Leerdoelen 11

Question 1

omschrijven wat screening en surveillance is.

Answer 1

Screening en surveillance zijn manieren van aanpak om de volksgezondheid te monitoren.

Screening: identificeren van vroege symptomen, zodat er snel een interventie kan plaatsvinden de kans op sterfte daalt.
* gebeurt op een tijdstip in de tijd

Surveillance: het systemische proces van data verzamelen om individuen op te sporen die hulp nodig hebben
* gebeurt constant

Question 2

de presenterende symptomen van tractus digestivus tumoren beschrijven en verklaren.

Answer 2

Zie GoodNotes

Question 3

de chirurgische behandelingsmogelijkheden van gastro-intestinale tumoren beschrijven.

Answer 3

Gastro-intestinale tumoren bevinden in de bindweefsel- en steunlaag van het orgaan.
* GIST valt onder de groep sarcomen: weke delen tumoren

Question 4

het begrip adjuvante systemische chemotherapie en de indicaties en de effectiviteit (CRC)

Answer 4

lokale therapie omvat chirurgie, radiotherapie, ablatie

systemische therapie omvat alles via de circulatie
- adjuvant: chemotherapie
* 5-10% verhoging kans curatie

Question 5

Stagering colorectaal carcinoom

Answer 5

Stageringsonderzoek:
1. disseminatieonderzoek: CT thorax-abdomen + MRI bekken (bij rectumcarcinoom)
2. cT-stadiering: EUS, CT
3. cN-stadiering: EUS, CT, PET-CT
4. cM-stadiering: EUS, echo, CT, PET-CT

Question 6

Behandeling coloncarcinoom

Answer 6

Stadium I II III: in opzet curatief => operatie
* bij ongunstig II en III => adjuvante chemotherapie

Bij inductie sprake van combinatie chemoradiotherapie

Resectie mogelijkheden :
- Met anastomose of colostoma
- Open chirurgie of laporascopisch

Question 7

Behandeling rectumcarcinoom

Answer 7

Operatie zonder voorbehandeling
* Lokaal (TEM) - cTinsitu en gunstig cT1
* Oncologische resectie (TME) - cT1-4

Operatie mét voorbehandeling
- Kort: radiotherapie 5x5 Gy
* Doel: voorkomen van lokaal recidief
- Lang: chemoradiotherapi 25x2.4 Gy + capecitabine
* Doel: voorkomen van lokaal recidief én kleiner maken van de tumor waardoor grotere kans op radicale resectie

Bij extreem goede respons op voorbehandeling => watch & wait
+ geen resectie of stoma;
- intensievere follow-up en vaak alsnog resectie

    LET OP: geen adjuvante chemotherapie

Question 8

Verschil in behandeling colon-/rectumcarcinoom

Answer 8

Colon: nabehandeling vergroot de kans op curatie (5-10%)

Rectum: voorbehandeling verlaagt de kans op lokaal recidief en/of maakt radicale resectie mogelijk

Question 9

indicaties van systemische therapie bij gastrointestinale tumoren

Answer 9

Maagcarcinoom: FLOT
* fluorouracil, leucovorin, oxaliplatin, docetaxel

Oesophaguscarcinoom; behandeling curatief neoadjuvant
- Chemo(radio)therapie (CRT/CT) gevolg door resectie

Oesophaguscarcinoom; behandeling curatief adjuvant
- 1 jaar immunotherapie na resectie

Oesophaguscarcinoom; palliatief
- levensverwachting > 3 maanden: RT voor dysphagie
- levensverwachting <3 maanden: stent
- conditie het toelaat: bespreken palliatieve chemotherapie

Metastasen kunnen, indien mogelijk, chirurgisch verwijderd worden
* echter vaak nu palliatieve behandeling

Question 10

(neo)adjuvante behandeling rondom een operatie CRC

Answer 10

Adjuvant: chemo

Neo-adjuvant: combi chemoradiotherapie

Inductie: combi chemoradiotherapie

Question 11

palliatieve systemische therapie CRC

Answer 11

prognostische factoren: metastasen, grootte tumor, invasiediepte

• Fluoropyrimidines
• Irinotecan
• Oxaliplatin
• VEGF-inhibitie
• EGFR-inhibitie
• BRAF-inhibitie
• immuuntherapie

Question 12

verschillende vormen van systemische therapie CRC

Answer 12

Chemotherapie, chemoradiotherapie, immunotherapie

Question 13

Histologie van de huid & huidkanker:
Het kunnen beschrijven van de opbouw van de huid en de verschillende huid lagen van waaruit huidkanker kan ontstaan.

