Module 7: Dialectische gedragstherpaie Flashcards
Marsha Linehan
Gericht op behandeling meest ernstige emotieregulatieproblemen en gedragsproblemen (SH en zelfmoord)
- ‘logische’ keuze voor borderline persoonlijkheidsstoornis
* patroon van stabiliteit in…
* 9 kenmerken w.o. suïcidaliteit/automutilatie/woede
* hoog risico op geslaagde suïcide
* veel crisissen en korte opnames
* stigma
* 30-60% ook PTSS
Hoe vermijdt je stilstand?
- stilstand in de behandeling
Een theoretisch kader hebben dat mededogen en hoop biedt:
- kunnen verklaren van problematiek geeft aanknopingspunten voor bejeging en behandeling
Feiten binnen het theoretische kader
Weten hoe het zit met prevalentie, risicogroepen, risicofactoren en beschermende factoren is noodzakelijk om acuut risico in te kunnen schatten.
- assumpties
- biosociale theorie
Assumpties van het theoretische kader
- cliënten moeten hun problemen zelf oplossen
- alle gedragingen hebben een oorzaak
- de oorzaken begrijpen en veranderen helpt, oordelen niet
- DGT therapeuten én DGT zijn feilbaar
- gedragsprincipes gelden zowel voor cliënten als therapeuten
- therapeuten die borderlinecliënten behandelen hebben steun nodig
Biosociale theorie
De transactie tussen de biologie van het individu en de sociale omgeving heeft een effect op de emotiedisregulatie.
- Emotiedisregulatie uit zich in verschillende manieren en heeft effect op een verhoofd risico op negatieve uitkomsten
- negatieve uitkomsten hebben weer effect op de sociale omgeving en dus samen met de transactie van het individu weer op de emotiedisregulatie
Biologie van het individu
- negatief affect
- hoge basisspanning
- impulsief
- trauma
Sociale omgevingsfactoren
- ontmoediging vaardig gedrag
- bekrachtiging crisisgedrag
- ‘slechte match’
- verwaarlozing/misbruik
Emotiedisregulatie
- hoge sensitiviteit
- intense reactie
- traag herstel
Hoe uit emotiedisregulatie zich
- hogere bias
- slechter in plannen en organiseren
- lagere zelfbeheersing
- hogere fight, flight or freeze respons
Verhoogd risico op negatieve uitkomsten
- gezondheid
- relaties
- sociaal
- indentiteit
Manifestaties van emotiedisregulatie op emotie
- onvermogen emoties te reguleren
- overmaat van negatief affect
- cognitieve vervormingen
- impulsief gedrag
- dissociatie bij hoge stress (PTSS)
Manifestaties van emotiedisregulatie op coping
- zelfbeschadiging
- suïcidaal gedrag
- drugs, alcohol en medicatie
- impulsief gedrag
Manifestaties van emotiedisregulatie in identiteit
- ‘geen emotioneel kompas’
- voortdurende onrust
- inconsistente observaties
- verstoord zelfbeeld
Manifestaties van emotiedisregulatie op relaties
- chaotisch, onvoorspelbaar
- schade door impulsief gedrag
- woede-uitbarstingen
- niet weten wat je wil
Hoe werkt zelfbeschadiging
- plaatje pagina 8
Centraal dilemma cliënt
Grens tussen emotionele kwetsbaarheid (biologisch) en zelfinvalidatie (sociaal)
Emotionele kwetsbaarheid
Gekweld worden door emoties, in een zwart gat vallen, geen controle meer ervaren, taken worden ‘een berg’
Zelfinvalidatie
Zelfhaat, zelfverachting, pijn en moeilijkheden ontkennen, onrealistische verwachtingen
Het ‘borderline dilemma’ bij crisis: de therapeut
De ‘keuze’ wanneer het risico hoog is:
1. Opname ter beveiliging –> risico: toename suïcidaliteit want cliënt voelt zich mislukt
2. Naar huis sturen –> Risico: toename suïcidaliteit want cliënt voelt zich niet gehoord
Oftewel: groot risico op innemen van uiterste posities die tot stilstand leiden
Hoe vermijd je stilstand
Een theoretisch kader hebben dat mededogen en hoop biedt:
- kunnen verklaren van problematiek geeft aanknopingspunte voor bejegening en behandeling
Behandelingsprincipe
Driehoek met verandering (CGT), Acceptatie (Zen) en dialectische filosofie
Hoe ZEN vertaald werd in DGT
- mindfulness
- vaardigheden voor acceptatie van de realiteit
- validatie
–> verandering en acceptatie
Verandering en acceptatie
Staan met elkaar in evenwicht
- Verandering: het is mijn schuld, ik moet veranderen
- acceptatie: ik ben kwetsbaar, je moet mij nemen zoals ik ben
–> Fijne balans in veranderen wat veranderd moet worden en accepteren wat geaccepteerd moet worden
Dialektiek
De overlapping tussen acceptatie en verandering
- acceptatie: mindfulness en frustratietolerantie
- verandering: emotieregulatie en intermenselijke effectiviteit
Balanceer behandelstrategieën en therapeutische posities
- verandering en acceptatie
Kernstrategie: probleem oplossen (verandering) en validatie (acceptatie)
Communicatie: Irreverent (verandering) en wederkerig (acceptatie)
Casemanagement: consultatie aan de cliënt (verandering) en interventie in de omgeving (acceptatie)
Het consultatie-aan-de-client-principe
Het DGT team is in contact met vooral de Cliënt, maar ook de familie en vrienden en het professioneel netwerk van de cliënt
- De client consulteren over hoe om te gaan met het netwerk is de belangrijkste rol
- niet het netwerk consulteren over hoe om te gaan met de client
Wat heeft de client in fase 1 nodig
- vaardigheden!
- iemand die client gemotiveerd houdt
- hulp bij generalisatie van nieuw gedrag
- een behandelaar die niet opbrandt
- een omgeving die vaardigheden bekrachtigt
Behandelmethode voor de client in fase 1
- 2.5 u/week vaardigheidstraining
- 45 min/week individuele coaching
- telefonische consultatie
- therapeutische consltatieteam
- casemanagementstrategieën
Ketenanalyse
- behandeling
Keten van kwetsbaarheidfactoren, context, uitlokkende gebeurtenissen, ??? slide 23 en 24
DGT bij bipolaire stoornis
- meer dan 40 RCT’s
- reductie suïcidaal en zelfbeschadigend gedrag
- minder crisiscontacten en opnames
- vergelijking met andere psychotherapeiën nog onduidelijk
Adolescenten: - meerdere studies
- twee aanpassingen
- vermindering suïcidaliteit en zelfbeschadiging en BPS symtoom ernst en depressieve klachten
Wetenschap ???
Alleen vaardigheidstraining
- een sleutelelement in de effectiviteit van DGT
- onderzocht transdiagnostisch: reductie in ernst symptomatologie waaronder depressie, angst, agitatie, woede, affect instabiliteit, suïcidaliteit en zelfbeschadiging
sled 30 en 31
