Parazytologia Flashcards
Trichinella spiralis - stadium inwazyjne
Larwa w stadium L2
Trichinella spiralis - inkubacja
2-45 dni
Zespół zaburzeń metabilicznych w zakażeniu Trichinella spiralis (wyniki laboratoryjne)
Hipoglikemia Hipoalbuminemia Hipokaliemia
Trichinella spiralis - leczenie
Albendazol Mebendazol Kobiety w ciąży : Pyrantel
Zespół włośnicowy - czym wywołany?
Wywołany penetracją larw do mięśni, nasiloną reakcją zapalną. Szczególnie groźne dla tkanek pozamięśniowych - tam larwy się nie otorbiają i reakcja jest silniejsza.
Trichinella spiralis - rezerwuar
Dziki, świnie, wszystkie ciepłokrwiste zwierzęta mięsożerne
Wymień fazy zakażenia włośniem krętym (3)
- Zespół biegunkowy 2. Zespół włośnicowy 3. Zespół zaburzeń metabolicznych
Zespół zaburzeń metabolicznych w zakażeniu Trichinella spiralis - czym wywołany?
Otorbianie się cyst wywołuje reakcję zapalną
Trichinella spiralis - diagnostyka
Podstawa rozpoznania: serologia IgM, IgA Badanie wycinka mięśnia naramiennego Badania biochemiczne Morfologia krwi
Trichinella spiralis - co zobaczysz w wyniku badania wycinka mięśnia naramiennego
Transformacja bazofilna miocytów Obecność larw
Trichinella spiralis - co zobaczysz w wynikach badań laboratoryjnych
Wzrost aktywności enzymów mięśniowych (CK, LDH, ALT) Hipoalbuminemia Hipokaliemia
Trichinella spiralis - co zobaczysz w wyniku morfologii
Eozynofilia Leukocytoza
Giardia intestinalis - rezerwuar
Ludzie i inne ssaki
Giardia intestinalis - stadium zakaźne
Cysty
Trichinella spiralis - odporność stadium zakaźnego
Odporne na mrożenie w warunkach domowych Wrażliwe na gotowanie
Giardia intestinalis - odporność stadium zakaźnego
Odporna na chlorowanie wody Wrażliwa na gotowanie/filtrowanie Utrzymuje zakaźność kilka miesięcy
Giardia intestinalis - w jakiej części jelita bytuje
Jelito czcze
Giardia intestinalis - patogeneza
* niszczenie rąbka szczoteczkowego - wtórna nietolerancja laktozy, zaburzenia wchłaniania
* alergiczne reakcje krzyżowe
* zajmowanie nietypowych lokalizacji - np drogi żółciowe/wyrostek robaczkowy
Giardia intestinalis - diagnostyka
1. Wykazanie antygenu w kale (białko GSA) metodą ELISA
2. Wykazanie cyst w stolcu (trofozoit nietrwały)
- Badanie treści dwunastniczej (preparat bezpośredni)
- Badanie histologiczne wycinków dwunastnicy
Giardia intestinalis - leczenie
Metronidazol, tynidazol
Ciąża: paromycyna
Giardia intestinalis - inkubacja
Kilka dni - kilka tygodni (średnio 9 dni)
Wymień gatunki zarodźca wywołujące malarię (5)
- Plasmodium vivax (ruchliwy)
- Plasmodium ovale (owalny)
- Plasmodium malariae (pasmowaty)
- Plasmodium falciparum (sierpowaty)
- Plasmodium knowlesi (małpi)
Malaria - jak zaraża się komar
Wypijając krew człowieka lub makaka zawierająacą gametocyty
Malaria - stadium inwazyjne
Sporozoit
Gatunki zarodźca wytwarzające hipnozoity
P. vivax
P. ovale
Malaria - diagnosytka
Cienki rozmaz - gatunek
Gruba kropla - obecność pasożyta we krwi
Wykrycie antygenu HRP-2, pLDH, aldolazy
PCR
Co to zespół Lofflera?
Eozynofilowe zapalenie płuc wywołane inwazją pasożytniczą

