Middelenverslaving

Question 1

Wat zijn de veranderingen in de adolescentie die te maken hebben met middelengebruik?

Answer 1

• Minder tijd doorgebracht met ouders: toename in autonomie en onafhankelijkheid, meer tijd met vrienden doorgebracht
• hormonale veranderingen, waardoor gevoeliger voor sociale prikkels
• ontwikkeling van de hersenen

Question 2

Wat is het vier-fasen model bij middelengebruik?

Answer 2

1. experimenteren
2. veelvuldig/ongecontroleerd gebruik
3. misbruik
4. verslaving

Question 3

Determinanten risicovol gedrag

Answer 3

middelengerelateerde factoren:
- ander middelengebruik
- attitude t.o.v. middelengebruik
- beschikbaarheid van middelen
Intrapersoonlijke factoren:
- erfelijke aanleg
- impulsiviteit, spanningsbehoefte
- psychopathologie
Interpersoonlijke factoren:
- omgaan met deviante peers
- familie-invloeden/opvoeding

Question 4

DSM-5 verslaving

Answer 4

1. verlies van controle
   - meer/langer gebruik dan de bedoeling was
   - aanhoudende wens om gebruik te minderen
   - veel tijd besteden aan verkijgen, gebruiken, herstellen
   - craving/trek
2. beperkingen sociaal gebbied
   - niet aan verplichtingen voldoen
   - gebruik ondanks sociale problemen
   - belangrijke bezigheden opgeven voor gebruik
3. risicovol gebruik
   - herhaaldelijk gebruik in fysiek gevaarlijke situaties
   - continueren van gebruik ondanks gezondheidsproblemen
4. farmocologische effecten
   - tolerantie
   - onthoudingsverschijnselen

Question 5

overeenkomsten middelen en gokverslaving

Answer 5

• fenotype
• hersengebieden die geactiveerd worden
• genetische factoren
• risicofactoren

Question 6

pathologisch gokken

Answer 6

1. verlies van controle
2. beperkingen op sociaal gebied
3. farmocologische gevolgen
4. specifieke criteria (na verlies proberen terug te winnen, liegen over gokken, rekent op anderen voor schuld, gokken om problemen te vermijden)

Question 7

het gataway model

Answer 7

het gebruik van lichte middelen gaat vooraf aan gebruik van zware middelen

Question 8

comorbiditeit verslavingsstoornissen

Answer 8

• cannabis: antisociaal en crimineel gedrag

- middelengebruik: gedragsstoornissen en depressie, ADHD, bipolaire stoornis, angststoornis, suïcidaliteit

Question 9

Waarom is de diagnostiek van verslavingsstoornissen complex?

Answer 9

• beloop is geleidelijk
• neiging problemen te ontkennen
• problemen met meerdere middelen
• comorbiditeit

Question 10

Prevalentie verslaving

Answer 10

• alcoholmisbruik: 8.8%
• alcoholonafhankelijkheid: 3.3%
• cannabis: 13-18%
• gok/internetverslaving: 3%

Question 11

Welke behandelingen zijn effectief voor middelenverslaving?

Answer 11

• CGT
• multidimensionale familie therapie (psycho educatie, multiverhogende interventies, CGT, aandacht voor problemen op verschillende levensgebieden)

Question 12

wat is de breinontwikkeling in de adolescentie (middelenverslaving)?

Answer 12

• rijp en sensitief motivationeel/emotie systeem
• onrijp controle systeem
• > intense emoties/stemmingswisselingen, sensation seeking/riskant gedrag

Question 13

Sensation seeking

Answer 13

• opzoeken van nieuwe en belonende ervaringen
• sterke reactie op nieuwe en belonende ervaringen
• lagere inschatting van risico’s

Question 14

verslaafd raken - neuro-adaptatie

Answer 14

• sensitisatie: eerder denken en verlangen naar drug

- down-regulatie: meer van middel nodig hebben

Question 15

duale procesmodel middelenverslaving

Answer 15

• impulsieve processen (emoties, korte termijn)

- reflectieve processen (executieve functies, lange termijn)

Question 16

wat zijn de clusters van symptomen bij middelenverslaving?

Answer 16

1. verlies van controle
2. beperkingen op sociaal gebied
3. risicovol gedrag
4. farmocologische gevolgen

Question 17

Verschil jongens en meisjes middelenverslaving

Answer 17

Doorsnee gebruik even vaak bij jongens als meisjes. Zwaar gebruik vaker bij jongens.