Motometrie Flashcards
1
Q
algemeen motometrie
A
- doelen
- identificeren van kinderen = diagnose of doorverwijzing voor extra onderzoek
- sterktes & zwaktes in kaart brengen voor interventie
- effect van tijd of interventie - criterium & norm gerefereerd
- criterium gerefeerd = enkel observatie bekijken
- norm gerefereerd = tov. standaard waarden voor interpretatie in leeftijd - kwalitatief onderzoek & kwantitatief
- kwantiatief/product = enkel uitkomst vb: mijlpalen
–> makkelijker!
- kwalitatief/process = hoe uitkomst bekomen
–> subjectief & moeilijker maar klinisch belangerijk bij voldoende kennis & ervaring
2
Q
moto-metrische principes
A
- gestandaardiseerd
- betrouwbaar
- valide
3
Q
standaardisatie
A
- inhoud
- test op exact dezelfde manier uitvoeren
- bekomen van objectief meetresultaat
- voor sommige testen nood aan opleiding - beschrijven van test
- uitgangshouding
- aantal oefenpogingen
- materiaal
- instructies
4
Q
algemeen betrouwbaarheid
A
- betrouwbaarheid
- gemeten waarde ≈ werkelijke waarde
- volledig betrouwbaar bij geen meetfouten
- er zijn altijd meetfouten = geen absoluut gegeven maar aanvulling van kliniek - onderdelen betrouwbaarheid
- test-hertest betrouwbaarheid
- inter-tester betrouwbaarheid
- intra-tester betrouwbaarheid
- interne consistentie = validiteit
–> beantwoord test aan het doel van de test
5
Q
test-hertest betrouwbaarheid
A
- beïnvloedende factoren
- prestatie van deelnemer vb: concentratie & leer-effect
- prestatie van tester
- situatie-tijd van dag & omgeving
- nauwkeurigheid van meetinstrument - testen
- grote groep test 2-3 keer doen met enkele dagen/weken tussen
- overeenstemming uitdrukken
6
Q
relatieve betrouwbaarheid
A
= betrouwbaarheidsindex = correlatie
- ICC intraclass correlation
- score tussen 0 - 1 = 0,8+ is goede betrouwbaarheid
- geen eenheden = relatieve waarde = moeilijk te beoordelen
- grotere heterogeniteit = hogere correlatie - kappa = categorische scoren
- percentage overeenkomst bij opeenvolgende test
- 0,80+ is goede score
- mogelijkheid van bias = leer-effect
7
Q
absolute betrouwbaarheid
A
- SEM standard error of measurement
- estimatie van distrubutie rond ware score
- ware score = gemiddelde bij voldoende grote groep
- directe indicatie = meetfout in eenheden dus klinisch meer relevant - LDD least detectable difference
- betrouwbaarheidsinterval
- LDD95 = SEM * √2 * 1,95 (z-waarde)
8
Q
inter & intra-tester betrouwbaarheid
A
- inter-tester betrouwbaarheid
- verschil tussen verschillende testers bij zelfde persoon
- filmen van testafname
–> meerdere mensen beoordelen dit
- ICC & kappa-coëfficienten voor overeenstemming - intra-tester betrouwbaarheid
- verschil bij herhaling van zelfde tester
- filmen van testafname
–> beoordelen met enkele weken verschil
- ICC & kappa-coëfficienten voor overeenstemming
9
Q
algemeen validiteit
A
- betekenis
- test meet wat het moet meten
- resultaten van test ≈ verschijnsel
- moeilijk door effectief verschijnsel te weten bij motometrie = geen gouden standaard - validiteit veranderd afh van doel
- diagnose
- opvolging
- opstelling therapie - soorten validiteit
- inhoudsvaliditeit
- begripsvaliditeit
- criteriumvaliditeit
10
Q
soorten validiteit
A
- inhoudsvaliditeit = content validity
- inhoud van test ≈ onderwerpen die je wilt meten
- afh van selectie vragen/testimets
- alle aspecten goed vertegenwoordigd - begripsvaliditeit = construct validity
- theoretische inbedding van een begrip
- relatie tot andere begrippen
