Onderzoek andere

Question 1

huidreflexen

Answer 1

1. buikhuid reflex
   - scherp voorwerp over buikwand
   - normaal = aanpassen buikspieren & deviatie naar homolateraal van navel
   - spinale letsel = assymetrisch aanspannen
   - UMNL = areflexie
   - T8-9 bovenste segment, T10-11 onderste segment
2. voetzool/babinski reflex
   - exteroceptieve refelx
   - normaal = flexie & adductie van tenen
   - pathologie & eerste jaren = extensie grote teen & abductie

Question 2

sensibiliteits onderzoek

Answer 2

1. algemeen
   - veel aandacht & concentratie
   - niet volledige onderzoek in 1 keer
   - huisegmenten met gevoelsstoornissen later opnieuw
   - afname & interpretatie erg subjectief
   –> minder betrouwbaar
2. modaliteiten
   - exteroceptie = tast, pijn & temperatuurszin
   - proprioceptie = houdingszin, bewegingszin & vibratie
   - gecombineerde/corticale sensaties = grafesthesie & 2puntsdiscrimatie

Question 3

procedure sensibiliteitstest

Answer 3

1. verwachte gestoorde gebied bepalen door pathologie
2. patiënt in confortabele houding & te testen delen ontbloot
3. patiënt inlichten over test
4. eerste fase = test met ogen open als oefening
5. tweede fase = test met gesloten ogen op niet gestoorde zone
6. derde fase = test met gesloten ogen op gestoorde zone
   –> meerdere fases noodzakelijjk voor goede test & misverstanden voorkomen

Question 4

soorten gevoelsstoornissen

Answer 4

1. anesthesie = afwezige gevoeligheid
2. hypoesthesie = verminderde gevoeligheid
3. hyperesthesie = verhoogde gevoeligheid
4. paresthesieën = abnormale gevoelswaarwording
   - tintelingen
   - doofheid
   - prikkelingen
   - braderigheid
   - goed letten op subjectieve omschrijving van patiënt

Question 5

exteroceptie

Answer 5

= externe prikkels

1. algemeen test
   - eerst: ja of onderscheid maken indien voelen
   - dan: beschrijven waar voelen
2. oppervlakkige tast
   - wattenstaafje of vingertop op huid
   - lokalisatie & aard van prikkel kunnen aangeven
   - links/recht & proximaal/distaal vergelijken
3. pijn
   - afwisselend scherpe & stompe kant van voorwerp
   - vb: paperclip, reflexhamer, naald, …
   - verschil tussen beide kunnen aangeven
   –> oppassen met huidletsel
4. temperatuur
   - 2 proefbuisjes met warm & koud water
   - of koud voorwerp vb: metaal & warm voorwerp vb: eigen vinger
   - duidelijk verschil moet aanwezig zijn

Question 6

proprioceptie

Answer 6

1. bewegingszin
   - zo rap mogelijk ja zeggen als beweging start
   - zo rap mogelijk richting van beweging zeggen
   - zo precies mogelijk beweging spiegelen
   - vinger gewrichten lateraal vasthouden = teveel info door gevoel
2. vibratie
   - vibratie vork 128Hz
   - distaal vastnemen = trilling stopt anders
   - vork altijd aanslaan = ander onderscheid adhv geluid
   –> manueel doen stoppen
   - plaatsen op beenderige punten
   - verschil tussen trilling & aanraking
3. houdingszin

Question 7

houdingszin testen

Answer 7

1. spiegelen
   - aangedane lidmaat passief in positie brengen
   - met niet-aangedane lidmaat die hoek kopiëren
   - mogelijk bij parese of hemiplegie
2. repositioneren
   - aangedane lidmaat passief in positie brengen
   - terug neerleggen
   - opnieuw hoek proberen aannemen
   - niet mogelijk bij parese
3. houding aangeven
   - heen & weer gewegen gevolgd door lidmaat in houding zetten
   - aangeven welke stand
   - kleinde gewrichten = flexie/extensie met distale segment
   - patiënt moet aangeven of gewricht omhoog of beneden gaat
4. thumb finding test
   - duim vastnemen met andere hand
   - verplaatsen van arm
   - opnieuw zoeken naar duim
5. testen
   - complementair = hele test-batterij
   - positieve test op 1 = andere uitvoeren
   - ook vaak romberg voor polyneuropathie van OL

