Kinderpsychiatrie Flashcards
1
Q
normale ontwikkeling van angst 0-5j
A
- vroege babytijd
- eerste weken = verslies vb: geen fysiek contact met verzorgers
- 0-6m = opvallende sensorische stimuli - late babytijd = 6-8m
- vergelenheid & angst voor vreemde personen/objecten
- hoogte & diepte - dreumestijd = 12-18m = separatie angst
- peuter/kleutertijd
- 2-3j = onweer, vuur, water, donker & nachtmerries
- 4-5j = dieren, dood, verlies van lichamelijke integriteit
2
Q
normale ontwikkeling angst 5-18j
A
- late kleutertijd -> vroege adolescentie = 5-13j
- specifieke objecten = dieren, monsters, geesten, …
- natuurrampen & angst voor letsel/dood
- falen van prestaties
- anticipatie op reële nare gebeurtenissen vb: oorlog & scheiding - adolescentie
- afwijing van leeftijdsgenoten
- siutaties waar beoordeling ivm uiterlijk
- existentieel gevaar = rampen
- krijgen van ziekte
3
Q
prevalentie van angststoornissen
A
- prevalentie
- zeer frequent
- meisjes > jongens
- jongens = internaliserende stoornissen = niet goed te zien
- meisjes = externaliserende stoornissen - leeftijdsafhankelijk
- separatie-angststoornis = 2-5%
- gegeneraliseerde angststoornis = 3-4%
- schoolfobie & andere fobieën = 1%
- paniek aanval = 0,5%
- 75% van stoornissen in volwassenheid zijn ontstaan voor 25j
–> preventie!!
4
Q
risicofactoren voor angststoornissen
A
- het kind
- genetische aanlag van gedragsinhibitie
- angstige cognitieve stijl
- onveilige / afwerende gehectheid - ouders & gezin
- internaliserende stoornis bij een ouder = vaak moeder
- opvoedingsstijl met afwijzing & overbezorgdheid
- verwaarlosing & mishandeling - omgeving
- meemaken van angsaanjagende gebeurtenissen
- slechte relatie met leeftijdsgenootjes
- geen of gebrekkige vriendschappen
5
Q
sparatie angststoornis
A
- algemeen
- niet meer bij leeftijd passend = na 3j
- overmatige bezorgdheid rond separatie
- oppositioneel om scheiding te vermijden - lichamelijke klachten
- paniek bij afscheid
–> buikpijn & overgeven van angst
- niet slapen van idee op kamp gaan
- nachtmerries & angstige fantasieën - andere
- weinig vrienden
- meer algemene achterstand
6
Q
specifieke fobie
A
- algemeen
- onredelijke angst voor specifieke object dat niet gevaarlijk is
- meestal voor 10j - symptomen
- ongewenst
- buitenproportie
- kan niet beargumenteerd worden
- leidt tot vermijding
- ernstig belemmeren van dagelijks functioneren
7
Q
sociale angststoornis
A
- algemeen
- extreme angst voor sociale situaties
- niet enkel met volwassenen maar ook kinderen
- kans waar bekeken/beoordeling - verschil ASS
- sociale angststoornis = wel willen maar niet durven
- ASS = niet op zoek naar sociale contactne
8
Q
paniekstoornis
A
- oorzaken van aanval
- continu bezorgd over krijgen van nieuwe aanval = kan oorzaak zijn
- bij lichte fysieke symptomen angst voor nieuwe aanval = vaak oorzaak tot effectieve aanval - aanvallen
- herhaaldelijke & onverwachte paniekaanvallen
- golven van angst met piek binnen enkele minuten
- fysieke en/of cognitieve symptomen
9
Q
gegeneraliseerde angststoornis
A
- algemeen
- buitensporig piekeren
- niet te beheersen of te stoppen
- alles kan bron van zorgen zijn
–> niet verbonden aan siutatie of gebeurtenis - piekeren
- overschatten van negatieve kanten toekomst
- onderschatten van eigencapaciteiten - lichamelijke symptomen
- rusteloosheid -> slaapproblemen -> concentratie problemen
