Cognitief sterk functionerende leerlingen Flashcards
Waar wordt er soms vanuit gegaan als het gaat om CSF leerlingen?
minder prioriteit aan onderwijsbehoeften, want ze zullen er vanzelf wel komen
Welke 3 termen bakenen we af in het thema CSF leerlingen?
- cognitief sterk functionerende (CSF) leerlingen (termkeuze in SPP)
- cognitieve begaafdheid
- hoogbegaafdheid
Wat is de definitie van cognitief sterk functionerende leerlingen?
= een leerling die voor brede cognitieve vaardigheden (zoals blijkt uit een intelligentieonderzoek) en/of prestaties op schoolvorderingstoetsen tot de beste 10% van relevante vergelijkingsgroep behoort
Wat zijn cognitief begaafde leerlingen?
= leerlingen met sterke cognitieve vaardigheden, die al dan niet tot uiting komen in sterke leerprestaties onder invloed van niet-cognitieve leerling- en/of contextkenmerken
Wat zijn brede cognitieve vaardigheden?
= intelligentie/ begaafdheid
= het vermogen om doelgericht te handelen, rationeel te denken en effectief om te gaan met de omgeving
Waarmee meten we de brede cognitieve vaardigheden?
een intelligentietest (vb. WISC-V-NL) die een breed bereik van cognitieve vaardigheden meten (CHC-model)
Welke 2 kenmerken onderscheiden we bij CSF leerlingen?
- cognitieve vaardigheden
- sterke leerprestaties
Als we naar de Gauss-curve van intelligentie kijken, wat kunnen we besluiten?
cognitief sterk functionerende leerlingen
- cognitieve begaafdheid: IQ>120 (top 10%)
- hoogbegaafdheid: IQ>130 (2,5-3%)
- uitzonderlijk hoogbegaafd: IQ>145 (0.1%)
Waar moeten we rekening mee houden in het meten van brede cognitieve vaardigheden via intelligentietesten?
geen absolute waarde (maar wel absoluut waardevol als hulpmiddel)
- intelligentie is continu verdeeld, de grens is in zekere zin arbitrait
- boven die grens is geen kwalitatief andere groep
- meetfouten mogelijk, inschatting van intelligentieniveau
- momentopname
- belang van betrouwbaarheidsinterval
- IQ-testen zijn niet geheel cultuurvrij
Wat is de relevantie van het meten van brede cognitieve vaardigheden voor onderwijs?
- de beschrijving van cognitieve vaardigheden (profiel) is belangrijker dan classificatie of JA/NEE beslissing
- sterke score is geen garantie voor sterke schoolprestaties (cfr. onderpresteren)
- ontwikkeling van cognitieve vaardigheden, afhankelijk van:
- context
- persoonlijke factoren
Welke componenten kunnen een rol spelen in het ontwikkelingsproces van sterke cognitieve vaardigheden naar sterke leerprestaties?
- cognitieve vaardigheden of capaciteiten
- niet-cognitieve leerlingkenmerken
- kenmerken van de omgeving
Wat is de rol van heterogeniteit bij CSF leerlingen?
- CSF leerlingen zijn een heterogene groep waarbij elke cognitief sterke leerling een eigen profiel heeft, met een unieke ontwikkeling en opvoeding-, onderwijs- en ondersteuningsnoden
- dé cognitief sterk functionerende leerling bestaat niet!
- belang om oog te hebben voor deze heterogeniteit in het zoeken naar afgestemde ondersteuning
Wat is het doel van (h)erkennen en signaleren van CSF leerlingen?
- weten wie cognitief sterk is
- weten wat een CSF leerling nodig heeft
Wat zijn de uitgangspunten van het (h)erkennen en signaleren van CSF leerlingen?
- doelgericht (ingebed in een beleid/visie)
- systematisch (volgens methode/procedure)
- onderwijsbehoeften nagaan
- verschillende hulpbronnen tegelijk
- flexibiliteit
Wat zijn indicaties van CSF leerlingen?
in de vroege ontwikkeling:
* ontwikkelingsvoorsprong
* abstracte levensvragen stellen
* moeilijke sommen oplossen
* taalgebruik
prestaties op intelligentietest
prestatieniveau: (let op: onderpresteerders)
* leervoorsprong
* sterke prestaties op vb. taal en/of wiskunde bij vb. afname LVS’en
Wat zijn mogelijke kwalitatieve gedragsindicatoren (‘soft signs’)?
manier van omgaan met leren (toont zich in de klas)
- snellere en kwalitatief betere informatieverwerking dan die van leertijdsgenoten
- diepgaande vragen stellen
- hoger leer- en werktempo (andere manier van info opnemen, verwerken en toepassen)
- flexibele aanpak van problemen
- groot kennisbestand (manifestatie van een goed geheugen)
- genoeg aan een half woord, snel van begrip, scherp inzicht, snel verbanden leggen
- ze kunnen én ze willen zelf problemen ontdekken en eigen oplossingen zoeken i.p.v. na te doen
- leergierigheid en enthousiasme bij moeilijke taken
=> belang van expertise in het interpreteren van deze indicatoren
Wat zijn dus samengevat de leerkenmerken van een cognitief (hoog)begaafde leerling?
- is snel van begrip
- leert met minimale instructie
- heeft een uitstekend geheugen
- gebruikt meer strategieën bij probleemoplossend denken
- kan complexe ideeën begrijpen
- kan abstract denken
Welke middelen worden gebruikt in het (h)erkennen en signaleren van CSF leerlingen?
- LVS’en
- rapportcijfers
- gesprekken met lln, ouders, …
- observaties
- intelligentietest
- …
Wat is het basisrecht voor CSF leerlingen?
“alle leerlingen, ook cognitief sterke leerlingen, hebben recht op een aanbod dat tegemoetkomt aan hun onderwijs- en opvoedingsbehoeften”