MSS-aandoeningen

Question 1

prevalentie

Answer 1

1. algemeen
   - 7,5% van huisartsen
   - 54% van nieuwe episodes = traumatisch
   - frequentie toe met leeftijd
   –> behalve adolescente meisjes
2. localisatie
   - vooral bovenste & onderste ledematen
   - OL frequenter bij alle leeftijdscategorieën
   - frequenste reden consultatie = afwijkende stand voeten & benen

Question 2

algemeen inspectie

Answer 2

1. pijn
   - kinderen = moeilijk pijn aanduiden of verwoorden
   - naar gedrag bij manipulaties kijken
   - veel banale trauma’s bij kinderen = is vaak niet de oorzaak
2. aandacht voor
   - red flags
   - gerefereerde pijn
   - pyschosociale bij pijn zonder duidelijke etiologie
3. invaliderende nachtelijke pijn
   - sterk alarm teken
   - ookal goede reactie op pijnstilling = frequent terugkeren
   - geen reactie op therapie

Question 3

mijlpalen in de ontwikkeling

Answer 3

1. zitten zonder steun = 6-8maand
2. kruipen op handen & knieën = 9-11maand
3. stappen = 12-14 maand
4. op trappen met handen & knieën = 15maand
5. stijf lopen = 16maand
6. op trappen voet per voet = 20-24maand
7. op trappen = 3 jaar
8. springen op 1 voet = 4 jaar
9. huppelen = 5 jaar
10. op 1 been staan = 6-7j

Question 4

mijlpalen van Shirley

Answer 4

0. foetale houding
1. kin oprichten
2. borstkast oprichten
3. reiken zonder contact maken
4. zitten met steun
5. zitten op schoot & stil voorwerp pakken
6. zitten op kinderstoel & bewegend voorwerp pakken
7. zelfstandig zitten
8. staan met steun
9. staan & zelf ondersteunen
10. kruipen
11. lopen met steun
12. zelf optrekken
13. trapklimmen
14. zelfstandig staan
15. zelfstandiglopen

Question 5

gangproblemen

Answer 5

1. teengang
   - normaal tot 3 jaar
   - kunnen hiel op grond zetten indien gevraagd
   - kan gerelateerd zijn aan structurele problemen
   –> enkel indien persisterend therapie geven
2. platvoeten
   - flexibel = manueel kunnen herstellen <=> rigide
   - geen mediaal voetgewelf
   - hiel in valgus stand
   - normaal tot 6j
   –> hierna = vergroeiing tussen os naviculare & calcaneus
   - vaak gepaard met kromme tenen = 3-4e teen

Question 6

genu varus

Answer 6

= O-benen

1. normaal
   - zuigelingen & peuters = tot 18maand
   - vaak gepaard met out-toeing
2. alarmtekenen
   - persisteren na 3j
   - intercondylaire separatie meer dan 6cm
   - assymetrie
   - progressieve deformatie
   - pijn na traumatisch evend
   - andere skeletafwijking

Question 7

genu valgus

Answer 7

= X-benen

1. normaal
   - na genu varus fase
   - van 2-7 jaar
   - vaak gepaard met out-toeing
2. alarmtekenen
   - voor 2 of na 7 & erger na 7
   - assympetrisch
   - manken
   - pijn
   - kort gestalte & andere achterstanden
3. symptomen
   - vaker vallen
   - onderbenen naar buitengooien bij lopen
   - moeite met schoolslag

Question 8

in-toeing

Answer 8

1. intere rotatie tibia
   - enkel voeten naar binnen
   - normaal tot 3j = spontane correctie
2. femorale anteversie
   - voeten & patella naar binnen
   - normaal tot 10j = spontane correctie
3. metatarsus adductus
   - tenen naar binnen
   - normaal tot 6j
   - passieve correctie
   - door positie in uterus = geplooide voeten

Question 9

pes equinovarus

Answer 9

1. algemeen
   - clubfoot = klompvoet
   - 1/1.000
2. aangetast
   - gewrichten
   - spieren
   - botten
3. gevolg
   - voet keert in volledige inversie
   - correctie met Ponseti-methode
   - heelkundig = achillespeesrelease

Question 10

red flags voor verwijzing

Answer 10

1. MSS
   - verder van verwachte leeftijd
   - progressieve & assymetrische veranderingen
   - pijnlijke veranderingen
   - kind met een mank
   - functionele beperking & verminderde spierkracht
   - hypermobiliteit
2. systemisch
   - kind met koorts of andere systemische tekenen
   - gezwollen lymfeklieren of gezwollen lever
   - botpijn = diep & knagend
3. andere
   - snachts wakker worden
   - verschil verhaal & kliniek
   - andere problemen of klachten

