Öndunarfæri - neðri Flashcards

1
Q

Bronchitis - hlutfall veirusýkinga vs bakteríu

A

90% veirusýkingar

10% bakteríur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Bronchitis - hlutfall veirusýkinga vs bakteríu

A

90% veirusýkingar

10% bakteríur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Bronchitis - hvaða veirur?

A
Adeno
Influenza
Parainfluenza
RS veira
Rhino
Coxsackie 
herpes simplex
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Bráður bronchitis - hverjir fá sec bakteríusýkingu?

A

Sec bakteríusýking í kjölfar efri öndunarvegssýkingar sjaldgæft nema hjá sjúklingum með undirliggjandi galla:
Cystic fibrosis
ónæmisgalli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Bráður bronchitis - sec bakteríusýking - hvaða bakteríur?

A
Pneumococcar
M. Catarrhalis
H. influenza
Chlamydia pneumoniae
Mycoplasma
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

bráður bronchitis - einkenni

A

Byrjar sem týpískt kvef:

  1. Nefrennsli
    - glært og þykknar svo og verður grænt og verður svo aftur glært og hverfur
  2. Slappleiki
  3. Hiti um 38°C
  4. Hálssærindi
  5. Beinverkir
  6. Hósti og uppgangur
    - fyrst þurr síðan slím og blautur
    - börn
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Langvinnur bronchitis - skilgreining

A

Hósti og uppgangur í meira en 3 mánuði

- endurtekin bólga og erting á slímhúð

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Langvinnur bronchitis - orsök (6)

A
  1. Asthmi
  2. Cystic fibrosis
  3. dyskinetic cilia syndrome
  4. Aðskotahlutur
  5. Loftmengun
  6. Endurteknar akút bronhcitis sem ertir slímhúðina.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Bronchiolitis - meingerð (8 skref!)

A
  1. Sýking í smáum bronchi/bronchiolum
  2. Necrosa og debris myndast
  3. Eyðing á öndunarþekju og minnkandi virkni bifhára
  4. Eitilfrumur streyma inn
  5. Bjúgur og slímmyndun
  6. Myndast intrabroncheolar tappar með fibrini og slími.
  7. V/P hlutfall raskast
  8. Hypoxia og CO2 retention.

öndunarþekja endurnýjast á 1-2 vikum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Bronchiolitis - meingerð

A
  1. Sýking í smáum bronchi/bronchiolum
  2. Necrosa og debris myndast
  3. Eyðing á öndunarþekju og minnkandi virkni bifhára
  4. Eitilfrumur streyma inn
  5. Bjúgur og slímmyndun
  6. Myndast intrabroncheolar tappar með fibrini og slími.
  7. V/P hlutfall raskast
  8. Hypoxia og CO2 retention.

öndunarþekja endurnýjast á 1-2 vikum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Bronchitis - hvaða veirur?

A
Adeno
Influenza
Parainfluenza
RS veira
Rhino
Coxsackie 
herpes simplex
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Bráður bronchitis - hverjir fá sec bakteríusýkingu?

A

Sec bakteríusýking í kjölfar efri öndunarvegssýkingar sjaldgæft nema hjá sjúklingum með undirliggjandi galla:
Cystic fibrosis
ónæmisgalli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Bráður bronchitis - sec bakteríusýking - hvaða bakteríur?

A
Pneumococcar
M. Catarrhalis
H. influenza
Chlamydia pneumoniae
Mycoplasma
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

bráður bronchitis - einkenni

A

Byrjar sem týpískt kvef:

  1. Nefrennsli
    - glært og þykknar svo og verður grænt og verður svo aftur glært og hverfur
  2. Slappleiki
  3. Hiti um 38°C
  4. Hálssærindi
  5. Beinverkir
  6. Hósti og uppgangur
    - fyrst þurr síðan slím og blautur
    - börn
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Langvinnur bronchitis - skilgreining

A

Hósti og uppgangur í meira en 3 mánuði

- endurtekin bólga og erting á slímhúð

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Langvinnur bronchitis - orsök (6)

A
  1. Asthmi
  2. Cystic fibrosis
  3. dyskinetic cilia syndrome
  4. Aðskotahlutur
  5. Loftmengun
  6. Endurteknar akút bronhcitis sem ertir slímhúðina.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Bronchiolitis

- algengast hvenær?

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Bronchiolitis - meingerð

A
  1. Sýking í smáum bronchi/bronchiolum
  2. Necrosa og debris myndast
  3. Eyðing á öndunarþekju og minnkandi virkni bifhára
  4. Eitilfrumur streyma inn
  5. Bjúgur og slímmyndun
  6. Myndast intrabroncheolar tappar með fibrini og slími.
  7. V/P hlutfall raskast
  8. Hypoxia og CO2 retention.