Atakwon- proguanid : kiedy trzeba zacząć stosować, kiedy można odstawic?
Zacząć: 24-48h przed
Odstawić: tydzień po
podróży do rejonu w którym występuje malaria
Stosuje się raz w tygodniu
Chlorochina to lek stosowany w profilaktyce przeciwmalarycznej….(często czy rzadko?)
…rzadko ze względu na dużą oporność. Jedynie w krajach grupy B, gdzie występuje P.vivax wrażliwy.
Doksycyklina w profilaktyce malarii - kiedy zacząć, kiedy można odstawić , jak często stosować
Rozpocząć stosowanie na tydzień przed wyjazdem, kontynuować cały pobyt oraz 4 tygodnie po powrocie. Przyjmuje się raz w tygodniu
Meflochina - stosowana w profilaktyce malarii rzadko/często. Uzasadnij
Może wywoływać wiele niepożądanych skutków ubocznych, takich jak zawroty głowy, utrata równowagi, a u pewnej liczby osób także bezsenność, halucynacje i depresję.
Grupa leków ACT - wyjaśnij co to
artemisinin-based combination therapy
Terapia pierwszego rzutu w leczeniu malarii w Polsce
Artemizyny są stosowane w profilaktyce malarii ..(rzadko/często)
Nie są. Są przeznaczone do leczenia.
Czym zbijesz gorączkę u pacjenta z malarią?
Paracetamolem lub metamizolem (pyralgina)
NLPZ przeciwwskazany (powiklania krwotoczne)
Malaria o ciężkim przebiegu - lek z wyboru
Artesunat
Jaki lek chroni przed późnymi nawrotami malarii?
Prymachina i jej analogi (działa na hipnozoity)
Wymień leki stosowane w profilaktyce przeciw malarycznej (od najczęstszego)

Atakwon+proguanil
Tetracykliny
Chinina
Meflochina
Najczęstszy pasożyt u dzieci to…
Owsik

Enterobius vermicularis - inkubacja
Średnio miesiąc, 2-8 tygodni
Autoegzoinwazja w owsicy - co to ?
Dziecko się drapie po swoim tyłku i je jaja swojego owsika, w ten sposób się zakaża
Autoendoinwazja w owsicy - wyjaśnij pojęcie
Kiedy larwa wykluwa się z jaja jezcze w jelicie, np. u osób z zaparciami
Retroinwazja w owsicy - wyjaśnij pojęcie
Kiedy larwa wraca ze skóry okolicy odbytniczej do jelita grubego.
W jakiej części układu pokarmowego następuje rozmnażanie się owsików?
Jelito grube
Ile trwa czas rozwoju od jaja do osobnika dorosłego (owsik)?
4tygodnie
Większość zakażeń owsikami przebiega (objawowo/bezobjawowo)
Bezobjawowo
Owsica- rozpoznanie
Trzykrotnie co trzeci dzień nakleić w okolicę odbytu taśmę celofanową, następnie obejrzeć pod mikroskopem.
Ważne: jeszcze przed porannym wypróżnieniem i prysznicem

Owsica - leczenie
PYRANTEL
Jedna dawka, powtórzyć po 2 tygodniach ze względu na możliwą reinwazję. Leczenie powinno obejmować wszystkich domowników.
Jakie leczenie w owsicy niemowląt?
Nie leczy się
Infestacja jakim pasożytem nie ma wpływu na eozynofilię?
Owsikiem, ponieważ jego antygeny rzadko dostają się do krwi
Glista ludzka - kiedy jajo zyskuje inwazyjność?
Po trzech tygodniach w glebie
Glista ludzka - ile czasu jajo może leżeć w glebie, by dalej móc zakazić?
do 10 lat
Czy jaja glisty giną po zamrożeniu?
Nie
Po jakiej obróbce termicznej giną jaja glisty ludzkiej?
Powyżej 40stopni
Owsica - diagnostyka laboratoryjna (etap wędrówki larw)
Eozynofilia
Hiperproteinemia
Hipergammaglobulinemia
Pozajelitowe objawy glistnicy
Zespół Loefflera
Pokrzywka
Kaszel, krwioplucie
Gorączka
Zapalenie dróg żółciowych
Co przepiszesz kobiecie ciężarnej na glistnicę.
Pyrantel
Glistnica - podstawa rozpoznania
Badanie kału bezpośrednie/metody zagęszczające
Glistnica - leczenie pierwszego rzutu
Mebendazol/albendazol w jednej dawce
Co przepiszesz kobiecie ciężarnej na glistnicę?
Pyrantel
Jak będziesz leczyć glistnicę płucną?
Dwie dawki albendazolu + GKS
Jaki pasożyt wywołuje cysticerkozę?
Tasiemiec uzbrojony - taenia solium

