Dyscalculie Flashcards
Wat zijn rekenproblemen?
alle problemen die kinderen ondervinden bij het rekenen
Wat is een rekenstoornis?
de primaire stoornis op vlak van rekenen, een probleem in het rekenen zelf
Wat is een rekenmoeilijkheid?
de secundaire rekenproblemen, gevolg van factoren buiten het rekenen zoals ongunstige omgevingsfactoren en ongunstige kindfactoren
=> horen bij het leren rekenen
Geef de definitie van dyscalculie?
= een stoornis die gekenmerkt wordt door hardnekkige problemen met het vlot/accuraat oproepen van rekenfeiten en/of het leren en vlot/accuraat toepassen van rekenprocedures
Aan de hand van welke beschrijvende criteria onderkennen we dyscalculie?
- achterstandscriterium
- herhaalde metingen (minimaal 3) met een genormeerde test (10% zwaksten) - didactische resistentie
- 6 maanden, 4x per week (15min) - mild exclusiecriterium
- kindkenmerken die niet volledig te verklaren zijn uit andere factoren: IQ, ADHD, …
Welke diagnostische visie passen we (BaTP) toe bij dyscalculie?
- onderkennende en indicerende diagnostiek
- elementen uit de verklarende diagnostiek kunnen een hulpmiddel zijn om een vollediger inzicht te krijgen in de problematiek
Rekenen is een complexe vaardigheid. Leg uit?
- rekenstoornissen kunnen zeer verschillend van aard zijn => het kunnen rekenen is afhankelijk van zeer uiteenlopende vaardigheden
Welke vaardigheden zijn van belang bij het leren rekenen?
- telvaardigheid
- getalbegrip
- kennis van rekenhandelingen
- vertalen van een probleem in rekenhandelingen
- leesvaardigheid
- algemeen probleemoplossende vaardigheden
- het geheugen
Wat is het belang van verdelen in subtypes?
- veel discussie over het bestaan van verschillende soorten (zowel vanuit onderzoek als uit de praktijk)
- van belang: opstellen sterkte zwakte profiel
Welke onderverdeling in subtypes maken we volgens de typologie van Desoete?
- semantische geheugendyscalculie
- procedurele dyscalculie
- visuospatiële dyscalculie
- getallenkennisdyscalculie
Wat is semantische geheugendyscalculie?
- tellen en optellen vindt plaats in het werkgeheugen (2 kenmerken):
- capaciteit
- snelheid waarmee de informatie wegzakt uit dit geheugen (= geheugeninterferentie)
=> “Het werkgeheugen van kinderen met rekenstoornissen bleek gemiddeld een cijfer (element) kleiner te zijn en de snelheid van verval was groter.” - probleem met vlot cijfermatig toepassen van eenvoudige bewerkingen
- niet zozeer te maken met rekenbegrip
Hoe speelt semantische geheugendyscalculie een rol bij het leren rekenen?
om optelstrategie toe te passen heb je het volgende nodig:
- beide op te tellen getallen in je WG beschikbaar houden
- capaciteit nodig voor de berekening
=> belang dat de koppeling tussen de op te tellen getallen en het antwoord in het LTG wordt opgeslagen
Dus samengevat: wat is het semantische-geheugen type van dyscalculie?
Bij sommige kinderen wordt het WG dermate overbelast dat er te weinig opslag in het LTG plaatsvindt. Het kan ook voorkomen dat de opslag wél heeft plaatsgevonden, maar dat de toegang tot de kennis in het geheugen moeizaam verloopt.
Wat zijn de 3 kenmerken van semantische geheugendyscalculie?
- traag rekenen, waarbij eenvoudige sommetjes (optellen en aftrekken tot twintig en de tafels van vermenigvuldiging) niet geautomatiseerd zijn
- als de antwoorden uit het geheugen worden gehaald (niet worden berekend) worden er veel fouten gemaakt
- de tijd die ze nodig hebben om het antwoord uit het geheugen te vinden is zeer wisselend
Welk type van dyscalculie link je met dyslexie? Leg uit.
semantische geheugendyscalculie:
- terugvinden van rekenfeiten uit geheugen, beroep op dezelfde geheugensystemen als decoderen van woorden en leesbegrip
Hoe begeleiden we leerlingen met het semantische-geheugentype van dyscalculie?
- de te automatiseren stof voor de volle 100% ‘begrepen’: het optellen en aftrekken tot twintig en de tafels moeten op een perfect getalinzicht en begrip van bewerkingen rusten. Eindeloos dooroefenen zonder dat het kind voldoende inzicht heeft, heeft geen zin.
- leuke leerstof en hulpmiddelen
- hulpmiddelen bij het tafels leren
Wat zijn de kenmerken van procedurele dyscalculie?
- het vaak gebruiken van een rekenaanpak die normaal is voor jongere kinderen
- veel fouten in de uitvoering van rekenprocedures (stappen van een algoritme vergeten, in de warm, overbelasting van KTG)
- achterstand in het begrip van rekenprocedures
- moeite met de volgorde van de stappen die bij complexe berekeningen moeten worden uitgevoerd
Wat zijn gevolgen of opmerkbare dingen aan procedurele dyscalculie?
- vingers langer als geheugensteuntje (vertellen)
- later: moeite met de toepassing van rekenalgoritmes (= volgens vaste algemeen geldende stappen toewerken naar een uitkomst)
Hoe gaan we om met leerlingen met het procedurele subtype (didactische aanpak)?
- langer van concrete materialen gebruik maken
- tel- en rekenprobleem zo veel mogelijk op één manier aanbieden: kind behoefte aan één vaste procedure
- kinderen hebben meer houvast aan een ‘ouderwetse’ voorschrijvende rekenmethode dan aan moderne methoden die allerlei oplossingsstrategieën toelaten
Wat is visuospatiële dyscalculie?
- problemen met de visueel-ruimtelijke representatie van dingen (mental number line) (bv. recht onder elkaar zetten van getallen in kolommen)
- roteren van getallen
- foutief interpreteren van de ruimtelijke weergave van numerieke informatie
- uiteenlopende moeilijkheden met meetkunde en contextrijke opgaven
Welke 2 didactische strategieën kunnen we toepassen op leerlingen met visuospatiële dyscalculie?
- gebruik maken van concrete materialen voor het tellen (vb. de getallenlijn, rekenrekken, MAB-materiaal)
- visueel gepresenteerde opgaven of aanwijzingen zeer uitdrukkelijk (en herhaald) talig aanbieden (vb. “Dit symbooltje betekent dat je … moet doen.”
