Meltingarlyf

Question 1

Hvað er helst að valda blæðingu í efri hluta meltingarvegar? (3)

Answer 1

1. maga- og skeifugarnarsár 40-57%
2. Magasár 15-32%
   3.Skeifugarnarsár 21-33%

*einnig vélindabólga, mallory weiss, æðagúlar í vélinda ofl.

Question 2

Helicobacter pylori (3)

Answer 2

1. Gram neikvæð bacillus í maga og skeifugörn, lífsseig
2. Hjá 50% einstaklinga en 10% fá sár
3. H. pylori er hjá 60-75% einstaklinga með PUD (Peptic ulcer disease)

Question 3

Klínískar ábendingar fyrir notkun esomeprasol

Answer 3

1. Bakflæðisjúkd. í vélinda
2. H.pylori (notað með upprætingarmeðferð)
3. Með viðhaldsmeðferð af NSAID

Question 4

H2 viðtaka hemlar - aukaverkanir

-ranitidine (Asyran, Zantac),
-cimetidine (Tagemet, H2 Blocker) –famotidine (Famotidin)

Answer 4

-Höfuðverkur, niðurgangur, ógleði og uppköst (1%)

• brjóstastækkun,
  minnkuð kynhvöt og getuleysi hjá kk

Question 5

Hvaða lyf milliverak við PPI lyf? (3)

Answer 5

1. Clopidogrel
2. HIV lyf
3. Önnur lyf viðkvæm fyrir pH

PPI eru CYP2C19 hemill og brotin niður í lifur

Question 6

Hvaða lyf valda helst hægatregðu? (9)

Answer 6

1. ópíóðar
2. flogaveikilyf
3. andhistamín
4. lyf v. þvagleka
5. geðlyf (MAO, TCA)
6. Járn
7. sýrubindandi lyf
8. Hjartalyf (furix, dilmin, atenolol ofl)
9. ógleðilyf (ondansetron)

Question 7

Hægðalyf með osmótíska verkun (4)

Answer 7

1. sorbitol
2. magnesia medic
3. moviecol
4. medilax

Question 8

Hvaða frábending er fyrir því að nota magnesia medic?

Answer 8

Skert nýrnastarfsemi
(se-Kreatinin > 200 μmól/l, hætta á magnesium eitrun)

Question 9

Hvaða lyf má alls ekki nota með magnesia medic (5) og hvaða lyf þarf að bíða í amk. 2klst (6)

Answer 9

Algjör frábending:
1. calcitriol
2. kinolonar (-floxacin)
3. klorokin
4. tetracyclin (doxycyclin ofl)
5. mycofenolat mofetil

Minnst 2 klst. milli:
1. gabapentin
2. barksterar
3. digoxin
4. sotalol
5. allopurinol
6. bisfosfonöt (um munn)

Question 10

Dæmi um hægðamýkjandi lyf (3)

Answer 10

1. micorlax
2. klyx
3. parafínolía

Question 11

Dæmi um hægðalyf sem auka þarmahreyfignar? (4)

Answer 11

1. laxoperal
2. dulcolax
3. senekot
4. toilax

Question 12

Dæmi um ópíóðablokkara með útlæga verkun á hægðatregðu? (3)

Answer 12

1. relistor
2. targin (oxycodon nalaxone)
3. Moventig

Question 13

Hvaða persónulegu þættir hafa áhrif á ógleði? (4)

Answer 13

1. yngri en 50 ára líklegri til þess að upplifa ógleði og uppk.
2. konur líkelgri
3. saga um kvíða
4. fyrri reynsla af lyfjaeðferð