Co musisz zjeść żeby zarazić się tasiemcem uzbrojonym (jedzenie+forma inwazyjna)
Wieprzowina z wągrami —> zwykła tasiemczyca, człowiek żywicielem ostatecznym
Pokarm zabrudzony jajami tasiemca uzbrojonego —> cysticerkoza, człowiek żywicielem pośrednim
Czy możesz się zarazić od osoby chorej na cysticerkozę?
Tylko jeśli jest jednocześnie nosicielem postaci dorosłej - występuje tak np. w przypadku autoinwazji
Losy jaja T. solium zjedzonego przez człowieka.
- W żołądku wylęgają się z jaj onkosfery
- Onkosfera idzie do jelit, tam przez śluzówkę dostaje się do naczyć
- Onkosfera trafia do mięśni i zmienia się w wągra.
Co to znaczy: żywiciel parateniczny
że nie odbywa się w nim dalsza przemiana pasożyta
Objawy wągrzycy
Zależne od lokalizacji
Mięśnie: wykrywane przypadkowo jako guzki, stwardnienia
Mózg: nadciśnienie śródczaszkowe, otępienie, objawy jak w guzie mózgu.
Oko: zaburzenia widzenia
Tasiemiec uzbrojony - diagnostyka
Postać jelitowa: obecnościjaj lub członów tasiemca w kale
Wągrzyca: badanie obrazowe +serologia, immunobloting
Jeśli OUN: też zbadać PMR
Leczenie jelitowej postaci Taenia solium
Prazykwantel w jednej dawce
Leczenie cysticerkozy OUN
- Leczenie chirurgiczne
- Prazykwantel/albendazol przez dwa tygodnie
- GKS
GKS ponieważ istnieje duże ryzyko obrzęku mózgu - pasożyty umierając indukują stan zapalny.
Czy można się zarazić tasiemcem uzbrojonym od osoby cierpiącej na jego postać jelitową?
Tak, jak się nie stosuje do zasad higieny
Taenia saginata - co musisz zjeść żeby się zarazić (pokarm+forma inwazyjna)
Wołowina z wągrami
Jajo Taenia saginata przetrwa w środowisku..
Do roku
Większość zakażeń Taenia saginata jest..(objawowa/bezobjawowa)
Bezobjawowa
Taenia saginata - diagnostyka
Wykrycie jaj lub członów w kale
Koproantygeny
Tasiemiec karłowaty po łacinie
Hymenolepsis nana
Hymenolepsis nana - co musisz zjeść żeby się zarazić (pokarm + forma inwazyjna)
Cokolwiek zanieczyszczone jajami.
Możliwa autoinwazja
Bruzdogłowiec szeroki po łacinie

Diphyllobothrium latum
Diphylobothrium latum - co musisz zjeść żeby się zarazić (pokarm+postać inwazyjna)
Rybę + plerocerkoid
Diphylobothrium latum - wyniki laboratoryjne
Niedokrwistość megaloblastyczna z niedoboru B12
Jaki gatunek tasiemca pasożytującego u ludzi uważa się za największy?
Bruzdogłowiec szeroki. Dorasta do 15 metrów.