öndunarþekja endurnýjast á 1-2 vikum

19
Q

Bronchiolitis - algengasta orsök

A

Respiratory syncytial virus!!

20
Q

Bronchiolitis - orsakir

A
  1. RS
  2. Rhino
  3. Parainfluenza
  4. Human metapneumo
  5. Influenza
  6. Adeno
  7. Corona
  8. Human bocavirus
21
Q

Bronchiolitis - einkenni

A
  1. Kvef einkenni og hitavella
  2. Lasleiki - fyrst vægur og þróast yfir 3-4 daga
  3. Vaxandi öndunarerfiðleikar
    - hvæsandi öndun
    - hósti
    - mæði
    - tachypnea
    - nasavængjablakt
    - nota aukaöndunarvöðva
    - lengd útöndun
    - minnkandi öndunarhljóð
    - andnauð
    - cyanosis
22
Q

Lungnabólga - orsakir hjá nýburum (

A

Group B strept
Coliform bakteríur
Listería
H. Influenza

23
Q

Bronchiolitis - ddx

A
  1. Asthmi
  2. Bronchitis
  3. Lungnabólga
  4. Reflux/aspiration
  5. Malign sjúkdómar
  6. hjartasjúkdómar
  7. Cystic fibrosis
  8. aðskotahlutur
24
Q

Bronchiolitis - meðferð

A

Stuðningsmeðferð!

  • Saltvatnsdropar, sog
  • Vökva ef þurr (drekka illa v. tachypneu)
  • O2
  • Bronchodilaterandi meðferð - hjálpar yfirleitt ekki.
  • Epinephrine og hypertónískur innúði
  • Sterar
  • Ribavirin (
25
Q
  • Bronchiolitis Fylgikvillar
A

Sec bakteríusýking

  1. Eyrnabólga - algengt hjá yngri
  2. Lungnabólga - óalgengt
26
Q

Lobar pneumonia - orsök

A

Pneumococcar

27
Q

Bronchopneumonia - baktería?

A

Group A strept.

Staphylococcus

28
Q

Necrotizing pneumonia - baktería?

A

S. aureus

29
Q

Caseating granuloma - orsök

A

berklar

30
Q

Interstitial og peribronchiolar með sec parenchymal íferðum

A

Klassískt fyrir superinfected viral lungnabólgur

31
Q

Lungnabólga - orsakir hjá nýburum (

A

Group B strept
Coliform bakteríur
Listería
H. Influenza

32
Q

Lungnabólga - orsakir hjá nýburum (

A

CMV og HSV

33
Q

Lungnabólga - orsakir hjá nýburum (>28 daga) - bakteríur

A

H. Influenza
S. aureus
S. pneumoniae
Gram neg stafir

34
Q

Lungnabólga - orsakir hjá nýburum (>28 daga) - veirur

A

CMV
RSV
Influenza
Parainfluenza

35
Q

Lungnabólga - orsakir hjá

A

pneumococcar
S. aureus
H. Influenza

36
Q

Lungnabólga - orsakir hjá

A

Influenza
Parainfluenza
Adenoveira
Human metapneumo

37
Q

Lungnabólga - orsakir hjá >5 ára börnum - bakteríur

A

S. pneumoniae

H. influenza

38
Q

Lungnabólga - orsakir hjá >5 ára börnum - veirur

A

Influenza

39
Q

Mycoplasma lungnabólga

A

Atypisk lungnabólga - Byrjar eins og kvef, hóstinn versnar en hitalaus. Eldri krakkar með hósta í >10 daga.
Meðferð: Macrolidar

40
Q

Lungnabólga einkenni

A
Slappleiki
Hiti
Hósti
tachypnea
Öndunarerfiðleikar - nasavængjablakt, inndrættir, apnea, auka vöðvar
41
Q

Lungnabólga - rannsóknir

A

Rtg pulm
Blóðstatus + CRP
Ræktanir - sputum, nefkok, blóð

42
Q

Lungnabólga meðferð

A

1-6 mánaða: innlögn
5 ára:
- klassískar bakteríur: amoxicillin eða augmentin. 2./3. kynslóðar cephalosporin ef ofnæmi
- mycoplasma eða chlamydia: azithromycin

43
Q

Lungnabólgar - fylgikvillar

A

Pleural effusion og empyema
Necrotizing lungnabólga
Abscess.