Question 8

corticale sensaties

Answer 8

1. algemeen
   - altijd eerst primaire sensorische functies onderzoek
   - als normaal of mild gestoord kan deze voorkomen
   - stoornis van secundaire sensorische schors
   - vooral pariëtale cortex
2. onderzoeken
   - grafesthesie = cijfer/letter herkennen
   - sterognosie = ADL voorwerpen herkken door betasting
   –> pathologie = asterognosie/tactiele agnosei
   - tactiele extinctie
3. 2puntsdiscriminator
   - met tweepuntsdiscriminator = Weberschijfe, passer of paperclip
   - vingertoppen = 3-5mm
   - handpalm = 8-12mm
   - rug = 4-7cm

Question 9

tactiele extinctie

Answer 9

1. algemeen extinctie
   - verwand aan neglect & hemi-inattentie
   - vaak voorkomen bij CVA & laesi pariëtlae cortex
   - vaak subtiel in ADL
   - uitdoven van prikkel aan aangedane zijde
   - tactiel, visueel & akoestisch
2. onderzoek tactiele extinctie
   - bilaterale prikkel van 2 gelijke zones = maar 1 voelen
   - unilaterale prikkel van aangedane zijde = wel voelen door concentratie
   - als dan niet voelen = exteroceptief probleem of volledig tactiel neglect

Question 10

cerebellaire aandoening

Answer 10

= cerebellaire ataxie

1. symptomen = ipsilateraal
   - dysmetrie
   - dysdiadochokinese
   - intentietremor
   - hypotonie of hypertonie
   - dysartrie
   - nystagmus (in acute fase multidirectioneel)
   - gangataxie = dronkemansgang
2. andere
   - parese of spierzwakte
   - sensorische ataxie vb: polyneuropathie
   - stoornissen in lichaamsschema vb: neglect, hemi-inattentie & problemen links-rechts
   - cognitieve stoornissen: apraxie = gestoorde motorische planning
3. oorzaken van PNP polyneuropathie
   - aantasting perifere zenuwen of dorsale strengen
   - intoxicaties vb: alcohol door myeline aantasting van perifeer naar centraal
   - critical ilness
   - diabetes
   - erfelijke ziektes
   - Guillain Barré

Question 11

algemeen coördinatie

Answer 11

1. delen
   - sensoriek = input & feedback
   - motoriek = output
   - integratie in cerebellum
   - vooral timing, sequentie & dosering
2. anatomie
   - positie van spieren, pezen & gewrichten = spinocerebellaire baan
   - evenwichtssysteem = vestibulocerebellaire baan
   - aansturing van spieren = corticopontocerebellaire baan
3. dysfunctie
   - eerste oorzaak van gestoorde coördinatie = laesie in cerebellum
   - ontsteking, tumor, infart, bloeding, MS of erfelijk

Question 12

testen voor cerebellaire ataxtie OL

Answer 12

= alles ogen open & ogen toe

1. diadochokinese
   - dysritmie
   - snelle alternerende bewegingen vb: circulaire fietsbeweging & tappen met voet
   - 1 been tegelijk
2. stabiel houden van positie
   - 90° knie & heupflexie
   - grote teen stabiel enkele cm onder vinger therapeut
   - test van intentie tremor
3. KHP knie-hiel-proef
   - hiel op tegenovergestelde knie
   - naar benden glijden
   - dysmetrie & intentie tremor
   - eerste begeleiden -> ogen open -> ogen toe

Question 13

testen voor cerebellaire ataxie romp

Answer 13

1. statisch
   - soms in lig niet aanwezig
   - zitten met & zonder steun van voeten & zicht
   - kijken naar kleine correcties van romp
   - soms omvallen patiënt
   - enkel bij aantasting van vermis = ernstige patiënten
2. dynamisch
   - zitten met armen op schouder
   - benen bewegen
   - romp zo stabiel mogelijk houden

Question 14

testen voor cerebellaire ataxie BL

Answer 14

1. algemeen
   - altijd links-rechts vergelijken
   - ipsilateraal cerebellair syndroom
   –> bilateraal kan ook
2. vinger neus proef
   - 90° abductie & wijsvinger naar punt van neus
   - dysmetrie: hypermetrie = overschooting of hypometrie
   - intentietremor
   - normaal weinig verschil met snelheid
   - variatie = sneller of tussen neus & vinger therapeut
3. rebound fenomeen
   - rechtstaan met armen voorzich
   –> kan ook in andere posities
   - progressieve neerwaartse druk die ineens wegvalt
   - overshooting
   –> snelle switch van agonisten & antagonisten
4. andere
   - stabiel houden van positie vb: armen gestrekt voorwaarts
   –> test van intenti tremor
   - snelle alternerende bewegingen vb: pro-supinatie, knijpen met handen, …