Jaki pasożyt wywołuje echinokokozę?
Tasiemiec bąblowcowy (Echinococcus granulosus)

Inna nazwa echinokokozy?
Bąblowica jednojamowa
Echinikokoza - co musisz zjeść żeby się zakazić (pokarm +postać inwazyjna)
Pokarm zanieczyszczony odchodami zwierząt mięsożernych
Np. :jagody skażone odchodami chorego lisa
Głaskanie psa karmionego odpadami poubojowymi (i nie umycie potem rąk)
Czy możesz zarazić się echinokokozą od chorej osoby?
Nie
Echinokokoza - co się dzieje z jajem po spożyciu przez człowieka?
Z jaja w jelicie cienkim uwalnia się onkosfera, która po przebiciu ściany jelita przedostaje się do krążenia wrotnego i umiejscawia się najczęściej w wątrobie, następnie przekształca się w wolno rosnącą torbiel

Jak szybko rośnie bąblowiec w tkankach?
Ok 1cm/rok
Echinokokoza - powikłania
Żółciopochodne zakażenie torbieli pasożyta
Ucisk torbieli na ważne struktury
Na skutek urazu:
Wstrząs anafilaktyczny
Rozsiew pasożyta po organizmie
Echinikokoza - diagnostyka
Serologia: swoiste IgG w surowicy:
przesiew ELISA–>potwierdzenie WESTERN BLOT
Hist-pat: rzadko, bo możliwy rozsiew
Echinokokoza: leczenie z wyboru
Farmakologiczne : Albendazol przez miesiąc nawet do roku!
Echinokokoza : kiedy można odstąpić od leczenia?
Można odstąpić od leczenia torbieli degenerujacych (hiperechogenne, małe i gęste ze zwapniałą ścianą) wystarczy obserwacja (USG i serologia co 6msc).

Wskazania do leczenia chirurgicznego bąblowicy
Duże, szybko rosnące torbiele
Tylko w ośrodkach referencyjnych (ryzyko rozsiewu/wstrząsu)

Jaki pasożyt wywołuje alweokokozę?
Echinococcus multilocularis

Polska nazwa E. multilocularis
Tasiemiec wielojamowy
Echinococcus multilocularis - droga zakażenia
Pośredni/bezpośredni kontakt ze zwierzętami wszystkożernymi
Kontakt z odchodami zakażonych zwierząt
Brudne jagody
(jaja)
Alweokokoza - co się dzieje z jajem po spożyciu?
Z jaja w jelicie cienkim uwalnia się onkosfera, która po przebiciu ściany jelita przedostaje się da krążenia wrotnego i umiejscawia się w wątrobie.
Mastępnie przekształca się w wolno rosnące skupisko zintegrowanych, drobnych torbieli (do 1 cm każda). Zmiana powiększa się, naciekając tkanki wątroby wzdłuż naczyń krwionośnych i przewodów żółciowych.
Alweokokoza - powikłania
Ważne: konglomerat torbieli nie jest otoczony torebką łącznotkankową, stąd wrasta w miąższ wątroby, naczyń i dróg żółciowych, może naciekać sąsiednie narządy i tworzyć odległe przerzuty rozprzestrzeniając się z krwią.
Inne objawy zależne od lokalizacji.
Żółtaczka w alweokokozie i echinokokozie (jak często)
Alweokokoza: często
Echinokokoza: bardzo rzadko
Co zobaczysz w badaniu obrazowym alweolozy wątroby?
Słabo odgraniczona zmiana ogniskowa o niejednorodnej echogeniczności z obszarami martwicy, naciekaniem sąsiednich tkanek i zwapnieniami;
często hepatosplenomegalia i poszerzenie dróg żółciowych wewnątrzwątrobowych

Z jakim guzem można pomylić alweokokozę OUN?
Zmiany przypominają glejaka zarodkowego ze zwapnieniami i efektem guza, obrzęk mózgu

