Pierwiastki w organizmie człowieka

Question 1

wapń (Ca2+)

Answer 1

MAKROELEMENTY
Wybrane źródła pokarmowe
nabiał (mleko i przetwory mleczne)
Znaczenie
materiał budulcowy kości i zębów / krzepnięcie krwi /prawidłowe funkcjonowanie mięśni i układu nerwowego
Wybrane objawy niedoboru u człowieka
próchnica zębów / osteoporoza / zaburzenia hemostazy / za- burzenia pracy mięśni p. prążkowanych

Question 2

magnez (Mg2+)

Answer 2

MAKROELEMENTY
Wybrane źródła pokarmowe
orzechy włoskie, warzywa strączkowe, mięso
Znaczenie
prawidłowe funkcjonowanie mięśni i układu nerwowego / utrzymywanie struktury rybosomów/ składnik kości i zębów
Wybrane objawy niedoboru u człowieka
zaburzenia pobudliwości nerwowej i mięśniowej / zwięk- szona podatność na stres / zaburzenia rytmu pracy serca

Question 3

sód (Na+)

Answer 3

MAKROELEMENTY
Wybrane źródła pokarmowe
sól spożywcza, ryby, sery żółte
Znaczenie
pobudliwość błony komórkowej/ regulacja ciśnienia osmo- tycznego oraz pH
Wybrane objawy niedoboru u człowieka
--

Question 4

potas (K+)

Answer 4

MAKROELEMENTY
Wybrane źródła pokarmowe
pomidory, ziemniaki, warzywa strączkowe, owoce cytrusowe
Znaczenie
przewodzenie impulsów nerwowych / regulacja ciśnienia osmotycznego / prawidłowy rytm pracy serca
Wybrane objawy niedoboru u człowieka
znużenie / utrata apetytu / skurcze mięśni i jelit / zaburzenia rytmu pracy serca

Question 5

chlor (Cl-)

Answer 5

MAKROELEMENTY
Wybrane źródła pokarmowe
sól spożywcza, ryby morskie, mięso
Znaczenie
równowaga wodno-mineralna / składnik kwasu solnego w żołądku
Wybrane objawy niedoboru u człowieka
zaburzenia gospodarki wodno-mineralnej / zaburzenia tra- wienia

Question 6

żelazo (Fe2+/Fe3+)

Answer 6

MIKROELEMENTY
Wybrane źródła pokarmowe
wątroba, mięso, jaja, ryby, orzechy, szpinak
Znaczenie
składnik hemoglobiny / składnik licznych enzymów oraz części białek łańcucha oddechowego
Wybrane objawy niedoboru u człowieka
anemia / osłabienie / zajady / łamliwość włosów i paznokci / niebieskie twardówki

Question 7

jod (J-)

Answer 7

MIKROELEMENTY
Wybrane źródła pokarmowe
ryby morskie, jodowana sól spożywcza
Znaczenie
składnik hormonów tarczycy (T3 i T4)
Wybrane objawy niedoboru u 
człowieka
powiększenie tarczycy (wole); u dzieci zahamowanie wzro- stu

Question 8

fluor (F-)

Answer 8

MIKROELEMENTY
Wybrane źródła pokarmowe
ryby morskie, soja
Znaczenie
materiał budulcowy kości oraz szkliwa zębów
Wybrane objawy niedoboru u człowieka
próchnica zębów

Question 9

cynk (Zn2+)

Answer 9

MIKROELEMENTY
Wybrane źródła pokarmowe
mięso, jaja, wątroba, ryby, także czosnek, sezam
Znaczenie
składnik licznych enzymów / składnik niektórych białek wiążących DNA
Wybrane objawy niedoboru u człowieka
anemia / łamliwość włosów i paznokci / powolne gojenie się ran / zmiany skórne

Question 10

miedź (Cu2+)

Answer 10

MIKROELEMENTY
Wybrane źródła pokarmowe
produkty pełnoziarniste, orzechy, ryż naturalny, podroby
Znaczenie
kofaktor licznych enzymów oraz części białek łańcucha oddechowego
Wybrane objawy niedoboru u człowieka
anemia / zmniejszenie wydolności fizycznej

Question 11

mangan (Mn2+)

Answer 11

MIKROELEMENTY
Wybrane źródła pokarmowe
ryby morskie, jodowana sól spożywcza
Znaczenie
składnik licznych enzymów
Wybrane objawy niedoboru u człowieka
przyspieszenie rozwoju osteoporozy / zahamowanie wzrostu / bóle stawów / zmęczenie / sucha skóra

Question 12

selen (Se)

Answer 12

MIKROELEMENTY
Wybrane źródła pokarmowe
zboża, mięso, jaja, nabiał, ryby i skorupiaki
Znaczenie
silny antyutleniacz, składnik, m.in. enzymu chroniącego błonę różnych komórek przed wolnymi rodnikami
Wybrane objawy niedoboru u człowieka
upośledzenie odporności; w Polsce gleby ubogie w selen