Question 15

testen voor cerebellaire ataxie rest

Answer 15

1. stappen = gangataxie = dronkenmans gang
   - verbrede steunbasis = wijdbeens
   - ongecontroleerd
   - Romberg test & koorddansersgang gestoord
   - patiënt kant multidirectioneel vallen
2. oogvolgbewegingen
   - nystagmus = ongecontroleerde & geconjugeerde oogbewegingen
   - snelle fase heen & trage fase terug
   –> benoemd naar snelle fase
   - in acute fase = spontane nystagmus
   - verticale nystagmus = slechte prognose
   - horizontale & rotatoire = meervoorkomen & beter
3. spraak = cerebellaire dysartrie
   - articulatiestoornis = onregelmatig & slordige
   - soms explosief, staccatie & afgekapt
   - ademhalen tijdens spreken gestoord

Question 16

algemeen gangpatroon

Answer 16

1. observatie
   - kijken vanuit verschillende posities
   - moeilijk als patiënt ondersteuning nodig heeft
   - luisteren naar gang met & zonder schoenen
   - als geen duidelijke symptomen dan uitdagen
2. moeilijker maken van gang
   - sneller
   - obstakels
   - cognitieve & motorische motorische dubbeltaken
   - drukke omgevingen
   - looprichtingen
   - draaien, starten & stoppen
3. aandacht voor
   - lichaamshouding & stabiliteit van bekken
   - positie & bewegingen van armen
   - vlotheid van draaien, stoppen & starten
   - regelmaat
   - voor-achterwaarte & laterale afstand van voeten
   - afrollen van voet

Question 17

gangeigenschappen van pathologiën

Answer 17

1. CVA/hemiplegie
   - centrale parese met dropvoet
   - compensatoire beweging van romp & bekken = hitching
2. perifeer zenuwletsel van n. fibrularis
   - perifere dropvoet
   - compensatoir heffen van heup & knie
   –> hanentred/steppage gait
3. parkingson
   - thoracale kyfose
   - verminderde armzwaai
   - rigide romp
   - kleine schuifelende passen
   - minimale flexie & extensie van heupen & knieën
4. CP cerebral palsy
   - spastische diplegie met hypertonie van adductoren
   - schaarstand van benen = scissoring gait
5. cerebellaire ataxie
   - zwalpend stappen
   - breedsporig met bijkomende bewegingen armen
6. sensibele ataxie = ploffen met voeten

Question 18

evenwicht algemeen

Answer 18

1. onderdelen
   - input = visus, proprioceptie & vestibulum
   - integratie door CZS
   - output = kracht, tonus, coördinatie & ROM
   –> oorzaak moeilijk identificeren
2. algemeen testen
   - algemene stabiliteit in stand, zit & stappen
   - valrisico bepalen
   - variëren van externe omgevingsfactoren = ondergrond, licht & obstakels

Question 19

Rombergtest

Answer 19

1. test
   - patiënt rechtop staan met voeten naast elkaar -> handen naar voor -> tandempositie
   - eerst met ogen open & dan met ogen toe
   - ook moeilijker maken door sensorische input kleinde te maken = cognitieve opdrachten & jendrassik
2. proprioceptieve stoornissen
   - positieve test
   - met ogen open oke, met ogen toe stoornissen
   - multidirectionele onstabiliteit
   - vooral vanuit OL
3. cerebellaire stoornissen
   - gestoorde test ≠ positief
   - instabiliteit over hele lichaam
   - zowel met ogen open als toe
4. vestibulaire stoornissen
   - gestoorde test
   - enkel bij acuut letsel
   - onstabiliteit naar 1 kant

Question 20

testen voor vestibulaire dysfunctie

Answer 20

1. stapproef van Unterberger = fukuda stepping test
   - ter plaatse stappen met ogen toe
   - armen voorwaarts gestrekt
   - positief als rotatie van 45°+ naar aangedane labyrinth
2. proef van Babinski-Well = marche en étoile
   - 5 stappen voorwaarts -> 5 achterwaarts
   - herhalen met ogen toe
   - positief als stervormig patroon stappen
   –> continu zelfde kant afwijkend
3. wijsproef van Barany
   - afwisselend met links & recht wijzen naar punt
   - dan ogen toe
   - positief als deviatie naar aangedane zijde
4. koorddansergang
   - op lijn laten stappen
   - mogelijke interpretatie fouten zoals Romberg

