MSS-aandoeningen Flashcards

1
Q

prevalentie

A
  1. algemeen
    - 7,5% van huisartsen
    - 54% van nieuwe episodes = traumatisch
    - frequentie toe met leeftijd
    –> behalve adolescente meisjes
  2. localisatie
    - vooral bovenste & onderste ledematen
    - OL frequenter bij alle leeftijdscategorieën
    - frequenste reden consultatie = afwijkende stand voeten & benen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

algemeen inspectie

A
  1. pijn
    - kinderen = moeilijk pijn aanduiden of verwoorden
    - naar gedrag bij manipulaties kijken
    - veel banale trauma’s bij kinderen = is vaak niet de oorzaak
  2. aandacht voor
    - red flags
    - gerefereerde pijn
    - pyschosociale bij pijn zonder duidelijke etiologie
  3. invaliderende nachtelijke pijn
    - sterk alarm teken
    - ookal goede reactie op pijnstilling = frequent terugkeren
    - geen reactie op therapie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

mijlpalen in de ontwikkeling

A
  1. zitten zonder steun = 6-8maand
  2. kruipen op handen & knieën = 9-11maand
  3. stappen = 12-14 maand
  4. op trappen met handen & knieën = 15maand
  5. stijf lopen = 16maand
  6. op trappen voet per voet = 20-24maand
  7. op trappen = 3 jaar
  8. springen op 1 voet = 4 jaar
  9. huppelen = 5 jaar
  10. op 1 been staan = 6-7j
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

mijlpalen van Shirley

A
  1. foetale houding
  2. kin oprichten
  3. borstkast oprichten
  4. reiken zonder contact maken
  5. zitten met steun
  6. zitten op schoot & stil voorwerp pakken
  7. zitten op kinderstoel & bewegend voorwerp pakken
  8. zelfstandig zitten
  9. staan met steun
  10. staan & zelf ondersteunen
  11. kruipen
  12. lopen met steun
  13. zelf optrekken
  14. trapklimmen
  15. zelfstandig staan
  16. zelfstandiglopen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

gangproblemen

A
  1. teengang
    - normaal tot 3 jaar
    - kunnen hiel op grond zetten indien gevraagd
    - kan gerelateerd zijn aan structurele problemen
    –> enkel indien persisterend therapie geven
  2. platvoeten
    - flexibel = manueel kunnen herstellen <=> rigide
    - geen mediaal voetgewelf
    - hiel in valgus stand
    - normaal tot 6j
    –> hierna = vergroeiing tussen os naviculare & calcaneus
    - vaak gepaard met kromme tenen = 3-4e teen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

genu varus

A

= O-benen

  1. normaal
    - zuigelingen & peuters = tot 18maand
    - vaak gepaard met out-toeing
  2. alarmtekenen
    - persisteren na 3j
    - intercondylaire separatie meer dan 6cm
    - assymetrie
    - progressieve deformatie
    - pijn na traumatisch evend
    - andere skeletafwijking
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

genu valgus

A

= X-benen

  1. normaal
    - na genu varus fase
    - van 2-7 jaar
    - vaak gepaard met out-toeing
  2. alarmtekenen
    - voor 2 of na 7 & erger na 7
    - assympetrisch
    - manken
    - pijn
    - kort gestalte & andere achterstanden
  3. symptomen
    - vaker vallen
    - onderbenen naar buitengooien bij lopen
    - moeite met schoolslag
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

stand van voeten & tenen

A
  1. in-toeing
    - interne tibiale torsie = enkel voeten naar binnen
    –> normaal tot 3j met spontane correctie
    - femorale anteversie = voeten & patella naar binnen
    –> normaal tot 10j met spontane correctie
  2. metatarssus adductus ≈ in-toeing
    - abnormale stand van voeten
    - passief corrigeerbaar
    - normaal tot 6j
    - dor positie in de uterus = geplooide voeten
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

pes equinovarus

A
  1. algemeen
    - clubfoot = klompvoet
    - 1/1.000
  2. aangetast
    - gewrichten
    - spieren
    botten
  3. gevolg
    - voet keert in volledige inversie
    - correctie met ponseti methode
    - heelkundig = achillespeesrelease
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