Question 11

geruststellende bevindingen

Answer 11

= mechanischepij
- toename bij activiteit & afname bij rust
- pijn op einde van dag
- nachtelijke pijn die snel overgaat
- afwezigheid van andere alarmsignalen

Question 12

belangerijke bedenkingen bij MMS pijn

Answer 12

1. DD
   - avasculaire necrose vb: Legg-Calvé-Perhtes
   - osteochondritits
   - Osgood-Schlatter
   - Scheuerman
   - chonrdomalacie patella
2. systeem
   - reactieve artritis na infacties of osteomyelitis
   - hematologische aandoeningen vb: leukemie & lumfoom
   - rachitis door vit-D tekort = malabsorptie of te weinig inname
3. andere
   - trauma
   - idiopathisch

Question 13

torticollis

Answer 13

1. hoofd
   - contractie m. sternocleidomastoideus
   - hoofd draait naar zelfde zijde
   - kin draait naar andere zijde
   - draaien is nog mogelijk
2. alarmsignalen
   - hoofd & kin naar dezelfde zijde
   - langdurige torticollis
   - Klippel-Feil syndroom = vergroeiing nekwervels
3. therpaie
   - meestal zelf limiterend
   - meer prikkels aan andere kant = neiging zelf hoofd te draaien

Question 14

rugpijn

Answer 14

1. risicofactoren
   - gebrek aan beweging
   - slechte houding
   - obesitas
   - psychologische factoren
   - sporten = turnen, hockey & judo
2. prevalentie
   - niet zeldzaam bij 1-3
   - frequenter pathologisch bij kinderen dan volwassenen
   - vaak andere oorzaak ≠ artose & discus hernia

Question 15

alarm tekenen van rugpijn

Answer 15

1. pijn
   - onder 5 jaar
   - pijnlijke scoliose = dringende doorverwijzing
   - slapeloosheid door pijn
   - neurologische tekenen van compessie = paresthesieën & sfincterstoornis
2. andere
   - systeem bevindingen = infecties of oncologische processen
   - ontstekingstekenen = ochtendstijfheid
   - trauma

Question 16

pathologische rugpijn oorzaken

Answer 16

1. spondylolyse = verbroken verbinding dorsaal aan facet gewrichten
2. spondylolisthese = voorwaartse verschuiving van wervel
3. scheuerman’s ziekte = meer gekromde werveld
4. inflammatoir

Question 17

pijn aan voet

Answer 17

1. inspectie
   - schoenen
   - teennagels
   - wratten & blaren
   - flexibele & pijloze platvoet
   –> rigide door vergroeiing of inflammatoire arthritis
2. pijnen
   - groeipijn = uitsluitingsdiagnose ≈ hypermobiliteit
   - hielpijn = arthritis of ontsteking peesinsertie controleren
   - calcaneum = osteochondritis

Question 18

manken

Answer 18

1. algemeen
   - symptoom & geen diagnose
   - differntiaaldiagnose afh van leeftijd
   - langer dan 2 weken = nakijken
   - trauma kan oorzaak
2. alarmsignalen = altijd snel nakijken
   - koorts
   - algemene malaise
   - vermagering
   - nachtelijkepijn = inflammatoire aandoening altijd uisluten
   - nieuw hartgeruis
3. onderzoek
   - pGALS tool
   - mijlpalen
   - soms bijkomende nodig

Question 19

pathologie van voeten

Answer 19

1. cavus voet
   - omgekeerde van platvoet = verhoogd mediaal voetgewelf
   - vaak ook varus van de enkel
   - vaak aan beide voeten
   - evolutief = Charcot-Marie-thooth met progressieve spierverzwakking
2. plantar fasciitis
   - ontsteking van fascia = verdikking
   - wordt pijnlijk
   - afh van belasting = meer bij kinderen met overgewicht

Question 20

heupdysplasie

Answer 20

1. algemeen
   - babies & jonge kinderen
   - heupkop gaat uit acetabulum
   –> snapping & popping bij onderzoek
   - mild tot ernstig
2. symptomen
   - pijn die toenemend is bij inspanning
   - manken indien kind al stapt
3. risicofactoren
   - meisjes
   - eerst geboornen
   - stuitbevalling = sterrekijker
4. therapie
   - brace & Pavlik harnas = heup mooi in de kom houden
   - chirurgie