Question 21

BPPV

Answer 21

= benigne paroxysmale positionele vertigo

1. pathofysiologie
   - otolieten losgekomen van utriculus
   - migratie naar semicirculaire kanalen
   - hersenen verkeerde interpretatie
2. symptomen
   - vertigo = draaiduizeligheid
   - nystagmus
   - onstabiliteit
   - nausea
   - braken in acute situaties
3. diagnose
   - uitlokken van symptomen door positie veranderingen
   - Dex-hallpike manoeuvre = van zit naar lig & rotatie in hoofd
   - ook in dagelijksleven symptomen uitgelokt door liggen, rechtkomen, omhoogkijken, …

Question 22

onderzoek van hogere corticale functies

Answer 22

1. observatie van
   - geheugen problemen
   - concentratie & aandachtsstoornissen
   - gedragsproblemen = impulsiviteit, ongeremdheid & decorumverlies
   - afasie = taalproblemen
   - apraxie = stoornissen in doelgericht handelen
   - agnosie = problemen bij herkennen van voorwerpen, kleuren, gezichten, geluiden, …
2. MMSE mini mental state examination
   - 24+/30 = geen of weinig klinisch betekenis
   - 18-24/30 = vermoeden van cognitieve stoornis
   - 18-/30 = dementie/delier
   - MoCA mental cognitive assesment is meer uitgebreid & sensitief

Question 23

specifieke cognitieve stoornissen

Answer 23

1. neglect = aandachtstoornis
   - pen & papier taken vb: star cancellation test
   - catherine bergego schaal = meer dynamisch
2. apraxie = onvermogen van ADL handelingen
   - ideatoire = planning & volgorde
   - ideomotore = wel weten wat maar niet hoe
   - gebruik van voorwerp moeilijk
   - herhalen van handelingen = persevereren
   - vooral testen door ADL observaties

Question 24

taalstoornissen

Answer 24

1. algemeen
   - normaal evaluatie door logopedist
   - taal = gesproken & geschreven communicatie
   - ook cognitieve processen
2. soorten
   - taalstoornis = a/dysfasie
   - spraakstoornis = dysartrie
   - stemproblemen = a/dysfonie
   - slikproblemen = a/dysfagie
3. stemproblemen = a/dysfonie
   - onvoldoende sluiten of spastisch samentrekken van stembanden
   - veranderingen van stemvolume of heesheid
   - vaak na intubatie

Question 25

taalstoornis

Answer 25

1. algemeen
   - letsel linker hemisfeer
   - motorische afasie = broca = productie
   - sensorische afasie = wernicke = begrip
2. testen
   - zinnen laten nazeggen
   - voorwerpen benoemen
   - verbale opdrachten
3. compensatie
   - vanuit rechterhemisfeer
   - intonatie & melodie gebruiken
   - mimiek & gebaren interpreteren

Question 26

spraakstoornis

Answer 26

1. cerebellaire dysartrie
   - ongecoördineerde spraak
   - slordig & dubbele tong
   - explosief & gescandeerd
2. extrapiramidale dysartrie
   - ziekte van parkinson
   - monotoon & zachte stem
   - murmelen
   - echolalie = woorden nazeggen
3. bulbaire dysartrie = LMN
   - craniale zenuwen V, VII, IX, X & XII
   - nasale spraak
   - zwakke & hese stem
4. pseudo bulbaire dysartrie = UMN
   - spastische dysartrie
   - slechte articulatie
   - weinig lettergrepen per adem
   - piepende stem

Question 27

algemeen visus

Answer 27

1. te onderzoeken onderdelen
   - pupil = grootte & reactie
   - gezichtsvelden
   - oogmotoriek = spontaan & ongecontroleerd
2. extinctie
   - gelijkaardig aan neglect
   - enkel 1 kant zien in geval van competitie
   - bij unilaterale aanbieding van prikkel is er wel waarneming

Question 28

pupillen

Answer 28

1. grootte
   - isocoor = gelijke pupilgrootte
   - anisocore = ongelijke pupilgrootte
2. reactie
   - lichtstijve pupillen = geen reactie
   –> comateus & subcomateuze patiënten met inklemming/compressie van craniale zenuw
   - kleiner worden = miosis
   - groter worden = midriasis
3. acute pathologie = PERRLA
   - pupils equal round
   - reactive to light
   - accomodation

