Lungu Flashcards
Hvert fjarmeinvarpast lungnakrabbamein?
Heili
Lifur
Bein
Nýrnahettur
Lungnaeinkenni lungnaca.?
hósti
blóðhósti
mæði
Einkenni um útbreiðslu lungnaca. í thorax?
Pleuritískur verkur Sup. vena cava sx Pancoast Horner's sx Hæsi/raddbandalömun Dysphagia Pericardial tamponade
Paraneoplastískt einkenni?
Taugakerfi - Myastenia/Eaton Lambert sx - Cerebellar ataxia - Polyneuropathia Stoðkerfi/húð - Hypertrophic osteoarthropathia - Clubbing - Dermatomyositis/Polymyositis Innkirtlar - Hypercalcemia - SIADH - ACTH/MSH
Hvers vegna paraneoplasia?
Hormón/cytokín seytt af tumor eða sem ónæmissvar við tumor.
Horner’s sx.
Ptosis
Miosis (samdregin pupilla)
Enopthalamus (posterior displacement)
etv. + anhidrosis (minnkaður sviti)
vegna skemmda á taugum í sympathetic trunk
Pancoast tumor.
Tumor í apex, oftast squamous
Þrýstir á sympathetic ganglion (C8-T2) -> horner’s sx + verkur í öxl sem leiðir niður handlegg
Viðmið fyrir lobectomy, pneumectomy.
FEV1 > 1,5 -> lobectomy
FEV1 > 2,0 -> pneumectomy
Ground glass pattern í nodules ->
bronchioloalveolar carcinoma
= adenocarcinoma in situ.
Hve marga þarf að skima fyrir lungnaca. til að bjarga 1 lífi?
320.
Þarf 465-600 skimanir til að bjarga 1 lífi með mammografium vegna brjóstaca.
Superior vena cava sx.
5% lungncancer
- mest squamous
- > andlitsbjúgur, bjúgur á handlegg, dilateraðar venur, dilateraðar jugular venur.
Tietze syndrome.
Svipað og millirifjagigt nema er með bólgu í brjóski sem er ekki í chostochondritis.
Bornholm’s sx.
Epidemic pleurodynia.
Coxsachie B virus.
Ddx f. takverk.
Pleural effusionir.
Transudate Exutade Empyema Blóðug effusion Hemothorax Chylothorax
Hvað á ekki að láta sólina setjast á?
Empyema.
Herpusjúkdómar. FVC og FEC1/FVC?
FVC lækkað
FEV1/FVC eðlilegt/hátt
Hvenær devierar trachea að veiku hliðinni?
Total atelectasis
devierar frá í pneumothorax og pleural effusion
Hypoxísk öndunarbilun. pO2 og pCO2.
pO2 < 55
pCO2 < 40
O2 flutningur í blóði.
200mL O2 í 1L af slagæðablóði.
98% bundið Hb
3mL O2 leysast upp í 1L slagæðablóðs (svo ofsa lítið uppleyst)
CO2 flutningur í blóði.
9% uppleyst í plasma
13% bundið Hb
78% sem bíkarbónat (HCO3-)
Efnanemar, hvar og nema hvað?
Í blóðrás - carotid/aortic bodies
- nema pO2, pCO2, pH
Í MTK - mænukylfu
- nema H+
Hypercapnea. Hvers venga?
Langoftast vegna skerðingar á alveolar ventilation
- aukin framleiðsla á CO2 veldur ekki hækkun á PaCO2 nema um lungnasjúkdóm sé að ræða
aukið CO2 í sepsis, lactic acidosu og thyrotoxicosu.
Hypercapnea. Einkenni.
Æðavíkkun
- húð: hiti og roði
- MTK: heilabjúgur + minnkuð meðvitund + kippir í útlimum, skjálfti, óróleiki, rugl
Langvarandi hypoxia (55-60) veldur hverju?
Lungnaháþrýstingi.
Hypercapnísk öndunarbilun. pO2 og pCO2.
pO2 < 55 mmHg
pCO2 > 50 mmHg
Á hvaða skala er mæði metin?
Borg scale
- 0-10 þrep
Líka hægt að nota VAS
- ekki til að meta á milli sjúklinga
BOLD
Bandarikjenne burden of lung disease
Astmi. Testa á spirometriu.
Metacholinepróf
Ef FEV1 lækkar -> astmi
Hvenær eru loftskipti skert?
Hindrun (fibrosa, alveolit, vasculit) Emphysema: - Minnkað svæði til loftskipta - Ójöfn vent perf Hjartabilun Lækkað Hb Lungnaháþrýsting
Light’s criteria.
Exudate:
- protein vökva / protiein sermi > 0,5
- LDH vökva / LDH sermi >0,6
- LDH vökva > 2/3 af efri normal mörkum f. serum LDH
Transudate.
Hár hydrostatik P: - hjartabilun, constrictífur pericardit Lágur osmotískur P: - hypoalbuminemia, salt, nephrotic sx Intra-abdominal sjd: - cirrhosis, peritoneal dialysa
Exudate.
Sýkingar illkynja sjd gigt / auto-immune embolia pulm intra-abdominal ástand atelectasis
Blóðugar effusionir.
Illkynja
berklar
embolia pulm
trauma
Rannsóknir á pleural vökva.
Frumurannsóknir
- talning, diff, cytologia, grams, berklar, sveppir
Protein, LDH, sykur, pH, amylasi, triglyceríð
Ræktun, sérlitanir
EKG í embolia pulm.
Tachycardia SVT / a.FIB S1, Q3, T3 - 1: S-takki, 3: Q-takki og viðsnúinn T Nýtt hægra greinrof
Wells criteria.
Merki um DVT (3 stig) PE líklegra en annað (3 stig) P>100 (1,5 stig) Immobilisering (1,5 stig) Fyrra DVT / PE (1,5 stig) Hemoptysis (1 stig) Malignancy (1 stig)
Herpusjúkdómar. Spirometry
FVC lækkað
FEV1/FVC hátt/norm