Diagnostyka Echinococcus multilocularis
ELISA

Jaką chorobę wywołuje Entamoeba histolytica?
Czerwonkę pełzakowatą
Czerwona pełzakowata - okres inkubacji
tydzień do kilku miesięcy
Entamoeba histolytica - rezerwuar
Człowiek
Entamoeba histolytica - postać inwazyjna
cysta wydalona z kałem,
Oporna na chlorowanie.
Inwazyjna do kilku tygodni od wydalenia.
Entamoeba histolytica - patogeneza
Trofozoit wydziela enzymy histolityczne tworzące owrzodzenia. Możliwy rozsiew drogą krwi - wtedy powstają tzw. ropnie amebowe
Entamoeba histolytica - drogi zakażenia
MSM
nieprzegotowana woda i pokarm
Entamoeba histolytica - wymień postaci zakażenia
Postać jelitowa
Ropień pełzakowaty wątroby
Postać płucna
Jak może się objawiać postać płucna czerwonki pełzakowatej?
Ropień płuca
Ropniak opłucnej
Przetoka wątrobowo-oskrzelowa
Charakterystyczne objawy czerwonki pełzakowatej postaci jelitowej
Częste oddawanie stolca o małej objętości
Brak parcia na stolec
Ból w prawym dole biodrowym
Krew/śluz w stolcu
Czerwonka jelitowa - możliwe powikłania
Perforacja
Zwężenie
Ameboma
Megacolon toxicum
Czym jest ameboma?
Jest to guz okrężnicy (ziarniniak) powstały na skutek odpowiedzi organizmu na pełzaki.

Czerwonka pełzakowa - diagnostyka
Kolonoskopia z pobraniem wycinka
Obecność trofozoidów z krwinkami w środku w kale
IgG,IgM, badania obrazowe
Czerwona pełzakowa - leczenie
Metronidazol
Ciężarne: paromycyna
Co wywołuje zespół larwy wędrującej?
Glista kocia / psia
Toxocaria cati / canis

Toxocaria canis / catis : jak się możesz zarazić (pokarm + postać inwazyjna)
Brudne ręce (jaja)
Surowe mięso (larwy)
Aerogennie (wdychanie jaj z kurzem, np w zasikanej przez koty piwnicy)
Toxocaria canis / catis - forma inwazyjna
Jajo : wydalane przez zakażone zwierzę, dojrzewa w glebie 2-5 tyg, inwazyjne do kilku lat
Larwa
Toxocaria catis/canis : Jaką drogę pasożyt odbywa w ciele człowieka?
żołądek -> jelito cienkie –>następnie drogą krwi i limfy do różnych tkanek i narządów
Toxocaria canis / catis : wymień postaci zakażenia
Trzewna
Zlokalizowana (OUN/oko)
Zamaskowana (udająca inne choroby)
Bezobjawowa
Możliwe powikłanie toxokariozy trzewnej
Eozynofilowe myocarditis
Toxokarioza - lecznie
Albendazol 5-10 dni
Postać OUN/oko : dodatkowo GKS
Toxokarioza : diagnostyka
- IgE, IgG swoiste
- Ocena awidności IgG
- Eozynofilia, hipergammaglobulinemia
Leiszmanioza : wymień postaci zakażenia
Skórna (najczęstsza)
Śluzówkowo - skórna (najrzadsza)
Trzewna (najgroźniejsza)
Wymień wiciowce wywołujące leiszmaniozę skórną
L. tropica
L. major
L. infantum
Wymień wiciowce wywołujące leiszmaniosą śluzówkowo-skórną
L. brasiliensis
L. mexicana
L. aetiopica
Wymień wiciowce wywołujące leiszmaniozę trzewną
L. donovani
L. infantum
L. chagasi
Rezerwuar leiszmaniozy
Człowiek
zwierzęta (dzikie i domowe)
Leiszmanioza - drogi zakażenia
- Ukłucie przez zakażonego moskita
- Wertykalnie
- Drogą krwi (narkomani dożylni)
Leiszmanioza trzewna - inna nazwa
Czarna śmierć - kala azar
Leiszmanioza trzewna - inna nazwa
Owrzodzenie z Aleppo

Leiszmanioza śluzówkowo - skórna - inna nazwa
Biały trąd

Leiszmanioza trzewna - objawy
Głębokie zaburzenia odporności
Przyspieszenie rozwoju AIDS u pacjentów dodatnich
Pancytopenia
Hiperpigmentacja skóry (stąd : czarna śmierć)
Nieleczona :100% śmiertelności
Leiszmanioza skórna - objawy
Grudka –>owrzodzenie—> martwica
limfadenopatia
brak objawów ogólnych
90% ustępuje samoistnie

Leiszmanioza skórno-śluzówkowa : objawy
- typowe zmiany skórne
- po kilku latach owrzodzenia śluzówek dróg oddechowych,
- destrukcja chrząstek (nosa, krtani)
- Kalectwo i oszpecenie

Leiszmania - diagnostyka