KOW Endocrinologie Flashcards
Wat is het actieve schildklierhormoon?
T3 (T4 wordt perifeer omgezet in T3)
4 hormonen die door hun werking kunnen leiden tot toename van (buik)vetweefsel
Oefententamen
Insuline, cortisol, ACTH, ghreline, IGF-1, estrogenen
4 hormonen die door hun werking kunnen leiden tot afname van vetweefsel
Oefententamen
GH, cortisol, adrenaline, leptine, T4
2 effecten van insuline op vetweefsel/vetstofwisseling
Insuline…
- remt lipolyse
- stimuleert lipogenese
Hormonen geproduceerd in en afgegeven door hypofysevoorkwab
GH, prolactine, LH, FSH, TSH, ACTH
Hormonen geproduceerd door hypothalamus, afgegeven in hypofyseachterkwab
Vasopressine/ADH, oxytocine
Symptomen en labafwijkingen bij syndroom van Addison
Oefententamen
Lage BD, hyperpigmentatie (ACTH/alfaMSH), hypoglycemie, verhoogd kalium, verlaagd natrium, moeheid, weinig eetlust, gewichtsverlies, spierzwakte
Calcium- en fosfaathuishouding
5 criteria metabool syndroom
- Hypertensie
- Hyperglycemie
- Hypertriglyceridemie
- Te grote buikomtrek
- Te laag HDL-cholesterol
3 effecten van PTH op calcium
- Verhoogde resorptie vanuit nier
- Botresorptie door osteoclasten
- Omzetting van inactief vitamine D naar actief vitamine D door 1a-hydroxylase –> verhoogde opname in dunne darm
PTH remt opname van fosfaat in nieren
Verschijnselen passend bij hypocalciëmie
- Trousseau sign (aangespannen/verkrampte hand als manchet om arm)
- Chvosteks sign (spasmen in gezicht als je op wang tikt)
Bij hypoparathyreoïdie heb je …calciëmie, bij hyperparathyreoïdie heb je …calciëmie
- Hypoparathyreoïdie: hypocalciëmie (en hyperfosfatemie)
- Hyperparathyreoïdie: hypercalciëmie (en hypofosfatemie)
Calcium en albumine
Groot deel van calcium is gebonden aan albumine. Albumine laag –> calcium lijkt laag
Wat is Hb1AC?
Geglycolyseerde Hb , maat voor gemiddelde bloedsuikerspiegel van afgelopen 6-8 weken
Centrale vs. perifere pubertas praecox
Centrale: echte, perifere: pseudo
Verschillende oorsprong van stimulatie:
Centrale: hersenen (denk aan centraal zenuwstelsel), bijv.
- Hoog FSH en LH –> hoog oestrogeen/testosteron
Perifere: gonaden (ovaria/testes of bijnieren
- Oestrogeen/testosteron verhoogd, maar LH en FSH niet (verlaagd?)
Welk hormoon zorgt voor borstontwikkeling (thelarche)?
Oestradiol (geproduceerd door ovarium)
Welk hormoon zorgt voor schaamhaar (pubarche)?
Androgenen door ovarium en bijnier (testosteron)
Definitie puberteit meisje
≥ M2
Definitie puberteit jongen
≥ 4 ml testisvolume én G2
Definitie pubertas praecox meisje
M2-stadium vóór leeftijd van 8 jaar (definitie puberteit vóór normaalwaarde leeftijd)
Definitie pubertas praecox jongen
G2-stadium en testis ≥ 4 ml vóór leeftijd van 9 jaar (definitie puberteit vóór normaalwaarde leeftijd)
Normaalwaarden leeftijden puberteit meisjes en jongens
Meisjes: 8-13 jaar
Jongens: 9-14 jaar
Hoe kun je onderscheid maken tussen centrale en perifere pubertas praecox?
FSH en LH meten
- Centrale: hoog FSH en LH
- Perifere: laag FSH en LH
Een patiënt met (niet-klassieke) perifere pubertas praecox wordt behandeld met hydrocortison vanwege een tekort aan cortisol. Er kan ook een tekort zijn aan aldosteron, maar patiënten worden niet standaard behandeld met fludrocortison. Waarom?
RAAS is intact