Parodontale aandoeningen Flashcards
Welke 3 vormen van parodontitis zijn er?
- Chronische parodontitis
- Agressieve parodontitis
- Necrotiserende parodontitis
Wat is de pocketsdiepte bij melkelementen?
Hoe diep zijn de pockets als het een wisselgebit is?
- Melkelementen.
o Gemiddeld 1-2 mm
o Is bij 99% 1mm - Wisselgebit.
o 2-3mm
o Soms 5mm zonder aanhechtingsverlies.
Welke 3 vormen van parodontitis zijn er bij kinderen en jongeren?
- Prepuberale parodontitis = jonger dan 12 jaar (PPP)
- Juveniele parodontitis = 13-20 jaar (JP)
- Post-adolescente parodontitis = 21-35 jaar (PAP)
Rond welke leeftijd ontstaat prepuberale parodontitis?
Jonger dan 12
Parodontitis bij kinderen van jonger dan 12 jaar is zeer zeldzaam. Mocht je het tegenkomen in het werkveld, wat is dan belangrijk om te doen?
Adequaat handelen op eventueel systemische aandoeningen die hieraan ten grondslag liggen
Op welke leeftijd komt prepuberale parodontitis tot uiting als het lokaal is en welke elementen?
Hoe zit dit als het gegeneraliseerd is?
- Rond 4e levenjaar > alleen bij melkmolaren
- Vaak al vanaf doorbraak van de eerste elementen
Wat is de oorzaak van prepuberale parodontitis(PPP)? (3)
- Schadelijke plaqueflora
- Defecten in wortelcement
- Systemische aandoeningen
Welke bacteriën zitten er in de schadelijke plaqueflora (verticale transmissie) bij prepuberale parodontitis? (5)
- Aggregatibacter actinomycetemcomitans
- Prevotella intermedia
- Porphyromonas gingivalis
- Eikenella corrodens
- Spirocheten
Wat is naast de schadelijke plaqueflora de etiologie van PPP (3)
- Genetische gevoeligheid (familiaire belasting)
- Defecten in wortelcement
- Systemische aandoeningen
Welke afweerstoornissen zijn er? (5)
- Syndroom van Papillon-Lefèvre
- Neutropenie
- Leukocyt-adhesiedeficiëntie
- Syndroom van Chédiak-Higashi
- Syndroom van Down
Welke 2 weefselstoornissen zijn er?
- Hypofosfatasie
- Syndroom van Ehlers-Danlos
Welke 2 verworven stoornissen zijn er?
- Leukemie / AIDS
- Juveniele diabetes
Wat is Syndroom van papillon-lefevre.en wat is het voor aandoening
Hyperkeratose van handen, voeten en knie
- Autosomaal recessief
Wat is er vrijwel niet werkzaam bij Syndroom van papillon-lefevre?
Cathepsine C
(lysosomaal cysteïne proteïnase)
Welke paropathogenen zijn vrijwel altijd aanwezig bij Syndroom van papillon-lefevre?
- Aggregatibacter actinomycetemcomitans (Aa)
- (Porphyromonas gingivalis) (Pg)
Wat is er parodontaal gezien vaak aan de hand bij Syndroom van papillon-lefevre? (3)
wanneer ontstaat het?
- Ernstige gegeneraliseerde parodontitis op jeugdige leeftijd.
- Verlies van elementen zowel in melk- als in blijvende dentitie.
- Vrijwel altijd verhoogde aanwezigheid van Aa en/of Pg.
parodontale afbraak direct na doorbraak !!
Wat is er bij neutropenie aan de hand?
afname in aantallen PMN’s in bloed
Wat is er aan de hand bij Agranulocytose?
Wat zie je hierbij?
PMN’s bijna compleet afwezig
- Koorts, algehele uitputting en ulceraties/necrose van slijmvliezen, vaak agv medicijngebruik (barbituraten)
Wat is er aan de hand bij Cyclische neutropenie?
Wat zie je hierbij?
Periodieke daling in PMN’s (driewekelijkse cyclus)
- Zeer ernstige vormen van gingivitis, necroses en gegeneraliseerde vorm van parodontitis met vroegtijdig verlies van melkelementen
Wat is er aan de hand bij Chronische benigne neutropenie
Wat zie je hierbij?
Aandoening waarbij de reductie in PMN’s uiteindelijk spontaan over gaat
- Ernstige vormen van gingivitis, gegeneraliseerde vorm van parodontitis met vroegtijdig verlies van melk- en blijvende elementen
Wat is Leukocyt-adhesiedeficiëntie?
Wat is er verminderd?
Verminderde expressie van adhesiemoleculen op leukocyten
- Verminderde migratie van PMN’s door de bloedvatwanden
Wat is er bij Syndroom van Chediak-Higashi aan de hand?
Wat gebeurt er hierbij? (2)
Defect functioneren van PMN en pigmentcellen
-Gaat gepaard met gelokaliseerde ernstige vorm.
- Patiënten overlijden meestal op jeugdige leeftijd aan ernstige infectieziekten
Wat zijn 5 kenmerken van Syndroom van Chediak-Higashi?
o Albinisme
o Verhoogde kans op infecties -> longen, huid en mucosa
o Nystagmus -> ritmisch herhaald onwillekeurig bewegen van de ogen
o Gevoeligheid voor licht
o Aandoeningen zenuwstelsel
Hoe wordt Syndroom van Down ook wel genoemd en wat is er hierbij aan de hand?
