Kafli 7 Flashcards
Vessabundið ónæmi + Smá um mótefnaflokka
Þarf B frumuviðtakinn sýningu (MHC)?
Nei en T frumuviðtakinn þarf það
B frumuviðtakinn bindur…
- prótein
- glýkóprótein
- fjölsykrur
- lípíð
- kjarnsýrur (DNA)
Það er tvennt sem gerist þegar B fruma binst við vaka sinn…
- viðtakinn sendir boð inní B frumuna
- viðtakinn og vakinn eru tekin upp í B frumuna
B frumuviðtakinn virkjast annaðhvort með…
- T frumuháðri svörun
- T frumuóháðri svörun
Lýstu því hvernig B fruman fær hjálp frá T frumur til ræsingu
B fruman tekur bæði vakann (Prótein) og viðtakann og brýtur þá niður og sýnir T hjálparfrumu í gegnum MHC II og fær þá hjálp frá T frumunni. B fruman nær þá að hafa flokkaskipti og seytir IgG, IgE, IgA
Lýstu því hvað gerist ef B fruman ræsist án hjálpar frá T frumu
B-fruman nær þá ekki að hafa flokkaskipti og sérhæfist því einungis yfir í mótefnaseytandi plasmafrumu sem seytir IgM
Hver er munurinn á T frumuháðum vökum og T frumuóháðum vökum?
Hjá T frumuháðu vökunum verður sækniþroskun mótefna og minnismyndun en hjá T frumuóháðu vökunum verður engin sækniþroskun mótefna og engin minnismyndun
T frumuháð svörun B frumna - frumsvörun mótefna (primary antibody response)
óreyndar B frumur svara fyrst IgM og síðan IgG mótefni síðar á degi 5-10
T frumuháð svörun B frumna - endursvörun mótefna (secondary antibody response)
minnissvar, minnisfrumur svara hraðar, á degi 1-3 strax IgG og mikil fjölgun á sér stað sem viðhelst lengur. Sækni mótefna hærri en í frumusvörun
Ræstar B frumur mynda…
kímstöðvarhvarf
Kímstöðvarhvarf > þar sem…
fer fram sérhæfing og fjölgun B frumna í eitilvef
Hvað eru follicular dendritic cells?
sérhæfðar frumur sem eru einungis að finna í kímstöðvarhvarfi og eru ekki skyldar angafrumum
Lýstu ferlinu þegar T frumur aðstoða B frumur og þær fara í Kímstöðvarhvarf
Angafruma tekur fyrst upp vaka og sýnir hann í MHC II og sértæk T fruma greinir peptíðbútinn og virkjast. Áður en T fruman fer svo frá þessu eitlasvæði þá fer hún að mörkum T og B frumusvæðis og athugar hvort einhver B fruma sé að sýna þann peptíðbút sem hún er sértæk fyrir og ef svo er þá veitir T fruman henni hjálp. B fruman fer svo aftur inn í B frumusvæðið og fer í frumufjölgun og þá fer ákveðið hvarf af stað sem heitir kímstöðvarhvarf og þar fer frumufjölgun og flokkaskipting af stað og við fáum minnismyndun og myndun á plasmafrumum
Lýstu ferlinu frá bindingu B frumuviðtaka við vaka og að T-frumuháðri hjálp
- viðtakinn sendir boð inní B frumuna
- viðtakinn og vakinn eru tekin upp í B frumuna
- viðtakinn brotinn niður inn í bólukerfi B frumunnar
- peptíðbútur úr vakanum sýndur í MHC II sameind
- T frumur sem er búið að ræsa af angafrumu fara og athuga hvort þær séu sértækar fyrir peptíðbút í MHC II B frumna
- Ef T-fruman ber viðtaka sem er sértækur fyrir peptíðbútnum veitir hún B frumunni hjálp við að sérhæfast
Stökkbreytingar (Somatic hypermutations) á B frumuviðtakanum leiða til…
sækniþroskun viðtakans/mótefna, þ.e. eru með hærri sækni í vakann
Hvað einkennir IgG mótefnavaka?
- aðalflokkur mótefna í sermi. Um 80% mótefna í líkamanum
- eru háð svörun átfrumna
- koma að virkjun komplements
- kemur að ónæmi nýbura
Hvað einkennir IgM?
- er í blóði
- um 10% mótefna í líkamanum
- er fyrsta mótefnið sem er framleitt eftir örvun
- gerir frumuát virkara með kekkjun
- kemur að virkjun komplements
Hvað einkennir IgE?
- kemur að ónæmi gegn sníkjudýrum
- kemur að niðurbroti mastfrumna
Hvað einkennir IgA?
- eru á slímhúð, í tárum, brjóstamjólk og munnvatni
- getur ferðast í gegnum þekjuvef
- eru í litlu magni í blóði sem ein grunneining
Hvað eru mótefni?
sykruprótein, immunoglóbín (ig) framleidd af B-eitilfrumum
Hvar finnast mótefni?
í blóði, vessum og slímhúð hryggdýra
Hvernig er grunnbygging allra mótefnavaka?
- skiptist í 2 svæði Fc og Fab
- fjórar pólýpeptíðkeðjur (2 þungar, 2 léttar)
- báðar keðjurnar með stöðugt og breytilegt svæði
Hvað gerir Fab svæði mótefnavaka?
það felur í sér sértækni þeirra, bindur ónæmisvaka
Hvað gerir Fc svæði mótefnavaka?
binst frumum ónæmiskerfisins, hýsilvef ofl. Fc svæðið er einkennandi fyrir hvern mótefnaflokk
Hver eru 4 hlutverk mótefna í líkamanum?
- gera veirur óvirkar og afeitra úteitur
- hjálpa átfrumum
- myndun stórra ónæmiskomplexa - kekkja eð afella út ónæmisvaka fyrir virkari frumuát
- frumurof - með komplementum
Hvaða hluti mótefnasameinda greinir flokkana af?
Fc svæðið er einkennandi fyrir hvern flokk
Á hvaða hluta mótefnasameinda felst sértækni þeirra gagnvart ónæmisvökum?
Fab svæðið
Hvaða 2 flokkar mótefna birtast fyrst í blóði við sýkingu?
IgM og IgA
Hvað er “opsonization”? Hvernig léttir það fyrir sýkingu
þegar mótefni hjálpa átfrumum við að gleypa sýkla. Verður auðveldara að gleypa bakteríurnar og sýkingin minnkar