Leren lezen

Question 1

Wat zijn de twee vormen van lezen?

Answer 1

• technisch lezen
• begrijpend lezen

Question 2

Wat is technisch lezen?

Answer 2

Iemand die een tekst kan lezen, maar eigenlijk niet begrijpt wat er precies in staat. De inhoud is niet begrijpbaar voor de lezer.

Question 3

Wat is begrijpend lezen?

Answer 3

Iemand weet wat de inhoud van een tekst is, kan vragen beantwoorden en aantonen dat hij de tekst begrijpt. Hij kent dan ook de betekenis van de afzonderlijke woorden.

Question 4

Wat zijn aspecten van technisch lezen?

Answer 4

• lezen is een intermodaal proces
• lezen is een proces van analyse en synthese

Question 5

Leg uit: lezen is een intermodaal proces.

Answer 5

• intermodaal = samenspel van zien, horen en spreken
• lezen = het koppelen van klanken aan tekens die neergeschreven zijn en die men kan zien

Question 6

Leg uit: lezen is een proces van analyse en synthese.

Answer 6

• analyse = letters en klanken afzonderlijk uitspreken
• synthese = verbinden van klanken tot een woord

Question 7

Wat zijn de algemene leesvoorwaarden?

Answer 7

• voldoende taalontwikkeling
• goede zintuigen
• emotionele evenwichtigheid
• gemotiveerd zijn
• concentratie en aandacht
• in groep werken

Question 8

Wat is belangrijk bij het voldoen aan de algemene leesvoorwaarden?

Answer 8

een groeimindset en executieve functies

Question 9

Wat zijn de specifieke leesvoorwaarden?

Answer 9

• taalbeheersing i.v.m. leesonderricht
• symboolbegrip
• horen, zien, spreken
• schrijven (vaardigheden met kleuren, tekenen, knippen)

Question 10

Leg uit: taalbeheersing i.v.m. leesonderricht.

Answer 10

• voldoende taalbeheersing wat betreft de gebruikte taal
• begrip relatiewoordjes bijvoorbeeld
• toepassen en begrijpen woorden
• lezen gebeurt van links naar recht
• de overgang van het visueel-ruimtelijke naar het auditief-tijdelijke

Question 11

Leg uit: symboolbegrip.

Answer 11

• iets begrijpen van tekens, afbeeldingen, …
• begrijpen dat symbolen ergens naar verwijzen: letters hebben een betekenis

Question 12

Leg uit: horen, zien, spreken.

Answer 12

• goed kunnen spreken
• intramodaal waarnemen
  – visueel: visuele discriminatie, richtingsconstantie, visuele analyse, visueel geheugen, visuele synthese
  – auditief: luisterhouding, actieve discriminatie, auditief geheugen, auditieve analyse/synthese
• intermodaal waarnemen

Question 13

Wat zijn voorbereidende leesoefeningen?

Answer 13

• leesvoorwaarden moeten geoefend worden
• kinderen met een beperking zullen daar langer over doen

Question 14

Wat is verstandelijke begaafdheid en de link met leren lezen?

Answer 14

• verstandelijke leeftijd van 6j of IQ van 50-55 als grens
• geen absolute grenzen, wel richtinggevend
• van belang voor zelfredzaamheid
• lezen o.b.v. herkenning/sociaal lezen

Question 15

Op welke manier leer je kinderen algemeen lezen?

Answer 15

tweedeling binnen leesmethoden:
- de globale leesmethoden
- de analytische leesmethoden

Question 16

Wat is de globale leesmethode?

Answer 16

• vanuit gehelen vertrekken
• hele zinnen op het bord
• kinderen kennen ze door en door vanbuiten
• ‘herkennend lezen’: later ook analyseren en synthetiseren
• bi het zien van gelijkenissen en verschillen tussen woorden en zinnen: ‘echt lezen’

Question 17

Wat is de analytische leesmethode?

Answer 17

• vanuit deeltjes vertrekken
• vanuit letter-klankverbindingen naar woordjes-gehelen

Question 18

Wat zijn opmerkingen bij leesmethoden?

Answer 18

• continuüm waarop concrete methoden zich situeren!
• verschil tussen kinderen die op een globale of op een analytische manier leerden lezen: verdwijnt na paar jaar
• kinderen met leesstoornissen: blijven vaak ‘hangen’ in een strategie (toe te schrijven aan de gehanteerde leesmethode)

Question 19

Wat is het algemeen bezwaar tegen de globale methode?

Answer 19

• ze voert de analyse te laat in
• het kind moet zelf leren analyseren
• geen systematische, methodische aanpak
• zwakkere kinderen vallen uit de boot (raden, verder in het proces grote problemen)
• kinderen met leesmoeilijkheden: speciale hulp nodig m.b.t. het analyseren en synthetiseren

Question 20

Wat zijn voorbeelden van leesmethoden?

Answer 20

• Veilig Leren Lezen (vanaf schooljaar 2024-2025 nieuwe Veilig leren lezen Zoem-versie)
• Veilig Leren Lezen (2de maanversie)
• Taalsignaal

Question 21

Wat is Veilig Leren Lezen (vanaf schooljaar 2024-2025 nieuwe Veilig leren lezen Zoem-versie) ?

Answer 21

• een structuurmethode die door zorgvuldig gekozen woorden veelvuldig te structureren (ontsleutelen en samenvoegen), kinderen leert:
• dat een woord uit klanken (fonemen) bestaat
• dat die klanken door grafische tekens (grafemen/letters) worden weergegeven
• dat je nieuwe woorden kunt lezen door grafemen van een woord te verklanken en die klanken te verbinden tot een woord
• sluit aan bij de leerplandoelen van Nederlands in Vlaanderen

Question 22

Wat is Veilig Leren Lezen (2de maanversie)?

Answer 22

de structuurwoorden:
- bestaan uit afzonderlijke klanken die je kunt aanhouden (mmm…aaa…nnnn)
- zijn klankzuiver
- kunnen jonge kinderen zich concreet voorstellen

Question 23

Wat weet je nog over de leesmethode: Veilig Leren Lezen?

Answer 23

• veel aandacht voor automatiseren
• automatiseren van de grafeem-foneemkoppelingen
• veel materiaal voorhanden hieromtrent
• maakt het makkelijk te differentiëren tussen leerlingen
• maangroep (kinderen die nog moeten leren lezen)
  ** ster: kinderen met een moeizame leesontwikkeling: behoefte aan extra instructie en/of begeleide inoefening
  ** raket: kinderen die snel door de leerstof gaan: extra pittige vervolgopdrachten en uitdagingen
• zongroep (groep kinderen die bij start 1ste leerjaar al volledige letterkennis hebben en correct en vlot MKM-woorden lezen)

Question 24

Wat is Taalsignaal?

Answer 24

• een aanvankelijke leesmethode
• sluit aan bij de didactische vernieuwingen uit de leerplannen
• complete methode (luisteren, spreken, lezen, schrijven, taalbeschouwing)
• natuurlijke taalontwikkeling van het kind
• aangepast aan de belevingswereld van het kind
• biedt duidelijke differentiatiekansen