red flags voor verwijzing

A
  1. MSS
    - verder van verwachte leeftijd
    - progressieve & assymetrische veranderingen
    - pijnlijke veranderingen
    - kind met een mank
    - functionele beperking & verminderde spierkracht
    - hypermobiliteit
  2. systemisch
    - kind met koorts of andere systemische tekenen
    - gezwollen lymfeklieren of gezwollen lever
    - botpijn = diep & knagend
    - snachts wakker worden
    - verschil verhaal & kliniek
    - andere problemen of klachten
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

geruststellende bevindingen

A

= mechanischepij
- toename bij activiteit & afname bij rust
- pijn op einde van dag
- nachtelijke pijn die snel overgaat
- afwezigheid van andere alarmsignalen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

belangerijke bedenkingen bij MMS pijn

A
  1. DD
    - avasculaire necrose vb: Legg-Calvé-Perhtes
    - osteochondritits
    - Osgood-Schlatter
    - Scheuerman
    - chonrdomalacie patella
  2. systeem
    - reactieve artritis na infacties of osteomyelitis
    - hematologische aandoeningen vb: leukemie & lumfoom
    - rachitis door vit-D tekort = malabsorptie of te weinig inname
    - trauma
    - idiopathisch
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

torticollis

A
  1. hoofd
    - contractie m. sternocleidomastoideus
    - hoofd draait naar zelfde zijde
    - kin draait naar andere zijde
    - draaien is nog mogelijk
  2. alarmsignalen
    - hoofd & kin naar dezelfde zijde
    - langdurige torticollis
    - Klippel-Feil syndroom
  3. therpaie
    - meestal zelf limiterend
    - meer prikkels aan andere kant = neiging zelf hoofd te draaien
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

rugpijn

A

= niet zeldzaam bij 1-3

  1. risicofactoren
    - gebrek aan beweging
    - slechte houding
    - obesitas
    - psychologische factoren
    - sporten = turnen, hockey & judo
  2. prevalentie
    - frequenter bij kinderen dan volwassenen
    - indien rugpijn = vaker pathologisch dan bij volwassenen
    - vaak andere oorzaak ≠ artose & discus hernia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

alarm tekenen van rugpijn

A
  1. pijn
    - onder 5 jaar
    - pijnlijke scoliose = dringende doorverwijzing
    - slapeloosheid door pijn
    - neurologische tekenen van compessie = paresthesieën & sfincterstoornis
  2. andere
    - systeem bevindingen = infecties of oncologische processen
    - ontstekingstekenen = ochtendstijfheid
    - trauma
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

pathologische rugpijn oorzaken

A
  1. spondylolyse = verbroken verbinding dorsaal aan facet gewrichten
  2. spondylolisthese = voorwaartse verschuiving van wervel
  3. scheuerman’s ziekte = meer gekromde werveld
  4. inflammatoir
17
Q

pijn aan voet

A
  1. inspectie
    - schoenen
    - teennagels
    - wratten & blaren
    - flexibele & pijloze platvoet
    –> rigide door vergroeiing of inflammatoire arthritis
  2. pijnen
    - groeipijn = uitsluitingsdiagnose ≈ hypermobiliteit
    - hielpijn = arthritis of ontsteking peesinsertie controleren
    - calcaneum = osteochondritis
18
Q

manken

A
  1. algemeen
    - symptoom & geen diagnose
    - differntiaaldiagnose afh van leeftijd
    - langer dan 2 weken = nakijken
    - trauma kan oorzaak
  2. alarmsignalen = altijd snel nakijken
    - koorts
    - vermagering
    - nachtelijkepijn = inflammatoire aandoening altijd uisluten
    - algemene malaise
    - nieuw hartgeruis
  3. onderzoek
    - pGALS tool
    - mijlpalen
    - soms bijkomende nodig
19
Q

pathologie van voeten

A
  1. cavus voet
    - omgekeerde van platvoet = verhoogd mediaal voetgewelf
    - vaak ook varus van de enkel
    - vaak aan beide voeten
    - evolutief = Charcot-Marie-thooth met progressieve spierverzwakking
  2. plantar fasciitis
    - ontsteking van fascia = verdikking
    - wordt pijnlijk
    - afh van belasting = meer bij kinderen met overgewicht
20
Q

heupdysplasie

A
  1. algemeen
    - babies & jonge kinderen
    - heupkop gaat uit acetabulum
    –> snapping & popping bij onderzoek
    - mild tot ernstig
  2. symptomen
    - pijn die toenemend is bij inspanning
    - manken indien kind al stapt
  3. risicofactoren
    - meisjes
    - eerst geboornen
    - stuitbevalling = sterrekijker
  4. therapie
    - brace & Pavlik harnas = heup mooi in de kom houden
    - chirurgie
21
Q

heuppathologie

A
  1. gerefereerde pijn
    - SI- & andere gewrichten
    - lage rug & bekken
    - liezen
    - testes = torsio
    - buik vb: appendicitis
  2. systemisch
    - reuma
    - sikkelcelanemie
    - maliginiteiten
22
Q