–> bestaan relaties ook & op zelfde manier met uitkomsten van metingen
- vb: onderliggend motorisch controle model - criterium validiteit
- uitkomst instrument ≈ 1 of meer criterium variabelen
- criteriumvariabele = iets wat je wilt meten maar niet kan of te moeilijk is
–> op andere manier meten
- 5 vormen
11
Q
vormen van criteriumvariabelen
A
- predictieve validiteit
- toestand in toekomst voorspellen
- enkele jaren na meting kijken of juiste predictie is - concurrent validiteit
- correlatie van test met gelijktijdige criterium gegevens
- person, spearman, ICC & kappa
- verschillende tests bij zelfde personen - discriminant validiteit
- correlatie met andere variabelen = ander onderzoek
- lagere correlatie = beter
–> minder deel van onderzoek bepaald door andere variabele - sensitiviteit & specificiteit
- sensitiviteit = vals-negatieven
- specificiteit = vals-positieven
12
Q
normering
A
- normgroep
- gezonde personen van zelfde leeftijd, geslacht & populatie
- leeftijdsgroepen zijn kleiner bij jongere kinderen
–> meer verschil bij eerste jaren
- grotere normgroep = juistere gegevens
- geen nut van normvergelijking bij gekende pathologie - leeftijdsgroepen
- eerste jaar = per maand
- peuter tot 3j = per 3 maand
- kleuter tot 6j = per 6 maand
- lagereschool = per jaar
13
Q
vergelijking met norm
A
- percentiel
- plaats binnen iederen
- percentiel 10 = 90% scoort beter
- arbiraire cut-offs bepalen = 2, 5, 10 of 15
- niet-normaal verdeeld - standaardscores
- normaalverdelingen & z-scores
- z-score = gemiddelde 0 & standaard deviatie 1 - andere frequent standaardscores
- gemiddelde 100 & standaarddeviatie 15
- gemiddelde 10 & standaarddeviatie 3
14
Q
testen van belemmerende factoren
A
- houding & -afwijkingen
- kyfose/scoliose/lordose
- stand van schouders
- stand van voeten - kracht
- functioneel testen
- verre sprong = kracht OL - gewrichtsmobiliteit
- spierverkortingen
- ligamentaire laxiteit = samen met hypotonie
–> overstrekking van ellebogen, knieën of vingers - uithouding
- uithoudings & weerstandstest
- normen = bieptest & 6MWT
15
Q
testen van tonus
A
- inhoud
- langdurig kracht ontwikkelen
- houding bewaren tegen zwaartekracht
- geen gestandaardiseerde tests = observeren
- houding, activiteiten & passieve mobilisaties - hypotonie
- ernstig neuro-motorisch = CP
- ook matig = DCD
- onderuit zakken bij zitten, afgezakte schouders & leunen - hypertonie = ernstig neuro-motorisch maar ook matig vb: gestresseerde kinderen
16
Q
testen van evenwicht
A
- kwantitatief onderzoek
- vaardigheden kunnen uitvoeren met hoge graad van evenwichtscontrole
- veel mogelijke onderdelen kunnen belemmeren - kwalitatief onderzoek
- evenwichtsreacties
- bewegingsstrategiën
- effect van visus
17
Q
testen van coördinatie
A
- algemeen
- vrij intuïtief merken van afwijkende bewegingen
- houterig, suntelig & hoekerig
- zal tot uiting komen bij kwantitatieve tests - 4 ledematen
- jumping jack met symmetrisch & assymetrische opdrachten
- probleem bij assymetrische taken = verminderde ontwikkeling van corpus callosum - specifieke coördinatie taken
- VNP
- diadaochokinese test
- testen voor cerebellum
18
Q
testen van ruimtelijke oriëntatie & structuur
A
- algemeen
- vaardigheid om ruimte te organiseren
- motorisch, perceptueel & cognitief
- moeilijke differentiatie - testen
- afstanden inschatten tussen zichzelf & voorwerpen
- zelfde afstand vergelijken met aftstand tussen zichtzelf & ander voorwerp
- route op 2D plan volgen
19
Q
testen van visuomotorische integratie
