Lungu Flashcards

1
Q

Hverjir eru fjórir obstructivu lungajsd?

A

Emphysema
(ísl. lungnaþemba)

Chronic bronchitis (e. berkjubólga)

Asthma

Bronchiectasis (útvíkkun á berkjum vegna bólgubreytinga)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Hvað einkennir obs. lungasjd?

A

Þrenging í loftveginum eða minnkuð elastic geta í alveoli

Erfitt að anda út

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

COPD samanstendur af?

A

Emphysema og chronic bronchitis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

COPD er oft fylgikvillur ____

A

reykinga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hvað gerist í Bronchiectasis?

A

Útvíkkun á berkjum vegna bólgubreytinga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hvaða þrír obs. lungnasjd. overlappa oft í einkennum?

A

Emphysema, bronchitis og asthmi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hvað gerist í emphysema?

A
  • Alveoli þurfa elatískan vef til þess að teygja á sér
  • Í emphysema verður sköddun á elatískavefum
  • Það verður varanleg útvíkkun á alveoli distalt við terminal bronchioli með eyðileggingu á veggnum þeirra
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hvar verður útvíkkun á alveoli í emphysema?

A

Disalt við terminal bronchioli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Hverjar eru fjórar gerðir emphysema?

A
  1. Centri-acinar
  2. Pan-acinar
  3. Distal paraacinar
  4. Irregular

center, everything, distal, irregular

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Á hvaða svæði hefur centri-acinar áhrif og hvar í lungunum er það?

A

Hefur áhrif

á respiratory bronchioles

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Þrennt sem einkennir paracrine?

A
  1. Skemmdir á öllum acinum
  2. Algengari í neðri hluta lungnanna
  3. Erfðasjúkdómur!
  4. a1-antitrypsin skortur
    1. Vantar ensím sem brýtur niður trypsín en þá endar trypsínið á því að brjóta niður alveoli próteinin
    2. Lungnablöðrurnar renna saman
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hver er munurinn á asthma og chronic bronchitis?

A

Í asthma er einnig vöðvasamdráttur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hvaða HBK valda krónískum bólgubreytingum í asthma?

A

Eosinophilar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Asthmi skiptist í tvo fasa, hverjir eru fasarnir?

A

Early phase - bronchoconstriction

Late phase - inflammatory

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Tvær gerðir asthma? Hvor er algengari og hver er munurinn?

A

Atopic - ofnæmisasthmi
Algengast

Non-atopic
ekki ofnæmistengt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Hvað getur valdið non-atopic asthma og er fjölskyldu saga þar?

A

Veirur og mengað loft. Engin fjölskyldusaga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Tvær aðrar tegundir af asthma?

A

Atvinnuasthmi og lyfjatengdur

(NSAID)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Í hvaða fjóra flokka skiptast restrictivir lungnasjd?

A

GRAF

Acute respiratory distress syndrome (ARDS)

Fibrosu sjúkdómar

Granulomatous sjúkdómar

Reykingatengdir sjúkdómar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Hvað gerist í ARDS?

A

“In ARDS, the integrity of the alveolar-capillary membrane is compromised by endothelial and epithelial injury”

Gerist vegna bólgusvars

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Vefjafræðileg breytingarmynd ARDS í lungunum er þekkt sem __

A

Diffuse alveolar damage DAD

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Hvað gerist í fíbrósu-sjúkdómum?

A

Fibrósa myndast í interstitial space bilateral lungnamegin

22
Q

Hvar í lungunum myndast fibrosa?

A

Neðarlega í lungunum

23
Q

Hverjir eru fimm fibrosusjúkdómarnir?

A

Usual interstitial pneumonia

Non-usual interstitial pneumonia

Organizing pneumonia

Pneumoconioses

24
Q

Hvað einkennir usual interstitial pneumonia/idiopathic pulmonary fibrosis?

A

Fibrosa í interstitial space bilateralt.

Orsakast af lyfjum, sýkingum, geislameðferð o.s.frv.

  • Algengara í köllum og gerist með aldrinum en eiginlega aldrei fyrir fimmtugt
  • Oftast neðarlega í lungunum

Sjást honeycombs í smásjáarskoðun

IPF gerist líklegast vegna ítrekaða epithelial skemmda og viðgerðin á þeim er ekki sem skyldi