Question 29

onderzoek van gezichtsveld

Answer 29

1. algemeen
   - confrontatie test = met vinger gezichtveld van 1 oog opvragen
   - hemianopsie = homoniem of heteroniem
   - kwandrantopsie
2. corticale banen na chiasma opticum
   - temporaal heterolateraal & nasaal homolateraal
   - homonieme hemianopsie = zelfde helft valt weg
   - CVA
3. chiasma opticum
   - temporaal beide kanten
   - heteronieme hemianopsie = andere helft valt weg
   - tumor in hypofyse
4. n. opticus = 1 oog volledig
   –> letsel n. opticus vb: multiple sclerose

Question 30

pathologie van oogzenuwen

Answer 30

1. algemeen
   - testen van oogvolgbewegingen
   - gesaccadeerde bewegingen
   - kan leiden tot diplopie = dubbelzien
2. n. oculomotorius
   - rectus medialis, inferior & supeiror
   - obliquus inferior
   - levator palpebrae superioris
3. n. trochlearis
   - obliquus superior
   - omhoog kijken gestoord
4. n. abducens
   - rectus lateralis
   - naar buiten kijken gestoord

Question 31

craniale zenuwen

Answer 31

1. S tractus olfactorius
2. S n. opticus
3. G n. oculomotorius
4. M n. trochlearis
5. G n. trigemenius
6. M n. abducens
7. G n. facialis
8. S n. vestibulocochlearis
9. G n. glossopharyngeus
10. G n. vagus
11. M n. acessorius
12. M n. hypoglossus

Question 32

sensorische craniale zenuwen

Answer 32

1. n. olfactorius I = reuk
2. n. opticus II = visus
3. n. vestibulocochlearis VIII
   - n. acousticus = gehoor
   - n. vestibularis = evenwicht

Question 33

motorische craniale zenuwen

Answer 33

1. n. trochlearis IV = oogbewegingen naar onder & binnen
2. n. abducens VI = oogbewegingen naar lateraal
3. n. accessorius XI
   - trapezius & sternocleidomastoideus
   - hoofdrotatie & elevatie schouders
4. n. hypoglossus XII = tongbewegingen & larynx

Question 34

gemengde craniale zenuwen

Answer 34

1. n. oculomotorius III
   - motorisch = elevatie van oogleden & oogbewegingen
   - parasympatisch = pupilreactie
2. n. trigeminus V
   - motorisch = kauwfunctie
   - sensorisch = cornea, oogleden, aangezicht
3. n. facialis VII
   - motorisch = mimische spieren
   - sensorisch = smaak voorste deel tong & pharynx
   - parasympatisch = speeksel & tranen secretie
4. n. glossopharyngeus IX
   - motorisch = slikken & stembanden
   - sensorisch = wurgreflex & smaak achterste deel tong
5. n. vagus X
   - motorisch = slikken & stembanden
   - sensorisch = uitwendige gehoorgang
   - parasympatisch = organen in thorax & abdomen

Question 35

n. facialis algemeen

Answer 35

1. functie
   - motorisch = aangezichtspieren ipsilateraal
   - sensorisch = smaak voorste deel tong & parasymatpisch voor productie speeksel
2. anatomisch
   - input van motorische cortex naar kern
   - 2 takken vanuit kern in pons
   - 1 tak naar spieren boven oog = zowel ipsi als contralaterale hemisfeer
   - 1 tak naar spieren onder oog = enkel contralateraal

Question 36

n. facialis pathologie

Answer 36

1. inspectie
   - in rust
   - specifieke kenmerken
   - bewegingen van gezicht = breed lachen, lippen tuiten, bolle wangen, fronsen & krachtig ogen sluiten
2. letsel in rechter cortex
   - centrale facialis parese vooral bij CVA = onderste tak
   - enkel aantasting van spieren onder oog
   - afhangende mondhoek & wang contralateraal
   - oog sluiten lukt minder goed
3. letsel in perifere n. facialis
   - perifere facialis parese door infectie, trauma of compressie
   –> ook Guillian-Barré
   - alles aangetast = contra & ipsilateraal
   - afhangende mond & tong steekt uit naar kant van letsel
   - moeilijkhebden bij praten & slikken
   - moeilijk sluiten & irritatie van oog = tekenen van Well