A
- algemeen
- noodzakelijk bij alle bewegingen
- vooral bij beweging afstemmen op bewegende voorwerpen = oog-hand coördinatie - neuropyschologie
- meestal pen-en-papier taken = hoge moeilijkheid van perceptie
–> integreren & transformeren tot motorisch antwoord
- VMI-test
20
Q
VMI-test
A
- Beery Developmental Test of Visual Motor Integration
- 27 geometrische figuren natekenen
- progressief moeilijker van rechte lijnen -> ster
- 2 toegevoegde tests voor differentiate - subtests
- subtest motorische coördinatie = zelfde figuren opnieuw tekenen tussen spoorlijnen
- subtest visuele perceptie = 1 figuur uit reeks gelijkende figuren te differentiëren
21
Q
testen van mentale representatie van bewegingen & lateralisatie
A
- verbale kennis lichaamsdelen
- vaak gekoppeld van beide vaardigheden
- kennis lichaamsdelen integreert beeld van lichaam niet altijd
- focus op mentale voorstelling van houding & bewegingen - lateralisatie = handvoorkeur
- 70% rechtshandig = afh van type test
- aantal linkshandig
- aantal ambidexter = minder duidelijke handvoorkeur die consequent is <=> onhandigheid - factoren die lateralisatie beïnvloeden
- verwerven van begrippen links & rechts
- taalontwikkeling & ruimtelijke oriëntatie
22
Q
testen van praxis
A
- organisatie van motoriek
- visuele intructies = imitatie taken
- verbale instructies = congitie vereist - taken
- gebruik van objecten
- transitieve gebaren = objecten denkbeeldig gebruikten
- representatieve gebaren vb: zwaaien
- houdingen zonder betekenis
23
Q
testen van motoriek
A
- functies
- sommige tests specifiek voor kinderen
- verschillende invloeden op motoriek
- vb: andere outcome van uithouding bij lopen of fietsen - mogelijkheden
- zoeken naar overkoepelend beeld van motorische aanleg
- niet mogelijk = altijd verbonden met inteligentie, …
- nooit score op HET evenwicht kunnen plakken = wel inschatting maken door 2-3 tests - activiteiten
- zelfde vaardigheden komen tot andere uitting bij andere omgeving
- vb: schrijftest tov. schrijven in klas
24
Q
kwalitatief onderzoek
A
- algemeen
- vaak afwijkende kwaliteit van beweging al voor afwijkende kwantiteit
- altijd tijdens uitvoering van test ook kwaliteit bekijken - observatie
- Gestalt-observatie = geheel is belangerijker dan som van kleine details
- weinig consensus over gebruik van termen - OMQ observable movement quailty
- onderzoek naar gebruik van termen
- 13 termen gevonden met 80% consensus
25
Q
OMQ termen 1
A
- spiertonus
- verlaagde spiertonus = houding is slap & niet aangepast aan taak/omgeving
- verhoogde spiertonus - snelheid
- vertraagde bewegingen = lagere snelheid dan geschikt voor taak
- versnelde of abrupte bewegingen = hogere snelheid
–> beide: ook door instructie niet kunnen vertragen - haperingen
- vloeiendheid = geen haperingen & aangepast aan taak/omgeving
- tremor = onvrijwillig/oncontroleerbare trilling die rimtisch & periodiek is
26
Q
OMQ termen 2
A
- precisie
- nauwkeurigheid = doel wordt nauwkeurig & direct bereikt
- krachtregulatie = goed afgestemd op taak/omgeving - grof motorisch
- assymetrie = lichaamshelft/deel doet onvoldoende mee aan taak
- variatie in bewegingen = lichaamsdelen relatief onafhaneklijk van elkaar bewegen - onbewust
- onvrijwillige bewegingen = bewegende & niet-bewegende delen tonen bewegingen die niet passend zijn voor leeftijd
- geautomatiseerde bewegingen = vaardigheden voor leeftijd die gepast consistent & zonder aandacht zijn
- stereotype bewegingen = spontaan, repititief & doelloos