25
Hvað einkennir non-specific interstitial pneumonia?
* Í raun vægara útgafa af usual interstitial pneumonia * Betri lífslíkur, myndast ekki honeycombs * Hann er líka idiopatískur * Tengist sumum gigtarsjd. * Mild to moderate interstitial chronic inflammation
26
Hvað gerist í organizing pneumonia?
Lausgerðir bandvefstappar fylla bronchiolur og alveolis
27
Hvað einkennir asbestosis?
* Í raun mjög svipað usua**l interstitial pneumonia** nema núna orsakast bólgan vegna **kísilsalta** Myndast **asbestos bodies**
28
Tveir granulomatous sjúkdómarnir?
**Sarcoidosis** og **Hypersensitiviy pneumonitis**
29
Hvaða frumutegund er talið “valda” sarcoidosis?
CD4+ helper cells
30
Hvað einkennir hypersensitivity pneumonitis?
* **Bólgusjúkdómur** **vegna ofnæmis,** leggst aðallega á alveoli * Oftast **atvinnutengdur** og fræg dæmi eru * Farmers-lungs en þá er það vegna myglaðs hey * Humidifer-lungs
31
Tvær tegundir lungnabólgu?
* Lungnabólga er flokkuð eftir anatomískri staðsetningu þess * Annað hvort er hún í **öllum lobnum** eða eru í **barkaendaum (Bronchopneumonia)**
32
Hvað einkennir bronchopneumonia?
* **Bronchopneumonia** aka. blettalungnabólga er þegar sýkinging byrjar í kringum alveoli og bronchiolum * Hún er alvarlegri en þessi hefðbundna lungnabólga * Oft í fólki með alvarlega sjd. eins og krabbamein, nýrnabilun etc. * Purulent exudat (Gröftur og fíbrosa) í berkjum og berklingum
33
Hvað einkennir lobular pneumonia?
* **Lobar pneumonia** er þessi hefðbundna lungnabólga sem leggst á heilbrigt fólk * Hár hiti, uppköst, * Þróast í gegnum fjögur stig * Congestion * Mikið af bakteríum, lítið af HBK. Lungun verða þung, rauð og blaut * Red hepatization * mikið af neutrophils, exudat, RBK, Fibrin o.fl. * Alveoli fyllast af drasli og eru loftlaus * Gray hepatization * Niðurbrot á RBK, og áframhaldandi fibrinlosun veldur þessu * Resolution * Exudatið í alveolar spaces er brotið niður af niðurbrots ensímum sem myndar granuloma held ég
34
Í hvaða sex stóru flokka flokkar hann Lárus lungnasjd?
35
Tvö helstu góðkynja lungnaæxlin?
Hamartoma og æðaæxli
36
Hver er algengasta tegund lungnakrabbameins? (yfir 95%)
Carcinoma
37
Hamartoma er…
öndunarfæraþekju Góðkynja æxli sem er blanda af lungnavef. 1. brjósk 2. Fita 3. slétturvöðvi
38
Fjögur algengustu lungnakrabbameinin og ca. %?
50% Adenocarcinoma 25% Squamous cell Carcinoma 15% Small cell carcinoma 5% Large cell carcinoma
39
Hvar koma squamous cell carcinoma vanalega upp í lungunum?
Centralt
40
Hvar kemur aðallega adenocarcinoma upp?
Peripheralt
41
Hvar er small cell carcinoma að finna?
Centralt og periphalt
42
Hvað er Paraneoplastic syndrome?
Er sjd. sem þróast v. hormóna/peptíða sem að krabbameinsfrumurnar framleiða sem eru svipaðar ýmsum hormónum: PTH-lík peptíð ACTH - cushing syndrome
43
Stutt skilgr. á Horner's sx?
Æxli í lungnum fokkar eitthvað í sympatískum taugum og einstaklingurinn fær einkenni tengt sympatískakerfinu
44
Stutt skilgr. á Horner's sx?
Æxli í lungnum fokkar eitthvað í sympatískum taugum og einstaklingurinn fær einkenni tengt sympatískakerfinu
45
Í hvaða tvo flokka skiptist vefjagerð krabbameins í lungunum í?
**Small cell carcinoma 15%** og **non-small cell carcinoma 85%**
46
Hver er munurinn á small cell carcinoma og non-small cell carcinoma?
SCLC - **skipta sér hratt og aggressive**. Næm f. lyfjameðferð en ekki gott gegn skurð. NSCLC - **skipta sér hægar og meira staðbundin.** Ekki næm f. lyfjameðferð en skurðtæk
47
Staðsetning adenocarcinoma vs squamous cell carcinoma vs large cell carcinoma í lungum?
Adenocarcinoma - periphalt Squamous cell carcinoma - centralt, í berkjumt.d. Large cell carcinoma - peripheralt
48
Hvar koma vanalega upp carcinoid æxli?
Í stórum berkjum
49
Carcinoid tumor er góðkynja/illkynja og lifunin er góð/vond. Meðferðin er oftast skurðaðgerð/lyf
Carcinoid tumor er **góðkynja** og lifunin er **góð** Meðferðin er oftast **skurðaðgerð**
50
Malignant mesothelioma er talintengjast útsetningu við..
**asbest.** margvíslegar, þráðóttar steindir, einkum afbrigði af amfíbóli eða serpentíni, finnst aðallega í myndbreyttu bergi;
51
eru nefsepar æxli?
Nei. Myndast vegna þrálátar bólgu/ofnæmis. Bilateralt
52
Hvað er Sinonasal papilloma?
**Góðkynja totumyndandi æxli** (papilloma) sem að myndast í **nefholinu**. Eiginlega alltaf unilateralt. Tengist **HPV.** Leitar annað hvort útvertis eða innvertis.