Les 3: Assessment of stress 2: biologisch perspectief Flashcards
biologische metingen (wat ze doen)
geven info over hoe het lichaam tijdens stress functioneert
psychofysiologie
studeert interacties tussen lichaam en geest
resting baseline
normale meting voor stress
tijdens herstel
meten hoe iemand hertstelt en hoe lang dat duurt
snelle herstel van stress
beter voor gezondheid
stressystemen
SAM & HPA-as
SAM
snelle stressrespons
stressor —> hypothalamus –> autonome zenuwstelsel –> sympathische zenuwstelsel –> bijnieren –> (nor)epinifrine
HPA-as
Langzame stressrespons
stressor –> CRH –> hypofyse –> ACTH –> bijnier –> glucocorticoïden
biologische metingen (welke er zijn)
- stresshormonen
- cardiovasculaire reactiviteit
- huidgeleiding
reactiviteitshypothese van cardiovasculaire ziekten:
extreme cardiovasculaire respons –> hypertensie –> hart- en vaatziekten
gemiddeld stressrespons
goed, minste risico’s
verhoogd stressrespons
geassocieerd met hypertensie
te laag stressrespons
geassocieerd met verslaving en obesitas
biometing: stresshormonen
cortisol meten (HPA-as)
waar cortisol meten
- in bloed
- in urine
- speeksel
- haar en nagels
cortisol meten in bloed
biometing, stresshormonen
+ kan door bloedsamples
- deskundige voor nodig
cortisol meten in urine
biometing, stresshormonen
+ vergelijking binnen hetzelfde individu –> longitudinale data
+ je meet gemiddelde levels op de dag
- geen acute metingen
- traag, niet precies
cortisol meten in speeksel
biometing, stresshormonen
+ minder duur
+ non-invasuef
+ geen deskundige nodig
+ acutere meting
- stress –> minder speeksel, mond is droger
cortisol meten in haar en nagels
biometing, stresshormonen
+ lange termijn impact van stress
- geen acute meting
Voordelen van cortisolmetingen
+ enigste manier om HPA-as te onderzoeken
+ info over stress en immuunsysteem
nadelen van cortisolmetingen
- minder grote stresssreactie bij HPA-as
- niet iedereen heeft verhoogde cortisol tijdens stress
- sterk beïnvloedt door bijv. slaap/waakrtitme, menstruatiecyclus
biometingen: cardiovasculaire reactiviteit
te maken met autonoom zenuwstelsel, sympathisch zenuwstelsel
1. ECG
2. bloeddruk
ECG
biometingen: cardiovasculaire reactiviteit
hartslag en hartslagvariabiliteit meten
hartslag (HR)
parasympatisch en sympathisch zenuwstelsel werken samen
beats per minute
R-R-interval