Trisomie 21
Chromosomale afwijking leidend tot vertraagde ontwikkeling, zowel lichamelijk als verstandelijk
Wat zijn kenmerken van Syndroom van Down en wat zie je terug in de mond. Noem er 7
- Hoge prevalentie parodontitis
- Verminderde perifere circulatie (microvascularisatie)
- Defecte T-cel uitrijping
- Verstoorde chemotaxis PMN’s
- Verhoogde waarden van P. intermedia
- Slechte mondhygiëne
Welke paropathogenen zijn vooral verhoogd bij Syndroom van Down?
(PI) P. intermedia
Waardoor wordt Hypofosfatasie.gekenmerkt?
door een tekort aan het enzym alkalische fosfatase
Wat gebeurt er bij Hypofosfatasie bij zuigelingen? (3)
o Binnen de eerste 6 maanden na de geboorte
o Vrijwel geen groei
o Vroegtijdig overlijden
Wat gebeurt er bij Juveniele hypofosfatasie? (3)
- Symptomen minder ernstig
- Vroegtijdig verlies van melkelementen (incisieven)
- Gingiva meestal gezond, onderontwikkeld wortelcement
Wat gebeurt er bij Adulte hypofosfatasie
Variabele expressie
Wat bij milde vormen hypofosfatasie van het enige klinische symptoom?
vroegtijdig verlies van melkelementen
Wat is er bij Syndroom van Ehlers-danlos aan de hand?
Wat zijn 6 kenmerken?
- Abnormale vorming van collageen.
o Extreem elastische huid.
o Hypermobiliteit van gewrichten.
o Vertraagde genezing orale mucosa na chirurgie
o Littekenvorming en blauwe plekken
o Cardiale afwijkingen
o Gegeneraliseerde ernstige vorm van parodontiti
Wat is de behandeling prepuberale parodontitis?
Bij gediagnosticeerde systemische aandoening of familiaire belasting (7)
- Screenen pockets >4mm bij melkmolaren en 1e incisieven
- Bitewings
- Instructie ouders
- Elektrische tandenborstel adviseren
- Interdentale reiniging ->floss
- Professionele gebitsreiniging.
- Antibiotica na kweek
o Amoxicilline en/of metronidazol
Op welke leeftijd Juveniele parodontitis
13-20
Wat is kenmerkend aan Juveniele parodontitis? (3)
- Verticale botdefecten 1e molaren en 1e incisieven, later gegeneraliseerd
- Snelle progressie van afbraak
- Vaak al röntgenologisch botafbraak zichtbaar in het melkgebit
Wat zie je klinisch bij Juveniele parodontitis
vaak lokaal ernstig verdiepte pockets bij weinig zichtbare plaque en ontstekingssymptomen
Waarvan is Juveniele parodontitis vaak het gevolg?
‘passieve eruptie’ kunnen pockets van 4 mm aanwezig zijn bij gezond parodontium (<20 jaar)
Wat is de etiologie van gelokaliseerde juveniele parodontitis? (3)
- Doorbraak volgorde (1e molaren en frontelementen)
- Verhoogde IgG2-respons
- Aanwezigheid paropathogene bacteriën > m.n. virulente stam van Aa
Wat is de etiologie van de gegeneraliseerde vorm van juveniele parodontitis? (1)
Plaque-niveau: hoeveelheid en samenstelling
Wat voor botdefecten zien je bij juveniele parodontitis en welke regio?
Verticaal botverlies
- vaak mesiaal 1e molaar
Start komvormig
Bij juveniele parodontitis
Bij gediagnosticeerde systemische aandoening of familiaire belasting bestaat behandeling uit (5):
- Zeer goed uitgevoerde initiële parodontale behandeling (plaquecontrole en subgingivale gebitsreiniging)
- Een keer per 24 uur een perfecte plaque-eliminatie door de patiënt
- AB-ondersteuning na kweek: amoxicilline en/of metronidazol
- Eventueel parodontale chirurgie bij nog aanwezige diepe pockets (>5 mm)
- Stringente nazorg!
Welke elementen zijn het meest aangedaan bij prepuberale parodontitis?
Melkmolaren
Wat is vaak een voorloper van juveniele parodontitis?
Prepuberale parodontitis
Wat zijn etiologische en predisponerende factoren.voor prepuberale parodontitis? (3)
- Paropathogene bacteriën.
- Defecten aan het wortelcement.
- Functionele defecten aan het afweersysteem.
Waar is het het enzym alkalische fosfatase voor nodig?
Belangrijk in de fosfaathuishouding en vorming van acellulair cement.
- Wat is hypofosfatasie?
- Hoe wordt de diagnose gesteld?
- Tekort aan het enzym alkalische fosfatase.
- door lage niveaus alkalische fosfatase in serum en fosfo-ethanolamine in de urine.
Er zijn verschillende serotypen van de paropathogene bacterie Aggregatibacter actinomycetemcomitans. Welk serotype wordt (volgens Beertsen) veelal aangetroffen bij gelokaliseerde juveniele parodontitis?
Serotype…
B
