Les 2: assessment of stress Flashcards
Verschillende perspectieven
- omgevingsperspectief
- psychologisch perspectief
- biologisch perspectief
omgevingsperspectief
focust op de assesment van omgevingsinvloeden, op hoe mensen reageren, hoe zij zich hebben moeten aanpassen
psychologisch perspectief
hoe interpreteert een persoon wat hem/haar overkomt?
biologisch perspectief
activatie van systemen die geactiveerd worden bij stressvolle gebeurtenissen
Omgevingsperspectief: Stresstheorieën
- Lifechart, Adolf Meyer, 1930
- Social readjustment rating scale, Holmes & Rahe, 1967
Lifechart
van Adolf meyer,
vanuit omgevingsperpectief,
hierbij kijk je naar levensgebeurtenissen (chronologische volgorde) en of ze van invloed kunnen zijn geweest op een ziekte
Social readjustment rating scale
van Holmes & Rahe,
vanuit omgevingsperspectief,
schaal van omgevingsstressoren en gebasseerd op hoe erg/stressvol ze zijn + hoelang het herstel ervan duurt krijg je punten,
hogere score = veel ernstige dingen meegemaakt
gaat over positieve en negatieve stress
SRRS
Social readjustment rating scale
sociale heraanpassing
hoort bij SRRS, intensiteit en tijd die nodig is om te herstellen van een levensgebeurtenis
psychologisch perspectief: stresstheorie
Lazarus appraisal theory, 1972
Appraisal theory
Van Lazarus,
vanuit psychologisch perspectief,
1. first appraisal: wordt het gezien als een bedreiging? nee –> geen stress, ja –> stap 2
2. second appraisal: Kan ik hiermee copen? nee –> negatieve stress, ja –> positieve stress
Selye vs Lazarus
Selye: stressreactie is voor elke stimulus/stressor hetzelfde
Lazarus: Nee, het hangt ervan af hoe je het ervaart en of je het gevoel hebt ermee overweg te kunnen
biologisch perspectief: Stresstheorieën
- cannons fight or flight, 1935
- Selyes General Adaptation Syndrome, 1957
- McEwans allostatic load, 1998
Fight or flight
van Cannon,
vanuit biologisch perspectief,
Cannon richtte zich op SAM (neurotransmitters)
GAS
General Adaptation Syndrome
General Adaptation Syndrome
van Selye,
vanuit biologisch perspectief,
3 fases:
1. alarmfase, 2. resistance fase, 3. exhaustion fase,
focus op de HPA-as (hormonen)
2 soorten stress
van Selye: eustress en distress
Allostatic load
van McEwans,
vanuit biologisch perspectief,
= moeite die je lichaam moet doen om terug te gaan naar homeostase (zwakke stressor –> lage allostatic load)
te hoog –> stress houdt aan –> chronische stress = schadelijk
allostase
- proces van het bereiken van homeostase door gedragsverandering
- processen om van het ene interne evenwicht naar het andere interne evenwicht te gaan als omstandigheden erom vragen (lage hartslag als je slaapt, hogere hartslag als je aan het joggen bent)
assessment
- omgevingsmetingen
- psychologische metingen
- emotionele stress induceren
omgevingsmetingen
- interviews
- zelfrapportage
LEDS
interview voor omgevingsmetingen
SEPRATE
interview voor omgevingsmetingen
SRSS
zelfrapportage voor omgevingsmetingen
OSI-R
zelfrapportage voor omgevingsmetingen
DLE
zelfrapportage voor omgevingsmetingen
FES
zelfrapportage voor omgevingsmetingen
MSPSS
zelfrapportage voor omgevingsmetingen
SES
zelfrapportage voor omgevingsmetingen
voordeel omgevingsmetingen
meer informatie over de omstandigheden, welke risicofactoren voor stress ze hebben meegemaakt
nadelen van omgevingsmetingen
- geen informatie over de interpretatie van stress van het individu
- geen info over fysieke reactie op stress
psychologische metingen
- interview
- zelf rapportage
- BRS
psychologische metingen: interview
over persoonlijkheid of coping bijvoorbeeld, bijvoorbeeld d.m.v. de DSM-5
PCL
zelfrapportage voor psychologische metingen
PSS
zelfrapportage voor psychologische metingen
MBI
zelfrapportage voor psychologische metingen
SAM (rapportage)
zelfrapportage voor psychologische metingen
PANAS
zelfrapportage voor psychologische metingen
psychologische metingen: BRS
meet veerkracht van een persoon, wat als buffer werkt tegen stress, jee meet dus geen stress maar de buffer tegen stress
voordeel psychologische metingen
meer informatie over hoe iemand aan het copen is (+ eventueel een diagnose)
nadelen psychologische metingen
niks over omgeving
niks over fysieke reactie op stress
interviews vs zelfrapportage
interview:
1. meer details over een event
2. eventueel verschil zien tussen acute en chronische stress
3. MAAR tijdrovend
zelfrapportage:
1. praktischer
2. minder tijdrovender
3. geen details over specifieke events
emotionele metingen
- zelfrapportage
- gezichtuitdrukkingen
James lange theorie
Emotie ontstaat NA fysiologische reactie
Je hartslag gaat omhoog –> angstig gevoel komt op
Cannon-Bard theorie
Emotie en fysiologische reactie ontstaat tegelijkertijd
stress induceren
- fysiek
- cognitief
- sociale evaluatie
- emotie inductie
fysiek stress induceren
bijvoorbeeld door de cold pressor test = hand in koud water doen
cognitief stress induceren
met bijvoorbeeld de Strooptaak = noem de kleur waarin het woord geschreven staat
stress induceren: sociale evaluatie
TRIER social stress test = voor een jury een presentatie geven
emotie inductie
bijvoorbeeld een zielige film laten zien, of boosheid oproepen