Question 21

heuppathologie

Answer 21

1. gerefereerde pijn
   - SI- & andere gewrichten
   - lage rug & bekken
   - liezen
   - testes = torsio
   - buik vb: appendicitis
2. systemisch
   - reuma
   - sikkelcelanemie
   - maliginiteiten

Question 22

Legg-calve-perthes

Answer 22

1. aandoening
   - avasculaire necrose van caput femoris
   - jongen 4:1 meisjes
2. therapie
   - dringende doorverwijzing
   - herstelbaar bij vroegtijde opsporing
   - therapie = rust in abductie stand
   - complicatie = sikkelcelanemie door corticoiden

Question 23

algemeen kniepijn

Answer 23

1. frequent
   - meestal trauma = vragen naar kwetsuren
   - anterieure kniepijn bij heel intensieve sporters
   - hoger risico bij obesitas
2. andere
   - maligniteiten
   - reuma
   - huidletsel
3. alarmtekens
   - diepe knagende botpijn
   - osteoid osteoom = nachtelijke pijn in distale femur die wel reageert op pijnstillers
   - artritis = zwelling zonder pijn & trauma

Question 24

pathologiën knie

Answer 24

1. Osgood Schlatter
   - risicosport = basket & voetbal
   - oorzaak = tractie van lig. patellae
   - gevolg = apophysitis van tuberositas tibiae
   - symptomen = zwelling & pijn aan tuberositas
   - therapie = trainingsaanpassingen & kine
2. Chrondromalacie patellae
   - risicosport = runner’s knee
   - oorzaak = groeispurt & adolescentie
   - gevolg = graad 1-4
   - therapie = kine & chirurgie

Question 25

algemeen chronsiche pijn bij kinderen

Answer 25

1. risicofactoren
   - trauma
   - hypermobiliteit = onduidelijkheid over oorzaak of bevordering
   - genetisch
   - psychologisch & omgeving = verhuis, scheiding, ziekte, …
2. invloed op sociaal leven
   - schoolprestaties
   - sportprestaties
   - stress ouders
3. prevalentie
   - 1-2% heeft chronische MSS pijn
   - 15% heeft terugkerende pijn

Question 26

specifieke chronische pijnen

Answer 26

1. geen duidelijke etiologie
   - meer bij meisjes
   - meer bij lagere socio-economische status
   - meer adolescenten
2. juveniele fibromyalgie
   - diffuus & veralgemeend pijnpatroon
   - familie van CVS
3. CRPS complex regionaal pijnsyndroom
4. hypermobiliteit = hyperlaxiteit ziektes uitstellen

Question 27

CPRS

Answer 27

1. complex regionaal pijn syndroom
   - na trauma OL
   - overdreven pijngevoel
2. symptomen
   - autonome veranderingen = warme & koude ledematen
   - verminderde mobiliteit
   - pijnlijk lidmaat
   - dystrofie
   - ulceraties

Question 28

eigenschappen chronische pijn bij kinderen

Answer 28

1. pijn
   - soms lokaal -> dan uitbreidend
   - wordt erger
   - angst om pijn uit te lokken = minder bewegelijkheid
   - hypersensitiviteit
   - banaal trauma waaraan pijn wordt gekoppeld = nooit langdurige of hevige pijn
2. autonome dysfunctie
   - tachycardie & hyperventilatie
   - thermodysregulatie
   - koud zweet & bleek
   - malaise
3. MSS-onevenwicht
   - lidmaat stijfhouden
   - door benen zakken
   - gebalde vuisten
   - spierspasmen
   - gangstoornissen

Question 29

regels van groeipijn

Answer 29

= uitsluitingsdiagnose

1. normaal
   - lichamelijk onderzoek
   –> eventueel hypermobiliteit of platvoet
   - niet manken
   - geen beperking in fysieke activiteit
   - normale pyschomotore ontwikkeling
2. pijn
   - 3-12 jaar
   - symmetrisch vooral in benen
   - niet enkel in gerichtne
   - niet s’ochtends na een slapeloze nacht

Question 30

aandachtspunten bij overgewicht

Answer 30

1. effect
   - hogere BMI = meer problemen bij zelfde aandoeningen
   - veranderingen van gewrichten die gepaard gaan met pijn
   - platvoeten
   - X & O-benen
   - heupproblemen
2. andere
   - Rug & OL = 45%
   - gevoeliger voor fracturen voorarm & femur
   - verlies spiermassa
   - verlies motorische coördinatie
   –> vormen vicieuze cirkel