Frumuskemmdir/bólgur/viðgerð/bjúgur

Question 1

Kjarnabreytingar
Pyknosis = ?
Karyorrhexis = ?
Karyolysis = ?

Answer 1

Kjarnabreytingar

• *Pyknosis** = kjarninn skreppur saman
• *Karyorrhexis** = kjarninn brotnar niður í smærri hluta
• *Karyolysis** = kjarninn fölnar og leysist upp

Question 2

litur í smásjá í necrosu?

Answer 2

Eosinophilic

Question 3

Hvar sést fibrnoid necrosis og hverju tengist það?

Answer 3

Sést í æðaveggjum.

Ónæmisviðbrögð í tengslum við æðabólgur

–Antigen-ab complexar falla út í æðaveggi + fibrin

Question 4

Hvaða drep sést í einungis í MTK?

Answer 4

Liquefactive necrosis

Question 5

Coagulative necrosis vs Gangrenous necrosis?

Answer 5

Coagulative necrosis: Vefurinn helst intact

Gangrenous necrosis: Marglaga coagulative necrosis

Question 6

Coagulative necrosis gerist í öllum líffærum nema…

Answer 6

Heila

Question 7

Hvenær myndast myelin figures?

Answer 7

Þegar cell-injury er ennþá reversible. Þær eru eosinophilic.

Question 8

Hvaða tvö frumulíffæri bólgna mikið út við áreitni?

Answer 8

Hvatberi og ER

Question 9

Þrjár týpur vascular response og ástæðan bakvið þær?

Answer 9

Immediate-transient response:

Histamín og bradykínin. 5-30mín. Ónæmissvar

Immediate-persistent resposne:

Gerist eftir beinan áverk á æðina.

Tekur nokkra daga að lagast

Delayed-presistent response.

18-36 tímar. Sunburn

Question 10

Tveir viðtakar í death receptor pathway?

Answer 10

TNF og Fas (CD45)

Question 11

Hver eru prolife og prodeath proteinin í intrinsic pathway?

Answer 11

Pro life: Bcl-2 og Bcl-xL

Pro death: Bak og Bax

Question 12

Hvar gerist í stuttu máli í intrinsic pathway í apoptosu?

Answer 12

Hvatberinn inniheldur cytochrome C.

Hlutfall Bak/Bax vs Bcl-2 og Bcl-xL raskast.
Bak og Bcl-xL mynda gat á hvatberann

Cytochrome C lekur út og virkjar caspase-9

Caspase-9 virkjar caspase-cascade

Question 13

Hvaða frumur sjást í berklum?

Answer 13

Langhans giant cells

Question 14

Touton giant cells sjást í…

Answer 14

Meinsemdum með auknu fituinnihaldi

Question 15

Hvenær verður fibrósu-viðgerð?

Answer 15

Þegar að skemmdin nær niður fyrir basement membrane og fer í stoðvefinn

Question 16

Stjórn frumufjölgunar:

Frumum skipt í þrjá flokka…

Answer 16

Óstöðugar frumur labile cells:

Skipta sér alla ævi. Húð,slímhúð, beinmergur og eitilvefur

Stöðugar frumur stable cells

Langlífar en fjölga sér ekki nema fá boð, t.d. í vefjaskemmdum

Kirtlar, bandvefs- og æðaþelsfrumur, sléttar vöðvafrumur

Varanlegar frumur (permanent cells)

Fjölga sér ekki, endanlega þroskaðar. Taugafrumur í heila, vöðvafrumur í hjarta o.s.frv.

Question 17

ECM stypur frumur við…

Answer 17

Migration

Question 18

Hvað er mikilvægt fyrir skipulagða endurmyndun vefja?

Answer 18

Grunnhimna og -vefur (e. stroma)

Question 19

Hepatocyte growth factor er framleiddur af…

Answer 19

Fibroblöstum, endothelial cells, non-parenchymal frumum í lifur.

Question 20

Epidermal growth factor… 4

Answer 20

Tengist sama viðtaka EGFR.

