Kafli 8

Question 1

Mótefni mynda hvernig ónæmissvar?…

Answer 1

vessabundið ónæimssvar

Question 2

Mótefna vinna gegn sýkingum með…

Answer 2

1. hlutleysingu (neutralization)
2. áthúðun (opsonization)
3. virkjun komplement kerfisins
4. mótefnaháðu drápi
5. ræsingu mastfrumna, eosínófíla og basófíla

Question 3

Lýstu hlutleysingu mótefna

Answer 3

mótefni geta bundist við eitur sem bakteríur seyta eða jafnvel við heilar bakteríur og veirur og þannig komið í veg fyrir a eitrin eða heilir sýklar geti bundist við yfirborð hýsilfrumna og þannig sýkt þær. Þegar mótefni hafa bundist við ónæmisvaka á þennan hátt myndast því óvirkar sameindir sem eru að lokum teknar upp og brotnar niður af makrófögum

Question 4

Lýstu áthúðun (opsonization) mótefna

Answer 4

mótefni húða sýkla þanig að þeir eru girnilegri til frumuáts. Makrófagar og neutrófílar taka upp sýkla sem hafa verið úðaðir á þenna hátt og brjóta þá niður

Question 5

Lýstu hvernig mótefni virkja komplement kerfið

Answer 5

klassíski ferill komplement kerfisins vinnur vel með mótefnum sem hafa bundist yfirborði sýkils og við það ræsast klassíski ferill komplementkerfisins. Komplement geta síðan leitt til þess að annaðhvort myndast gat í bakteríuvegginn og sýkillinn springur, en algengara er að þau auki líkur á að sýkillinn sé tekinn upp af átfrumu sem er með viðtaka fyrir komplementinu (C3b) sem hefur bundist á yfirborð sýkilsins

Question 6

Hvaða mótefni sjá um hlutleysingu?

Answer 6

IgG, IgA

Question 7

Hvaða mótefni sjá um áthúðun og mótefnaháð dráp?

Answer 7

IgG

Question 8

Hvaða mótefni sjá um virkjun komplementkerfisins?

Answer 8

IgG, IgM

Question 9

Hvaða mótefni sjá um ræsingu mastfrumna, eosínófíla og basófíla?

Answer 9

IgE

Question 10

IgA hlutleysir…

Answer 10

slímhúðaryfirborð

Question 11

IgG hlutleysir…

Answer 11

í líkamsvessum

Question 12

IgG og IgA saman hlutleysa…

Answer 12

veirur, bakteríur og bakteríueitur

Question 13

Mótefnahúðun notast við hvaða viðtaka?

Answer 13

FcR (og komplementviðtaka)

Question 14

Hvernig virkar mótefnaháð dráp?

Answer 14

1. mótefnahúðaður sýkill eða mótefnahúðuð fruma getur bundist FcyR II á NK frumum
2. ræsir NK frumuna
3. losar granzyme og perforin úr kornum sínum beint á sýktu frumuna
4. sýkill eða fruma deyr með apoptósu

Question 15

Hvers kona Fc viðtaka hafa mastfrumur, eosínófílar og basófílar?

Answer 15

FceR I sem bindur IgE

Question 16

Nefndu dæmi um bóluefni með lifandi veikluðum veirum

Answer 16

bóluefni gegn mislingum og mænusótt

Question 17

Nefndu dæmi um bóluefni með dauðum veirum

Answer 17

Bóluefni gegn rauðum hundum og mænusótt

Question 18

Nefndu dæmi um bóluefni með dauðum bakteríum

Answer 18

Bóluefni gegn kíkhósta

Question 19

Nefndu dæmi um bóluefni með próteini (toxín, ensím, viðloðunarsameindir)

Answer 19

Bóluefni gegn kókhósta, barnaveiki, stífkrampa

Question 20

Nefndu dæmi um bóluefni með fjölsykrum

Answer 20

Bóluefni gegn pneumo23, Hib

Question 21

Nefndu dæmi um bóluefni með próteintengdum fjölsykrum

Answer 21

Bóluefni gegn Hib, PRP-T/PRP-D, prevenar

Question 22

Bóluefni með lifandi veikluðum veirum hefur áhrif á hvaða frumur? (ónæmissvör)

Answer 22

B frumur, CD8+ T frumur, CD4+ T frumur

Question 23

Bóluefni með dauðum veirum/bakteríum og próteini og próteintengdum fjölsykrum hefur áhrif á hvaða frumur? (ónæmissvör)

Answer 23

B frumur, CD4+ T frumur

Question 24

Bóluefni með fjölsykrum hefur áhrif á hvaða frumur? (ónæmissvör)

Answer 24

B frumur

Question 25

Fjölsykrur

Answer 25

• eru T frumuóháðir ónæmisvakar
• vekja EKKI ónæmissvar í börnum yngri en 2 ára
• vekja aðeins myndun IgM
• vekja EKKI ónæmisminni

Question 26

próteintengdar fjölsykrur

Answer 26

• T frumuháðir ónæmisvakar
• vekja ónæmissvar í ungbörnum
• valda flokkaskiptum mótefna
• valda sækniþroskun mótefna
• vekja myndun langlífra B minnisfrumna
• próteintengd fjölsykrubóluefni ónæmisvekjandi í ungum börnum