Multiple sclerose

Question 1

Wat is MS? en hoe werkt de pathogenese?

Answer 1

Een demyeliniserende auto-immuun aandoening van het CZS die in de meeste gevallen aanvankelijk wordt gekenmerkt door wisselende, tijdelijke neurologische uitval op verschillende plaatsen.

In een later stadium is er een progressiever beloop.

pathogenese heeft drie componenten: demyelinisatie, remyelinisatie en littekenvorming. Tijdelijke uitval en op gegeven moment kan remyelinisatie niet meer compenseren.

Bloedbrein barrière is vaak aangetast in MS zodat immuuncellen beter bij zenuw shit in de hersenen kunnen komen.

Question 2

Wat zijn risicofactoren voor MS?

Answer 2

1. leeftijd: 20-40 jaar
2. man-vrouw verhouding is 1-2 : 3
3. positieve familieanamnese
4. roken, auto-immuunaandoeningen (epsteinn en pfeiffer)
5. vitamine D (marrokaans/turks).

Question 3

Wat zijn anamnestische klachten passend bij MS?

Answer 3

1. Afhankelijk van plaats demyelinisatie, subacuut begin, soms geleidelijk ontstaan.
2. Vermoeid
3. Pijn door spasticiteit en krachtsverlies
4. Gevoel op watten te lopen
5. Tintelingen
6. Dubbel- en/of slechtzien of pijnlijke oogbewegingen
7. Mictie- en/of erectiestoornissen
8. Depressie en andere cognitieve verschijnselen

Question 4

Wat is een trigger voor MS klachten?

Answer 4

Hitte (koorts, lichamelijke inspanning, sauna).

Question 5

Wat is het typische beeld bij MS?

Answer 5

De typische patiënt met MS is een jonge vrouw die zich presenteert met subacuut ontstane, voorbijgaande neurologische uitvalsverschijnselen, waarbij maanden tot jaren later nieuwe of recidiverende uitvalsverschijnselen optreden, met witte stofafwijkingen op de MRI.

Question 6

Wat zijn LO bevindingen die je bij MS kunt vinden?

Answer 6

Sensibiliteit: uitval gnostische komt meer/eerder voor dan vitaal.

Motoriek: parese

Reflexen: buikhuidreflexen afwezig

Coördinatie: ataxie (ongecoördineerd en onsamenhangend verloop van bewegingen) en dysartrie.

Virusstoornissen: neuritis optica.

Question 7

Wat voor AO doe je bij verdenkingen van MS?

Answer 7

1. McDonaldcriteria: dissociatie van de symptomen in tijd en plaats (onderscheid maken tussen actieve en niet-actieve laesies door spreiding in plaats en tijd vast te stellen; liquor onderzoek wanneer twee niet-actieve laesies).
2. MRI-cerebrum: aantonen van witte stof afscheidingen overeenkomstig met uitvalverschijnselen.

Question 8

Welke vormen van MS zijn er?

Answer 8

1. Relapsing Remitting MS: meest voorkomende (85%), periodes van aanvallen / herstel
2. Secundair Progressieve MS: (10 jaar - 30%), bijna geen aanvallen meer maar lichaamsfuncties raken wel beschadigd
3. Benigne MS: veel tijd tussen de aanvallen (of maar één keer), nauwelijks beschadiging
4. Primair Progressieve MS (5%): geen aanvallen, gelijk progressieve achteruitgang.

Question 9

Welke test is specifiek voor MS?

Answer 9

Symptoom van Lhermitte (40%)

een soort elektrische sensatie in het centraal zenuwstelsel op te wekken door het hoofd richting borstkas te drukken. Vervolgens ontstaat dan een kettingreactie van korte trillingen, als regel over de hele ruggengraat tot soms de benen aan toe.

Question 10

Wat is neuritis optica?

Answer 10

Een ontsteking van de N. opticus achter de papil.

Oorzaken: MS (meest voorkomend), (para-) infectieus.

Anamnese: subacute visus verminderd, unilateraal (ontstaat in enkele dagen), kleurenzien verlaagd (met name rood), pijn bij oogbewegingen gaat vaak vooraf aan visus omlaag, RAPD

Question 11

Wat moet je doen bij mensen met neuritis optica?

Answer 11

Verwijzing naar neuroloog i.v.m. kans op MS in de toekomst.

De kans op MS na het doormaken van een eerste neuritis optica is ongeveer 30% binnen 5 jaar tijd en 50-60% na 15 jaar.

Het risico op MS bij patiënten die een neuritis optica hebben doorgemaakt, is echter afhankelijk van de bevindingen op een MRI scan van de hersenen.