Legg-calve-perthes

A
  1. aandoening
    - avasculaire necrose van caput femoris
    - jongen 4:1 meisjes
  2. therapie
    - dringende doorverwijzing
    - herstelbaar bij vroegtijde opsporing
    - therapie = rust in abductie stand
    - complicatie = sikkelcelanemie door corticoiden
23
Q

algemeen kniepijn

A
  1. algemeen
    - meestal trauma = vragen naar kwetsuren
    - anterieure kniepijn bij heel intensieve sporters
    - hoger risico bij obesitas
    - maligniteiten, reuma & huidletsel
  2. alarmtekens
    - diepe knagende botpijn
    - osteoid osteoom = nachtelijke pijn in distale femur die wel reageert op pijnstillers
    - artritis = zwelling zonder pijn & trauma
24
Q

pathologiën knie

A
  1. osgood schlatter
    - voetbal & basket
    - zwelling & pijn van tibiale tuberositas
    - ontsteking van apophyse door repetitieve tractie kniepees
    - trainingsaanpassingen & oefeningen
  2. chondromalacia patellae = runner’s knee
    - softening knieschijf kraakbeen
    - groeisprt & adolescentie
    - graad 1-4
    - kine of chirurgie
25
Q

algemeen chronsiche pijn bij kinderen

A
  1. risicofactoren
    - trauma
    - hypermobiliteit = onduidelijkheid over oorzaak of bevordering
    - genetisch
    - psychologisch & omgeving = verhuis, scheiding, ziekte, …
  2. invloed op sociaal leven
    - schoolprestaties
    - sportprestaties
    - stress ouders
  3. prevalentie
    - 1-2% heeft chronische MSS pijn
    - 15% heeft terugkerende pijn
26
Q

specifieke chronische pijnen

A
  1. geen duidelijke etiologie
    - meer bij meisjes
    - meer bij lagere socio-economische status
    - meer adolescenten
  2. juveniele fibromyalgie
    - diffuus & veralgemeend pijnpatroon
    - familie van CVS
  3. CRPS complex regionaal pijnsyndroom
    - pijn na trauma OL
    - overdreven pijngevoel
    - autonome veranderingen = warme/koude ledematen
    - verminderde beweegelijkheid & pijnlijk lidmaat
    - dystrofie & ulceraties
  4. hypermobiliteit = hyperlaxiteit ziektes uitstellen
27
Q

eigenschappen chronische pijn bij kinderen

A
  1. pijn
    - soms lokaal -> dan uitbreidend
    - wordt erger
    - angst om pijn uit te lokken = minder bewegelijkheid
    - hypersensitiviteit
    - banaal trauma waaraan pijn wordt gekoppeld = nooit langdurige of hevige pijn
  2. autonome dysfunctie
    - tachycardie & hyperventilatie
    - thermodysregulatie
    - koud zweet & bleek
    - malaise
  3. MSS-onevenwicht
    - lidmaat stijfhouden
    - door benen zakken
    - gebalde vuisten
    - spierspasmen
    - gangstoornissen
28
Q

regels van groeipijn

A

= uitsluitingsdiagnose

  1. normaal
    - lichamelijk onderzoek
    –> eventueel hypermobiliteit of platvoet
    - ontwikkeling
    - niet manken
    - geen beperking in fysieke activiteit
    - normale pyschomotore ontwikkeling
  2. pijn
    - 3-12 jaar
    - symmetrisch vooral in benen
    - niet enkel in gerichtne
    - niet s’ochtends na een slapeloze nacht
29
Q

aandachtspunten bij overgewicht

A
  1. effect
    - hogere BMI = meer problemen bij zelfde aandoeningen
    - veranderingen van gewrichten die gepaard gaan met pijn
    - platvoeten
    - X & O-benen
    - heupproblemen
  2. andere
    - Rug & OL = 45%
    - gevoeliger voor fracturen voorarm & femur
    - verandering gewrichten
    - verlies spiermassa
    - verlies motorische coördinatie
    –> vormen vicieuze cirkel