"Kenget e Milosaos" - De Rada Flashcards
lloji i poemes
poeme epiko-lirike ose liriko-epike
koha e hapesira
ne epoken e ndritur te “Motit te madh”(te Skenderbeut), ne Shkoder
struktura
- eshte ndertuar mbi nje plan te vetem subjekti
- perbehet enga 30 kenge, te cilat nuk lidhen ne menyre te drejtperdrejte me njera-tjetren. poeti futi midis tyre heshtjen si mjet te fuqishem artistik
- me teper sesa veprimi, pasqyrohet efekti i ndjenjes, perjetimet e heronjve
motivi i dashurise
si romantik, de rada e sheh dashurine me shume sesa nje pasion te papermbajtur: ajo eshte nje virtyt dhe ne boten e mbushur me vese dhe ejte per pushtet dashuria e virtyti fitojne vetem moralisht. kjo ide e zbut tragjizmin e kesaj poeme dhe te fut ne meditimin e pranimit te vdekjes si dicka e dhimbshme, por dhe e natyrshme
de rada eshte realist ne pengesat qe i ve perpara kesaj dashurie: paragjykimet patriarkale; paragjykimet klasore; koha e veshtire qe kalonte atdheu. dashuria triumfoi mbi to, por logjika e forte e poetit e con me tej konfliktin. pas termetit nuk zhduken paragjykimet klasore e konservatore, ardheu vazhdonte te perjetonte dramen e pushtimin, ndaj lumturia e dy te dashuruarve qe krijuan familje, s’mund te zgjaste shume.
motivi atdhetar
ndihet se pari ne dashurine qe ka Milosaoja per vendlindjen, per njerezit, per zakonet, festat e ndryshme; ne shqetesimin kryesor te zonjes meme qe i biri te shkoje ne lufte, ne vajtjen e Milosaos ne lufte, ne kengen percjellese te grave.
milosaoja vdiq si trim, si patriot ne fushen e luftes per te permbushur betimin e tij.
idete e poemes romantike
- idealet demokratike lidhen me protesten kunder pabarazise shoqerore dhe simpatine per njerezit e thjeshte
- idete filozofike te poetit shprehen qe ne vargjet e para; ai e sheh jeten ne levizje te panderprere; pas fatkeqesise lulezon serish gezimi, jeta merr kuprimin nepermjet vdekjes.
- idete estetike te poetit lidhe nme perjetimin e se bukures, si nje kategori kryesore estetike qe e gjejme ne jete dhe ne art.
milosao
- hero romantik
- ide te perparuara te nje djaloshi nga shtresa e idealizuar e aristokracise
- dashnor i zjarrte, me karakter burreror, qe di te ndjeje shume per edhe te arsyetoje mbi ate qe ndien;
- e karakterizon ndjenja e patriotizmit
rina
- vajze e thjeshte fshatare
- delikate ne ndjenjat e saj dhe e ndrojtur ne gjithcka qe arrin te realizoje
- ndrojtja e rines e ka burimin te prejardhja e saj, pozita e ulet e gruas shqiptare, te kultura e kufizuar, gje qe e dallon prej milosaos
- por rina me pastertine, virgjinitetin dhe deliresine e saj ia shton romantizmin kesaj poeme
nena e milosaos
zonja e madhe
- ka tipare karakteristike te pjeses se aristokracise shqiptare qe mbrojti interesat e vendit
- eshte e prere si patriote dhe po aq e prere ne paragjykimet klasore qe mbart; e kundershton rrepte martesen e milosaos me nje vajze te varfer.
gjuha
- de rada shkroi ne gjuhen arkaike arbereshe te kalabrise
- figuracion te pasur, qe nepermjet lakonizmit krijon imazhe simbolike, mbreselenese
- konciz, lakonik
- varg i bardhe (9-rrokesh trokaik)
rrefimi
nuk ka rrefim kronologjik, nuk ka detaje jetesore, jepen vetem kulmet jetesore duke shfrytezuar koncizitetin dhe nentekstin.
stili lakonik
konfliktet
- midis dashurise se te rinjve dhe paragjykimeve klasore e patriotike
- midis ndjenjes dhe detyres
mbeshtetja ne folklor
- parimi i sintezes (nuk thuhet cdo gje, por nenkuptohet)
- fryma patriotike
- optimizmi i natyrshem
- natyra e vendit te tij
- toponimet arbereshe