Hvetur fjölgun hepatocyta.

Framleitt af kertainocytum og macrophögum.

Stökkbreyting tengist krabbameini

Question 21

Græðsla með örvef skiptist í þrjú skref..

Answer 21

1. Vefjaeyðing
2. Granulation-vefur
3. Örvefur

Question 22

Hvað er að gerast í granulation-vef? 3

Answer 22

Mikil fibroblastafjölgun

Nýmyndaðar og litlar háræðar

Lausgert eCM

Question 23

Hvaða vaxtarþáttur hvetur mest æðamyndun?

Answer 23

Vascular Endothelial Growth Factor

Question 24

VEGF vs FGF (basic fibroblast growth factor)?

Answer 24

VEGF

hvetur fjölgun og hreyfanlega endothelial cells.

FGF-2
Hvetur fjölgun EC en líka migration macrophaga og fibroblasta á svæðið

Question 25

Hverju fækkar í granulations-vefnum þegar líður á græðsluferlið?

Answer 25

Fibroblöstum og nýjum æðum

Question 26

Tveir aðrir vaxtarþættir tengdir örvefsmyndun?

Answer 26

Transforming growth factor B (TGF-B)

Platelet derived growth factor
(PDGF)

Question 27

3-4 fasar í græðslu húðsára?

Answer 27

Bólga

Myndun á granulation-vef

Framleiðsla á ECM og umbreytingu á örvef

Samdráttur örs (stór sár)

Question 28

Hvaða efni heldur sárbörmunum mjög veiklega saman til að byrja með í frumgræðslu?

Answer 28

Fibrín

Question 29

Frumgræðsla vs síðgræðsla?

Answer 29

Frumgræðsla: Lítil sár, fibrín heldur saman til að byrja með

Síðgræðsla: Stórt sár, mikið vefjatap

Question 30

Hvaða frumur valda samdrætti í örum eftir síðgræðslu?

Answer 30

Myofibroblastar

Question 31

Hvað gerist í örum með tímanum?

Answer 31

Collagenmagn eykst og það verður krossbinding.

Question 32

Hvað einkennir keloid?

Answer 32

Of mikil collagen-myndun í æxlinu.

Verða stór og upphækkuð.

Erfatengt og algengara í svörtum

Question 33

Tveir aðal þrýstingarnir við bjúgmyndun?

Answer 33

Osmótískur þrýstingur - þrýstingur fyrir utan æðina.

Hydrostatiskur þrýstingur - þrýstingur vökvans innar æðarinnar

Question 34

Hvenær leitar vökvi út? 3

Answer 34

Hydrostatískur þrýstingur eykst

Osmótískur þrýstingur minnkar

Vessaæðar stíflast

Question 35

ascites er..

Answer 35

bjúgur í kviðarholi

Question 36

Hvað er congestion (passive hyperemia?) en active hyperemia

Answer 36

Congestion, passive emia: aukið blóðmagn vegna hjartabilunar, náskylt edema.

Active hyperemia: Aukið arterial blóðmagn tengt áreynslu eða bólgu

Question 37

Fjórar frumutegundir í blóðsegum?

Answer 37

Blóðflögur

Fíbrín

RBK

HBK

Question 38

Hvar finnast lines of Zahn?

Answer 38

í Thrombus

Question 39

Hvað getur valdið turbulence?

Answer 39

Þegar að þættir blóðs komast í snertingu við subendothelial collagen/losun tissue factor

Question 40

Hvar er algengast að turbulens gerist og í hvaða aðstæðum?

Answer 40

Bláæðum, við hreyfingarleysi

Question 41

Tvær meðfæddar stökkbreytingar sem geta valdið brenglun í storkukerfinu?

Answer 41

Leiden. Stökkbreyting í storkuþætti V. Ónæmi fyrir prótein C?
6% á Íslandi

Stökkbreyting í prothrombin (1%) Á íslandi.

Aukin prothrombin styrkur