Answer 13

keratinocyten in stratum basale en spinosum => basaalcelcarcinoom en plaveiselcelcarcinoom

Melanocyten in stratum basale => melanoom

Langerhanscellen prominent in stratum spinosum => histiocytose

Question 14

Huidkanker: etiologie & epidemiologie

Answer 14

Risicofactoren:
- BCC: oudere leeftijd, zonlicht
- PCC: (chronische) UV-straling!!! infectie/immuunprobleem
- Melanoom: zonlicht, lichte huid, erfelijk, veel/onrustige/grote moedervlekken (naevi)

Epidemiologie; circa 25.000 gevallen per jaar
1. BCC: ±80% van totaal
2. PCC
3. Melanoom: circa 5000

Question 15

Premaligne huidafwijkingen:
Klinische kenmerken en beloop kunnen beschrijven van premaligne huidafwijkingen.

Answer 15

premaligne huidafwijkingen - verstoring in de rijping van de keratinocyt door beschadiging zonlicht

• Psoriasis: uitrijpingsproces versneld
• Hyperkeratose: te dikke hoornlaag
• Actinische keratose: verstoord uitrijpingsproces
• Premaligniteit van PCC

Question 16

BCC, PCC, melanoom kenmerken (minstens 4 van elk)

Answer 16

BCC:
1 glazig
2 centrale ulceratie
3 nodus
4 pijnloos (meestal)
5 bloedvaatjes/vaattekening zichtbaar
* weinig metastaserend, geen premaligniteit

PCC:
1 actinische keratinosen (evt ook als premaligniteit)
2 nodulair
3 locatie: vooral waar veel zon komt
4 pijn (meestal)
* vaker metasterend, premaligniteit (keratinose)
* groeit de diepte in

Melanoom:
1 asymmetrisch
2 pigmentatie; meerdere kleuren binnen 1 plek
3 grillige rand
4 snelle verandering
5 grootte (> 6 mm)

Question 17

Lichamelijk onderzoek bij huidkanker

Answer 17

Patient zelf: ABCDE-methode

Grootte tumor, omliggende structuren, palpatie lymfe en totale inspectie huid

evt gebruik van dermatoscoop

Question 18

Genetische syndromen & huidkanker:
De meest voorkomende genetische syndromen kunnen beschrijven waarbij een verhoogd risico op huidkanker wordt gevonden.

Answer 18

Bazex syndroom

Basal Cell Nervos syndroom (BCNS), Goltz-Gorlin syndroom
* veelvoudige basaalcelcarcinomen op jonge leeftijd

Xeroderma pigmentosum (XP)

Question 19

Een diagnostisch plan opstellen voor huidtumoren

Answer 19

Histologisch biopt
- Diagnose bevestigen
- Groeiwijze vaststellen
* oppervlakkig, nodulair, sprieterig

Vanaf stadium III: echo drainerende lymfeklieren

Bij kans op botinvasie: CT-scan

Question 20

• Een behandelplan opstellen voor verschillende huidtumoren

Answer 20

BCC: wegsnijden of op andere manier verwijderen (bevriezen, bestralen, elektrocoagulatie, laserchirurgie, fotodynamische therapie

PCC: excisie, radiotherapie, cryotherapie, elektrocoagulatie

Melanoom

Question 21

Uitleggen wat de low anterior resectie, Abdominoperineale resectie en excenteratie inhouden.

