Niet-Mendeliaanse efelijkheid Flashcards
Niet-Mendeliaanse erfelijkheid
- Mitochondriële erfelijkheid
- Onstabiele trinucleotide repeats
- Mosaicisme
- Genomische impriting & epigenetische erfelijkheid
- Uniparentele disomie
Mitochondrieel DNA
Circulair genoom, dsDNA coderende genen: eiwit 24 genen: RNA meerdere per mitochondrium meerdere per mitochondrium >100 mitochondriën/cel
Overerving patroon van mitochondriële aandoening
- Exclusief van moeder op kind
- alle kinderen aangedaan, ernst in functie van de verhouding heteroplasmie
- Weefsels die veel energie nodig hebben
Heteroplasmie
mosaicisme oop niveau van mitochondrieel genoom
- verschillen tussen mitochondriën in een cel
- verschillen tussen verschillende weefsels
Onstabiele trinucleotide repeats - dynamische mutatie
Aaneenschakeling van DNA triplet repeats in of nabij een gen kan een effect hebben op de expressie van het gen
Lengte van repeat → onstaan ziekete
Ziekte van huntington
CAG repeat
>39: onstabiel, ziek
6-35: stabiel, niet ziek
Snelle dementie, karakterveranderingen en motorische bewegingsstoornis
Lengte van repeat → vroeger ontstaan van ziekte
Myotone dystrofie of ziekte van steinert
progressieve spier ziekte CTG repear Ziek: 200-2000 Permutatie - drager: 42-92 normaal: 3-40
Fragiele-X syundroom
Verstandelijke beperking CGG repeat Volledige mutatie >200 - onstabiel - fragiliteit x-chr - genexpressie afwezig - fragiele x syndroom Premutatie 55-200 - onstabiel - normaal fenotype Normaal <55 - stabiel, normaal fenotype
Gynogenoten
2 maternale pronucleus
Embryo: +/- normaal
plancenta en dooierzak: +/- afwezigheid
mens: teratoma
Androgenoten
2 parentele pronucleus
Embryo: +/- afwezig
plancenta en dooierzak: +/- normaal
Mola hydatiformis
Genomische imprenting
Genetische fenomeen dat voor een klein percentage van de genen in het genoom telt 1%. Activiteit van een gen afhankelijk is of het overgeërfd werd vader of van moeder.
Maternale imprinting
Het vaderlijke gen is actief
het moederlijke gen is niet actief.
Paternale impriting
Het vaderlijke gen is niet actief
het moederlijke gen is actief
Mechanisme genomische imprinting
Methylatie van cytosine door specifieke enzymes
Genomische imprinting stappen
Gemethyleerd → gecondenseerd chromatine → gen silencing