Les 4: Stress & lifestyle

Question 1

levensstijl

Answer 1

alles wat je doet in je leven, is persoonlijk
ongezonde levensstijlen clusteren vaak –> moeilijker te veranderen

Question 2

4 levensstijlen

Answer 2

1. fysieke activiteit
2. dieet
3. slaap
4. verslaving

Question 3

fysieke inactiviteit geassocieerd met

Answer 3

hart- en vaatziekten, lagere mood, kanker, obesitas etc

Question 4

sedentary lifestyle

Answer 4

we hoeven vrij weinig te doen qua fysieke inspanning (we hebben bussen om niet te fietsen, roltrappen om geen trap te hoeven lopen)

Question 5

fysiek activiteit en stress

Answer 5

1. fysieke activiteit = stress
2. fysieke activiteit kan stressvol zijn (als je hardlopen bijv. niet leuk vind –> stressvol)
3. fysieke activiteit kan stress verminderen (dansen als uitlaatklep voor stress)
4. stress heeft effect op fysieke activiteit (LT en KT stress is geassocieerd met lagere fysieke activiteit)

Question 6

dieet

Answer 6

2/3 van de mensen eet meer door stress

Question 7

stress en eetlust

Answer 7

stress verhoogt vaak eetlust

Question 8

parasympatische zenuwstelsel en voedsel

Answer 8

in rust is het parasymp. actief, zorgt voor opslag van stoffen uit voedsel, energie-opslag voor als er stress gaat komen

Question 9

sympathisch zenuwstelsel en voedsel

Answer 9

bij stress is het symp. aan, en die zorgt voor vrijlating van opgeslagen energie

Question 10

insuline

Answer 10

tijdens parasymp. zorgt voor opslag van voedingsstoffen in cellen

Question 11

vrijlaten van energie tijden symp. zs

Answer 11

aanmaak van insuline omlaag
glucocorticoïdes omhoog (werken tegen het effect van insuline)
hormonen omhoog (breken triglyceriden af, vetzuren en glycerol komen vrij)
proteïne in spieren die je niet nodig hebt –> omgezet in aminozuren –> naar je lever –> zet het om naar glucose –> meer energie

Question 12

glucogeonese

Answer 12

lever kan zelf glucose produceren uit aminozuren

Question 13

addinsons disease

Answer 13

tekort aan glucocrticoïden
vermoeid, prikkelbaar, lage bloeddruk

Question 14

shy-dragger sydroom

Answer 14

inadequate werking van (nor-) epinefrine
bloeddruk, hartritme, blaas, motorisch systeem

Question 15

chronisch vermoeidheidssyndroom

Answer 15

stressrespons kan niet goed geactiveerd worden
lage energielevels
kan misschien komen door sedentary lifestyle –> niet veel inspanning en dus minder activatie van stressrespons –> stressrespons wordt lui
wat helpt? stressrespons aanwakkeren (ijsbad)?

Question 16

spieratrofie

Answer 16

spieren hebben na stress geen kans om te herstellen

Question 17

stress en vet

Answer 17

stress –> microschade aan vaten door hogere bloeddruk –> scheurtjes opgevuld met plaque –> als het loslaat –> hartinfarct

Question 18

globesity

Answer 18

ons lichaam reageert adaptief/gezond op een ongezonde samenleving (ons lichaam wilt alle stoffen opslaan, maar wij hebben eten in overvloed, veel stress en een sedentary lifestyle)

Question 19

CRH hoog en gluco’s laag

Answer 19

begin vd stressor –> eetlust onderdrukt

Question 20

CRH laag en gluco’s hoog

Answer 20

herstel –> eetlust aangewakkerd

Question 21

CRH lang geactiveerd + herstel is kort

Answer 21

eetlust geïnhibeert

Question 22

hyperfagie

Answer 22

meer secretie van gluco’s, zoet willen, emotionele eters

Question 23

hypofagie

Answer 23

normale glucocortocoïdensecretie, geen emotionele eters

Question 24

functies van gluco’s

Answer 24

1. stimulatie van eetlust na stress
2. blokkeren van opname vet en glucose tijdens stress (stopt het effect van insuline tijdens stress)
3. vergroot de opslag van vetten op bepaalde plekken: Appels en Peren

Question 25

appels

Answer 25

visceraal vet, gluco’s hoog en insuline hoog
meer kans op syndroom X

Question 26

peren

Answer 26

gluteaal vet, gluco’s hoog en insuline laag

Question 27

sydroom X

Answer 27

hart- en vaatziekten
visceraal vet makkelijker toegang tot lever –> glucose –> bloedsuiker –> insuline –> resistantie –> diabetes type 2?

Question 28

comfortfood

Answer 28

1. laat je goed voelen
2. reduceert stressrespons
3. relaxatie (actieve parasympatische zs)

Question 29

meer gluco’s vrijlaten

Answer 29

–> hogere kans op stresseten –> appelfiguur

Question 30

slaap om

Answer 30

1. energie restoring in hersenen
2. hersentemperatuur?
3. te dromen?
4. probleemoplossend vermogen
5. consolidatie van geheugen

Question 31

slowwave slaap

Answer 31

diepe slaap
parasymp. aan
lage gluco’s

Question 32

REM-slaap

Answer 32

symp. is aan
hoge gluco’s

Question 33

slaapdeprivatie

Answer 33

als we niet gaan slapen
gluco’s omhoog –> energie in hersenen afgebroken –> effect op geheugen
SLAAP VOOR EEN TENTAMEN GOED

Question 34

verslaving

Answer 34

stress kan leuk zijn: dopamine

Question 35

dopamine

Answer 35

aangemaakt op het moment van anticipatie (kom, dat gaan we doen)
nog meer dopa, als je niet zeker weet of je wel de beloning krijgt

Question 36

verrassingselement

Answer 36

alleen meer dopa als
1. goede omgeving
2. goede duur
3. controle en voorspelbaarheid

Question 37

thrillseekers

Answer 37

hebben meer verrassing en minder controle nodig om zelfde hoeveelheid dopa te krijgen

Question 38

waarom thrillseekers extremer nodig hebben

Answer 38

1. weinig dopa-vrijlating
2. receptoren reageren niet (genoeg), veel prikkels nodig
3. grote shot dopa bij anticiperen
4. geen dopareserve na gebeurtenis en/of bij terugdenken

Question 39

thrillseekers en verslaving

Answer 39

als thrillseekers meer dopa willen, kunnen ze bijvoorbeeld op zoek gaan naar iets wat hen dopa gaat geven zoals cocaïne of een andere drug

Question 40

stress en verslaving

Answer 40

1. beginnen: reductie van stress door
   a. afname van stressrespons
   b. verandering van cognitieve beoordeling van stress
2. verslaafd worden: aangeboren gevoeligheid voor rewardsysteem
3. verslaafd blijven: bij afkicken gaan gluco’s omhoog –> vervelend gevoel –> nog meer stress –> hogere gluco’s –> afbraak van dopa –> nóg slechter gevoel –> drugs om van dat gevoel af te komen
4. terugval: frontale cortex inhibeert door stress, minder gezonde keuzes maken