Answer 21

Low anterior resectie (LAR): open/laparoscopisch
* Mid-proximaal-distaal rectumcarcinoom

Abdominoperineale resectie (APR): LAR + anus/sfincter/bekkenbodem
* Distaal rectumcarcinoom
* Open/laparoscopisch

Exenteratie: resectie van meerdere orgaancompartimenten in het kleine bekken
* 3 compartimenten: rectum, blaas, uterus/vagina/cervix
* T4 of lokaal recidief rectumcarcinoom

Question 22

de symptomen die passen bij een colon of rectum carcinoom beschrijven en het ontstaan ervan verklaren;

Answer 22

Coecum carcinoom: anemie, chronische buikpijn
* ontlasting nog dun; obstructie pas in laat stadium

Sigmoid carcinoom: veranderd defecatiepatroon met dunne ontlasting
* ontlasting is dik; vervorming van defecatie

Rectum carcinoom: helderrood bloedverlies en loze aandrang
- bloed is nog ‘vers’

Question 23

een differentiaaldiagnose opstellen bij
een mechanische ileus

Answer 23

DD mechanische ileus:
* Colon carcinoom
* Ziekte van Hirschprung
* Ovarium tumoren
* Ischaemische colitis
* Invaginatie
* Hernia
* Coprostase
* Ogilvie syndroom

Question 24

de argumenten vóór en tegen follow-up beschrijven en uitleggen;

Answer 24

Voordelen: snelle detectie van recidief, minder invasieve behandeling, verbeteren overleving

Nadelen: grotere werklast, overdiagnostiek, onnodige resectie, psychische last

Question 25

beschrijven en uitleggen welke diagnostiek in de follow-up wordt gebruikt;

Answer 25

CEA (bloedwaarde)
* pre-operatief hoog? => aanwijzing recidief

Echo lever
* Plek metastasen

Colonscopie
* Controlere op tweede primaire tumor

Question 26

de prognostisch gunstige en ongunstige factoren beschrijven van CRC;

Answer 26

• metastasen
• grootte tumor
• invasiediepte

=> TNM-classificatie met daarbij horende stadiering

Question 27

Beschrijven welke gegevens van een rectumcarcinoom verzameld moeten worden;

Answer 27

Grootte van de tumor
Bovengrens van de tumor
Vetinfiltratie
Met welke organen heeft de tumor nauw contact
Een (on)zichtbare scheiding te zien
Ingroei in organen met exacte plaatsaanduiding

Question 28

Beschrijven welke behandelingsvormen er zijn voor rectumcarcinoom;

Answer 28

Chirurgie
Radiotherapie.
Chemotherapie.
Brachytherapie.
Hyperthermie.

Question 29

Beschrijven en verklaren wanneer welke behandelingsvorm moet worden toegepast.

Answer 29

Behandelingsvorm afhankelijk van:
Mobiel of gefixeerd
Lokaal radicale resectie wel/niet mogelijk
Wel/geen pathologische klieren
Wel/geen metastasen op afstand
Wel/geen bestraling op bekken in voorgeschiedenis
Leeftijd en conditie van de patiënt

Question 30

Waarom er sprake is van een forse toename van basaalcelcarcinomen.

Answer 30

Toename van vergrijzing (leeftijd is een risicofactor) en zintoerisme (meer blootstelling zonlicht)

Question 31

Verschillende behandelingsmodaliteiten met indicaties bij huidkanker.

Answer 31

Chirurgische excisie (visuele marge minimaal 3mm);
* geschikt voor alle subtypes basaalcelcarcinoom
* gouden standaard

Mohs chirurgie (visuele marge van 2mm);
* kent de minste recidieven, maar is tijdrovend, duur en bewerkelijk
* Bij een anatomisch delicate locatie zit, onduidelijk begrensd, sprieterig groeiend, groot is of als het een recidief is

Cryotherapie
* Deze methode is simpel en makkelijk toe te passen, maar kent een vrij hoog recidiefpercentage
* Vooral oppervlakkige basaalcelcarcinomen.

Radiotherapie
* Vooral moeilijk opereerbare basaalcelcarcinomen

Fotodynamische therapie
* Vooral oppervlakkige basaalcelcarcinomen

Lokale therapie (5-Fluorouracil of imiquimod crème);
* Vooral oppervlakkige basaalcelcarcinomen.