27
Q
general movements schaal
A
- algemeen
- kwalitatieve observatie tot 3m
- voorspellende waarde voor CP & mild-neurologische aandoeningen
- observatie van illekeurige bewegingen - stadium 1 = 0m
- wringende & kronkelende bewegingen
- van hele lichaam
- dicht bij lichaam - stadium 3 = 3m
- fidgety & kleine bewegingen
- afwezigheid = 95% kans op CP
- CP = weinig complexe & monotone stereotiepe bewegingen
28
Q
algemeen AIMS
A
- Alberta Infact Motor Scale
- mijlpalen & kwalitatief testen
- observatie van spontane bewegingen
- kijken naar vertraging of afwijkende motoriek
- gebaseerd op Canada = afwijkende scores in België - leeftijd
- leeftijd van 0-18m
- kan ook bij kinderen met jongere motorische ontwikkeling maar geen goede interpretatie
- correctie voor maturiteit = alle testen tot 2j
29
Q
onderdelen van AIMS test
A
- 4 subschalen = houdingen
- 21 taken in buiklig = liggen -> kruipen
- 9 ruglig = liggen -> draaien naar buiklig met rotatie
- 12 zit = met steun -> zonder armsteun
- 16 stand = met steun -> squat - cirteria
- gewichtsverdeling
- houding
- bewegingen tegen zwaartekracht
30
Q
indicaties voor AIMS
A
- doelen
- valide voor vertraging of deviante motoriek
- niet valide voor lange termijn predictie - indicaties
- monitoring van normale motoriek
- at risk baby’s vb: prematuren
- gekende diagnose
- vragen bij routine screening - contra-indicaties
- evolutie van motoriek bij kinderne met abnormale bewegingspatronen
- spina bifida
- CP
31
Q
AIMS voorbereiding
A
- bepalen van testleeftijd & corrigeren voor prematuriteit tot 2j
- testleider
- boek kennen
- instructies in klein boek
- beschrijving uitgebreid in groot boek = hoofdstuk 5-8
- zo weinig mogelijk manipulaties, vooral bij jonge kinderen - materiaal
- onderzoekstafel = 0-4maand
- mat = oudere kinderen
- speelgoed geschikt voor leeftijd
- stabiele tafel of stoel voor rechttrekken & zijwaartsstappen
32
Q
AIMS praktisch
A
- omgeving
- thuis of onderzoekscentrum
- aanezigheid van vertrouwd persoon
- zoveel mogelijk uitgekleed - tijd
- 20-30min
- eerst laten wennen aan ruimte & instructor - stoppen van test
- wenen, ziekte, honger = invloed om motoriek
- indien hervatting binnen dezelfde week = samentellen van scores - pogingen
- geen max of min
- wisselen van subschalen mag
- bij geen vermoeden van assymetrie mogen bilaterale tests unilateraal uitgevoerd worden
33
Q
AIMS score
A
- window
- van minst naar meest mature item van subschaal
- alles hiervoor = scoren als geobserveerd = 1
- alles hier tussen = motorisch repetoire = afh van observatie - score afh van observatie
- dichotoom scoren
- geobserveerd = 1
- niet geobserveerd = 0
- geen pariële score mogelijk
- geen score door vermoeden - score
- formulier achteraf invullen = volledige aandacht naar test
- AIMS score = som van alle testen
- percentiel > p16 = terugbetaling
- follow-up, doorverwijzing of andere
34
Q
supine lying
A
= 100%0mnd = norm is dat 100% van kinderen van 0 maand dit kan
- gewicht dragen
- zijde hoofd
- romp - houding
- hoofd gedraaid
- fysiologische flexie - antizwaartekracht beweging
- hoofdrotatie
- hand/mond
- random arm- en beenbewegingen - opmerking = baby kan uit flexie bewegen -> keert in rust terug
35
Q
sitting with support
A
90%1mnd
- gewicht dragen op = zitvlak & benen
- houding = geen anti-zwaartekracht
- heupflexie
- rompflexie - bewegingen tegen de zwaartekracht
- heft en houdt het hoofd voor een korte periode in de middellijn
- extensie van het bovenste deel CWZ - opmerkingen