- gespannen & nerveus
- irritatie
10
Q
therapie van angststoornissen
A
= chronologisch
- specifieke fobie
- psychoeducatie
- cognitieve gedragstherapie met focus op kind
- cognitieve gedragstherapie met focus op kind & betrekking ouders
–> kinderen zijn geen eiland
- intensievere behandeling indien nodig vb: opnames - alle andere = zelfde + farmacotherapie
- psyschoeducatie
- rationele hoop geven aan mensen
- aantonen dat niet abnormaal is
11
Q
gedrag bij angst
A
- driehoek rond gebeurtenis
- alle hoeken beïnvloeden elkaar
- gedachten = makkelijkste te veranderen
- gevoelens
- gedrag - andere hulpmiddelen
- stappen plan = kleine stapjes met head on aanname van angst
- op voorhand oplossingen opschrijven
12
Q
depressieve stemmingsstoornissen
A
- algemeen
- stressgerelateerde stoornis
- adolescenten zijn extra gevoelig = hersen-rijping & sociale uitdagingen - prevalentie
- kinder leeftijd = 2% & evenveel jongens als meisjes
- adolescentie = 4-8% & meisjes > jongens met verhouding van 2:1
13
Q
beeld van depressie bij kind
A
- klinisch beeld
- sombere stemming
- en/of
- verlies van intresses & plezier
- voor enkele weken - andere klachten = 4/dag
- vermoeidheid & onrust
- problemen met slapen
- problemen met eten
- traagheid
- concentratie problemen
- zich schuldig of waardeloos voelen
- denken over de dood
14
Q
neurobiologische & neuroendocrinologische factoren bij depressie
A
- neurobiologische factoren = neurotransmittor hypothese
- tekort aan 1 of meer neurotransmitter
- verschuiving in belans
- verlaagde activiteit noradrenergee en serotonerge
- effect van antidepressiva - neuoendocrinologische factoren
- hormonale aandoeningen = schildklier & bijnier
- psychische stoornissen -> klieren
–> verhoogde cortisol
15
Q
genetische & gezins factoren van depressie
A
- genetische factoren
- tweeling/adoptie studies
- kwetsbaarheid wordt overgeërfd
- stressoren in omgeving bepalen uiting
- rol genetica < omgevingsfacotren - gezinsfactoren
- depressie of andere stoornis bij ouder
- te weinig aandact
- chronische conflicten - opvoedingsstijl
- autoritaire of verwennnen
- minder positieve gevoelsuiting
- minder eigen beslissen & autonomie moeilijk
16
Q
depressie bij baby & peuters
A
- baby’s
- opvallende huilerigheid
- weren van contact & apathie
- voedselweigering & cachexie = magerheid
- slaapproblemen
- verhoogde vatbaarheid voor infectie - peuters/kleuters mentaal
- lusteloosheid & agitatie
- sombere gelaatsuidrukking
- moeilijke sociale interacties & apathie
- sepatatie angst - peuters/kleuters fysiek
- buitensporig huilgedrag
- somatische klachten & uitblijven van gewichtstoename
- weinig intressie & activiteit
17
Q
depressie lagere school
A
- metnaal
- concentratie problemen & slechte schoolprestatie
- prikkelbaarheid & norsheid
- speratie-angst
- beperkte sociale vaardiheden
- lage zelfwaardering - fysiek
- af/aanhankelijkheid
- neiging van terugtrekken
- somatische klachten
18
Q
depressie adolescenten
A
- mentaal
- wisselend gemoed
- vermoeidheid
- psychomotore retardatie
- laag eigenwaarde gevoel
- suïcidale gedachten - fysiek = gemaskeert door ander gedrag
- school verzuim
- alcohol & drug misbruik
- seksueel promiscue gedrag
- slaap & eetproblemen
19
Q
therapie depressie door omgeving
A
- psychoeducatie over depressie & gevoelens
- instandhoudende factoren
