KE3 Neurologie Flashcards
Factoren voor passage bloed-hersenbarrière
Grootte
Lipofiliteit; lipofiele moleculen kunnen passeren
Lading; neutrale moleculen kunnen passeren
Opnamesysteem
Benzodiazepine
Werken door de werking van GABA in de hersenen te versterken
GABA
Remmende neurotransmitter, die activiteit in zenuwcellen in hersenen vermindert
Effect benziazepine
Anticonvulsief
Anxiolytisch
Slaap bevorderend
Spierrelaxerend
Voorbeelden benzodiazepine
Diazepam
Oxazepam
Lorazepam
Bijwerkingen benzodiazepine
Sufheid/sedatie overdag
Geheugenproblemen
Spierzwakte
Evenwichtsproblemen/duizeligheid
Verwardheid
Verhoogd risico op depressie
Afname REMslaap
Risico’s langdurig gebruik benzodiazepine
Afhankelijkheid, tolerantie en ontwenningsverschijnselen
Chronisch gebruik wordt gepoogd tegen te gaan, door benzodiazepine alleen uit de basisverzekering te vergoeden bij:
Epilepsie
Angststoornissen die niet op andere geneesmiddelen reageren
Bepaalde psychiatrische aandoeningen
Tijdens laatste levensfase
Waarom afbouwen benzodiazepine bij langdurig gebruik
Zo veel mogelijk voorkomen ontwenningsverschijnselen
Kortwerkende middelen omzetten naar langwerkend; diazepam
Behandeling parkinson
- Verhogen dopamine in de substantia negra
- Remming glutamaat-activiteit
- Remming cholinerge activiteit
Passeert dopamine bloed-hersenbarrière
Nee; parkinson dus niet te behandelen met dopamine
Levodopa wordt zowel in als buiten te hersenen omgezet in dopamine
Decarboxylaseremmers
Om te voorkomen dat levodopa al buiten hersenen wordt omgezet in dopamine
Dopamine-agonisten
Nabootsen werking dopamine in hersenen, door stimuleren dopamine receptoren in hersenen
Kunnen in vroeg stadium van ziekte worden gebruikt en noodzaak voor Levodopa uitstellen. Dit kan helpen om motorische complicaties die vaak optreden bij langdurig Levodopa gebruik te verminderen.
MAO-B remmer
Remmen enzym MAO-B wat verantwoordelijk is voor de afbraak van dopamine in de hersenen.
Door MAO-B te remmen, wordt de afbraak van dopamine vertraagd, waardoor de hoeveelheid dopamine in de hersenen langer beschikbaar blijft
Amantadine
Verhoogd dopamine afgifte
Remt heropname van dopamine
Dementie - alzheimer
Tekort aan acetylcholine
Deels te hoge concentratie glutamaat
Rivastigmine
Verhogen hoeveelheid acetylcholine in de hersenen
Memantine
NMDA-receptorantagonist
NMDA receptor = receptor voor glutamaat
Bij dementie vaak overmatige afgifte van glutamaat > overmatige prikkeling van hersencellen > hersenschade
Remt alleen in beginfase, veel bijwerkingen
Contra-indicatie voor memantine
Gebruik anticholinergica; beide medicijnen hebben invloed op dit systeem
Behandeling delier
Stap 1 Antipsychotica; Haloperidol > 1e keus > bij acute episoden van delier > snel werkend effect
Stap 2 Bij onvoldoende effect atypische antipsychotica; quetiapine/risperidon
Stap 3 Benzodiazepine; Lorazepam
Haldol
Antagonist dopamine-2-receptor
Bij delier vaak verhoogde activiteit van dopamine in bepaalde delen hersenen
Haldol bindt aan dopamine D2-receptoren in hersenen, waardoor werking dopamine vermindert > hallucinaties/agitatie verminderd
Nadeel Haldol
Dopamine is nodig voor motoriek in het extrapiramidale systeem > zorgt voor soepele bewegingen
Bijwerkingen Haldol
Extrapiramidale symptomen; tremoren/stijfheid/onwillekeurige bewegingen
Tardieve dyskinesie; onwillekeurige/repetitieve bewegingen vaak tong/lip/gezicht
Sedatie
Bloeddrukverlaging
Anticholinergische effecten; droge mond/wazig zicht
Middelen met anti dopaminerge werking bij patiënten met psychiatrische/neurologische ziekten (dementie/parkinson)
Werking verergeren de klachten;
Bij deze patiënten delier behandelen met rivastigmine of clozapine
Spierverslappers
Botulinetoxine
Perifeer werkend spierrelaxans > na injectie lokale spierverlamming
Baclofen
Centraal werkend spierrelaxans; anti-nociceptief effect
Onderdrukt CZS in geheel > resulterend in sedatie/depressie op cardiovasculair/respiratoir gebied
