Answer 3

subjektin kjo tragjedi e merr te gatshem nga ciklet mitologjike plot me bema hyjnish e me heronj legjendare. Meqe subjekti ishte i njohur, per tragjedianet nuk kishte rendesi zgjidhja e konfliktit, po teknika si organizohej materiali dramatik; ata pergatitnin intrigen dramatike duke i dhene perparesi kalimit te personazhve neper momente kulmore, te percjella me intensitet te larte emocional. Keshtu, skenarizmi i mitit sillte para shikuesit tema, problema e mesazhe me vlera aktuale dhe universale.

Question 4

cila ishte e reja qe solli Eskili me Prometeun

Answer 4

Eskili e solli Prometeun shume afer kohes se idealeve demokratike qe po lulezonin ne Greqine e lashte. Eskili solli heroin e epokes se vet te lavdishme. Prometeu eshte kthyer ne simbol te pathyeshmerise, ndersa zjarri i rrembyer prej tij simbolizon arsyen, perparimin, idealet e humanizmit te mevonshem.

Question 5

lloji i vepres

Answer 5

kjo tragjedi eshte nje trilogji qe perbehet nga tre pjese: “Prometeu zjarrsjelles”, “Prometeu i mberthyer” (e vetmja pjese qe ka mberritur ne ditet e sotme), “Prometeu i cliruar”

Question 6

struktura e vepres

Answer 6

pese akte

prologu; episodet (tri episode); epilogu

Question 7

mjedisi

Answer 7

nje shkemb ne Skithi, ne Kaukaz; Olimp

Question 8

prometeu

Answer 8

eshte i biri i Temides, parashikues, i zgjuar
ai kishte ndihmuar Zeusin te ngjitej ne fron. Eshte figure tragjike. I vetedijshem, shkon drejt flijimit, prandaj sakrifica e tij eshte me sublime

Question 9

Zeusi

Answer 9

biri i Kronit dhe i Reas - (ska meshire e kurre nuk zbutet, i ashper eshte cdo sundimtar i ri)

Question 10

Oqeani

Answer 10

babai i nimfave Oqeanide - i vjen keq per Prometeun, nje nga perendite me te vjetra

Question 11

Kori i nimfave Oqeanide

Answer 11

e admirojne Prometeun; perfaqesojne urtesine njerezore; atyre iu dhimbset Prometeu, kerkojne ta bindin qe te pajtohet me Zeusin.

Question 12

Ioja

Answer 12

viktime e Zeusit.

Question 13

Hermesi

Answer 13

lajmetar, sherbetor, servil i Zeusit

Question 14

Hefesti

Answer 14

i biri i Zeusit, farketar, ndien keqardhje per Prometeun, por i bindet Zeusit dhe ka frike prej tij.

Question 15

Kuptimi i kundershtive filozofike te konfliktit Zeus-Promete

Answer 15

i forces - i mendjes
i qiellores - i tokesores
i dhunes - i ndihmes/mbeshtetjesi shfrytezimit - i keqardhjes
i se padrejtes - i se drejtes
i roberise - i lirise
i diktatit - i lirise
i se liges - i se mires
i urrejtjes - i dashurise
i prapambetjes - i perparimit

Question 16

Prometeu eshte simbol i:

Answer 16

• vetesakrifikimit
• i durimit dhe i pathyeshmerise
• heroi me fat te paracaktuar
• heroi qe qendron ndermjet botes hyjnore dhe asaj njerezore
• profeti qe parashikon permbysjen e tiranise
• shenjti dhe martiri me fisnik ne kalendarin fiozofik
• individi qe luan rol ne ecjen perpara te njrezimit

Question 17

zjarri prometean

Answer 17

• simbolizon arsyen, perparimin, driten qe do ndricoje mendjen e njeriut, e do ta beje ate te vetedijshem per madheshtine e tij.
• parashikimi i prometeut se nje dite do te clirohet nga Zeusi qendron ne besimin, forcen emancipuese te perpunimit
• prometeu, si hyjni ne toke simbolizon arsyen njerezore kunder pushtetit absolut te hyjnive