- stressoren binnen omgeving & gezin
- opvattingen = schema’s & patronen = modeling
- bekrachtigingschema’s - ouders
- positief reageren op gewenst gedrag
- neutraal op ongewenst gedrag
20
Q
therapie depressie gedrag & congnitie
A
- gedragsinterventies
- verhogen activatie door meer plezierige gebeurtenissen
- structuur van dagindeling = verhouding activiteit/rust verbetern
- aanleren van nieuwe vaardigheden
- zelfcontrole & bekrachtiging - cognitieve interventies
- interne attributie van succes
–> meestal zullen goede dingen extern toegeschreven worden <=> slechte dingen
- lagere of realistische eisen stellen
- aandacht focus
21
Q
ASS oorzaken
A
= autisme spectrum stoornis
- oorzaak
- gestoorde ontwikkeling van brein
- geen psychologische oorzaak vb: stress
- grote comorbiditeit met neurologische, metabole & genetische aandoeningen - etiologische modellen
- theory of mind
- centrale coherentie
- spiegelneuronen - kenmerken van ziekte
- DSM-V definitie
- symptomen zijn aanwezig in vroege ontwikkeling
- symptomen veroorzaken lijdensdruk in sociale functioneren
22
Q
deficiëntie DSM-V definitie van ASS
A
= Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders
- defiënties in sociaal-emotionele wederkerigheid
- abnormale manier van contact maken
- verminderd delen van interesses, emoties of affecties
- onvermogen van initiëren of beantwoorden - deficiënties in non-verbale communicatieve gedrag
- slechte verbale & non-verbale communicatie
- abnormaal gedrag bij oogcontact of lichaamstaal
- geen begrip of gebruik van lichaamstaal
- ontbreken van gezichtsuitdrukkingen - deficiënties in ontwikkelen & onderhouden van relaties
- geen aanpassing van gedrag in verschillende context
- moeite met fantasiespellen
- geen belangstelling voor leeftijdsgenoten ≈ vrienden maken
23
Q
repetitie DSM-V definitie van ASS
A
= 2 van volgende kermerken
- stereotype motorische bewegingen
- gebruik van voorwerpen
- spraak vb: echolalie = stukken van woorden/zin herhalen - vasthouden van geritualiseerde patronen
- inflexibel zijn = overstuur bij kleine veranderingen
- moeite met overgangen
- rigide denkpatronen - zeer beperkte gefixeerde intresses
- hyper- of hyporeactiviteit op zintuigelijke prikkels
24
Q
diagnose van ASS
A
- eerste symptomen = 2-5j
- gebrek aan sociale intressie & achteruitgang sociaal gedrag
- vertraagde taalontwikkeling & andere uitspraken
- gebrek aan sociale belangstelling
- vreemd spelgedrag - testen
- taalonderzoek
- ontwikkeling/intelligentie onderzoek
- spelobservatie = ADOS-2
- oudergesprek
25
Q
therapie van ASS
A
- algemeen
- hoofddoel = aanvaarden
- niet te genezen & geen therapie met medicatie
- verminderen van secundaire problemen & voorkomen van erger worden - therapie
- educatie & oudervereniging
- bijzonder onderwijs
- dag/nachtopvang & tewerk stelling
- realistische doelen
- stimuleren van ontwikkeling
26
Q
adviezen bij ASS
A
- focus op kind
- begeleidingsmethoden = ondersteuning verwerken van gevoelens
- hoe kind verstaan = verbaal & nonverbaal
- prikkel-gedrag-consequentie - focus op gezin
- ontschuldigen van gezin = educatie
- draaglast/kracht inschatten
- rekening houden met mogelijkheden tijdens opvoeding
- advies over concrete huidige & toekomstige situaties
27
Q
prikkels bij ASS
A
- neutraliseren & voorbereiden
- leren wennen aan prikkels is moeilijker dan neutraliseren