- hoofd op de middelijn met iets wat hoofdcontrole
- het bovenste deel van de romp moet door de onderzoeker ondersteund worden
36
Q
supported standing
A
100%1mnd
- kind draagt soms gewicht
- houding:
- hoofd in anteflexie
- heupen achter de schouders
- heupen en knieën in flexie
- voeten mogen dicht bij elkaar
- het kind glijdt niet door de handen van de onderzoeker - bewegingen tegen de zwaartekracht = er mag afwisselend knie- en heupflexie zijn
37
Q
algemeen MOV ABC
A
- Movement Assesment Battery for Children 2
- motorisch functioneren bepalen
- gestandaardiseerde normen = motorische acterstand tov. leeftijd
- screening & identificatie van motorische problemen
- niveau - & therapie bepaling - 3 leeftijdsbanden
- 3-6j
- 7-10j
- 11-16j
- per leeftijdsband andere taken maar zijn gelijkend - 3 motorische componenten = 8 vaardigheden
- HV handvaardigheid
- MV mikken & vangen
- EV evenwicht
38
Q
doelgroep van MOV ABC
A
- algemeen
- 3-16j zonder ernstige motorische of gedragsproblemen
- kinderen moeten instructies kunnen volgen
- regulier of buitengewoon onderwijs met lichte beperkingen
- mentale beperkingen zullen ook effect hebben op motoriek - kinderen met problemen
- kinderen at risk = prematuriteit, FAS foetaal alcohol syndroom, …
- milde neuromotore problemen = DCD, ASS & motore beperkingen
- bekende pathologie met invloed op motoriek vb: turner
- hartchirurgie & chemokuur
39
Q
opbouw van test
A
- algemeen
- 20-40min
- test enkel door professionals af te nemen
- checklist kan door iedereen = ouder of leerkracht
- items zijn representatief voor dagelijkse vaardigheden - procedure
- demonstratie = opdracht begrijpen
- oefenfase = hier mag correctie
- 2 testpogingen
–> enkel bijsturen tussen deze pogingen
- kind mag zoveel mogelijk aangemoedigd worden - eindresultaat = 3 zones
- P > 15 groen = normaal
- P5-15 oranje = risico op motorische moeilijkheden
- P < of = 5 rood = motorische problemen
40
Q
aandachtpunten voor test
A
- educatie
- veiligheid
- duidelijk & kindvriendelijk
- kind motiveren tijdens test
- goede houding aan tafel - test
- zoveel mogelijk items in volgorde tenzij motivatie
–> eerst grofmotorisch
- alles klaarzetten
41
Q
unilaterale testen
A
- handen
- voorkeurshand bepalen door naam te laten schrijven/tekenen
- beginnen met voorkeurshand - uni of bilateraal
- unilaterale taken = materiaal aan voorkeurszijde positioneren
- bilaterale taken = materiaal op middenlijn positioneren - onderzekerheid
- bij twijfels of beste score is = ook eens laten doen met andere
- enkel beste resultaat noteren
- kind mag indien hij zelf onzeker is kiezen of 2x uitvoeren
- bij meerdere herhalingen = alle herhalingen met zelfde kant
42
Q
procedure van MOV ABC
A
- exacte leeftijd berekenen door datum test - geboorte datum
- aandachtspunten
- testformulier invullen
- voorblad invullen = ruwe scores noteren
- M mislukt = indien kind wel probeert maar niet kan beginnen
- W weiger = kind is onwillig
- O ongeschikt = lichamelijke beperking item niet kan uitvoeren
–> geen totale score achteraf meer kunnen berekenen
43
Q
omzetten van ruwe scores
A
= werken met tabellen volgens leeftijd
- ruwe scores
- ISS item standaardscore
- per item
- normtabellen voor leeftijd
- 0-19 - 2 ISS per item
- soms voor goede & slechte kant appart
- som van beide / 2
- 20+ = afronden naar boven
- 20- = afronden naar onder - CS component score
- som van ISS
- omzetten naar CSS standaard score & percentiel - TS totaal score, standaard & percentiel