- wereld zo voorspelbaar mogelijk maken - structureren
- technieken om prikels te hanteren
- betekenis geven aan kind wat het meemaakt - wennen
- soms onvermijdelijk
- uitleg werkt niet = gebrek aan inzicht
- stapsgewijs leren wennen in combinatie met plezierige ervaringen
28
Q
aandachtsdeficiëntie
A
- symptomen
- 2 clusters
- zichtbaar indien eisen gesteld worden aan kind
- cluster 1 = onmogleijkheid van lang aandacht te richten
- cluster 2 = hyperactief - andere symptomen
- moeite met regelgeleid gedrag = ongelijkmatig werkpatroon
- impulsiviteit met veel risico - kenmerken
- symptomen voor 12j
- symptomen aanwezig op 2 of meer terreinen
- onduidelijkheid over interferrentie van symptomen
29
Q
risicofactoren van ADD
A
= 80% genetisch
- kind
- foetale blootstelling aan alcohol & nicotine
- complicaties tijdens zwangerschap/geboorte
- comorbiditeit met andere stoornissen
- reacties op stoffen - ouders/gezin
- problematiek
- gebrek aan structuur & stress
- sociaal isolement
30
Q
cluster 1 ADD
A
= aandacht deficiëntie
6 of meer symptomen gedurende minstens 6 maanden aanwezig
- taken
- aanwijzingen niet volgen of onmogelijkheid van afmaken taken
- moeite met organiseren taken
- vermijd langdurige mentale inspanningen - aandacht
- onmogelijkheid van voldoende aandacht aan details of fouten in schoolwerk
- vaak dingen kwijtraken & algemeen vergeet achtig
- afleiding door uitwendige prikkels
31
Q
cluster 2 ADD
A
= hyperactiviteit
- beweging
- onrustige bewegingen met handen of voeten
- opstaan in situaties waar je verwacht wordt om te blijven zitten
- vaak rondlopen/klimmen wanneer ongepast - ontspanning
- moeilijk rustig spelen of lang ontspannen
- stoort anderen
- moeite met beurt af te wachten - praten
- excessief veel praten
- antwoorden voor einde van vraag
- vaak in de weer
32
Q
ADD bij zuigelingen & peuters
A
- zuigelingen
- overactiviteit en prikkelbaarheid
- rusteloos slaappatroon
- onrustig bij wassen en kleden
- moeilijk en gulzig drinken
- schrikken vlug - peuters
- overactiviteit & motorisch onhandig
- minder doelgericht gedrag & opvolgen van regels
- beperkte aandachtsspanne
- sociale druk en emotionele prikkels helpen weinig
33
Q
ADD bij lagereschool & adolescenten
A
- lagere school
- problemen met leeftijdsgenoten
- meer verwachtingen t.a.v. het kind: taakhouding
- slechte interne controle
- onhandigheid = schrijft slecht - adolescenten leeftijd = subtieler
- problemen met concentratie en aandacht
- stoornissen in zelforganisatie
- slecht academisch presteren -> overzitten
- frequent uitsluitingen en middelenmisbruik
- hogere frequentie kleine accidenten
- sociaal onhandig en clownesk gedrag
34
Q
impact & therapie van ADD
A
- impact
- eigen & andermans functioneren
- aanleiding tot straffen & rusie
- risico voor andere gedragsproblemen - eerste doel
- comorbiditeit met andere gedragsproblemen verminderen
- pyscho-educatie = vooral aan kind
- ouders = sturen - medicamenteus
- jonger dan 6j & persisterend
- methylfenidaat
- dexamfetamine
35
Q
ADD therapie bij kinderen
A
- problomsolving met innerlijke spraak
- stop-denk-doe methode
- analyze van probleem
- zoeken naar oplossing
- uitvoering van werkplan
- evalutatie fase - andere concrete tips
- regelmatig positief feedback
- consequenties met duidelijke invloed
- geen schrik in probleemsituaties
- het kind “kan niet” idpv. “wil niet”
